سخنانی زیبا و روح بخش از بدیع الزمان سعید نورسی

سخنانی زیبا و روح بخش از بدیع الزمان سعید نورسی

نویسنده: مری ولد/مترجم: فرزاد صیفی کاران

·     من برای معرفی خود می گویم : افراد انسان و شجاع ، قربانی و برده جنایت نمی شوند. و اگر به آن محکوم شوند نیز ، از مجازات نمی ترسند. اگر من با بی عدالتی اعدام شوم، جایزه ۲ شهید را کسب خواهم کرد. اما اگر در زندان بمانم برایم جای بهتری خواهد بود زیرا در صورت وجود یک دولت دیکتاتور آزادی تنها یک واژه خواهد بود. مرگ به عنوان یک سرکوب شده بهتر از زندگی به عنوان یک سرکوب گر است.

حال چوبه های دار به زندگی من غبطه می خورند. اگر به مرگ خود نخندم ، مرد نیستم … شما مرا محک می زنید. من در حیرتم که چند نفر از آنهایی که شما آنها را حب مقدس می دانید، از این آزمون موفق و عاقل بیرون خواهند آمد. اگر مشروطه خواهی شامل استبداد یک حزب و عمل بر خلاف شریعت است ، بگذارید تمام دنیا وانسان  و جنس ها شاهد مخالفت من با آن باشد!

·     اگر تمدن چنین زمینه ای را برای تخریب احترام و غرب و بردگی و افکار خبیثانه انتقام و استدلالهای شیطانی و بی دقتی در امور مذهبی به همراه می آورد،بگذارید همه ببینند که من به جای این جایگاه فریبنده یعنی کاخ تمدن، همان چادرهای وحشی نشین کوهستانهای مرتفع کردستان را ترجیح می دهم … جایی که سرشار از آزادی مطلق است … من فکر میکردم که مطالب نویسندگان ارزش دارد اما برخی از روزنامه ها را می بینم که احساس نفرت را گسترش می دهند. اگر این همان اصول کار است و اگر نظر عمومی نیز دچار ابهام است، من چنین ادبیاتی را نکوهش می کنم. من هیچ نقشی  در آن نخواهم داشت . و به جای روزنامه ها ، تابلو های بزرگ دنیا را در کوهستانهای مرتفع سرزمین مادری ام خواهم خواند.

بله، من زندگی وحشی را به تمدنی که سرشار از استبداد، دیکتاتوری و تحقیر و جدایی است، ترجیح می دهم . این تمدن افراد را غیر اخلاقی و مطلق گرا می کند، در حالی که تمدن واقعی در خدمت پیشرفت و توسعه انسان و تحقق یافتن توانایی های بالقوه انسان است. بنابر این از این نظر ، خواستن تمدن به معنای خواستن انسانیت است.

·     «آزادی واقعی به وسیله شیوه های نیکوی شریعت ایجاد میشود . آزادی ای که بی بند و بار باشد آزادی نیست، حیوانیت است! و به معنای استکبار شیطان است؛و باید ذهن و جسم ، برده روح شیطانی باشند. آزادی فردی است. مشخصه خاص آزادی آن است که نه به فرد و نه به دیگران ضربه بزند .»

آزادی این است : جدای از قانون مجازات و عدالت، هیچ کس نتواند بر دیگری مسلط شود. حقوق همه رعایت شود. و هر کسی در اقدامات قانونی خود آزاد باشد. _{« از بین خودتان کسی را غیر از خدا فرمانروای خویش نسازید» ( قرآن۶۴/۳)}

یعنی ،آزادی برگرفته از اعتقاد به خداوند است. زیرا اعتقاد مستلزم عدم تحقیر دیگران از طریق سرکوب و استبداد می باشد و نباید خود را در اختیار سرکوبگران گذاشت. کسی که بنده واقعی خدا باشد، نمی تواند بنده دیگران باشد. به عبارت دیگر ، هر قدر که باور قویتر باشد، آزادی نیز تا همان اندازه خواهد درخشید. نورسی به این نکته اشاره کرده است که آزادی به معنای دور شدن از تمام روابط زندگی اجتماعی و تمدن نمی باشد! بلکه، آنچه که مانند خورشیدی می درخشد عشق وری به هر فردی است و مساوی با جوهره انسانی است، یعنی همان دانش آزاد، زهد و اجرای خوب اسلام.

·     هر عصری قانون و فرمان روای خاص خود را دارد. طبق رسوم شما، یک آقا زمانی برای کار کردن چرخ یک دوره لازم بود. پس، در عصر استبداد نیز قانون غیر مادی لازم بود و آن همان زور بود؛ هر کسی که یک دشنه و قلب سختی داشت به پا می خاست. اما در عصر مشروطه، روح، نیروی فرماندار یا همان آقا، همان حقیقت و علت، دانش، قانون، و نظر مردم است. هر کسی که ذهن تیز و ملت روشن داشته باشد به پا میخیزد زیرا دانش پیشرفت می کند و در طی سالها افزایش می یابد، اما نیرو کاهش می یابد، دولت های قرون وسطایی که بر اساس زور و نیرو فرمانروایی می کنند. محکوم به نابودی هستند از آنجا که دولتهای عصر مدرن تکیه بر علم دارند،دارای حیات جاویدان خواهند بود .

نورسی با این نوع کلام خود را به رهبران و ریش سفیدان قبایل حمله نمی کرد، بلکه نحوه کار دنیای مدرن را شرح می داد و برای آنها شرح می داد که اگر می خواهند از جریان زمان عقب نمانند، باید چه بکنند. تحت نظام جدید، رهبران خادمان مردم و ملت بودند او ادامه داد :« ای کردها! اگر از طریق تکیه بر نیروی شمشیرها و بیگها و آقایان و حتی شیخ هایتان می خواهید حرکت کنید، بدانید که سقوط خواهید کرد و لایق آن خواهید بود. اما اگر با تکیه بر منطق از عشق بهره ببرید و ذهن را نسبت به عواطف برتری دهید، سقوط نکرده ،بلکه پیروز خواهید شد.

·     اگر تنها آنهایی که حیات خود را برای مزایا و منافع اندک و یا تنها کسب شهرت و یا درخشش و شکوه اندک و شنیدن این واژه ها که »چه قهرمان شجاعی هستی» صرف کرده اند، بیدار شوند، دیگر زندگی خود را صرف چنین منافع اندکی نخواهند کرد و روح های هزاران نفر را فدای ملت اسلام خواهند کرد که گنج ارزشمندی است، یعنی ملت اسلام که برادری و همکاری اخلاقی ۳۰۰ هزار میلیون مسلمان را به همراه دارد.

·      تمایل به قربانی کردن زندگی خود برای ملت، خود بخش اصلی اخلاق ناب اسلام و پیش نیاز آن است که از سوی افراد غیر مسلمان از آنان گرفته شده است و این امر در اصل، اساس پیشرفت مدرن است. او ادماه می دهد: ما باید با روح، زندگی، شعور، ذهن و تمام توان خود این را ثابت و اقرار کنیم که اگر بمیریم اسلام که ملت و جان ما است، برای همیشه زنده خواهد ماند. بگذارید که ملت من قوی و سالم بماند. پاداش آن دنیا برای من کافی خواهد بود. زندگی من به عنوان بخشی از ملت مرا زنده نگه می دارد و مرا در دنیا ی بالا شاد نگه خواهد داشت.

·     شما ای مردگان (مقبره های) متحرک دو پا که اسلام را ترک کرده اید، دینی که مانند روح دو جسم است؛ وارد نسلی که در آینده خواهد آمد، نشوید. گور در انتظار شماست. به دورن آن باگردید و اجازه دهید که نسل جدید پیش بیاید تا حقیقت اسلام را در سراسر جهان با اشتیاق به حرکت و جنبش درآورد.

آنچه که مسیحیان و امثال آنها را به دره های گمراهی کشانده، تنها عدم تمایل به استدلال، ردّ شواهد و تقلید کورکورانه از روحانیت است آنچه که به سورت مستمر اسلام را نمایش می دهد و حقایق آن را فاش می سازد تا افکار انسانی را گسترش یابد، ریشه حقیقی اسلام است که همواره با شواهد و استدلال بر اساس واقعیت و مطابق با خرد می باشد.

در شرایط کنونی و در این سرزمین ها، من درسی را در مکتب حیات اجتماعی بشر فراگرفتم و دریافتم که آنچه به اروپاییان قدرت پرواز به سوی پیشرفت را داده در حالی که ما را عقب نگهداشته، با توجه به توسعه مادی در قرون وسطی شامل شش بیماری است که عبارتند از :

اول : بازگشت به زندگی و افزایش یأس و نومیدی در زندگی اجتماعی.

دوم : مرگ اعتماد در زندگی اجتماعی و سیاسی .

سوم : عشق به خصومت ورزی

چهارم : عدم شناخت پیوندهای درخشانی که معتقدان را به هم پیوند می دهد.

پنجم : استبداد که مانند بیماری های واگیر دار گسترش یافته است.

ششم : محدود شدن تلاش به آنچه که امتیاز فردی محسوب می شود.

——————————–

منبع: کتاب اسلام در ترکیه(زندگی نامه یک روشنفکر: بدیع الزمان سعید نورسی) / نویسنده: مری ولد/مترجم: فرزاد صیفی کاران / انتشارات : نشر احسان/چاپ: اول ۱۳۸۹