شيعر و ئه ده ب
-
سۆزێک بۆ گوندی نسڵ و ڕابردووی
سۆزێک بۆ گوندی نسڵ و ڕابردووی ئاوایی نسڵ جوان و ناودارە کۆنە هە‌واری، خۆشتر لە شارە خۆش ئاو و هەوا، باخی پڕ لە بە‌ر چاو کە‌س تێر ناوێ لێ بکا نە‌زەر باخ و گۆڵزار و کێوانی بەرزی میوە و بە‌رهەمی درەخت و عەرزی هەر وەک نموونەی دەشتی بە‌هە‌شتە چاوکە‌ی ژیان و سە‌یران و گە‌شتە چە‌م لای ئاوایی تاکوو کانی سێف دڵگیر، دڵڕفێن ئاو جاری لە کێف بە سە‌یر دیمە‌نی دڵت خۆش ئە‌وێ لێرە دانیشم یا بچمە ئە‌وێ؟ لە هەر لایێکیە‌و…
ادامه »»» -
شێوازی هاوسەنگی لە شێعری نالیدا
شێوازی هاوسەنگی لە شێعری نالیدا نووسه ر: عه تا ئه ولیایی لینک فایل pdf : شێوازی هاوسەنگی لە شێعری نالی دا پوختەی وتار بابەتی ئەم وتارە، تاوتوو کردنی شێوازی هاوسەنگییە لە شێعری نالیدا. ناسینی پێکهاتەی شێوازی هاوسەنگی لە شێعری نالیدا، کەشفی پێوەندی شێوازی هاوسەنگی دە گەڵ چەمکە خوازراوەکانی نالی، ناسینی زۆرتری شێوازەکانی ئافراندن و داهێنان وە هەر وەها تێگەیشتنی زیادتر لە مانای شێعرەکانی نالی مەبەستە سەرەکییەکانی ئەم توێژینەوە پێک دێنن. کومەڵی ڕێژەیی، کۆی شێعرەکان و بارستایی نموونەی ئەم توێژینەوە،…
ادامه »»» -
مەولەوی و مەحوی، چۆن یەکتریان ناسی
مەولەوی و مەحوی، چۆن یەکتریان ناسی مەولەوی ومەحوی، ناوو ناوبانگی یەکتریان بیستبوو. بەڵام یەکتریان نەدیبوو. هەردووکیشیان تامەزرۆی بینینی یەکتری بوون. جارێک مەولەوی ڕێی ئەکەوێتە سلێمانی. دەمەو ئێوارەیەک ڕووئەکاتە خانەقای مەحوی. لەو کاتەدا مەحوییش لەسەر سەکۆی مزگەوت دانیشتووە وچاوەڕوانی بانگی ئێوارەیە. ئەبینێ پیاوێکی میانە باڵای ڕیش تەنکی چاوگەشو درێژکۆلە، بەخەرقەیەکی سەوزی ئاودامانەوەو مێزەرەیەکی گوڵداری لەقوماشی “چیت” دروستکراو بەسەرەوە … خۆی کرد بە مزگەوتا وڕووی کردە گوێ حەوزەکە وخەرقەکەی داکەندو دەستی کرد بەدەست نوێژگرتن. مەحوی زۆر سەرنجی ئەم پیاوە ئەدات و لەوەو…
ادامه »»» -
ئێوارەی چاوە نواڕی بۆ یەکەمین ڕۆژی رەمەزانی ۱۴۳۸ی مانگی
ئێوارەی چاوە نواڕی بۆ یەکەمین ڕۆژی رەمەزانی ۱۴۳۸ی مانگی عەزیز کەرەمی (ئازیز) رۆحم ئەتکێ بەم ئێوارە چاوەنواڕی ئاسۆ دەکات، سبەی ئەڵێن: فرۆکەی دڵ بەرەو ئاسمان حەوا دەگرێ. من هەم و هەناسەیەک، تاوێ نوقمی گریان دەبێ و تاوێ دوعای لێ دەبارێ. من هەم و هەناسەیەک، بۆ بەرەو پیری چوونی مانگێ، جۆرێکی تر، عەتری هەوا بۆن خۆش بکات. من هەم و هەناسەیەک، رۆحم لە ئامێزی نزا، بۆلێبووردن، خوەشە بکات. ئەم ئێوارە چاوەڕوانم نیوەشەوم داگرسێنم ئاوپرژێنێ مانگێ بکەم، بۆ دڵنیایی ئاواتێ خۆش. ?ئێوارەی…
ادامه »»» -
کاک ئیبراهیمی مه‌ردۆخی له سه‌ر گڵکۆی کاکه ئه‌حمه‌دی موفتی‌زادە
کاک ئیبراهیمی مه‌ردۆخی له سه‌ر گڵکۆی کاکه ئه‌حمه‌دی موفتی‌زادە کاک ئه‌حمه‌د گیان کاتێ هاتمه سه‌ر گڵکۆکه‌ت کۆگایه‌ک گڵی بێ گوڵ بوو نه رازاوەو بێ زرق و برق نه گڵ، نه گوڵ، رۆح و دڵ بوو خشتی خانووی هیچ هه‌ژارێک نه‌نرابووە چینی دیواری باخ و مه‌زرای هیچ جووتیارێک نه‌کرابووە حه‌وش و حه‌ساری به خوێنی گه‌شی هیچ لاوێک دەروو ژووری نه‌نه‌خشابوو به هێشوە فرمێسکی هه‌تیو چراخانی نه‌کرابوو به‌ژن و باڵای هیچ سه‌ربازێک نه‌کرابووە منارەی دەور و به‌ری کاسه سه‌ری هیچ ئه‌فسه‌رێک نه‌کرابووە…
ادامه »»» -
ئەی خۆشە ویستەکەی دڵان
ئەی خۆشە ویستەکەی دڵان نوسه ر: ملا غریب پینجوێنی ئەی فروستادەی دینەکەم.. ئەی ڕەونەقی مەدینەکەم… بەخێرەاتی.. لە وڵاتی نیوە دورگەی بێبەندوباو.. وشک و بێ ئاو.. داماو و شیرازە پچڕاو.. بویتە چرا.. شۆڕشێکت لە سەر دەستا بەرپا کرا.. پەرچەمێکت پێ ھەڵ کرا..ترست گۆڕی بەبێ باکی.. نەفامی بۆ ڕەوشت پاکی.. تاریکی بەرەو ڕوناکی.. بەخێرھاتی.. بەخێرھاتی.. ….ئەتۆ قەڵای خودا کردی…تۆئەو کەسەی.. کە بەمحمدی ئەمین بانگیان کردی.. ھێشا لاو بووی کەڕاوێژیان پێ دەکردی… چەندین کێشەی وەک دیوارە ڕوخاوەکەی کەعبەیان پێ چار دەکردی…. کاتێکیش بویتە…
ادامه »»» -
معادل چند اصطلاح و واژە در زبان کوردی ، هاوتای ئەم چەند زاراوە و وشەیە لە زمانی کوردیدا
تکایە هاوکاران، هاوتای ئەم چەند زاراوە و وشەیە لە زمانی کوردیدا بزانن. بە ڕاستی زمانی کوردی توانایییەکی بەهێزی لە وشەسازیدا هەیە و دەتوانرێ بە یارمەتی پێشگر و پاشگر و چاوگەکانی بە هەزاران وشەی نوێی لێ دروست بکرێت. (لەتیف سوڵتانی) (همکاران خواهشمند است، معادل این چند اصطلاح و واژە را در زبان کوردی بدانید، بە راستی زبان کوردی در واژەسازی تواناست و میتوان با کمک پیشوند و پسوند و مصادر آن، هزاران واژەی جدید ساخت) ……………………………………….. استثنا: ئاوارتە اتساین: ئالوول@ لینک:…
ادامه »»» -
کەڕەنای بەهاریی
کەڕەنای بەهاریی دیسان لەم تەمەنە کورتە ، وا نەوبەهار گەڕایەوە … فەرهەنگەکەی پەڕە پەڕە کرایەوە … بەفری چیا دڵۆپ دڵۆپ توایەوە … جارێکی تر گیا لە خاکا ڕوایەوە … چرۆی گۆپکەی درەخت پشکوا و گەڵا گەڵا کرایەوە … دەشت و نزار ڕازایەوە … بەم کەڕەنای بەهارییە زیندەوەریش بوژایەوە … مەلومۆر و مێشومەگەز خولایەوە … باڵندەش لە گەشتی دووری گەرمەسێری گەڕایەوە . . ئەم بەهارە تازە لاوە … ڕەشماڵێکی وای هەڵداوە … لە گشت لاوە … سفرەیەکی ڕاخراوە … دەنگی مەلە…
ادامه »»» -
دیسان لە کوردستان بەزمی بەهارانە
دیسان لە کوردستان بەزمی بەهارانە نوسه ر: کاک ئه حمد موفتی زاده ساڵی ۲۷۱۶ کوردی لە هەمووان پیروز بێت.. دیسان لە کوردستان بەزمی بەهارانە بەزمی مەل و مۆری دەشت و بنارانە بێنەو بەرەێ کابان،نازی پەچەو کۆتان هۆرتەو بەرەی جوتیار،ئاوازی ئارانە دیسان شنەی عەتری شەوبۆ لە ئێواران کاتێ شەماڵ ئەشنێ بۆنی هەناسەی شەو دیسان گژەو فیتووی پۆڵ پۆڵی گاۆانی شانۆک و موسیقای کووجی و حەسارانە چەن جوانە هەڵقونیان بەرغەل لە شیوو دۆڵ تێکەڵ یەحەو گدگد،منداڵەدێهاتی گۆرانی وهۆرە وحەێران و بالۆرە پڕ…
ادامه »»» -
بو ئالان کوردی ، شعری از دکتر جلالی زاده
دکتر جلال جلالی زاده وامردی به مه ردی ، تو کانگای ده ردی ، له لیوی ده ریا به لاشه سه ردی ، روانیت بو دایکت به ره نگ زه ردی پرسیارت کرد هه و دایکه گیان !بو وات لی هات ؟ بو تو نیته خاکو وه لات؟ بو ئاواره بووین؟ بو کوی بروین ؟ بو که س نه هات به هانامه و؟ بو لات نه کرد تو به لامه و ؟ دایکه بده ده ستم قه له م؟ تا…
ادامه »»» -
چیرۆکێکی گۆلستان سه عدی ، خواپێدان و ئیقبال به کار زانیین نیە
چیرۆکێکی گۆلستان سه عدی ، خواپێدان و ئیقبال به کار زانیین نیە نوسه ر: ئە بو بکر عۆ مەر ره زا خواپێدان و ئیقبال به کار زانیین نیە قُلِ اللَّهُمَّ مَالِکَ الْمُلْکِ تُؤْتِی الْمُلْکَ مَن تَشَاء وَتَنزِعُ الْمُلْکَ مِمَّن تَشَاء وَتُعِزُّ مَن تَشَاء وَتُذِلُّ مَن تَشَاء بِیَدِکَ الْخَیْرُ إِنَّکَ عَلَىَ کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ (آل عمران/۲۶) خودایه! تۆ خاوه‌نی ئه‌م کائیناته‌ی، له نه‌بوونه‌وه هێناوته‌ته بوون، که‌س نیه له وێنه‌ی تۆ بێت و له ده‌سه‌ڵات و موڵکداریدا هاوبه‌ش بێت له‌گه‌ڵتدا، ئه‌و که‌سه‌ی…
ادامه »»» -
چیروکی – موسی (علیە السلام) و پیاوی ڕەجاڵ
چیروکی – موسی (علیە السلام) و پیاوی ڕەجاڵ وَلَوْ بَسَطَ اللَّهُ الرِّزْقَ لِعِبَادِهِ لَبَغَوْا فِی الْأَرْضِ وَلَٰکِنْ یُنَزِّلُ بِقَدَرٍ مَا یَشَاءُ ۚ إِنَّهُ بِعِبَادِهِ خَبِیرٌ بَصِیرٌ (الشورى :۲۷) خۆ ئه‌گه‌ر خوا ڕزق و ڕۆزی فراوان بکردایه بۆ به‌نده‌کانی له زه‌وی دا سته‌میان ده‌کرد به‌ڵام (خوا) ڕزق و ڕۆزی به‌و ئه‌ندازه ده‌نێرێته خواره‌وه که خۆی بیه‌وێ به‌ڕاستی خوا به ئاگا و بینایه به به‌نده‌کانی. (ته‌فسیری پوخته‌ی قورئان) موسی (علیە السلام)و پیاوی ڕەجاڵ موسی (علیە السلام) پیاوێکی ڕەجال ورەش و رووتی چاو…
ادامه »»» -
چیروک – پییره ژن و پاوشا
چیروک – پییره ژن و پاوشا وەر گێڕ : ئه بو به کر عو مه ر ره زا أَلَیْسَ اللَّهُ بِکَافٍ عَبْدَهُ (۳۶/زمر) مه گه ر خوا به س نیە که پشتیوان بێت بو به ندێ خۆی ؟ بزرگمهر زانای ئیرانی ئه گێڕێته وە :پییرە ژن که هه مو ماڵ و سامانی دونیای مریشکێ کوو خانوویکی خۆنچیلانه بو ، دە راوسێ قه سری پاوشای ئێران کسری (خسروپرویز) ئه بێت . رۆژکیان پییره ژن بو سه ر دانی خزمانی ئه…
ادامه »»» -
شێعر – په یامی به هاری
ماموستا صه لاح قادری أمام و خه تٍیبی مز گه وتی جو جه سازی شێعر – په یامی به هاری وه ره بخوێنه وانه ی جوان، له مه د ره سه ی به ها ری دا له دڵ ده رکه غه م و حه سره ت، له شاخی؛ کورده واری دا بکه سه یری گوڵاڵه ی سوور، هه تا چاوت نه بێ بێ نوور هیلاکی لاشه که ت ده رکه ، به ئاوی ساردی وه ک کافوور هه وای…
ادامه »»» -
مافی نیشتمان – کاک احمد مفتی زاده
مافـــــی نیشتمان نیشـــــــــــــتمان ئه ی خاک و خۆڵی تۆکڵه ی چاوانــــــــمه نیشــــــــــــــتمان ناوی به رێزت هێزی رؤح و گیــانــــــــــــمه نیشــــــــــــــــتمان ئه ی به ر به یانت رؤشنێ ئــــێمانــــــمه نیشــــــــــــــــتمان ئێواره کانت خه ڵوه تی عـــــیرفانـــــــــمه
ادامه »»»