حکومت از نظر قرآن
حکومت از نظر قرآن
نویسنده : محمد فرید وجدی / ترجم: ابوبکر حسن زاده
نظر قرآن درباره ی حکومت مانند نظر آن در مورد سایر مسائل مربوط به اوضاع احوال انسان است. قرآن در این مورد تنها به قوانین کلّی، محکم و استوار که صلاحیت پایه گذاری یک حکومت عادلانه را دارند اکتفا نموده است و شکل و نوع حکومت را به ملت واگذار کرده تا به اختیار خود طبق مقتضیات زمان هر آنچه را که مفید می دانند انتخاب نمایند.
وقتی پیامبر (ص) به سوی خدا باز می گشت، حتی کلمه در مورد تعیین نوع حکومت بعد از خود بیان نفرمود، این امر خدای نخواسته به علت غفلت از این مسئله مهم نبوده است، بلکه حکمت عالیه اس را در بر دارد. چون اوضاع و احوال و شرایط زمانی و مکانی متفاوت است و هر شرایطی مستلزم نوعی حکومت است که متناسب با آن باشد. فلاسفه ی یونان که حکومت جمهوری را تعیین نموده بودند و با کمال عنایت در راه تحقق آن کوشش می کردند نتوانستند از تغییر آن به حکومت پادشاهی بعد از زمان کوتاهی جلوگیری کنند. رومی ها و غیره هم به همین ترتیب.
بنابراین حکمت و مصلحت در این بود که قرآن به تحکیم قوانین کلّی که مبتنی بر عدل و مساوات باشد اکتفا نماید و انتخاب نوع و شکل حکومت را به مردم واگذار کند و آزادی لازم را به آن ها بدهد تا برابر تشخیص و مصلحت خود آن را انتخاب کنند. قانون کلّی که حکومت اسلامی بر اساس آن پایه گذاری شده قانون شوری است. خداوند متعال می فرماید:
(وَأَمْرُهُمْ شُورَى بَیْنَهُمْ) (شوری: ۳۸)
«و کارشان به شیوه رایزنی و بر پایه مشورت با یکدیگر است.»
پس هر حکومتی که بر اساس این اصل مقدّس نباشد، مخالف با سنّت و قرآن است.
——————————————
منبع: نقش قرآن در هدایت انسان / مؤلف: محمد فرید وجدی / ترجم: ابوبکر حسن زاده / انتشارات: نشر احسان ۱۳۷۸
