تصاویری زیبا از حالات بهشتیان و نعمت هایشان

تصاویری زیبا از حالات بهشتیان و نعمت هایشان

نویسنده: :حمید محمد قاسمی

نگریستن به خدا با چهره هایی شاداب و خندان

یکی از با ارزش ترین لذت های معنوی آن است که محبوب واقعی و واجد تمامی کمالات، نظر لطفی به انسان بیفکند و با او هم کلام شود و از آن فراتر این که انسان بتواند به مقام شهود ذات پاک او برسد، یعنی با چشم دل او را ببیند و غرق دریای جمال او گردد.

قرآن در مقام بازشمردن موهبت های معنوی و پاداش های روحانی که نصیب بهشتیان می شود، یکی را همین دانسته که آن ها از طریق شهود باطن، به آن کمال و جمال مطلق نظاره می کنند و مجذوب آن دات بی مثال می شوند، و چه لذتی بالاتر از این؟ لذتی توصیف ناپذیر که یک لحظه ی آن بر تمام دنیا و آنچه در آن است می ارزد.

قرآن این لذت معنوی را در قالب صحنه ای زیبا و فریبا به نمایش گذارده و می گوید:

«‏ در آن روز چهره‌هائی شاداب و شادانند .‏ به پروردگار خود می‌نگرند. » ( ‏‏ وُجُوهٌ یَوْمَئِذٍ نَّاضِرَهٌ ‏‏ إِلَى رَبِّهَا نَاظِرَهٌ ‏)[۱]

«ناظره» از ماده ی «نضره» در اصل به معنای سرسبزی و خرمی است که بیانگر حالت شادابی و رشد و طراوتی است که در گیاهان و درختان به چشم می خورد و سپس این واژه به طور استعاری برای صورت های باطراوت و بانشاط به کار رفته است.

لذا این تعبیر، به روشنی حکایت از نشاط و سروری دارد که چهره ی زیبا و نورانی بهشتیان موج می زند و رنگ رخساره ی آن ها، به خوبی از وضع حالشان که چگونه غرق نعمت های الهی شده اند، خبر می دهد.

به غیر از این پاداش مادی، آن ها از موهبت معنوی ویژه ای برخوردارند و آن این که: (إِلَى رَبِّهَا نَاظِرَهٌ ‏).

آری، در آن روز حجاب های ظلمانی این جهان از قلوب مؤمنان کنار می رود و با چشم دل و مشاهده ی قلبی و روحانی، ذات پاکش را می بینند و گاه که فیض شهود عمیق تری به آن ها دست می دهد، چنان غرق جمال و دیدار یار می شوند که همه ی نعمت های عظیم بهشت و حور و قصور و غلمان را به دست فراموشی می سپارند.

روزی که روم همره جانان به چمن

نه لاله و گل بینم و نه سرو و سمن

رازی که میان من و او گفته شود

من دانم و او داند و او داند و من!

بهشتیان در حلقه ی نوجوانانی خوش سیما

از جمله نعمت ها و پاداش های بهشتی برای نیکوکاران، وجود غلمان(پسرانی) است نورسته که در خدمتگزاری بهشتیان کمر بسته اند و پروانه وار بر گرد آنان می گردند و با شراب گوارا از آن ها پذیرایی می کنند.[۲]

قرآن در توصیفی ملیح، این نوجوانان را در زیبایی و مصفایی، به مرواریدهایی در صدف تشبیه نموده و می گوید:

«‏ پیوسته در گرداگرد آنان نوجوانان ایشان ( برای خدمتگزاریشان ) در چرخش و گردشند . انگار آنان ( در صفا و پاکی ) مرواریدهای پنهان ( در صدف ) هستند.» ‏(‏ وَیَطُوفُ عَلَیْهِمْ غِلْمَانٌ لَّهُمْ کَأَنَّهُمْ لُؤْلُؤٌ مَّکْنُونٌ ‏)[۳].

بعضی از مفسران گفته اند که این که به نکره فرمود: «غلمانی که دارند» و نفرمود غلمانشان، برای این است که شنونده توهم نکند مراد از آن غلمان، همان خدمتکارانی هستند که در دنیا داشتند؛ و می خواهد بفهماند که غلمان نیز مانند حور از مخلوقات بهشتی است که از شدت زیبایی و صفا و حسن، مانند لؤلؤیی است که از ترس دستبرد اجانب، در گنجینه جایش می دهند.[۴]

و در توصیفی دیگر از این خدمتگزاران خوش سیما می گوید:

«‏ همواره نوجوانان جاودانه‌ای میانشان می‌گردند ( و به خدمتشان می‌پردازند ) که هرگاه ایشان را بنگری چنین می‌انگاری که مروارید غلتانند. » (‏ وَیَطُوفُ عَلَیْهِمْ وِلْدَانٌ مُّخَلَّدُونَ إِذَا رَأَیْتَهُمْ حَسِبْتَهُمْ لُؤْلُؤاً مَّنثُوراً ‏)[۵].

منظور از این که فرمود: «گمان می کنی که آن ها لؤلؤ پراکنده اند»، این است که آن خدمتگزاران آن قدر چهره هایشان نورانی است که نور رویشان به روی یکدیگر می تابد، تو گویی در مجالسی که ایشان خدمت می کنند، لؤلؤ نثار کرده اند.[۶]

حوریان در بزم بهشتیان

قرآن در توصیف همسران بهشتی، آنان را جامع تمام امتیازات و زیبایی ها و حسن ظاهر و باطن و فضایل جسمانی و روحانی و اخلاقی دانسته است.

در یکی از اوصافی که از آنان به عمل آمده می خوانیم:

«‏ همسرانی دارند با چشمانی درشت و خمارآلود . ‏‏ انگار آنان تخمهای ( شترمرغ ) هستند که ( در زیر بال و پر شترمرغ ) پنهان ( از دید مردمان و گرد و غبار ) باشند . ‏» (‏ وَعِنْدَهُمْ قَاصِرَاتُ الطَّرْفِ عِینٌ ‏ کَأَنَّهُنَّ بَیْضٌ مَّکْنُونٌ ‏)[۷]‏.

بعضی از مفسران گفته اند که منظور از تشبیه حوریان به «بیض مکنون» این است که همان طور که تخم مرغ مادامی که در زیر پر مرغ و یا در لانه و یا در جای دیگر محفوظ می باشد، همچنان دست نخورده می ماند و غباری بر آن نمی نشیند، حوریان نیز این طورند.

و در توصیفی دیگر می گوید:

«‏ انگار که آن حوریان ، یاقوت و مرجانند.‏» (‏ کَأَنَّهُنَّ الْیَاقُوتُ وَالْمَرْجَانُ ‏)[۸].

در حدیث آمده که زنان بهشتی آن قدر لطیفند که مغز استخوان ساقشان دیده می شود، هر چند که هفتاد جامه از حریر پوشیده باشند.[۹]

حوریان مطابق توصیف قرآن، در لطافت و زیبایی همچون مرواریدی هستند پنهان شده در صدف[۱۰]، و یا همچون یاقوت و مرجانند.[۱۱]پیش از آن ها دست هیچ کس بدان زنان نرسیده است[۱۲]و در سراپرده های خود مستورند.[۱۳] و در یک کلام:

چشم زیبا، رخ گیرا، قد رعنا داری

آنچه خوبان همه دارند تو یکجا داری

——————————————————-

منبع: جلوه هایی از هنر تصویرآفرینی در قرآن / مؤلف:حمید محمد قاسمی / انتشارات: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی تهران ۱۳۹۰