مراحل تشکیل کشور کردستان از نظر امیر جماعت اسلامی
مراحل تشکیل کشور کردستان از نظر امیر جماعت اسلامی
امیر جماعت اسلامی کردستان (کومل) اجرایی کردن چند مرحله را برای تشکیل کشور کردستان، ضروری دانسته و از جمله تأکید میکند که یکی از شروط اساسی حصول این مهم، ایجاد نظام حکمرانی سالم و قانون محور است.
مسئله تشکیل کشور کردستان عراق در میانه مشکلات و بحرانهای فزاینده اقلیم کردستان، تبدیل به بحث روز رسانهها و مقامات اقلیم کردستان و به ویژه مقامات ارشد حزب دمکرات (پارتی) شده و این حزب خواهان برگزاری همهپرسی استقلال است. هر چند مسعود بارزانی رهبر پارتی و رئیس اقلیم کردستان در آخرین پیام خود تأکید کرد که این همهپرسی الزامآور نبوده و به معنای اعلام فوری استقلال کردستان نیست، اما بحث همهپرسی و استقلال، واکنشهای متفاوتی را میان احزاب اقلیم برانگیخته و درحالی که جنبش تغییر (حزب مخالف پارتی) هدف حزب دمکرات از مطرح کردن آن را انحراف افکار عمومی از مسئله پایان مدت قانونی ریاست بارزانی و بحران منصب ریاست میداند، حزب اتحادیه میهنی هم که شریک پارتی در قدرت محسوب میشود، شرایط را برای استقلال مهیا ندانسته و حفظ سیستم فدرالی عراق را به نفع کردها میداند.
اما حزب جماعت اسلامی (کومل) که مواضع آن در مناقشات اخیر اقلیم در تقابل با پارتی قرار گرفته، با انتشار بیانیهای اعلام کرده است که تشکیل کشور کردستان نیازمند زمینهسازیهای ضروری و طی کردن چندین مرحله است.
در این بیانیه آمده: هر اقدامی که اراده جدی به همراه داشته باشد برای به نتیجه رسیدن، نیازمند زمینهسازیهای لازم است و اعلام کشور کردستان، از این قاعده مستثنی نیست و باید پیش از تشکیل این کشور، اقدامات زیربنایی ذیل انجام شود:
اول: اقدامات داخلی اقلیم کردستان
1: ایجاد توافق و سازش سیاسی میان تمامی احزاب و جریانهای سیاسی اقلیم کردستان و حصول مواضع و نظرات مشترک میان آنان و رفع اختلافات.
2: تأسیس نظام حکمرانی سالم و قانون محور و نهادینه کردن عدالت هدفمند به دور از هژمونی و سلطه احزاب و گروههای مختلف و اشخاص.
3: سازماندهی تمامی امور از جمله در حوزههای اقتصادی و مالی، نیروهای پیشمرگ، پلیس و نیروهای امنیتی، دستگاههای اطلاعاتی و روابط سیاسی و دیپلماتیک به نحوی که موجب تقویت و ملی شدن این نهادها و خارج ساختن آنها از تسلط و نفوذ و دخالت احزاب و باندها و اشخاص مختلف شود و تمامی این نهادها به صورتی یکسان و عادلانه و بدون در نظر گرفتن وابستگی و گرایشهای حزبی و سیاسی، با شهروندان برخورد کنند.
4: اعاده شأن و قدرت مؤثر اجرایی برای هر یک از ۱- قوه مقننه ۲- قوه قضاییه ۳- قوه مجریه اقلیم کردستان و ساماندهی آنان به صورتی که نقش مؤثر و فعال خود را بازیافته و تمامی موانع فعالیت آنان از سر راه برداشته شود؛ چرا که تشکیل کشور کردستان، پروژهای ملی و میهنی بوده و اجرای آن مسئولیت و وظیفه این نهادها است که نماینده واقعی مردم بوده و دارای مشروعیت سیاسی و قدرت قانونی هستند. البته لازم به ذکر است که چهار اقدام ذکر شده فوق، به جز اینکه برای تشکیل کشور کردستان ضروری به شمار میروند، خود نیز برای اجرایی شدن؛ نیازمند برخی شروط و زمینهسازیها نیز هستند.
5: تشکیل هیئتی از کارشناسان متخصص در حوزههای سیاست و حقوق بینالملل، که مورد اعتماد مردم و احزاب سیاسی بوده و مسئولیت بررسی همهجانبه این مسئله و اجرایی کردن آن را بر عهده بگیرد، چرا که مطمئناً مسئله تشکیل کشور کردستان متعلق به هیچ شخص و یا حزب خاصی نیست.
در حقیقت، مسئله اصلی و مهم این است که کشور مذکور پس از تشکیل، بتواند روی پای خود ایستاده و تداوم یابد، نباید فراموش کرد که یاسر عرفات در ۲۸ سال پیش و سال ۱۹۸۸ تشکیل دولت فلسطین را اعلام کرد، اما به دلیل اینکه این امر فاقد زمینهسازیهای لازم بود، فقط در حد همان اعلام، باقی ماند.
دوم: اقدامات ضروری در خارج از اقلیم کردستان
زیربنای تشکیل کشور کردستان جزء امور داخلی کردستان است و ما نیز به مانند تمامی ملتهای دنیا حق داریم که کشور مستقل خود را بنا نهیم و اگر ۵ اقدام ذکرشده داخلی انجام شود، این خود ضامن جذب حمایت و همکاری خارجی در سطح منطقه و جهان میشود، چرا که زمانی که ساختار و پیکره اصلی قدرت و حکمرانی با تکیه بر سامانمند کردن و سازماندهی کامل امور خود، قانون محوری و اجرای قانون، نهادینه کردن عدالت و ثبات سیاسی که سرچشمه ثبات اقتصادی است، دارای مشروعیت کامل بوده و واجد شرایط لازم باشد، اعتماد طرفهای خارجی را جلب کرده و حمایتهای لازم را کسب میکند.
بنابراین، اصل و اساس لازم در تشکیل کشور کردستان، خود ماییم و مهمترین عامل زمینهسازی داخلی است. خدای متعال نیز میفرماید: «یا أیُها الذَینَ آمَنو عَلَیکم لا یَضُرُکُم مَن ضَلَ إِذاهتَدَیتُم» (المائده / ۱۰۵) یعنی ای کسانی که ایمان آوردهاید؛ مراقب خودتان باشید، که اگر شما خود هدایت یافتید، گمراهی کسی که گمراه شده، به شما زیانی نمیرساند.
در عین حال و علیرغم نکات ذکر شده، لازم است که در سطح خارجی و جهانی نیز اقدامات ذیل برای زمینهسازی تشکیل کشور کردستان انجام شود:
1: کسب حمایت جدی بینالمللی
2: رسیدن به تفاهم با دولت مرکزی عراق، به منظور برقراری روابط مبتنی بر حسن همجواری در آینده و پس از تشکیل کشور کردستان.
3: اطلاعرسانی و توجیه کامل کشورهای همسایه به ویژه ترکیه، ایران، عربستان، اردن و اطمینان خاطر دادن به این کشورها در این خصوص که کردستان بهعنوان کشوری همسایه، بر اساس احترام و همکاری متقابل با تمامی آنان، تعامل خواهد کرد.
مطمئناً تشکیل کشور کردستان بدون انجام دادن اقدامات فوقالذکر، اقدام نسنجیده و نادرستی خواهد بود، چرا که اگر اقلیم کردستان در شرایط وخیم کنونی خود باقی بماند، نمیتوان تصور کرد که در صورت تشکیل کشور کردستان، چه بر سر آن خواهد آمد؟ چرا که مطمئناً این امر فشار بسیار شدید و مضاعفی را به همراه خواهد داشت و خود موجب بروز مشکلات و بحرانهای فزایندهای میشود و پس از تحمل این همه سال مصائب و مشقتهای گوناگون دوران سختتری را برای کردها به وجود میآورد.
با توجه به اینکه ماهیت وجودی اقلیم کردستان، دولت، تمامی کرسیهای قدرت و حاکمیت و مسئولین، همگی ابزاری برای خدمت به ملت و میهن و استقرار عدالت در جامعه و تأمین رفاه آن است، لازم است که هم در اداره اقلیم کردستان در حال حاضر و هم در تشکیل دولت کردستان، هدف و محتوا را در نظر داشته باشیم؛ چرا که نباید این کشور نامی تهی و بیمحتوا بوده و تبدیل به باری بر دوش اقلیم شود.
در پایان تأکید میکنم که اگر قرار است همهپرسی در مورد اعلام استقلال برگزار گردد، پیشتر با انجام دادن اقدامات ذکرشده زمینهسازیهای لازم برای آن فراهم شود.
اما اگر هدف از برگزاری همهپرسی فقط اعلام نظر و خواست ملت برای استقلال باشد، این اقدام در هر زمان که انجام شود، اقدامی عادی به شمار آمده و نتیجه آن نیز مشخص خواهد بود، به ویژه اگر احزاب و جریانهای سیاسی بر سر آن اتفاقنظر داشته باشند.
چرا که کُردها، رسیدن به استقلال را حق مسلم و مشروع خود دانسته و وجود کشور کردستان، حق تاریخی هر فرد کُرد بوده و در بیانیه قبل نیز موضع حزب کومل در این خصوص اعلامشده است.
در بیانیه پیشین حزب کومل ذکر شده بود که این حزب نه تنها از برگزاری همهپرسی استقلال حمایت میکند، بلکه پشتیبان تشکیل کشور کردستان نیز خواهد بود. در این بیانیه، حزب جماعت اسلامی، تشکیل کشور کردستان را مشروط به فراهم شدن شرایط و زمینهسازیهای داخلی و خارجی برای جلوگیری از شکست آن میداند.
منبع: کردپرس