فقه معاصرمطالب جدیدمهارتهای زندگی
آداب و اصول اساسی تعزیه
آداب و اصول اساسی تعزیه
نویسنده: خالد بن دایل الشمرانی/ مترجم : جهانگیر ولد بیگی
- تعزیه در اسلام یکی از وسایل تقرب و نزدیک است( تقرب و نزدیکی افراد جامعه به هم و ایجاد الفت و مودت وبدون با هم تقرب به خدا از این جهت که فرد هنگام تعزیه مشغول ادای حقوق برادر دینی خود است.) و در بین علماء در مستحب بودن آناختلافی نیست و چنین حمکی ( مستحب بودن) هم با سنت قولی و هم با سنت فعلی و عملی صحیح به اثبات رسیده است.
- تعزیه دراسلام به خاطر اهداف و مقاصد والایی از جمله : تخفیف سختی مصیبت وارد شده از افراد مصیبت دیده، تشویق آنها بر التزام و در پیش گرفتن صبر به امید کسب اجر و پاداش ، دعا برای افراد مصیبت دیده مبنی بر این که خدا دربرابر مصیبت وارد شده به آن ها عوض خیر دهد، دعای مغفرت برای فرد متوفی و تقویت روابط اجتماعی بین افراد جامعه اسلامی، مشروع شده است.
- تعزیه از جهت شمولیت شرعی بین عبادت وعادت قرار دارد و جهت عادت در آن بر جهت عبادتش غالب تر است. علاوه بر این، اصل در کیفیت و چگونگی انجام آن حلال ومباح بودن است تا زمانی که دلیلی مخالف آن ارائه نشود.
- تسلیت گفتن به بازماندگان فرد متوفی ، قبل ازدفن میت مکروه نیست بلکه انجام اینکار قبل از دفن و بعد از آن در مستحب بودن واهمیت یکسان است.
- تعزیه محدود به زمان مشخصی نیست بلکه انجام آن در هر زمانی مشروع است مادم که مصیبت فراموش نشده باشد و فرد یا افراد تسلیت گو یقین داشته باشند( بیشترین احتمال را بدهند که ) با گفتن تسلیت سبب تجدید مصیبت و ناراحتی افراد مصیبت دیده نمی شوند.
- انجام امر تعزیه در مسجد امری مشروع است.
- نشستن اهل مصیبت برای تعزیه امری مباح است مشروط به این که ضوابط ذکر شده که رعایت کنند.
- انجام امر تعزیه در کنار قبر فرد میت امری مباح وبدون اشکال است و نیز نشستن در کنار منزل فرد متوفی و درب منزل فرد متوفی و درب منزل او به خاطر گفتن تسلیت به بازماندگانش امری مباح وبدون اشکال می باشد.
- تعزیه و تسلیت گفتن دارای الفاظ و کلمات محدودی نیست بلکه هر انسانی می تواند با هر کلماتی که خود می داند مقصود و اهداف تعزیه را تحقق می بخشد، به برادش ( افراد مصیبت دیده) تسلیت بگوید.
- انجام امر تعزیه از طریق نوشتاری ومنتشر کردن آن در وسایل اعلام جمعی ( روزنامه، مجلات و ..) مباح است مشروط به این که انجام آن شباهتی با آن چه جاهلان از جمله اظهار جزع و نارضایتی و بر شمردن افتخارات فرد متوفی انجام می دهند نداشته باشد. و این کار از هر گونه اثری که که نشان از پاکیفرد میت یا شهادت بر بهشتب بودن او باشد مجرد باشد.
- دست دادن با خانواده فرد میت هنگام تسلیت گفتن و تکرار تسلیت نیز مشروط به این که سبب تجدید حزن نشود بدون اشکال می باشد.
- درست کردن غذا از طرف خانواده فرد متوی برای مردم امری مکروه است مگر نیازی به این کار باشد؛ مثلاً : افرادی از جاهای دور برای تسلیت نزد خانواده متوفی بیایند.
- درست کردن غذا به خاطر از دست دادن فردی و گردآمدن بر آن امری مکروه است مگر این که انجام آن بدون نیت گرد آمدن مردم بر آن انجام گیرد نیازی به انجام آن برودکه در این صورت کراهیت آن از بین خواهد رفت.
- مسافرت به خاطر تعزیه سنت است و یکی از وسایل تقرب به حساب می آید.
- به صف ایستادن خانواده فرد متوفی در گورستان با این هدف که مردم به آن ها تسلیت بگویند امری مباح و بدون اشکال است.
- افرادی که به آنها تسلیت گفته می شود شامل خانواده فرد متوفی، نزدیکان ، دوستان و همسایگان او می شود.
- تسلیت از بزرگ( ریش سفید) خانواده فرد مصیبت دیده و آنان که در مصیبت وارد شده تحمل کمتری دارند شروع می شود.
- تغییر در ظاهر فرد یا افراد مصیبت دیده به گونه ای که نشان از حزن وناراحتی آن ها باشد امری ممنوع و با صبر که در هنگام مصیبت امری واجب است منافات دارد.
- قرار دادن علامت و مشخصه ای برای فرد مصیبت دیده با این هدف که مردم او را بشناسند تا به او تسلیت بگویند امری مکروه است..
- تعطیلی کار از سوی فرد یا افراد امری مباح است مشروط به این که انجام این کار ( تعطیلی) سبب ضرر رسانیدن به دیگران نشود و نشان از وجود ناراحتی ای که منافی با صبر استنباشد و هدف از تعطیلی نیز تقرب به خدا نباشد( با هدف تقرب به خد انجام نگیرد).
- تعزیه فاسق( تسلیت گفتن به فرد فاسق) هم چون دوری گرفتن از او ( قطع رابطه با او ) به مراعات مصلحت و دفع مفسده بر می گردد.
- تعزیه فرد کافر ( تسلیت گفتن به فرد کافر به خاطر از دست دادن یکی از نزدیکانش) زمانی که مصلحتی هم چون امید به مسلمان شدنش برود جایز است.
- تسلیت گفتن به فقرد به خاطر از دست دادن همسر، فرزندان و دوستانش امری مشروع است.
- تسلیت گفتن به فرد یا افرادی که فرد فاسقی را از دست داده اند امری بدون اشکال بلکه مستحب است.
- تسلیت گفتن به بازماندگان مسلمانی که فرد کافری را از دست داده اند به شرطی مشروع است که در آن دعای مغفرت برای فرد کافر متوفی صورت نگیرد.
- تعزیه وتسلیت گفتن به دیگران در مصیبت هایی غیر از مصیبت مرگ هم چون مصیبت از دست دادن مال یا عضوی از اعضای بدن مستحب است.
در این مورد بخوانید: پیام تسلیت و چند نکته مهم در این مورد
—————————–
منبع : کتاب:تعزیه حقیقت و مسائل مرتبط با آن از دیدگاه علما و فقهاء مذاهب اربعه / نویسنده: خالد بن دایل الشمرانی/مترجم : جهانگیر ولد بیگی / انتشارات :؟ چاپ:اول ۱۳۸۸
سلام
به ایم می گویند یک تعزیه درست حسابی و بدون گناه
امیدواریم همه بتونیم به ان پایبند باشیم و دیگران را راهنمایی کنیم که تعزیه اسلامی برگزار بکنند و از بدعت و خرافات خود را حفظ کنند
با تشکر از نوگرا