حکم نگاه کردن شخص روزه‌دار به تلویزیون در ماه رمضان چیست ؟
حکم نگاه کردن شخص روزه‌دار به تلویزیون در ماه رمضان چیست ؟
نویسنده : دکتر یوسف قرضاوی/ مترجم: دکتر احمد نعمتی
سؤال: نظر شریعت اسلام، راجع به نگاه کردن شخص روزه‌دار به تلویزیون در ماه رمضان چگونه است؟
جواب: تلویزیون یکی از وسایلی است که هم دارای خیر و هم دارای شرّ است. رسانه‌ها هر یک اهداف و مقاصدی دارند؛ تلویزیون نیز مانند رادیو و روزنامه و …. می‌باشد؛ که هم نکات خوب و آموزنده، و هم بدآموزی در آن وجود دارد. مسلمانان خواه روزه‌دار باشند ویا روزه‌دار نباشند، باید از مطالب آموزندۀ آن بهره‌مند گردند و از بدآموزی‌ها اجتناب ورزند؛ البته، مسلمان روزه‌دار باید احتیاط بیشتری بکند که مبادا روزه‌اش تباه و ضایع شود و از اجر و ثواب خداوند متعال محروم گردد.
بنابراین، تماشا کردن تلویزیون را نه می‌گویم حلال مطلق است و نه می‌گویم حرام مطلق است. بلکه تماشا کردن آن تابع هدف و مقصدی است که بیننده دارد؛ اگر خیر باشد، مانند برنامه‌های مذهبی و دینی، اخبار و دیگر برنامه‌هایی که در جهت خیر هستند، نگاه کردن و شنیدن آن ها جایز و روا می‌باشد؛ و اگر بدآموزی به همراه داشته باشد، همانند دیدن رقاصان بی‌بند و بار و مانند آن، نگاه کردن به آن همیشه حرام می‌باشد و مسلماً حرمت آن در ماه رمضان بیشتر است. تماشا کردن بعضی برنامه‌ها و صحنه‌ها نیز مکروه می‌باشد، اگرچه به حد حرمت نرسد.
اصولاً هر وسیله‌ای که انسان را از یاد خدا بازدارد، حرام است. بنابراین، هرگاه نگاه کردن به تلویزیون یا گوش دادن به رادیو و امثال آن، انسان را از انجام واجبی که خداوند بر بندگانش مقرر فرموده است؛ مانند نماز و سایر واجبات بازدارد، حرام می‌باشد. خداوند متعال هنگامی که علت تحریم شراب و قمار را بیان می‌فرماید، یکی از علل حرمت آنها را ترک و یا غافل شدن از نماز و یاد خدا هشدار داده و می‌فرماید:
( إِنَّمَا یُرِیدُ الشَّیْطَانُ أَن یُوقِعَ بَیْنَکُمُ الْعَدَاوَهَ وَالْبَغْضَاء فِی الْخَمْرِ وَالْمَیْسِرِ وَیَصُدَّکُمْ عَن ذِکْرِ اللّهِ وَعَنِ الصَّلاَهِ فَهَلْ أَنتُم مُّنتَهُونَ )مائده/۹۱
« همانا شیطان می‌خواهد با شراب و قمار، میان شما دشمنی و کینه ایجاد کند و شما را از یاد خدا و از نماز بازدارد پس آیا شما دست برمی‌دارید».
بر مسئولان و گردانندگان رادیو و تلویزیون لازم است در برنامه‌های دائمی که برای مردم، به خصوص در ماه رمضان، پخش می‌کنند تقوای الهی را در نظر داشته باشند و رعایت احترام ماه مبارک رمضان را بکنند، و در طاعت و عبادت، یار و یاور بندگان خدا و ترویج کنندۀ خیرات و نیکی‌ها باشند تا بار گناه خود و بینندگان را به دوش نکشند؛ همچون کسانی که خداوند متعال دربارۀ آنان می‌فرماید:
( لِیَحْمِلُواْ أَوْزَارَهُمْ کَامِلَهً یَوْمَ الْقِیَامَهِ وَمِنْ أَوْزَارِ الَّذِینَ یُضِلُّونَهُم بِغَیْرِ عِلْمٍ أَلاَ سَاء مَا یَزِرُونَ )نحل/۲۵
«تا روز قیامت بار گناهان خود را تمام بردارند و نیز بخشی از بار گناهان کسانی را که ندانسته آنان را گمراه می‌کنند. آگاه باشید چه بد باری را می‌کشند».
—————————————————-
منبع : دیدگاه‌های فقهی معاصر(جلد اول)/ مؤلف: دکتر یوسف قرضاوی/ مترجم: دکتر احمد نعمتی/ ناشر: نشر احسان/ چاپ اول۱۳۸۰
