اعجاز قرآن در کوه ها ، میخ شدن کوه ها و حرکات کوه ها

اعجاز قرآن در کوه ها ، میخ شدن کوه ها و حرکات کوه ها

نویسنده : کمال روحانی_ پیرانشهر

میخ شدن کوه ها

قرآن کریم در چند آیه از کوه ها سخن به میان آورده است:

” وَالْجِبَالَ أَوْتَادًا “نباء/۷

” و آیا کوه ها را میخ هایی در ( زمین ) ننموده ایم و فرو نبرده ایم. “

” وَجَعَلْنَا فِیهَا رَوَاسِیَ شَامِخَاتٍ” مرسلات/۲۷

” و درون آن کوه هایی استوار و بلند قرار نداده ایم. “

” والقی فی الأرضِ رَواسِی الّا تَمیدَبَکُم” رعد/۲

” و کوه های بزرگ را در زمین قرارداد تا از اضطراب و نگرانی برهید.”

درچند آیه دیگر در قرآن مانند آیات (۶۱ نمل)، ( ۵/ نفال) از کوه ها سخن به میان آمده است.

آیات فوق در وصف کوه هاست و در آن کلماتی چون ” وتد، میخ، رواسی، شامخات” استفاده شده است، کوه ها در تعبیر قرآنی کار میخ و عمود های یک چادر را انجام می دهند، همان که باعث ثبات و استحکام چادر در صحرا است. مردم عصر نبوت و بعد آن از واقعیت علمی این آیات تا سال ۱۹۶۵ میلادی بی خبر بودند تا این که زمین شناسان و محققان ثابت کردند که کوه هایی که بر روی زمین هستند در درون زمین ریشه دوانده اند و از حرکت و اضطراب زمین جلوگیری می کنند؛ دقیقا” مانند کوه های یخی در اقیانوس که مقدار اندکی از آن ها بر روی آب است و امتداد بیش تر آن در زیر آب قرار دارد. به دیگر سخن، کوه ها نیز امتداد کمی از آن ها بر روی زمین مشاهده می شود و طول بیشتر شان بر روی زمین قرار گرفته است که گاه به چهار برابر در زیر زمین نسبت به قسمت فوقانی کوه می رسد.

امروز چون بخواهیم؛ تعریفی از کوه به لحاظ علمی ارائه دهیم، خواهیم گفت: کوه آن میخ سنگی است که در زیر زمین قرار گرفته و از بالا به پایین، طبقات زیرین زمین را شکافته است تا به استحکام و ثبات زمین بینجامد؛ یعنی لایه ی زیرین کوه بر قسمت سائل و روان زمین قرار دارد، اگر بخواهیم زیادتر به کنه مسایل پی ببریم، لازم است بدانیم زمین چند قسمت است، قسمتی که ما بر روی آن قرار گرفته ایم، پوسته خوانده می شود و در زیر پوسته به قسمتی بر می خوریم که ضخامت آن چندین برابر است و حالتی چون زرده تخم مرغ را دارد که نه جامد کامل است و نه مایع تمام؛ این بخش از زمین همیشه در تحرک و تغییر است و زلزله ها و آتشفشان حاصل فعالیت این قسمت از زمین است که می تواند پوسته را بشکافد و مواد مذاب را بیرون بریزد. زمین مانند توپی پر آب با جداره ی پلاستیکی است. لذا خداوند برای تثبیت این زمین لرزان و مضطرب، کوه ها را آفرید و به توزین و تنظیم آن پرداخت همان واقعیت علمی که، به وسیله محققات و زمین شناسان جغرافیایی ثابت شد.

فواید کوه از دیدگاه علمی

توزیع مناسب کوه ها بر زمین به اندازه ی مهم است که حرکت و دوران زمین را به دور خورشید توازن می بخشد و از خروج آن از دایره ی موجود خوداری می نماید. دانشمندان در تحقیقات شان دریافته اند که ۷۰ درصد کره زمین آب است و ۳۰ درصد خشکی، اگر کل زمین آب می بود وزن آن یک پنجم کنونی می شد، آن زمان خورشید زمین را به سوی خود جذب می نمود.

هم چنین اگر کل زمین خشکی بود در آن، آبی وجود نمی داشت، لذا وزن آن دو برابر وزن کنونی می شد. پس نیروی دافعه فزونی می یافت و به مرور، زمین از مدار گردش به دور خورشید خارج می گشت. همچنین دانشمندان پی بردند که قرار گرفتن کوه ها در زمین متناسب با مکان و موضع آن در روی زمین است و قسمت های فوقانی کوه ها سخت و سنگین و قسمت های داخلی آن سبک و نرم تر است و آب های موجود در کوه ها نسبت به آب های دیگر سطح زمین زلال تر و گواراتر. آن چه در فوق از آن سخن رفت تحقیقات علمی دانشمندان اسلامی و غیر اسلامی است که ثابت شده جای هیچ انکاری ندارد، حال آن که قرآن کریم مدت ها قبل از آن سخن گفت و علم، امروز به آن پی ببرد.

حرکت کوه ها در قرآن و گردش زمین

عده ای بر آنند، طبق گفته ی قرآن کریم، زمین مسطح است در حالی که علم جدید کروی بودن آن را ثابت کرده است و در قرآن کریم نیز آمده است” وَإِلَى الْأَرْضِ کَیْفَ سُطِحَتْ ” که نشان می دهد، زمین کروی شکل نیست، اما این دیدگاه ناشی از عدم تدبر کافی در آیات قرآنی است زیرا آیه یاد شده، ادامه آیات زیر است:

” أَفَلَا یَنظُرُونَ إِلَى الْإِبِلِ کَیْفَ خُلِقَتْ ،وَإِلَى السَّمَاء کَیْفَ رُفِعَتْ ،وَإِلَى الْجِبَالِ کَیْفَ نُصِبَتْ،وَإِلَى الْأَرْضِ کَیْفَ سُطِحَتْ” غاشیه /17_20

این آیات آدمی را به تفکر و تدبر در آفرینش شتر، آسمان بر افراشته، کوه های ستون مانند و زمین پهن و مسطح بر می انگیزد، مواضع مهمی که امروزه وسیله علومی، چون جانور شناسی، فضا نوردی و کیهان شناسی و جغرافیا شناخته شده اند. مسطح بودن زمین در این آیه به چگونگی جای گرفتن دریا، خشکی رودها ، وادی ها و چشمه ها، آسمان، مناطق گرم و سرد سیر اشاره دارد. لذا تشویق به تفکر در مسطح بودن زمین دلالت بر کروی بودن زمین و دوران زمین نمی کند. چون واقع آن است که آیات قرآنی به صراحت از کروی بودن زمین سخن گفته اند

” یُغْشِی اللَّیْلَ النَّهَارَ یَطْلُبُهُ حَثِیثًا “اعراف/۵۴

“شب و روز را می پوشاند و شب شتابان به دنبال روز دوان است.”

” وَلَا اللَّیْلُ سَابِقُ النَّهَارِ وَکُلٌّ فِی فَلَکٍ یَسْبَحُونَ ” یاسین/۴۰

” نه شب بر روز پیشى جوید و هر کدام در سپهرى شناورند”

از این رو دو آیه روشن خواهد شد که روز و شب به دنبال هم روانند و هیچ کدام بر هم پیشی نخواهند گرفت، مضاف بر آن روان بودن و به دنبال هم آمدن روز و شب در یک خط مستقیم صورت نمی گیرد ، چه اگر این گونه می بود زمین در آن واحد، روز یا شب می بود.

آیه ی دیگر از قرآن که نشان از کرویت زمین دارد

” یقلب الله الیل و النهار” ( قلب) در این آیه، دلیلی بر گردش و دوران روز و شب بر هم است؛ زیرا پدیده مذکور جز بر سطح کروی بودن، اتفاق نمی افتد.

حرکت کوه ها

می فرماید:

” وَتَرَى الْجِبَالَ تَحْسَبُهَا جَامِدَهً وَهِیَ تَمُرُّ مَرَّ السَّحَابِ” نمل/۸۸

و کوه ها را می بینی، می پنداری ساکن و بی حرکت اند حال آن که چون ابرها در حرکت می باشند.

از دیدگاه برخی مفسران، آین آیه اشاره صریح و آشکار به گردش زمین دارد؛ گروهی دیگر آن را نشان از روز رستاخیز دانسته اند، آن زمانی کهزمین به شکل فلاتی صاف و هموار در خواهد آمد.

آیه یاد شده به مواردی اشاره می کند که با دانسته های ذهنی ما درباره ی کوه ها فرق دارد؛ یعنی ما ساکنان زمین می پنداریم کوه ها بی حرکتند، حال آن که به گفته ی قرآن مانند ابرها در گردشند.

نکته دیگری که در آیه جای بحث دارد، تشبیه کوه ها به ابر است. چرا که خداوند کوه ها را به ابر تشبیه نمود؟! با تفکر و مطالعه در علوم روز خواهیم دانست که ابر ها از خود جنبشی ندارند، بلکه بادها هستند که آن ها را به حرکت در می آورد و به این سو و آن سو می برد. پس نتیجه می گیریم که حرکت کوه ها از خودشان نیست، بلکه نیروی دیگری در پشت این ماجرا است که همان حرکت زمین و گردش آن است؛ چون همان گونه که حرکت دورانی زمین را حس نمی کنیم، حرکت مجموعه ی همراه آن را نیز احساس نمی کنیم.

طبقات زمین

بر اساس تقسیم بندی ” سوئس sues ” زمین شناس اتریشی طبقه های زمین به صورت زیر است: پوسته، جُبّه، هسته. [۱] پوسته ی خارجی زمین از لحاظ جنس با مواد داخلی آن متفاوت است. زیر سنگ های رسوبی که از ته نشست بزرگ ناو زمین به وجود آمده اند تا حدود ۱۵ کیلومتر از ضخامت قشر جامد را گرفته است. در زیر سنگ های رسوبی سنگ های متبلور قرار دارد، این قسمت از کره ی زمین را سیاّل نامیده اند. وزن مخصوص این قسمت بین ۸/۲ تا ۳ بوده و ضخامت آن از سطح کره زمین متفاوت است به طوری که آن را بیش از ۱۰۰کیلومتر هم تخمین زده اند، این لایه در زیر قاره ها به سه کیلومتر و در زیر اقیانوس ها به ندرت به ۵ کیلومتر می رسد. در زیر قسمت سیّال لایه دیگری از پوسته زمین است با توجه به این که حرارت زمین به ازای هر کیلومتر عمق، در قشر جامد ۳۰ درجه افزایش می یابد، کم کم در اعماق حرارت به ۳۰۰۰ درجه می رسد. [۲]که در این درجه حرارت و فشار زیاد سخت ترین اجسام به شکل مذاب ( خمیری شکل) ظاهر می شوند؛ مواد آتشفشان و درونی زمین که گاهی به سطح زمین فوران می کنن، مربوط به همین ناحیه از کره ی نرم یا استونوسفراست. ( این قسمت جُبّه نام دارد) پس از جُبّه به هسته زمین می رسیم که بر اساس تحقیقاتی که به وسیله دریافت امواج زلزله صورت گرفته معلوم شد که قسمت بیرونی آن حالت مایع و بخش داخلی آن حالت جامد دارد.

منبع: اعجاز قرآن در عصر فضا و تکنولوژی / تألیف و تحقیق: کمال روحانی_ پیرانشهر

[۱] جغرافیای عمومی، منصور ملک عباسی، ص۹۳.

[۲] همان