راه رهائی از گناهان شوم !
راه رهائی از گناهان شوم !
درباره شوم
بودن گناه و آثار مخرب آن بر فرد و جامعه بحث کردیم، و این به معنای نامیدی از
رحمت خدا نیست، بلکه بیدار کردن بر خطرات گناه و رابطه دائمی با پروردگار است.
ابوهریره t میگوید: پیامبر ص به نقل از پروردگار(در حدیث قدسى) فرمودند: «بندهام گناهی
کرد سپس گفت: خدایا مرا عفو کن، خداوند میفرماید: بندهام گناه کرد و میداند
خدایی دارد و مجازات میکند، و او را میبخشد، سپس دوباره گناه میکند و میگوید:
خدایا مرا عفو کن، خداوند میفرماید: بندهام گناه کرد و میداند خدای دارد و مجازات
میکند، و او را میبخشد، سپس دوباره گناه میکند و میگوید: خدایا مرا عفو کن،
خداوند میفرماید: بندهام گناه کرد و میداند خدای دارد و مجازات میکند، و او
را میبخشد، خداوند میفرماید: آنچه میخواهید انجام بده تو را بخشیدم»[۱].
معنای حدیث این
است جز گمراهان کسی از رحمت خدا ناامید نمیشود، و انسان هر چه گناه انجام داده
باشد نباید از رحمت خداوند مأیوس باشد، و ارتباط و ذکر همیشگی پروردگار سبب عفو و
بخشش گناهان است، و یکی از صفات پروردگار (غفور و تواب) است، و در آن دو صفت دلالت
بر وسعت رحمت و مغفرت پروردگار است، ولیکن باید انسان عاقل همیشه از گناهان بیم
داشته باشد، هرچند هم توبه کرده باشد، چون اطلاعی از پذیرش توبه ندارد.
ابن جوزی : میگوید[۲]:
(بسیاری مردم را دیدهام به پذیرش توبه اطمینان و باور کردهاند و گویا یقین
دارند، و این جز خدا کسی نمیداند، سپس اگر توبه مورد پذیرش واقع شده باشد، خجالت
از انجام گناه همیشه ماندگار است، و ترس پس از توبه مورد تأیید است، چنانچه در
صحاح آمده: مردم به نزد آدم ؛ میروند، آدم میگوید: گناهم، و به نزد نوح،
ابراهیم، عیسی[۳]
ﻹ میروند، و همگی میگویند: گناهم.
گناه پیامبران
در واقع گناه نیست، و با وصف آن توبه کردهاند و پوزش طلبیدهاند، و پس از آن هم
بیمناک بودهاند، و خجالت پس از توبه از بین نمیرود، چه زیباست فرموده فضیل بن
عیاض :: «چقدر شرمسارم از تو ای خدایا، هر چند مرا ببخشید، به خدا سوگند بدبختی
برای کسی است که گناه میکند و لذت لحظهای را برمیگزیند، چون گناه حسرتی بجا میگذارد،
هر چند هم مورد عفو قرار گیرد، هیچ وقت از دل انسان جدا نمیشود»[۴].
هنگامی که انسان از گناه کردن بیمناک باشد، و عمل نیک و حسنات محوکننده گناه
انجام دهد، گناهان پیشین او باعث ورودش به بهشت میشود: اما چگونه است؟ ابراهیم بن
أدهم در تفسیر این آیه:[۵] ﮋ ﭯ ﭰ
ﭱ ﭲ ﭳ
ﭴ ﮊ. (الرحمن: ۴۶).
«و براى کسى که از ایستادن در پیشگاه پروردگارش ترسیده (و به
اوامر و نواهى او عمل کرده)، دو باغ بهشتى است!».
میفرماید:
(اگر بخواهد گناهی انجام دهد از ترس خدا پرهیز میکند)، حسن t میگوید: پیامبر
ص فرمودند: (انسان گناهی انجام میدهد و بواسطه آن خداوند او را به بهشت وارد میکند،
صحابه گفتند: ای پیامبر خدا چگونه وارد بهشت میشود؟ فرمود: در برابر چشمش (گریزان
و توبهکنان) است تا او را به بهشت وارد میکند)[۶].
عرض سعید :
کردند: عابدترین انسان کیست؟ گفت: (کسی است مرتکب گناه شده است و هر گاه گناهش را
به یاد میآورد عملش را ناچیز میشمارد)[۷].
پس اگر خواستى
از گناهان رهایى یابى خود را به استغفار تسمک جو، و اعمال نیک انجام بده، و از
گناهانت بترس، و از خدا خاتمه نیکو آرزو کن.
و با این قصه
بحث را به پایان میبرم: سفیان ثوری : شبی تا صبح گریه کرد، و هنگامی که صبح شد
کسی به او گفت: آیا این همه بخاطر ترس از گناه است؟ کاهی را از زمین برداشت و گفت:
گناه از این آسانتر است، بلکه من بخاطر عاقبت و پایان بد گریه میکنم: ابن قیم :
در هامش این قصه میگوید: (این نهایت دانش است که انسان بیم داشته باشد گناه در
هنگام مرگ او را بدبخت کند، و عاقبت نیکو را به عاقبت بد تغییر دهد)[۸].
————————————————————–
منبع: گناه و آثار شوم آن در زندگى امت از قرآن و سنت
مترجم: إسحاق بن عبدالله العوضی.
مولف : عبدالله بن محمد السدحان.
انتشارات: حقیقت.
[۱]– مختصر صحىح
مسلم، «شماره حدىث ۱۹۳۵، ص: ۵۱۴».
[۲]– صىد الخاطر،
تألىف ابن جوزى، «ص: ۳۳۰، ۳۳۱».
[۳]– اىن نظر ابن
جوزى درباره عىسى ؛ درست نىست، چون در صحاح گناهى از عىسى ذکر نکرده است.
[۴]– صىد الخاطر،
تألىف ابن جوزى، «ص: ۳۳۱».
[۵]– الزهد، امام
احمد، «ص ۴۳۷».
[۶]– الزهد، امام
احمد، «ص: ۴۷۴».
[۷]– الزهد، امام
احمد، «ص: ۴۶۴».
[۸]– النوافخ
العطره، صفدى، «ص: ۸۶».