چرا گناه مضر است و نباید آن را انجام داد؟ چرا انسان، گناه را کوچک می‌شمارد؟
تعریف گناه چیست؟ چرا گناه مضر است و نباید آن را انجام داد؟
چرا انسان، گناه را کوچک می‌شمارد؟
آیا اصلاً گناه کوچک وجود دارد؟
لطفاً مضرات گناه را آسیب‌شناسی نمایید؟
نویسنده: محمد حامدی
🔵 جواب:
جهانی که ما در آن زندگی می‌کنیم به صورت بسیار عالمانه و تخصصی ساخته شده و برای بهره‌وری مفید از آن لازم است که به متخصصین مربوطه مراجعه و بر طبق فرامین آنان از نعمات موجود استفاده نمود. با کمال تأسف در میان افراد بشر در طول تاریخ، این قاعده‌ی مهم به صورت جدی و در حد وسیع مورد عنایت قرار نگرفته و غالباً بر اساس اهوا و خواسته‌های افسار گسیخته‌ی انسانها مورد استفاده قرار گرفته که در این مورد یا به صورت افراطی عمل شده و یا دچار تفریط شده‌اند. و البته بشر به خاطر انجام این امر ناروا گرفتار مشکلات مادی و معنوی و خسارات زیادی شده است.
ظَهَرَ الفَسادُ فِی البَرِّ وَالبَحرِ بِما کَسَبَت أَیدِی النّاسِ لِیُذیقَهُم بَعضَ الَّذی عَمِلوا لَعَلَّهُم یَرجِعونَ [سوره روم: آیه ۴۱]
(همیشه چنین بوده است که) تباهی و خرابی در دریا و خشکی به خاطر کارهائی پدیدار گشته است که مردمان انجام می‌داده‌اند. بدین وسیله خدا سزای برخی از کارهائی را که انسانها انجام می‌دهند بدیشان می‌چشاند تا این که آنان (بیدار شوند و از دست یازیدن به معاصی) برگردند.
بنابراین بر همگان واضح است که فرمانبرداری از متخصصین، به صلاح ماست و خروج از فرامین آنان بدبختی مادی و معنوی انسان را به دنبال دارد.
با این تبصره‌ی کوتاه به موضوع درخواستی خواهیم پرداخت.
هدف از آفرینش انسان در قرآن:
۱. جانشینی خداوند در زمین از طریق عمران و آبادانی زمین و رشد استعدادات انسانها
وَإِذْ قَالَ رَبُّکَ لِلْمَلَائِکَهِ إِنِّی جَاعِلٌ فِی الْأَرْضِ خَلِیفَهً ۖ قَالُوا أَتَجْعَلُ فِیهَا مَنْ یُفْسِدُ فِیهَا وَیَسْفِکُ الدِّمَاءَ وَنَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِکَ وَنُقَدِّسُ لَکَ ۖ قَالَ إِنِّی أَعْلَمُ مَا لَا تَعْلَمُونَ [سوره بقره: آیه ۳۰]
زمانی (را یادآوری کن) که پروردگارت به فرشتگان گفت: من در زمین جانشینی بیافرینم (تا به آبادانی زمین بپردازد و آن زیبانگاری و نوآوری را که برای زمین معیّن داشته‌ام به اتمام رساند و آن انسان است. فرشتگان دریافتند که انسان بنا به انگیزه‌های سرشتی زمینی‌اش فساد و تباهی برپا می‌دارد. پس برای دانستن نه اعتراض کردن از خدا پرسیدند که حکمت برتری دادن انسان بر ایشان برای امر جانشینی چیست و) گفتند: آیا در زمین کسی را به وجود می‌آوری که فساد می‌کند و تباهی راه می‌اندازد و خونها خواهد ریخت، و حال آن که ما (پیوسته) به حمد و ستایش و طاعت و عبادت تو مشغولیم؟ گفت: من حقائقی را می‌دانم که شما نمی‌دانید.
۲. بندگی خداوند به خاطر درست استفاده کردن از نعمات جهان آفرینش
وَما خَلَقتُ الجِنَّ وَالإِنسَ إِلّا لِیَعبُدونِ [سوره ذاریات: آیه ۵۶]
من پریها و انسانها را جز برای پرستش خود نیافریده‌ام.
۳. امتحان انسان از طریق امور خوشایند و ناخوشایند برای اجرای شایسته‌سالاری در دو جهان
الَّذی خَلَقَ المَوتَ وَالحَیاهَ لِیَبلُوَکُم أَیُّکُم أَحسَنُ عَمَلًا ۚ وَهُوَ العَزیزُ الغَفورُ [سوره ملک: آیه ۲]
همان کسی که مرگ و زندگی را پدید آورده است تا شما را بیازماید کدامتان کارتان بهتر و نیکوتر خواهد بود. او چیره و توانا، و آمرزگار و بخشاینده است.
رسالت تحقق اهداف آفرینش انسان:
اهداف مذکور، تأمین‌کننده‌ی خوشبختی مادی و معنوی انسان در دو جهان خواهند بود.
قالَ اهبِطا مِنها جَمیعًا ۖ بَعضُکُم لِبَعضٍ عَدُوٌّ ۖ فَإِمّا یَأتِیَنَّکُم مِنّی هُدًى فَمَنِ اتَّبَعَ هُدایَ فَلا یَضِلُّ وَلا یَشقىٰ [سوره طه: آیه ۱۲۳]
خدا دستور داد: هر دو گروه شما با هم (ای آدم و حوّاء و اهریمن!) از بهشت فرو آئید (و در زمین ساکن شوید، و در آنجا) برخی (از فرزندانتان) دشمن برخی دیگر خواهند شد، و هرگاه هدایت و رهنمود من برای شما آمد، هرکه از هدایت و رهنمودم پیروی کند، گمراه و بدبخت نخواهد شد.
تعریف خوشبختی:
خوشبختی عبارت است از تأمین آرزوهای بی‌نهایت مادی و معنوی انسان در دنیا و آخرت و حذف غم و ترس مضر از زندگی بشر در مقاطع سه‌گانه‌ی دنیا، برزخ و بهشت جاودان. پس تحقق خوشبختی انسان امری کاملاً تخصصی است و تأمین آن نیازمند حضور آنان بوده و هرگز از طریق هوا و هوس انسانها حاصل نخواهد شد.
مَن عَمِلَ صالِحًا مِن ذَکَرٍ أَو أُنثىٰ وَهُوَ مُؤمِنٌ فَلَنُحیِیَنَّهُ حَیاهً طَیِّبَهً ۖ وَلَنَجزِیَنَّهُم أَجرَهُم بِأَحسَنِ ما کانوا یَعمَلونَ [سوره نحل: آیه ۹۷]
هرکس چه زن و چه مرد کار شایسته انجام دهد و مؤمن باشد، بدو (در این دنیا) زندگی پاکیزه و خوشایندی می‌بخشیم و (در آن دنیا) پاداش (کارهای خوب و متوسّط و عالی) آنان را بر طبق بهترین کارهایشان خواهیم داد.
لوازم تحقق خوشبختی بشر:
۱. حوزه‌ی علوم تجربی و انسانی:
قضایای قطعی کشف شده از جانب متخصصین این حوزه
أَلَم تَرَوا أَنَّ اللَّهَ سَخَّرَ لَکُم ما فِی السَّماواتِ وَما فِی الأَرضِ وَأَسبَغَ عَلَیکُم نِعَمَهُ ظاهِرَهً وَباطِنَهً ۗ وَمِنَ النّاسِ مَن یُجادِلُ فِی اللَّهِ بِغَیرِ عِلمٍ وَلا هُدًى وَلا کِتابٍ مُنیرٍ [سوره لقمان: آیه ۲۰]
آیا ندیده‌اید که خداوند آنچه را که در آسمانها و زمین است مسخّر شما کرده است (و در مسیر منافع شما به حرکت انداخته است)، و نعمتهای خود را – چه نعمتهای ظاهر و چه نعمتهای باطن – بر شما گسترده و افزون ساخته است؟ برخی از مردم بدون هیچ گونه دانش و هدایت و کتاب روشن و روشنگری، درباره‌ی (شناخت و یکتائی) خدا راه ستیز و جدال را پیش می‌گیرند.
۲. حوزه‌ی علوم وحیانی:
قضایای قطعی دریافتی از وحی الهی که از جانب متخصصین این حوزه به انسانها ابلاغ می‌شود.
لَقَد أَرسَلنا رُسُلَنا بِالبَیِّناتِ وَأَنزَلنا مَعَهُمُ الکِتابَ وَالمیزانَ لِیَقومَ النّاسُ بِالقِسطِ ۖ وَأَنزَلنَا الحَدیدَ فیهِ بَأسٌ شَدیدٌ وَمَنافِعُ لِلنّاسِ وَلِیَعلَمَ اللَّهُ مَن یَنصُرُهُ وَرُسُلَهُ بِالغَیبِ ۚ إِنَّ اللَّهَ قَوِیٌّ عَزیزٌ [سوره حدید: آیه ۲۵]
ما پیغمبران خود را همراه با دلائل متقن و معجزات روشن (به میان مردم) روانه کرده‌ایم، و با آنان کتابهای (آسمانی و قوانین) و موازین (شناسائی حق و عدالت) نازل نموده‌ایم تا مردمان (برابر آن در میان خود) دادگرانه رفتار کنند. و آهن را پدیدار کرده‌ایم که دارای نیروی زیاد و سودهای فراوانی برای مردمان است. هدف (از ارسال انبیاء و نزول کتب آسمانی و همچنین آفرینش وسائلی چون آهن) این است که خداوند بداند چه کسانی او را و فرستادگانش را بگونه‌ی نهان و پنهان (از دیدگان مردمان) یاری می‌کنند. خداوند نیرومند و چیره است.
تعریف گناه یا معصیت در لغت:
گناه و معصیت در لغت به معنی نافرمانی و حذف فرمانروای شایسته (خداوند) از مدیریت زندگی است.
تعریف اصطلاحی گناه:
گناه در اصطلاح به معنی خروج از فرامین متخصصین، خصوصاً بزرگ‌ترین آنان (خداوند) و فرمانبرداری از غیر آنان در زندگی می‌باشد.
بعبارت دیگر گناه به معنی خروج از تعادل در زمینه‌ی بهره‌وری از نعمات و گرفتار شدن به افراط و تفریط در زمینه‌ی برخورداری از آنها در جهان آفرینش است.
وَمَن أَعرَضَ عَن ذِکری فَإِنَّ لَهُ مَعیشَهً ضَنکًا وَنَحشُرُهُ یَومَ القِیامَهِ أَعمىٰ [سوره طه: آیه ۱۲۴]
و هرکه از یاد من روی بگرداند (و از احکام کتابهای آسمانی دوری گزیند)، زندگی تنگ (و سخت و گرفته‌ای) خواهد داشت؛ (چون نه به قسمت و نصیب خدادادی قانع خواهد شد، و نه تسلیم قضا و قدر الهی خواهد گشت) و روز رستاخیز او را نابینا (به عرصه‌ی قیامت گسیل و با دیگران در آنجا) گرد می‌آوریم.
چرا دچار شدن به گناهان، برای بشر مضر است؟
زیرا تنها راه موجود در زمینه‌ی استفاده‌ی درست از نعمات در راستای تحقق رشد مادی و معنوی انسان در دنیا و آخرت، فرمانبرداری از متخصصین است. و بهره‌وری از نعمات بر مبنای هوا و هوس و جهل، نعمات را از فایده بخشی خواهد انداخت و به جای سود دهی انسان را دچار مضرات فراوان خواهد نمود.
إِنَّ رَبَّکُمُ اللَّـهُ الَّذِی خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ فِی سِتَّهِ أَیَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَىٰ عَلَى الْعَرْشِ یُغْشِی اللَّیْلَ النَّهَارَ یَطْلُبُهُ حَثِیثًا وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ وَالنُّجُومَ مُسَخَّرَاتٍ بِأَمْرِهِ ۗ أَلَا لَهُ الْخَلْقُ وَالْأَمْرُ ۗ تَبَارَکَ اللَّـهُ رَبُّ الْعَالَمِینَ [سوره اعراف: آیه ۵۴]
پروردگار شما خداوندی است که آسمانها و زمین را در شش دوره بیافرید، سپس بر تخت (مرکز فرماندهی جهان) چیره شد (و به اداره‌ی جهان هستی پرداخت). با (پرده‌ی تاریک) شب، روز را می‌پوشاند و شب شتابان به دنبال روز روان است. خورشید و ماه و ستارگان را بیافریده است و جملگی مسخّر فرمان او هستند. آگاه باشید که تنها او می‌آفریند و تنها او فرمان می‌دهد. بزرگوار و جاویدان و دارای خیرات فراوان، خداوندی است که پروردگار جهانیان است.
أَلا یَعلَمُ مَن خَلَقَ وَهُوَ اللَّطیفُ الخَبیرُ [سوره ملک: آیه ۱۴]
مگر کسی که (مردمان را) می‌آفریند (حال و وضع ایشان را) نمی‌داند، و حال این که او دقیق و باریک بین بس آگاهی است؟!
چرا بسیاری از انسانها گناهان را کوچک می‌شمارند؟
۱. تعدادی از انسانها معتقدند که هدف از زندگی بشر خوش‌گذرانی بر مبنای هوا و هوس است. و تعیین حرام‌ها را به عنوان مزاحم زندگی تلقی می‌کنند.
أَفَرَأَیتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلٰهَهُ هَواهُ وَأَضَلَّهُ اللَّهُ عَلىٰ عِلمٍ وَخَتَمَ عَلىٰ سَمعِهِ وَقَلبِهِ وَجَعَلَ عَلىٰ بَصَرِهِ غِشاوَهً فَمَن یَهدیهِ مِن بَعدِ اللَّهِ ۚ أَفَلا تَذَکَّرونَ [سوره جاثیه: آیه ۲۳]
هیچ دیده‌ای کسی را که هوا و هوس خود را به خدائی خود گرفته است، و با وجود آگاهی (از حق و باطل، آرزوپرستی کرده است و) خدا او را گمراه ساخته است، و بر گوش و دل او مهر گذاشته است و بر چشمش پرده‌ای انداخته است؟! پس چه کسی جز خدا (و خدا هم از وی رویگردان است) می‌تواند او را راهنمائی کند؟ آیا پند نمی‌گیرید و بیدار نمی‌شوید؟
۲. بعضی دیگر این امر را فراموش نموده که برای ارتکاب گناهی خاص مقدمات زیادی قبل از انجام گناه طی شده است. به گونه‌ای که ممکن است برای ارتکاب بعضی از گناهان مقدمه‌ای چند ساله طی شده باشد. لذا گناهی که اینک انجام می‌شود، حاصل مقدماتی طولانی است که قبلاً تهیه شده‌اند.
وَلا تَقرَبُوا الزِّنا ۖ إِنَّهُ کانَ فاحِشَهً وَساءَ سَبیلًا [سوره اسراء: آیه ۳۲]
و (با انجام عوامل و انگیزه‌های زنا) به زنا نزدیک نشوید که زنا گناه بسیار زشت و بدترین راه و شیوه است.
۳. تعدادی از مبلغین سهل‌انگار دینی بر اساس روایات پالایش نشده از قرآن، مژده‌های بی‌اساس و مخالف قواعد قرآنی (مانند رحمت، شفاعت، بخشش گناهان، امت محبت، محبت خدا و رسول و … غیر قرآنی) را برای مردم بیان داشته که بر این اساس این را لازم نمی‌بینند که در زمینه‌ی توبه و اصلاح گناهان اقدامات جدی را انجام دهند. (کتاب: آسیب شناسی مفاهیم دینی – محمد حامدی)
إِنَّ الَّذِینَ یَکْتُمُونَ مَا أَنْزَلْنَا مِنَ الْبَیِّنَاتِ وَالْهُدَىٰ مِنْ بَعْدِ مَا بَیَّنَّاهُ لِلنَّاسِ فِی الْکِتَابِ ۙ أُولَٰئِکَ یَلْعَنُهُمُ اللَّهُ وَیَلْعَنُهُمُ اللَّاعِنُونَ [سوره بقره: آیه ۱۵۹]
بیگمان کسانی که پنهان می‌دارند آنچه را که از دلائل روشن و هدایت فرو فرستاده‌ایم، بعد از آن که آن را برای مردم در کتاب (تورات و انجیل) بیان و روشن نموده‌ایم، خدا و نفرین‌کنندگان (چه از میان فرشتگان و چه از میان مؤمنان انس و جان)، ایشان را نفرین می‌کنند (و خواستار طرد آنان از رحمت خدا خواهند شد).
۴. عدم شناخت قواعد قرآنی در زمینه‌ی نحوه‌ی بخشش گناهان
وَإِنّی لَغَفّارٌ لِمَن تابَ وَآمَنَ وَعَمِلَ صالِحًا ثُمَّ اهتَدىٰ [سوره طه: آیه ۸۲]
من قطعاً (با غفران عظیمی که دارم) می‌آمرزم کسی را که (از کفر و گناه خود) برگردد و (به بهترین وجه) ایمان بیاورد و کارهای شایسته بکند و سپس راهیاب بشود (و این راه را تا آخر زندگی ادامه دهد).
۵. به تأخیر انداختن توبه و امیدواری به اصلاح گناهان در آینده
ذَرهُم یَأکُلوا وَیَتَمَتَّعوا وَیُلهِهِمُ الأَمَلُ ۖ فَسَوفَ یَعلَمونَ [سوره حجر: آیه ۳]
بگذار بخورند و بهره‌ور شوند و آرزو آنان را غافل سازد. بالأخره خواهند دانست (که چه کار بدی کرده‌اند این که تنها به دنیا پرداخته‌اند و آخرت را فراموش نموده‌اند).
۶. کوچک شمردن گناهان خویش در مقایسه با گناهان بزرگ دیگران
بَلَىٰ مَنْ کَسَبَ سَیِّئَهً وَأَحَاطَتْ بِهِ خَطِیئَتُهُ فَأُولَٰئِکَ أَصْحَابُ النَّارِ ۖ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ [سوره بقره: آیه ۸۱]
آری! هر کس مرتکب گناه شود، و گناه (احساس و وجدان و سراسر وجود) او را احاطه کند، این چنین افرادی یاران آتش بوده و جاودانه در آن خواهند ماند.
۷. غفلت و سرگرمی فراوان در زندگی
وَما هٰذِهِ الحَیاهُ الدُّنیا إِلّا لَهوٌ وَلَعِبٌ ۚ وَإِنَّ الدّارَ الآخِرَهَ لَهِیَ الحَیَوانُ ۚ لَو کانوا یَعلَمونَ [سوره عنکبوت: آیه ۶۴]
زندگی این دنیا جز لهو و لعب نیست، و زندگی سرای آخرت زندگی است، اگر فهم و شعور داشته باشند. (چرا که به دنبال زندگی جهان مرگ است، ولی آخرت جاودانگی است).
۸. فرمانبرداری از جهل و هوا در زندگی
أَفَرَأَیتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلٰهَهُ هَواهُ وَأَضَلَّهُ اللَّهُ عَلىٰ عِلمٍ وَخَتَمَ عَلىٰ سَمعِهِ وَقَلبِهِ وَجَعَلَ عَلىٰ بَصَرِهِ غِشاوَهً فَمَن یَهدیهِ مِن بَعدِ اللَّهِ ۚ أَفَلا تَذَکَّرونَ [سوره جاثیه: آیه ۲۳]
هیچ دیده‌ای کسی را که هوا و هوس خود را به خدائی خود گرفته است، و با وجود آگاهی (از حق و باطل، آرزوپرستی کرده است و) خدا او را گمراه ساخته است، و بر گوش و دل او مهر گذاشته است و بر چشمش پرده‌ای انداخته است؟! پس چه کسی جز خدا (و خدا هم از وی رویگردان است) می‌تواند او را راهنمائی کند؟ آیا پند نمی‌گیرید و بیدار نمی‌شوید؟
رسالت گناه در زندگی بشر:
با وجود اینکه در ارتکاب گناه مقداری لذت وجود دارد، اما نهایتاً می‌توان این را گفت که رسالت اصلی گناه در زندگی انسان، دچار شدن به بدبختی مادی و معنوی در دو جهان و خروج از خوشبختی می‌باشد.
وَمَن أَعرَضَ عَن ذِکری فَإِنَّ لَهُ مَعیشَهً ضَنکًا وَنَحشُرُهُ یَومَ القِیامَهِ أَعمىٰ ⭐️ قالَ رَبِّ لِمَ حَشَرتَنی أَعمىٰ وَقَد کُنتُ بَصیرًا [سوره طه: آیات ۱۲۴ و ۱۲۵]
و هرکه از یاد من روی بگرداند (و از احکام کتابهای آسمانی دوری گزیند)، زندگی تنگ (و سخت و گرفته‌ای) خواهد داشت؛ (چون نه به قسمت و نصیب خدادادی قانع خواهد شد، و نه تسلیم قضا و قدر الهی خواهد گشت) و روز رستاخیز او را نابینا (به عرصه‌ی قیامت گسیل و با دیگران در آنجا) گرد می‌آوریم. ⭐️ خواهد گفت: پروردگارا! چرا مرا نابینا (برانگیخته‌ای و به عرصه‌ی قیامت گسیل داشته و در آنجا) جمع آورده‌ای؟ من که قبلاً (در دنیا) بینا بوده‌ام.
موانع اصلی ترک گناهان و نیل به خوشبختی مادی و معنوی انسان در دو جهان:
۱. جهل و نادانی در زمینه‌ی کشف پروژه‌ی خوشبختی انسان
إِنّا عَرَضنَا الأَمانَهَ عَلَى السَّماواتِ وَالأَرضِ وَالجِبالِ فَأَبَینَ أَن یَحمِلنَها وَأَشفَقنَ مِنها وَحَمَلَهَا الإِنسانُ ۖ إِنَّهُ کانَ ظَلومًا جَهولًا [سوره احزاب: آیه ۷۲]
ما امانت (اختیار و اراده) را بر آسمانها و زمین و کوهها (و همه‌ی جهان خلقت) عرضه داشتیم (و انجام وظیفه‌ی اختیاری همراه با مسؤولیّت، و انجام وظیفه‌ی اجباری بدون مسؤولیّت را بدیشان پیشنهاد کردیم. جملگی آنها اجبار را بر اختیار برتری دادند) و از پذیرش امانت خودداری کردند و از آن ترسیدند، و حال این که انسان (این اعجوبه‌ی جهان) زیر بار آن رفت (و دارای موقعیّت بسیار ممتازی شد. امّا برخی از) آنان (پی به ارزش وجودی خود نمی‌برند و قدر این مقام رفیع را نمی‌دانند و) واقعاً ستمگر و نادانند.
۲. پیروی از هواهای نفسانی
أَفَرَأَیتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلٰهَهُ هَواهُ وَأَضَلَّهُ اللَّهُ عَلىٰ عِلمٍ وَخَتَمَ عَلىٰ سَمعِهِ وَقَلبِهِ وَجَعَلَ عَلىٰ بَصَرِهِ غِشاوَهً فَمَن یَهدیهِ مِن بَعدِ اللَّهِ ۚ أَفَلا تَذَکَّرونَ [سوره جاثیه: آیه ۲۳]
هیچ دیده‌ای کسی را که هوا و هوس خود را به خدائی خود گرفته است، و با وجود آگاهی (از حق و باطل، آرزوپرستی کرده است و) خدا او را گمراه ساخته است، و بر گوش و دل او مهر گذاشته است و بر چشمش پرده‌ای انداخته است؟! پس چه کسی جز خدا (و خدا هم از وی رویگردان است) می‌تواند او را راهنمائی کند؟ آیا پند نمی‌گیرید و بیدار نمی‌شوید؟
انواع گناهان در قرآن:
۱. گناهان لممی:
صاحبان این گونه از گناهان خواهان ارتکاب گناه نبوده بلکه بر اثر غفلت و غلبه‌ی هوا دچار آن می‌شوند که در هنگام انجام گناه دچار خجلت، شرمندگی، پشیمانی و خوف از خداوند شده و به زودی به صورت عملی از آن توبه خواهند نمود. که این گونه از گناهان، مورد مغفرت الهی قرار خواهند گرفت.
وَإِنّی لَغَفّارٌ لِمَن تابَ وَآمَنَ وَعَمِلَ صالِحًا ثُمَّ اهتَدىٰ [سوره طه: آیه ۸۲]
من قطعاً (با غفران عظیمی که دارم) می‌آمرزم کسی را که (از کفر و گناه خود) برگردد و (به بهترین وجه) ایمان بیاورد و کارهای شایسته بکند و سپس راهیاب بشود (و این راه را تا آخر زندگی ادامه دهد).
۲. گناهان مصرانه:
صاحبان این گونه از گناهان بعد از روشنگری به صورت مستمر و بدون احساس خجلت، شرمندگی، پشیمانی و خوف از خدا تا زمان مرگ مرتکب گناهان خواهند شد. و هرگز تصمیم توبه و بازگشت به سوی خداوند را ندارند. که صاحبان این گونه از گناهان از دایره‌ی ایمان خارج شده و برای همیشه در جهنم داخل خواهند شد و اعمال صالحشان نیز باطل می‌شوند.
بَلَىٰ مَنْ کَسَبَ سَیِّئَهً وَأَحَاطَتْ بِهِ خَطِیئَتُهُ فَأُولَٰئِکَ أَصْحَابُ النَّارِ ۖ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ [سوره بقره: آیه ۸۱]
آری! هر کس مرتکب گناه شود، و گناه (احساس و وجدان و سراسر وجود) او را احاطه کند، این چنین افرادی یاران آتش بوده و جاودانه در آن خواهند ماند.
در این مورد بخوانید: گناهان کبیره و گناهاهان صغیره کدامند و چه تفاوتی باهم دارند ؟
چگونه از وقوع گناهان جلوگیری کنیم؟
۱. شناخت خداوند از طریق اسماء حسنایش (کتاب – اسماء حسنی – استاد ناصر سبحانی) و (کتاب – رویارویی دین با چالش‌های معاصر – محمد حامدی)
وَمَا قَدَرُوا اللَّـهَ حَقَّ قَدْرِهِ إِذْ قَالُوا مَا أَنزَلَ اللَّـهُ عَلَىٰ بَشَرٍ مِّن شَیْءٍ ۗ قُلْ مَنْ أَنزَلَ الْکِتَابَ الَّذِی جَاءَ بِهِ مُوسَىٰ نُورًا وَهُدًى لِّلنَّاسِ ۖ تَجْعَلُونَهُ قَرَاطِیسَ تُبْدُونَهَا وَتُخْفُونَ کَثِیرًا ۖ وَعُلِّمْتُم مَّا لَمْ تَعْلَمُوا أَنتُمْ وَلَا آبَاؤُکُمْ ۖ قُلِ اللَّـهُ ۖ ثُمَّ ذَرْهُمْ فِی خَوْضِهِمْ یَلْعَبُونَ [سوره انعام: آیه ۹۱]
کافران، خدا (و رحمت و حکمت او) را چنان که باید نشناخته‌اند، وقتی که می‌گویند: خداوند هیچ چیزی بر هیچ کسی فرو نفرستاده است (و انسانی را به پیغمبری برنگزیده است! ای پیغمبر! به مشرکان و یهودیانی که با آنان هم‌رأی و هم‌صدا می‌گردند،) بگو: چه کسی کتابی را نازل کرده است که موسی آن را برای مردم آورده است و نوری (رخشا) و هدایتی (راهنما) بوده است؟ (شما ای یهودیان!) آن را در کاغذهای (پراکنده و صفحات جداگانه) می نویسید و آن قسمت را (که به مصلحت شما است و با آرزوهایتان می‌خواند) نشان می‌دهید، و بسیاری از آن را (که شما را وادار به تصدیق قرآن و ایمان به نبوّت محمّد می‌دارد) پنهان می‌کنید. و به شما (ای یهودیان! توسّط این قرآن، از آئین یزدان و هدایت خدای منّان) چیزهائی آموخته شده است که شما و پدران شما از آن باخبر نبوده‌اید. (در پاسخِ پیشین ایشان) بگو: خدا (این قرآن را نازل کرده است) و بگذار در باطل (و یاوه‌سرائی) خود (فرو روند و) به بازیچه پردازند.
۲. شناخت پروژه‌ی خوشبختی انسان در قرآن (کتاب – بندگی خدا – استاد ناصر سبحانی) و (کتابهای – انسان در جستجوی خوشبختی – چرا معامله با خداوند – نگاهی بر انسان شناسی قرآنی – محمد حامدی)
قالَ اهبِطا مِنها جَمیعًا ۖ بَعضُکُم لِبَعضٍ عَدُوٌّ ۖ فَإِمّا یَأتِیَنَّکُم مِنّی هُدًى فَمَنِ اتَّبَعَ هُدایَ فَلا یَضِلُّ وَلا یَشقىٰ [سوره طه: آیه ۱۲۳]
خدا دستور داد: هر دو گروه شما با هم (ای آدم و حوّاء و اهریمن!) از بهشت فرو آئید (و در زمین ساکن شوید، و در آنجا) برخی (از فرزندانتان) دشمن برخی دیگر خواهند شد، و هرگاه هدایت و رهنمود من برای شما آمد، هرکه از هدایت و رهنمودم پیروی کند، گمراه و بدبخت نخواهد شد.
مَن عَمِلَ صالِحًا مِن ذَکَرٍ أَو أُنثىٰ وَهُوَ مُؤمِنٌ فَلَنُحیِیَنَّهُ حَیاهً طَیِّبَهً ۖ وَلَنَجزِیَنَّهُم أَجرَهُم بِأَحسَنِ ما کانوا یَعمَلونَ [سوره نحل: آیه ۹۷]
هرکس چه زن و چه مرد کار شایسته انجام دهد و مؤمن باشد، بدو (در این دنیا) زندگی پاکیزه و خوشایندی می‌بخشیم و (در آن دنیا) پاداش (کارهای خوب و متوسّط و عالی) آنان را بر طبق بهترین کارهایشان خواهیم داد.
۳. شناخت یقینی مضرات مادی و معنوی گناهان در زندگی انسان از طریق مراجعه به متخصصین
وَما أَرسَلنا مِن قَبلِکَ إِلّا رِجالًا نوحی إِلَیهِم ۚ فَاسأَلوا أَهلَ الذِّکرِ إِن کُنتُم لا تَعلَمونَ [سوره نحل: آیه ۴۳]
(مشرکان می‌گویند: می‌بایست خداوند فرشته‌ای را برای ابلاغ رسالت می‌فرستاد؛ نه تو را که فردی تهیدست و انسانی چون ما هستی. باید بدانند که) ما پیش از تو نیز جز مردانی را که بدیشان وحی فرستاده‌ایم، (به میان مردم) روانه نکرده‌ایم. پس (برای روشنگری) از آگاهان (از کتابهای آسمانی همچون تورات و انجیل) بپرسید، اگر (این را) نمی‌دانید (که پیغمبران همه انسان بوده‌اند نه فرشته).
۴. شناخت فواید یقینی ترک گناهان و فرمانبرداری از خداوند
مَن عَمِلَ صالِحًا مِن ذَکَرٍ أَو أُنثىٰ وَهُوَ مُؤمِنٌ فَلَنُحیِیَنَّهُ حَیاهً طَیِّبَهً ۖ وَلَنَجزِیَنَّهُم أَجرَهُم بِأَحسَنِ ما کانوا یَعمَلونَ [سوره نحل: آیه ۹۷]
هرکس چه زن و چه مرد کار شایسته انجام دهد و مؤمن باشد، بدو (در این دنیا) زندگی پاکیزه و خوشایندی می‌بخشیم و (در آن دنیا) پاداش (کارهای خوب و متوسّط و عالی) آنان را بر طبق بهترین کارهایشان خواهیم داد.
۵. عبرت‌گیری از طریق مشاهده‌ی وضعیت ناهنجار مبتلایان به گناهان (آزموده را آزمودن خطاست)
فَکَذَّبوهُ فَنَجَّیناهُ وَمَن مَعَهُ فِی الفُلکِ وَجَعَلناهُم خَلائِفَ وَأَغرَقنَا الَّذینَ کَذَّبوا بِآیاتِنا ۖ فَانظُر کَیفَ کانَ عاقِبَهُ المُنذَرینَ [سوره یونس: آیه ۷۳]
آنان او را تکذیب کردند (و دروغگویش نامیدند) و ما او و کسانی را که با او در کشتی نشستند نجات دادیم، و کسانی را که آیات ما را تکذیب کردند غرق نمودیم، و آن مؤمنان را جایگزین (ایشان در زمین) گرداندیم. بنگر که سرانجام بیم‌شدگان (نافرمان و بی‌ایمان) چگونه گردید؟
۶. عبرت‌گیری از محصول ناروای گناهان شخصی خویش (آزموده را آزمودن خطاست)
ثُمَّ أَورَثنَا الکِتابَ الَّذینَ اصطَفَینا مِن عِبادِنا ۖ فَمِنهُم ظالِمٌ لِنَفسِهِ وَمِنهُم مُقتَصِدٌ وَمِنهُم سابِقٌ بِالخَیراتِ بِإِذنِ اللَّهِ ۚ ذٰلِکَ هُوَ الفَضلُ الکَبیرُ [سوره فاطر: آیه ۳۲]
(ما کتابهای پیشین را برای ملّتهای گذشته فرستادیم و) سپس کتاب (قرآن) را به بندگان برگزیده‌ی خود (یعنی امّت محمّدی) عطاء کردیم. برخی از آنان به خویشتن ستم می‌کنند، و گروهی از ایشان میانه‌روند، و دسته‌ای از ایشان در پرتو توفیقات الهی در انجام نیکیها پیشتازند. این (سبقت در خیرات) واقعاً فضیلت بزرگی است.
۷. همراهی و رفاقت با صالحان و صادقان
یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَکونوا مَعَ الصّادِقینَ [سوره توبه: آیه ۱۱۹]
ای مؤمنان! از خدا بترسید و همگام با راستان باشید.
۸. شرکت مستمر در جلسات ذکر و شناخت مضرات غفلت از خداوند
وَذَکِّر فَإِنَّ الذِّکرىٰ تَنفَعُ المُؤمِنینَ [سوره ذاریات: آیه ۵۵]
پند و اندرز بده، چرا که پند و اندرز به مؤمنان سود می‌رساند (و کاری می‌کند که خدا را فراموش نکنند، و پیوسته بر ایمان و یقینشان بیفزایند).
۹. فعالیت نمودن در محافل فرهنگی و جدیت در زمینه‌ی دعوت دینی انسانها
ادعُ إِلىٰ سَبیلِ رَبِّکَ بِالحِکمَهِ وَالمَوعِظَهِ الحَسَنَهِ ۖ وَجادِلهُم بِالَّتی هِیَ أَحسَنُ ۚ إِنَّ رَبَّکَ هُوَ أَعلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبیلِهِ ۖ وَهُوَ أَعلَمُ بِالمُهتَدینَ [سوره نحل: آیه ۱۲۵]
(ای پیغمبر!) مردمان را با سخنان استوار و بجا و اندرزهای نیکو و زیبا به راه پروردگارت فراخوان، و با ایشان به شیوه‌ی هرچه نیکوتر و بهتر گفتگو کن؛ چرا که (بر تو تبلیغ رسالت الهی است با سخنان حکیمانه و مستدلّانه و آگاهانه، و به گونه‌ی بس زیبا و گیرا و پیدا، و بر ما هدایت و ضلال و حساب و کتاب و سزا و جزا است.) بیگمان پروردگارت آگاه‌تر (از همگان) به حال کسانی است که از راه او منحرف و گمراه می‌شوند و یا این که رهنمود و راهیاب می‌گردند.
۱۰. عیادت مستمر از بیماران لاعلاج
وَنَحنُ أَقرَبُ إِلَیهِ مِنکُم وَلٰکِن لا تُبصِرونَ ⭐️ فلَولا إِن کُنتُم غَیرَ مَدینینَ [سوره واقعه: آیات ۸۶ و ۸۷]
اگر شما مطیع فرمان (یزدان) نمی‌باشید. ⭐️ اگر راست می‌گوئید (که خودتان مقتدر و توانا هستید) روح را بازگردانید.
۱۱. دیدار مستمر از صالحان و پذیرش نصایح آنها
یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَکونوا مَعَ الصّادِقینَ [سوره توبه: آیه ۱۱۹]
ای مؤمنان! از خدا بترسید و همگام با راستان باشید.
۱۲. قرائت یا گوش دادن به قرآن در هر شبانه روز همراه با تدبر در معانی آن
أَو زِد عَلَیهِ وَرَتِّلِ القُرآنَ تَرتیلًا [سوره مزمل: آیه ۴]
یا بر نیمه‌ی آن بیفزا (تا به دو سوم شب می‌رسد) و قرآن را بخوان خواندنی (همراه با دقّت و تأمّل، و در ضمن شمرده و روشن).
۱۳. عدم حضور در مجالس گناه و لهو و لعب
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَیْسِرُ وَالْأَنصَابُ وَالْأَزْلَامُ رِجْسٌ مِّنْ عَمَلِ الشَّیْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ [سوره مائده: آیه ۹۰]
ای مؤمنان! میخوارگی و قماربازی و بتان (سنگیی که در کنار آنها قربانی می‌کنید) و تیرها (و سنگها و اوراقی که برای بخت‌آزمائی و غیبگوئی به کار می‌برید، همه و همه از لحاظ معنوی) پلیدند و (ناشی از تزیین و تلقین) عمل شیطان می‌باشند. پس از (این کارهای) پلید دوری کنید تا این که رستگار شوید.
۱۴. جدی گرفتن توصیه‌های دلسوزان و مربیان دینی
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّـهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ وَأُولِی الْأَمْرِ مِنکُمْ ۖ فَإِن تَنَازَعْتُمْ فِی شَیْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّـهِ وَالرَّسُولِ إِن کُنتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّـهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ ۚ ذَٰلِکَ خَیْرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِیلًا [سوره نساء: آیه ۵۹]
ای کسانی که ایمان آورده‌اید! از خدا (با پیروی از قرآن) و از پیغمبر (خدا محمّد مصطفی با تمسّک به سنّت او) اطاعت کنید، و از کارداران و فرماندهان مسلمان خود فرمانبرداری نمائید (مادام که دادگر و حقّگرا بوده و مجری احکام شریعت اسلام باشند) و اگر در چیزی اختلاف داشتید (و در امری از امور کشمکش پیدا کردید) آن را به خدا (با عرضه‌ی به قرآن) و پیغمبر او (با رجوع به سنّت نبوی) برگردانید (تا در پرتو قرآن و سنّت، حکم آن را بدانید. چرا که خدا قرآن را نازل، و پیغمبر آن را بیان و روشن داشته است. باید چنین عمل کنید) اگر به خدا و روز رستاخیز ایمان دارید. این کار (یعنی رجوع به قرآن و سنّت) برای شما بهتر و خوش فرجام‌تر است.
۱۵. یادآوری مرگ و عواقب آن به صورت مستمر
قُل إِنَّ المَوتَ الَّذی تَفِرّونَ مِنهُ فَإِنَّهُ مُلاقیکُم ۖ ثُمَّ تُرَدّونَ إِلىٰ عالِمِ الغَیبِ وَالشَّهادَهِ فَیُنَبِّئُکُم بِما کُنتُم تَعمَلونَ [سوره جمعه: آیه ۸]
بگو: قطعاً مرگی که از آن می‌گریزید، سرانجام با شما رویاروی می‌گردد و شما را درمی‌یابد، بعد از آن به سوی کسی برگردانده می‌شوید که از پنهان و آشکار آگاه است، و شما را از آنچه کرده‌اید باخبر می‌گرداند.
۱۶. شرکت در معامله‌ی خداوند با انسان و پرهیز از ارزان فروشی خویش به غیر خدا
یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنوا هَل أَدُلُّکُم عَلىٰ تِجارَهٍ تُنجیکُم مِن عَذابٍ أَلیمٍ [سوره صف: آیه ۱۰]
ای مؤمنان! آیا شما را به بازرگانی و معامله‌ای رهنمود سازم که شما را از عذاب بسیار دردناک دوزخ رها سازد؟
۱۷. شناخت این حقیقت که هوا و هوس، مصالح و مفاسد زندگی انسان را تشخیص نمی‌دهد.
أَفَرَأَیتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلٰهَهُ هَواهُ وَأَضَلَّهُ اللَّهُ عَلىٰ عِلمٍ وَخَتَمَ عَلىٰ سَمعِهِ وَقَلبِهِ وَجَعَلَ عَلىٰ بَصَرِهِ غِشاوَهً فَمَن یَهدیهِ مِن بَعدِ اللَّهِ ۚ أَفَلا تَذَکَّرونَ [سوره جاثیه: آیه ۲۳]
هیچ دیده‌ای کسی را که هوا و هوس خود را به خدائی خود گرفته است، و با وجود آگاهی (از حق و باطل، آرزوپرستی کرده است و) خدا او را گمراه ساخته است، و بر گوش و دل او مهر گذاشته است و بر چشمش پرده‌ای انداخته است؟! پس چه کسی جز خدا (و خدا هم از وی رویگردان است) می‌تواند او را راهنمائی کند؟ آیا پند نمی‌گیرید و بیدار نمی‌شوید؟
۱۸. شناخت این حقیقت که هرج و مرج به صلاح انسان نیست.
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّـهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ وَأُولِی الْأَمْرِ مِنکُمْ ۖ فَإِن تَنَازَعْتُمْ فِی شَیْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّـهِ وَالرَّسُولِ إِن کُنتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّـهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ ۚ ذَٰلِکَ خَیْرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِیلًا [سوره نساء: آیه ۵۹]
ای کسانی که ایمان آورده‌اید! از خدا (با پیروی از قرآن) و از پیغمبر (خدا محمّد مصطفی با تمسّک به سنّت او) اطاعت کنید، و از کارداران و فرماندهان مسلمان خود فرمانبرداری نمائید (مادام که دادگر و حقّگرا بوده و مجری احکام شریعت اسلام باشند) و اگر در چیزی اختلاف داشتید (و در امری از امور کشمکش پیدا کردید) آن را به خدا (با عرضه‌ی به قرآن) و پیغمبر او (با رجوع به سنّت نبوی) برگردانید (تا در پرتو قرآن و سنّت، حکم آن را بدانید. چرا که خدا قرآن را نازل، و پیغمبر آن را بیان و روشن داشته است. باید چنین عمل کنید) اگر به خدا و روز رستاخیز ایمان دارید. این کار (یعنی رجوع به قرآن و سنّت) برای شما بهتر و خوش فرجام‌تر است.
۱۹. شناخت این حقیقت که پیروی از متخصصین، تأمین‌کننده‌ی مصالح مادی و معنوی انسان در دو جهان است.
وَما أَرسَلنا قَبلَکَ إِلّا رِجالًا نوحی إِلَیهِم ۖ فَاسأَلوا أَهلَ الذِّکرِ إِن کُنتُم لا تَعلَمونَ [سوره انبیاء: آیه ۷]
(تنها تو نیستی که پیغمبری، و در عین حال انسان. بلکه) پیش از تو جز مردانی را برنینگیخته‌ایم که بدیشان (دین آسمانی را) وحی کرده‌ایم. از (اهل علم و) آشنایان به کتابهای‌آسمانی بپرسید اگر این را نمی‌دانید.
۲۰. تعیین اهداف کوچک و بزرگ زندگی انسان و پیگری آنها
الَّذی خَلَقَ المَوتَ وَالحَیاهَ لِیَبلُوَکُم أَیُّکُم أَحسَنُ عَمَلًا ۚ وَهُوَ العَزیزُ الغَفورُ [سوره ملک: آیه ۲]
همان کسی که مرگ و زندگی را پدید آورده است تا شما را بیازماید کدامتان کارتان بهتر و نیکوتر خواهد بود. او چیره و توانا، و آمرزگار و بخشاینده است.
۲۱. پرهیز از تک روی و مشورت با دانایان
وَالَّذینَ استَجابوا لِرَبِّهِم وَأَقامُوا الصَّلاهَ وَأَمرُهُم شورىٰ بَینَهُم وَمِمّا رَزَقناهُم یُنفِقونَ [سوره شوری: آیه ۳۸]
و کسانیند که دعوت پروردگارشان را پاسخ می‌گویند، و نماز را چنان که باید می‌خوانند، و کارشان به شیوه‌ی رایزنی و بر پایه‌ی مشورت با یکدیگر است، و از چیزهائی که بدیشان داده‌ایم (در کارهای خیر) صرف می‌کنند.
در این مورد بخوانید: گناه عامل نابودی ملت ها
نتایج فرمانبرداری از خداوند:
۱. کسب آرامش روحی
الَّذینَ آمَنوا وَتَطمَئِنُّ قُلوبُهُم بِذِکرِ اللَّهِ ۗ أَلا بِذِکرِ اللَّهِ تَطمَئِنُّ القُلوبُ [سوره رعد: آیه ۲۸]
آن کسانی که ایمان می‌آورند و دلهایشان با یاد خدا سکون و آرامش پیدا می‌کند. هان! دلها با یاد خدا آرام می‌گیرند (و از تذکّر عظمت و قدرت خدا و انجام عبادت و کسب رضای یزدان اطمینان پیدا می‌کنند).
۲. تامین نیازهای اقتصادی
أَلَم تَرَوا أَنَّ اللَّهَ سَخَّرَ لَکُم ما فِی السَّماواتِ وَما فِی الأَرضِ وَأَسبَغَ عَلَیکُم نِعَمَهُ ظاهِرَهً وَباطِنَهً ۗ وَمِنَ النّاسِ مَن یُجادِلُ فِی اللَّهِ بِغَیرِ عِلمٍ وَلا هُدًى وَلا کِتابٍ مُنیرٍ [سوره لقمان: آیه ۲۰]
آیا ندیده‌اید که خداوند آنچه را که در آسمانها و زمین است مسخّر شما کرده است (و در مسیر منافع شما به حرکت انداخته است)، و نعمتهای خود را – چه نعمتهای ظاهر و چه نعمتهای باطن – بر شما گسترده و افزون ساخته است؟ برخی از مردم بدون هیچ گونه دانش و هدایت و کتاب روشن و روشنگری، درباره‌ی (شناخت و یکتائی) خدا راه ستیز و جدال را پیش می‌گیرند.
۳. کسب عزت و سربلندی
مَن کانَ یُریدُ العِزَّهَ فَلِلَّهِ العِزَّهُ جَمیعًا ۚ إِلَیهِ یَصعَدُ الکَلِمُ الطَّیِّبُ وَالعَمَلُ الصّالِحُ یَرفَعُهُ ۚ وَالَّذینَ یَمکُرونَ السَّیِّئَاتِ لَهُم عَذابٌ شَدیدٌ ۖ وَمَکرُ أُولٰئِکَ هُوَ یَبورُ [سوره فاطر: آیه ۱۰]
هر کس عزّت و قدرت می‌خواهد، (آن را از خدا بخواهد چرا که) هر چه عزّت و قدرت است در دست خدا است. (راه وصول به عزّت و قدرت هم گفتار و کردار نیک است). گفتار پاکیزه به سوی خدا اوج می‌گیرد (و گوینده‌ی خود را پرواز می‌دهد)، و خدا کردار پسندیده را بالا میبرد (و انجام دهنده‌اش را والا می‌گرداند). کسانی که نقشه‌های سوء می‌کشند و نیرنگها به راه می‌اندازند، عذاب سختی دارند، و نقشه‌ها و نیرنگهایشان نقش بر آب و تباه می‌شود.
۴. تداوم زندگی با شادکامی
قالَ اهبِطا مِنها جَمیعًا ۖ بَعضُکُم لِبَعضٍ عَدُوٌّ ۖ فَإِمّا یَأتِیَنَّکُم مِنّی هُدًى فَمَنِ اتَّبَعَ هُدایَ فَلا یَضِلُّ وَلا یَشقىٰ [سوره طه: آیه ۱۲۳]
خدا دستور داد: هر دو گروه شما با هم (ای آدم و حوّاء و اهریمن!) از بهشت فرو آئید (و در زمین ساکن شوید، و در آنجا) برخی (از فرزندانتان) دشمن برخی دیگر خواهند شد، و هرگاه هدایت و رهنمود من برای شما آمد، هرکه از هدایت و رهنمودم پیروی کند، گمراه و بدبخت نخواهد شد.
لَهُمُ البُشرىٰ فِی الحَیاهِ الدُّنیا وَفِی الآخِرَهِ ۚ لا تَبدیلَ لِکَلِماتِ اللَّهِ ۚ ذٰلِکَ هُوَ الفَوزُ العَظیمُ [سوره یونس: آیه ۶۴]
برای آنان در دنیا (به هنگام مرگ) و در آخرت (در هنگامه‌ی رستاخیز) بشارت (به خوشبختی و نیکبختی) است. سخنان خدا، (یعنی وعده‌هائی که خدا به پیغمبرانش مبنی بر پیروزی و بهروزی و سعادت دو جهان داده است) تخلّف‌ناپذیر است. این (چیزی که در دنیا و آخرت بدانان مژده داده می‌شود) رسیدن به آرزو و رستگاری بزرگی است.
۵. حذف غم و ترس مضر و کسب خوشبختی
أَلا إِنَّ أَولِیاءَ اللَّهِ لا خَوفٌ عَلَیهِم وَلا هُم یَحزَنونَ ⭐️ الَّذینَ آمَنوا وَکانوا یَتَّقونَ ⭐️ لهُمُ البُشرىٰ فِی الحَیاهِ الدُّنیا وَفِی الآخِرَهِ ۚ لا تَبدیلَ لِکَلِماتِ اللَّهِ ۚ ذٰلِکَ هُوَ الفَوزُ العَظیمُ [سوره یونس: آیات ۶۲ تا ۶۴ یونس]
هان! بیگمان دوستان خداوند (سبحان) ترسی بر آنان (از خواری در دنیا و عذاب در آخرت) نیست و (بر از دست رفتن دنیا) غمگین نمی‌گردند (چرا که در پیشگاه خدا چیزی برای آنان مهیّا است که بسی والاتر و بهتر از کالای دنیا است). ⭐️ (دوستان خداوند) کسانیند که ایمان آورده‌اند و تقوا پیشه کرده‌اند. ⭐️ برای آنان در دنیا (به هنگام مرگ) و در آخرت (در هنگامه‌ی رستاخیز) بشارت (به خوشبختی و نیکبختی) است. سخنان خدا، (یعنی وعده‌هائی که خدا به پیغمبرانش مبنی بر پیروزی و بهروزی و سعادت دو جهان داده است) تخلّف‌ناپذیر است. این (چیزی که در دنیا و آخرت بدانان مژده داده می‌شود) رسیدن به آرزو و رستگاری بزرگی است.
۶. کسب بهشت جاودان
جَزَاؤُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ جَنَّاتُ عَدْنٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِینَ فِیهَا أَبَدًا ۖ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ ۚ ذَٰلِکَ لِمَنْ خَشِیَ رَبَّهُ [سوره بینه: آیه ۸]
پاداش آنان در پیشگاه پروردگارشان باغهای بهشتی است که جای ماندگاری است و رودبارها در زیر (کاخها و درختهای) آن روان است. جاودانه برای همیشه در آنجا خواهند ماند. خدا از ایشان راضی و ایشان هم از خدا خوشنودند! این (همه نعمت و خوشی) از آنِ کسی خواهد بود که از پروردگار خویش بهراسد.
ادامه دارد…
