ارکان چهارگانه ی عبادت
ارکان چهارگانه ی عبادت
«ایاک نعبد» بر چهار اصل استوار است و شخص باید در این چهار مورد رضایت و خشنودی خدا و رسولش را محقق سازد: ۱- سخن دل ۲- قول و سخن زبان ۳- اعمال قلب ۴- اعمال جوارح. عبودیت اسمی است که مراتب چهارگانه ی مذکور را شامل می شود و اصحاب «ایاک نعبد» حقیقتاً اصحاب این عبودیت هستند.
۱- سخن دل: یعنی اعتقاد به آن چه که خداوند درباره ی ذات خود، اسماء، صفات، افعال، ملائکه و دیدار با او در قیامت، از طریق پیامبر به ما خبر داده است.
۲- قول و سخن زبان: یعنی اعتراف زبانی به موارد فوق الذکر، دعوت به سوی آن، دفاع از آن، بیان باطل بودن بدعت های مخالف با آن و تبلیغ اوامر پروردگار.
۳-اعمال قلب: مثل محبت به خدا، توکل بر خدا، توبه و بازگشت به سوی او، خوف و رجا از خدا، خالص نمودن دین برای او، صبر و شکیبایی بر اوامر، نواهی و تقدیرات الهی، دوستی و دشمنی به خاطر او، خشوع، خضوع و فروتنی در برابر او، اطمینان، آرامش و آسایش یافتن از او و اعمال دیگری که کارهای اعضاء و جوارح بدون آن بی فایده یا کم فایده هستند.
۴-اعمال اعضا و جوارح: مثل نماز، جهاد، گام نهادن به سوی مساجد جهت نمازهای جمعه و جماعت، کمک به ناتوان، نیکی به مردم و …
«ایاک نعبد»،پایبندی و اقرار به احکام مربوط به این چهار اصل است و «ایاک نستعین» درخواست یاری و توفیق الهی بر انجام آن است و «اهدنا الصراط المستقیم» در بردارنده ی تعریف و توضیح عبادت و استعانت و الهام بخش استوار بودن بر آن و پیمودن آن به عنوان راه رسیدن به خداوند است.
مدارج السالکین/ مؤلف: امام ابن قیم الجوزیه/ مترجم: محمد حسین احمدی تبار