پنج فاسد کننده قلب، دلبستگی به غیر خداوند – ۳

پنج فاسد کننده قلب، دلبستگی به غیر خداوند – ۳

نویسنده: امام ابن القیم الجوزیه / مترجم : محمد حسین احمدی تبار

خِذلان نتیجه‌ی دلبستگی به غیر خداوند است

سومین عامل فاسدکننده‌ی قلب دلبستگی به غیر خداوند است و این از بزرگ‌ترین عامل فساد قلب به شمار می‌رود.

هیچ عاملی زیان‌بارتر و بازدارنده‌تر از آن در دستیابی شخص به منافع و مصلحت‌هایش نیست، زیرا اگر بنده‌ای به غیر خداوند دلبسته و وابسته شود، ‌خداوند او را به آن کس یا آن چیز واگذار می‌کند و از جانب خود او را رها می‌سازد و به سبب دلبستگی و توجه به غیرخداوند هدف و مقصود خود از جانب خداوند را از دست می‌دهد. پس نه از سوی خدا به هدف خود می‌رسد و نه از سوی آن‌ چه از غیر خدا که به آن دلبسته است. خداوند می‌فرماید: ﴿وَاتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللهِ آلِهَهً لِیَکُونُوا لَهُمْ عِزًّا * کَلا سَیَکْفُرُونَ بِعِبَادَتِهِمْ وَیَکُونُونَ عَلَیْهِمْ ضِدًّا﴾. «به جز خداوند معبودهایی برای خود برگزیده‌اند، تا این که چنین معبودهایی مایه‌ی عزت و احترام ایشان گردند، نه چنین است (که می‌اندیشند. روز قیامت) معبودهایی را که می‌پرستند، عبادت ایشان را انکار خواهند کرد و دشمن آنان خواهند شد».^[۱]

و می‌فرماید: ﴿وَاتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللهِ آلِهَهً لَعَلَّهُمْ یُنْصَرُونَ * لا یَسْتَطِیعُونَ نَصْرَهُمْ وَهُمْ لَهُمْ جُنْدٌ مُحْضَرُونَ﴾. «آنان گذشته از خداوند، معبودهایی برای خود برگزیده‌اند، بدین امید که یاری شوند، معبودها (ی دروغین) نمی‌توانند پرستندگان خود را کمک کنند و یاری دهند و بلکه پرستندگان، سپاه‌های آماده‌ی معبودها (ی عاجز خود) هستند».^[۲]

کسی که به غیر خداوند دلبسته و وابسته شود، بیشتر از همه دچار خِذلان و بی‌مهری خداوند قرار می‌گیرد، زیرا مصلحت‌ها، رستگاری و سعادتمندی‌ای که به سبب آن از دست داده است، ‌بسیار بیشتر از آن چیزی است که به سبب دلبستگی به غیر خداوند به آن دست یافته است،‌ همه کس و همه چیز جز خداوند رو به زوال و نابودی است و هر کس به غیر خداوند تکیه کند، همانند کسی است که از شدت گرما و سرما به خانه‌ی عنکبوت که سست‌ترین خانه‌هاست، پناه ببرد.

خلاصه: اساس و پایه‌ای که شرک بر آن بنا نهاده شده است، وابستگی و دلبستگی به غیر خداوند است و چنین کسی دچار سرزنش و خِذلان می‌شود. خداوند می‌فرماید: ﴿لا تَجْعَلْ مَعَ اللهِ إِلَهًا آخَرَ فَتَقْعُدَ مَذْمُومًا مَخْذُولا﴾. «هرگز معبود دیگری را با خدا قرار مده، که نکوهیده و بی‌یار و یاور خواهی ماند».^[۳]

چنین فردی مورد سرزنش قرار می‌گیرد و کسی او را نمی‌ستاید و بی‌یار و یاور می‌ماند و کسی او را کمک نمی‌کند. ممکن است شخصی مقهور و در عین حال محمود (ستایش شده) باشد، مانند کسی که به ناحق مورد قهر قرار می‌گیرد و ممکن است کسی مذموم (مورد مذمت و سرزنش) باشد و در عین حال پیروز شود و مورد یاری دیگران قرار گیرد؛ مانند کسی که به ناحق بر دیگران غلبه می‌کند و ممکن است کسی مورد ستایش قرار گیرد و در هدفش نیز به پیروزی برسد، مانند کسی که از روی حق و عدالت قدرت می‌یابد. اما مشرک به سبب دلبستگی به غیر خداوند بدترین سهم را دارد، نه مورد ستایش قرار می‌گیرد و نه مورد یاری و نصرت قرار می‌گیرد.

مقالات مرتبط:

پنج فاسد کننده قلب، معاشرت زیاد با مردم -۱

پنج فاسد کننده قلب، آرزوهای دور و دراز و خیالپردازی -۲

پنج فاسد کننده قلب، دلبستگی به غیر خداوند – ۳

—————————

منبع : مدارج السالکین جلد ۱ / نویسنده: امام ابن القیم الجوزیه / مترجم : محمد حسین احمدی تبار / انتشارارت آراس

[۱] . مریم/۸۲ـ۸۱٫

[۲] . یس/۷۵ـ۷۴٫

[۳] . اسرأء/۲۲٫