۱۴- فرمول ها و قواعد تدبر در قرآن، لام تعلیل در قرآن مفید علیت حکم است.
۱۴- فرمول ها و قواعد تدبر در قرآن، لام تعلیل در قرآن مفید علیت حکم است.
نویسنده: دکتر عقیل بن سالم شمری/ مترجم: مسلم خدری
قاعده و فرمول چهاردهم:
لام تعلیل در قرآن مفید علیت حکم است.
توضیح فرمول و قاعده:
افعال و کارهای خدا سبحانه از نظر اهل سنت و جماعت مُعلَل به حکم و رعایت مصالح است. زیرا تمامی اوامر و نواهی خداوند مشتمل بر حکمت و مصالح بزرگ هستند. بنابراین هرگاه مشهورترین حرف عله که (لام دلالت) است، در جایی بیاید مفید علیت حکم است.
مثال های قاعده:
مثال۱ :
سخن خداوند که می فرماید : ﴿ وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنسَ إِلَّا لِیَعْبُدُونِ ﴾ ذاریات ۵۶
و جن و انس را نیافریدم جز براى آنکه مرا بپرستند.
تدبر :
لام تعلیل ﴿ لِیَعْبُدُونِ ﴾ دلالت دارد بر اینکه علت خلق و آفرینش جن و انس عبارت است از عبادت الله ، زیرا لام تعلیل مفید علیت حکم است.
مثال ۲:
سخن خداوند که می فرماید : ﴿ وَلِیَعْلَمَ اللَّهُ مَن یَنصُرُهُ وَرُسُلَهُ بِالْغَیْبِ ۚ إِنَّ اللَّهَ قَوِیٌّ عَزِیزٌ ﴾ حدید ۲۵
تا خدا معلوم بدارد چه کسى در نهان، او و پیامبرانش را یارى مى‌کند. آرى، خدا نیرومند شکست ناپذیر است.
تدبر :
لام علت در فرمایش خدا ﴿ وَلِیَعْلَمَ ﴾ دلالت دارد بر اینکه خداوند بندگانش را دچار امتحان و آزمایش می کند تا مشخص گرداند که کدامیک به یاری خداوند و رسول می شتابند و از جهت دیگر تا اهل ایمان را از دیگران جدا کند. چون لام تعلیل مفید علت حکم است.
——————————
منبع: فرمول ها و قواعد تدبر در قرآن و اجرای آن بر سوره های کوتاه/ مولف: دکتر عقیل بن سالم شمری/ مترجم: مسلم خدری / نشر احسان
در این مورد بیشتر بخوانید: تدبر در قرآن
