۸۵۰ میلیون نفر در جهان هر شب گرسنه به بالین می&
۸۵۰ میلیون نفر در جهان هر شب گرسنه به بالین
می‌روند!!!!!؟؟؟؟؟؟
«خشم و عصبانیت فقرا»
این گزارش به قلم «رودیگر فوکزون»، «امیرا
الاهل»، «ینس گلوزینگ»، «آلکساندر یونگ»، «پادما رائو»، «تیلو تیلکه»، «فولکارد
ویندفوهر» و «برنهارد زند» است که در شماره ۱۶ آوریل سال جاری میلادی هفته‌نامه
«اشپیگل» با عنوان «خشم و عصبانیت فقرا» منتشر شده است.
ناامیدی و یأس ۸۵۰ میلیون نفر در جهان که هر
شب در شمال آفریقا، آسیا و آمریکای لاتین گرسنه به بالین می‌روند، باعث آشوب‌ها و
درگیرهایی در این مناطق شده است. این در حالی است که بانک جهانی نیز هشدار می‌دهد
که چنانچه بهای مواد غذایی همچنان گران و غیرقابل پرداخت شود، احتمال فروپاشی قدرت‌های
منطقه‌ای چون مصر نیز وجود دارد.
«فورت دیامانچه»، یک زندان قدیمی در تپه‌های
شهر «پورتو پرینس» ـ پایتخت هائیتی ـ است که «جهنم زمین» نامیده می‌شود.
در حالی که تیم‌های مرگ و شکنجه «فرانسوا دو
ولیه»، دیکتاتور سابق هائیتی، در این زندان در گذشته مخالفان را شکنجه می‌کردند،
در حال حاضر هزاران نفر از مردم فقیر و گرسنه در میان زباله‌ها در این محل زندگی
می‌کنند اما حتی سگ‌ها نیز در این مکان مواد غذایی پیدا نمی‌کنند.
زنان بر روی بام این زندان سابق، نوعی
بیسکویت را پهن می‌کنند که مهمترین بخش آن، ماده چسبنده زردرنگی است که کامیون‌ها
از تپه‌ها و کوه‌های نزدیک جمع‌آوری می‌کنند و زنان آن را با نمک و روغن گیاهی
مخلوط کرده و این خمیر را در نور خورشید خشک می‌کنند و بدین ترتیب نوعی بیسکویت از
آن تهیه می‌شود.
این بیسکویت‌ها، مزه روغن و چربی می‌دهد و
رطوبت دهان را جذب می‌کند و مزه گندیده‌ای را بر جای می‌گذارد، اما برای بسیاری از
مردم هائیتی، تنها وعده غذایی روزانه است.
این بیسکویت‌ها اغلب باعث اسهال می‌شوند،
اما احساس گرسنگی را موقتا از بین می‌برند.
«ماری نوئل»، یک زن ۴۰ ساله که به هفت فرزند
خود از این بیسکویت‌ها می‌دهد، می‌گوید: امیدوارم روزی بتوانم از دادن این بیسکویت‌ها
به فرزندانم خودداری کنم.
همچون دیگر مواد غذایی، بهای ماده چسبنده
برای تهیه ۱۰۰ بیسکویت نیز طی یک سال از ۵ دلار به ۵ / ۶ دلار افزایش یافته است.
این در حالی است که برای نان گندم و یا نان ذرت، بهای بیشتری باید پرداخت کرد. به
همین دلیل، هائیتی شاهد اعتراضات و درگیری‌های خیابانی همراه با پرتاب سنگ در
پایتخت خود بوده است و مردم در برابر قصر رئیس‌جمهوری این کشور شعار «ما گرسنه
هستیم» سر دادند و تعدادی نیز کشته شدند و لاستیک‌های خودروها نیز به آتش کشیده
شدند.
این آشوب‌ها و درگیری‌ها در هائیتی نمونه‌ای
از آشوب‌هایی بود که در حال حاضر ما شاهد افزایش آن در سراسر جهان هستیم و مقدمه‌ای
هستند از آنچه که در آینده ما شاهد آن خواهیم بود.
کمبود مواد غذایی رو به افزایش است و بهای
آن گران می‌شود به طوری که برای بسیاری از مردم حتی غیرقابل پراخت است.
در حالی که دویست ثروتمند جهان، ۴۰ درصد از
ثروت و پول کل مردم جهان را در اختیار دارند، ۸۵۰ میلیون نفر روزانه مجبورند که
گرسنه شب را سپری کنند.
«کوفی عنان»، دبیر کل سابق سازمان ملل متحد
با توجه به این وضعیت می‌گوید: این فقر یکی از بدترین موارد نقض حقوق بشر است.
آیا جای تعجب است که با توجه به این وضعیت،
یأس و ناامیدی مردم به خشونت تبدیل شود؟
بحران مواد غذایی و تغذیه همچون یک مجازات
انجیلی گریبانگیر مردم فقیر جهان در آفریقا، جنوب آسیا و خاورمیانه شده است.
در حالی که سالیان متمادی قیمت برنج، ذرت و
گندم نسبتا ثابت مانده بود، اما تنها در سه سال گذشته بهای این مواد غذایی تا ۱۸۱
درصد افزایش یافته است.
پیامدهای ادامه کمبود مواد غذایی شاید
شدیدتر از بحران در بازارهای مالی و بورس خواهد شد، زیرا که گرسنگان که بی‌نهایت
خشمگین و عصبانی هستند، در صورت اعتراض چیزی را از دست نمی‌دهند.
بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول نیز به
تازگی در رابطه با این بحران اساسی تبادل نظر کرده‌اند و «روبرت سولیک»، رئیس بانک
جهانی، هشدار می‌دهد که در نتیجه افزایش انفجارآمیز قیمت مواد غذایی، دست‌کم ۳۳
کشور از جمله قدرت‌های منطقه‌ای چون مصر، اندونزی و پاکستان در معرض تهدید بی‌ثباتی
هستند و ارتش باید از حمل‌ونقل‌های آرد محافظت کند.
از سوی دیگر، فقر و نیاز در شمال آفریقا
باعث تقویت جنبش‌های اسلامی شده است. در هفته‌های گذشته در کامرون، موریتانی،
موزامبیک، سنگال و سواحل عاج نیز ناآرامی‌هایی به وجود آمده است.
این وضعیت دلایل زیادی از جمله موارد زیر
دارد:
• در حالی که جمعیت جهان به طور مدام افزایش
می‌یابد، وسعت زمین برای کشت و کاشت کاهش می‌یابد.
• فاجعه تغییر آب و هوا باعث زیان و خسارت‌های
غیرقابل برگشت به زمین‌های کشت می‌شود از طریق خشکسالی، بالا آمدن آب دریاها، زیر
آب رفتن زمین‌های کشت و نابودی آنها و طوفان‌ها
• به خاطر تغییر ذایقه و عادات غذایی، میزان
رو به افزایشی از زمین‌های زراعی و جنگل‌ها به چراگاه چهارپایان تبدیل می‌شوند.
• بانک جهانی خواستار اصلاحات به سمت بازار
آزاد اقتصادی در کشورهای در حال توسعه و لغو اخذ گمرک از واردات کالاهای خارجی به
خاطر حمایت از کالاهای داخلی است اما این امر اغلب خسارت‌های شدیدی به کشاورزان
محلی وارد می‌کند.
• دلال‌ها قیمت مواد خام را گران می‌کنند و
بهای بالای نفت نیز باعث می‌شود که برای تولید انرژی از گیاهان، از کشت غلات و ذرت
خوراکی صرف نظر کرده و «گیاهان مخصوص تولید انرژی» کشت شوند.
• میلیون‌ها نفر از قربانیان جنگ‌های داخلی
که نیازمند کمک‌های غذایی هستند، قادر به تولید مواد غذایی نیستند.
مسئله تنها کمبود مواد غذایی نیست بلکه هم
اکنون یک بحران تغذیه‌ای اساسی در جهان وجود دارد و این امر به ویژه گریبانگیر
فقرایی است که باید بیش از حد معمول و توان برای خوارک و نوشیدنی خود هزینه کنند.
بدین ترتیب پیشرفت‌های سال‌های گذشته در رابطه با مبارزه با گرسنگی و بیماری نابود
می‌شود.
رشد جمعیت و کاهش زمین‌های کشت باعث یک
مبارزه برای کسب بهترین زمین‌های زراعی و به معنای دیگر یک «مناقشه جدید شمال ـ
جنوب» شده است.
«پاول کروگمن»، اقتصاددان آمریکایی معتقد است:
در حالی که این روزها گزارش‌های زیادی در مورد وجود یک بحران اقتصادی در جهان به
گوش می‌رسد، اما همزمان یک بحران جهانی دیگر وجود دارد که متوجه تعداد زیادتری از
انسان‌ها می‌شود.
مردم مکزیک در آغاز سال گذشته به عنوان
اولین مردم یک کشور به خاطر افزایش قیمت آرد ذرت که ماده غذایی اصلی برای آنهاست،
در خیابان دست به اعتراض زدند.
مکزیک قادر است صرفا بخشی از مایحتاج ذرت
خود را تأمین کند و بقیه نیاز خود را باید به ویژه از آمریکا وارد کند، این در
حالی است که کشاورزان این کشور اکثرا ذرت خود را به تولیدکنندگان ماده سوختی گیاهی
می‌فروشند که با قیمت بهتری می‌خرند.
«فلیپ کلادرون»، رئیس‌جمهوری مکزیک برای
جلوگیری از ادامه اعتراضات تصمیم به افزایش اعطای یارانه‌ها برای ذرت گرفت، اما
تنها برخی از کشورها قادر به اتخاذ چنین تصمیمی هستند.
طبقات پایین اجتماع در هائیتی و یا بولیوی،
در الجزایر و یا در یمن گرفتار تورم اقتصادی هستند.
مردم یمن روزانه به طور میانگین یک یورو و
18 سنت ( حدود ۱۷۰۰ تومان) در اختیار دارند و دولت این کشور نیز گرفتار موج مهاجرت
از سومالی، جنگ داخلی در شمال و بعلاوه تداوم خطر تروریسم است. از سوی دیگر از ماه
فوریه نرخ گندم دو برابر، نرخ برنج و روغن خوراکی پنج برابر شده است و درگیری‌ها
در یمن برای دسترسی به نان ارزان در پایان ماه مارس چندین کشته برجای گذاشته است.
در حالی که نرخ مواد غذایی در لبنان در سه
ماهه گذشته ۱۴۵ درصد افزایش یافته است، نرخ این مواد در سوریه نیز یک پنج افزایش
یافته است.
به گفته یک فرد ساکن دمشق، در حالی که برای
خرید سبزی جعفری در گذشته بهای چندانی پرداخت نمی‌شد، ناگهان باید سه برابر گذشته
برای آن پرداخت شود.
از سوی دیگر عراق و سودان که در گذشته «انبار
نان» کشورهای عربی محسوب می‌شدند، امروز وابسته به برنامه غذایی سازمان ملل هستند
و بالغ بر یک میلیون عراقی و دو میلیون سودانی نیاز به کمک دارند. این در حالیست
که زندگی در دارفور در سودان همیشه سخت بوده است. همچنین در چهار دهه گذشته در این
استان، مرزجنوبی «صحرا» به طرف جنوب پیشروی کرده است و میزان بارندگی نیز بشدت
کاهش یافته است.
میزان برداشت ارزن هندی (sorghum)
در سودان که مهمترین نوع ارزن است، دو سوم کاهش یافته است.
جنگ داخلی نیز بیش از دو میلیون نفر در
اردوگاههای پناهندگی را وابسته به کمک‌های مواد غذایی کرده است و از سالیان متمادی
است که مزراع دیگر کشت نمی شوند.
«یوهان وان در کامپ» از سازمان امداد
گرسنگان جهان در آلمان معتقد است که انسان‌ها در برابر چشمان ما کشته می‌شوند و
جهان صرفا تماشا می‌کند.
جهان سوم در یک نسل گذشته نیز در برابر چالش
مشابهی قرار داشت و در آن زمان کشورهای زیر توسعه، یک انقلاب سبز آغاز کردند و
کشاورزان توانستند با استفاده از کود، سموم شیمیایی و بذر هیبریدی میزان برداشت
خود را به شدت افزایش دهند.
برخی از جمله رؤسای بخش تحقیقات و پژوهش
کنسرسیوم‌های کشاورزی نیز هم اکنون به یک انقلاب سبز جدید فکر می‌کنند تا بتوان با
کمک فناوری ژنتیک مشکل تغذیه جهانی را حل کرد، اما سؤال این است که با چه سرعتی می‌توان
این امر را محقق کرد؟
در این میان مسئله گرسنگی حتی موضوع اصلی در
مناطق ثروتمندی چون دبی نیز شده است و فروشگاه‌های این کشور موظف شده اند تا قیمت
20 ماده غذایی اصلی را حداقل تا یک سال ثابت نگه دارند تا کارگران پاکستانی و هندی
مقیم دبی که در بخش ساخت هتل‌ها، موزه‌ها و جزایر مصنوعی مشغول بکارند، بتوانند
مواد غذایی خود را تأمین کنند.
حقوق ناچیز این بردگان کار (کارگران
پاکستانی و هندی) به پول ملی دبی پرداخت می‌شود که به دلار رو به ضعف وابسته است.
دبی به عنوان سودکننده جهانی شدن در حاشیه
خلیج فارس نمی‌خواهد که در سایه آسمانخرانش‌ها و بازارهای خرید، با یک آشوب و قیام
این افراد به خاطر گرسنگی روبه‌رو شود.
«رابین لودگه»، از برنامه غذایی جهانی سازمان
ملل متحد نیز معتقد است که علاوه بر پیامدهای ژئوپلیتیکی چنین شورش‌ها و آشوب‌هایی
در این منطقه به ویژه برای مصر به مراتب شدیدتر از دیگر نقاط جهان است.
«سعد ابراهیم» که یک فروشگاه خوراک ماکارونی
در منطقه‌ای پشت مسجد الازهر در قاهره دارد، مجبور است ماکارونی مورد نیاز خود را
سه برابر قیمت پاییز سال گذشته خریداری کند. ابراهیم دولت مصر را در این گرانی
مقصر می‌داند و معتقد است که این کشور به عنوان یک کشور دارای کشاورزی بایست به
جای پرداخت پول زیاد برای واردات مواد غذایی ، بایست نیاز خود را در داخل تامین
کند.
۳۲ میلیون از ۸۰ میلیون نفر جمعیت مصر
مجبورند که با درآمد و حقوق یک یورو در روز زندگی خود را تامین کنند و حتی ۱۶
میلیون نفر از آنها درآمد و حقوق کمتری در اختیار دارند. نرخ تورم اقتصادی در این
کشور نیز در ماه فوریه به بیش از ۱۲ درصد افزایش یافت که این امر به ویژه تاثیر
شدیدی بر گرانی گندم داشته است.
دولت مصر دهه‌های متمادی با اعطای یارانه
برای نان که ماده غذایی اصلی مردم این کشور، باعث آرامش شده است، اما این امر تا
چه زمانی می‌تواند ادامه داشته باشد؟
صف‌ها در برابر نانوایی‌هایی که نان ارزان
عرضه می‌کنند، هر روز طولانی تر می‌شود، زیرا که مردم این کشور هر چه بیشتر به کمک‌های
دولتی وابسته می‌شوند.
زمانی که نانوایان محتکر در مصر در هفته‌های
گذشته قصد فروش آرد دولتی ارزان را به قیمت گران در بازار سیاه داشتند، باعث
اعتراض و ناآرامی شده و حداقل ۱۱ کشته برجای گذاشت.
در این میان دولت مصر در بودجه سال آینده
خود مبلغ ۵/۲ میلیارد دلار برای یارانه
نان تخصیص داده است که این امر می‌تواند پیامدهای ناهنجاری داشته باشد از جمله
اینکه برخی از کشاورزان این نان ارزان را به چهارپایان خود بدهند.
با توجه به افزایش میزان مصرف گوشت قشری که
از وضعیت مالی خوبی برخوردار هستند و رویکرد هر چه بیشتر قشر متوسط جدید در دهلی
پایتخت هند و پکن پایتخت چین به این ماده غذایی، پرورش چهارپایان سودآور است. اما
پرورش دهندگان گاو برای تولید هر کیلو گوشت در یک گاو به هفت کیلو علوفه و خوراک
دامی و میزان زیادی آب نیاز دارد. بدین خاطر قیمت گوشت افزایش می‌یابد.
در اردن که در حقیقت از یک کشاورزی امروزینه
برخوردار است، مواد غذایی اصلی ظرف یک سال ۶۰ درصد افزایش یافته است و حتی سبزی
فروشان شکوه می‌کنند که مشتریان به علت گرانی، حاضر به خرید سبزی نیستند.
بدین خاطر «عبدالله» شاه اردن نگران شورش‌های
جدیدی است به مانند آنچه در سال ۱۹۹۶ میلادی در شهر کوهستانی کاراک بین مردم این
منطقه و پلیس اتفاق افتاد است.
در الجزایر نیز قیمت روغن خوراکی، روغن ذرت،
شکر و آرد نسبت به شش ماه گذشته دو برابر شده است و طبق اعلام رادیو الجزایر، دولت
این کشور نیز اقدامی دیگری به جز افزایش ۱۵ درصدی حقوق بخش خدمات عمومی نکرده است.
دولت الجزایر تاکنون از درآمدهای گازی و
نفتی خود برای افزایش یارانه‌های مواد غذایی استفاده نکرده است، زیرا در غیر
اینصورت قادر به بازپرداخت به موقع بدهی‌های خارجی خود نخواهد بود.
اما حدود ۲۰۰ میلیون نفر از اکثر افرادی که
از تغذیه کافی برخوردار نیستند، در هند زندگی می‌کنند که دو کنفرانس بین المللی
نیز اخیرا در این کشوردر مورد بحران غذایی برگزار شد.
«ژاک دیوف»، از سنگال و رئیس کل سازمان
کشاورزی و خوار و بار سازمان ملل اعلام کرد که نیاز رو به افزایش هند و چین از
دلایل اصلی این وضعیت است که می‌تواند به یک فاجعه غیرقابل پیش بینی منجر شود.
در حالی که چین باید مواد غذایی مردم خود را
تامین کند که یک چهارم جمعیت جهان هستند اما صرفا ۷ درصد از زمین‌های کشاورزی و
کشت و کار جهان را در اخیتار دارد و این وضعیت برای هند نیز صدق می‌کند.
بدین ترتیب هند و چین مجبور به واردات میزان
بالایی از مواد غذایی هستند اما کشورهای صادرکننده به چین و هند نیز مجبورند به
منظور جلوگیری از کمبود ناگهانی در کشورهای خود, صرفا بطور محدود مجوز فروش مواد
غذایی به هند و چین صادر کنند.
زمانی که مردم گرشنه در هائیتی اخیرا دست به
آشوب و اعتراض زدند، آمریکا نیز سفارت خود در این کشور را موقتا تعطیل کرد. این
حوادث آژیر خطری برای «گوردون بروان»، نخست وزیر انگلیس نیز بود که در نتیجه وی
نامه‌ای به «یاسوئو فوکودا» همتای ژاپنی خود نوشت که در حال حاضر ریاست دوره‌ای
هفت کشور صنعتی و پیشرفته (آمریکا، ژاپن، انگلیس، آلمان، فرانسه، کانادا وایتالیا
) و روسیه موسوم به گروه هشت را در اختیار دارد.
بروان در این نامه توصیه کرده است که جامعه
بین‌المللی بایست برای دسترسی به «یک پاسخ کاملا هماهنگ شده» به مسئله گرسنگی مزمن
تلاش کند. جهان هم اکنون به چنین پاسخی نیاز دارد.
منبع: تابناک
