حسن الهضیبی دومین رهبر اخوان المسلمین مصر

حسن الهضیبی دومین رهبر اخوان المسلمین مصر

استاد حسن الهضیبی در سال ۱۸۹۱م در یکی از شهرهای استان «قلوبیه» مصر به دنیا آمد و پس از دروس مقدماتی و متوسطه، تحصیلات عالیه خود را در دانشگاه الازهر و دانشکده حقوق قاهره به پایان رساند و به سلک قضات پیوست و یکی از مقامات عالی رتبه دستگاه قضائی مصر شد.

وی همزمان، در سازمان اخوان عضویت و فعالیت داشت و پس از ترور شهید حسن البناء و خلأ رهبری، در سال ۱۹۵۰م از سوی «مکتب الارشاد» – کمیته مرکزی – به عنوان «المرشد العام» جدید انتخاب شد. اخوان المسلمین در دوره رهبری وی با تجربه تلخ و دردناک درگیری با عبدالناصر و «افسران آزاد» روبرو شدند.

وی در ژانویه ۱۹۵۴م همراه دیگر اعضاء «مکتب الارشاد» و اعضاء برجسته حزب، دستگیر و زندانی شد؛ و پس از مدتی در دادگاههای قلابی نظامی حاکمیت غاصب، به اعدام محکوم گردید ولی به دلیل موقعیت قضائی و بیماری و کهولت سن، حکم اعدام وی به زندان ابد تبدیل گردید. و پس از مدتی به علت شدت بیماری از زندان آزاد شد و تحت نظر قرار گرفت.

حسن الهضیبی در سال ۱۹۶۵م، به علت فعالیت‌های اجتماعی و سیاسی و به اتهام تلاش برای بازسازی حزب «منحله!» مجدداً دستگیر شد و به زندان رفت و تا دوران حاکمیت سادات در زندان باقی ماند و سپس آزاد شد.

شیخ حسن الهضیبی از رهبران معتدل اخوان بود و به همین دلیل مورد مخالفت قشرهای تندرو و جوان اخوان قرار گرفت… ولی او اندیشه و روش خود را تغییر نداد. او مخالف گرایش افراطی و رادیکالی در درون حزب بود، اما روش خشونت‌آمیز نظام ناصری، باعث پیدایش «اندیشۀ تکفیری» و «سازمانهای جهادی» گردید که بعضی از تحلیل‌گران، آنها را محصول «اندیشۀ قطبی» می‌دانند!

شیخ حسن الهضیبی، علاوه بر آثار فقهی و حقوقی، در زندان کتابی به نام «دعاه لاقضاه» تألیف نمود که در واقع در دفاع از اندیشه اعتدالی اخوان و در پاسخ به جریانهای تکفیری بود.

شیخ در نوامبر ۱۹۷۳م در قاهره درگذشت.