نسل پیروز
نسل پیروز
دکتر یوسف قرضاوی
بزرگترین مساله ای که مصلحان واقع بین مسلمان را به خود مشــغول کرده است، رشد نسل مسلمان و مؤمن تازه نفسی است که شایستگی این را داشته باشد تا نسل پیروزی نامیده شود و این نخستین چیزی است که امت اسلامی به آن احتیاج دارد.
نسلی که اسلام را به سرچشمه زلال و پاکش باز گردانیده ،آن را خوب بشـناسد، شناختی صحیح و متکامل و عاری از هرگونه اضافات و آلودگیها و تهی از هر نوع عیب و شائبه؛ این اسلام، اسـلام قرنهای عقب ماندگی و انحـطاط نیست که عقـائدش را خرافات آلوده نموده، عباداتش را بدعتها فاسد کرده و جمود، تقلید و تعصب بر فقهش طغیان نموده باشد.
منظور ما اسـلام صدر اول است، اسـلامی که قرآن از آسمان فرودش آورد، پیامبر گرامی مردم را به سوی آن فراخواند، یاران پاکش به آن ایمان آوردند و خلفای راشدین به آن حکم نمودند و بر اثر آن تمدنی که قلّه آن با ابرها ستیز می کـرد و پایه آن در زمین ریشه دوانیده بود، استوار گردید، تمدنی که زمین را به آسمــان وصل کرد و دنیا را با دین رهبری نمود و علم و یقین را در یک زمان فراگرفت.
آن اسلام حق و قوت است، اسـلام علم و عمل است، اسـلام جهـاد و اجتهـاد است و اسلامی است فراگیر و متوازن.
آن اسـلامی است که ارزش را برای فرد، رابطه را برای خـانواده، ضمـانت را در اجتماع، شـوری را در حکم، رشـد را برای تولید، عـدالت را در توزیع و حقوق را برای همگان به رسمیت شناخته و در این رابطه تأکید هم می کند.
آری، اسـلام طبق برداشت نسـلی که به دنبال آنیم، چنین است، ایمان به چنین اسـلامی همچون کوه استوارانه در ژرفای ضمیر این نسل جای گرفته و مخلصانه مردم را به سوی آن فرا می خوانند، شعور و درک این نسل به واسطه این اسلام تشخیص می دهد و وجودش از آن نورانی و روشن است.
نسلی که سیمایش، اوصاف و ویژگیهایش بر کسی که قران کریم را خوانده و یا سنت نبوی را مطالعه کرده است ، پوشیده نیست.
در سوره اعراف به آنان بر می خوریم، آنگاه که این آیه را تلاوت می کنیم : «و ممن خلقنا أمه یهدون بالحق و به یعدلون» از آفریدگان ما گروهی هستند که به حق راه می نمایند و به عدالت رفتار می کنند. اعراف/۱۸۱
همچنین در سوره مائده، آنجا که خداوند سبحان، آمدنشان را به مؤمنین بشارت می دهد و مرتدین را از آنان می ترساند و آنها را برای آخر الزمان ذخیره نموده است تا به مبارزه با ارتداد برخیزند و ایمان را تثبیت نمایند : «یا أیها الذین امنوا من یرتد منکم عن دینه فسوف یأتی الله بقوم یحبهم و یحبونه أذله علی المؤمنین أعزه علی الکافرین یجاهدون فی سبیل الله و لا یخافون لومه لائم، ذلک فضل الله یؤتیه من یشاء و الله واسع علیم» ای گروه مؤمنان ! هر یک از شما از دینش برگردد ، بزودی خداوند گروهی را بر می انگیزد که آنها را دوست دارد و آنان نیز او را دوست دارند ، نرم دلند بر مؤمنان ، زبردستند بر کافران، در راه خدا جهاد می کنند و از سرزنش هیچ ملامت کننده ای باک ندارند، این فضل و احسان خداست که به هر کس عطا می کند و خداوند صاحب گشایش و داناست. مائده/۵۴
آنها را در اوائل سوره مبارکه بقره می یابیم، آنجا که خداوند صفات پرهیزگاران را بیان می کند، همانانکه بوسیله کتابی که هیچ شک و شبهه ای در آن نیست و واضح و روشن است، راه یافته اند؛ همچنین در در مطلع سوره مؤمنون، آنجا که خداوند ـ عزوجل ـ صفات وارثان فردوس برین را بر می شمارد. و در آیات آخر سوره مبارکه فرقان، آنجا که خدای سبحان، اوصاف بندگان رحمان را به تصویر می کشد؛ ودر اواسط سوره رعد که ویژگیهای صاحبان خرد و شعور را بیان می دارد: «الذین یوفون بعهد الله ولا ینقضون المیثاق» آنانکه به عهد خداوند وفا می کنند و پیمان ناگسستنی را نقض نمی نمایند. رعد/۲۰
هر کس که قرآن را فقط باز کند و نخستین سوره ـ سوره مبارکه فاتحه ـ را بخواند، اوصاف این نسل را مانند روز روشن مشاهده می کند، تا آنجا که عینا آنان را می بیند.
بزرگـتـرین چیـزی کـه مد نـظرشـان است و پیـوستـه آن را از خـداونـد مـتـعال مسألت می نمایند هدایت به «راه راست» می باشد، راه آنانی که مورد لطف و انعام پروردگار قرار گرفته اند، راه انبیاء و صدیقان و شهدا و صالحان، به دور از کوره راه یهود که مورد خشم و غضب الهی واقع گردیدند و نصاری که در گمراهی و فساد غوطه ورند، راهی جدا از کجراهه های این گروه و آن گروه…
کسی که سنت پاک پیامبر را مطالعه کند و احادیث مبارک آن حضرت را بخواند، آنها را با چشم دل، بدون هیچگونه تیرگی، مشاهده می کند و مفصلا آنان را می شناسد ؛ پیامبر بزرگ اسلام از پس غیب آنان را دید و از آنان خبـر داد. پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم در مـــیان این نسـل «برادران رسول الله» در آخرالزمان را دید و آنان را در ردیف اصحابش در اول اسلام یافت، قبل از اینکه به وجود بیایند، مشتاق دیدارشان شد و آرزو می کرد آنها را پیش از اینکه از مادر متولد شوند، ببیند. در حدیث شریف آمده است که روزی رسول الله صلی الله علیه و سلم فرمود: « چقدر دوست دارم که برادرانم را ببینم » اصحاب عرض کردند: ای رسول خدا! آیا ما برادران شما نیستیم؟ پیامبر صلی الله علیه و سلم فرمود: « شما یاران و اصحاب منید؛ منتها برادرانم گروه دیگری هستند که بعدها خواهند آمد. »
در میانشان «غریبه ها» را دید، کسانی که زنده می کنند سنتهایی را که در میان مردم بدست فراموشی سپرده شده اند و اصلاح می کنند آنچه را که مردم از این سنتها فاسد و نا همگون کرده اند، پس خوشا به سعادتشان!
در میان آنها «شگفت انگیزترین ایمان داران» را دید، افرادی که به رسول خدا ایمان آورده اند در حالی که هرگز – حتی برای طرفه العینی هم – او را ندیده اند و به کتاب مقدسش «قرآن» ایمان آورده و به فرامینش عمل می کنند.
در میانشـان «متمسکین به دین» را در روزگـاران فتنـه و فساد دید – درست در میان تباه کنندگان و تباه شده گان – اگر چه دینداری در چنین اوضاع و احوالی «همانند به دست گرفتن اخگر آتش» است؛ اما جای هیچ تعجبی نیست زیرا برای هر عامل از ایشان اجر و پاداش پنجاه نفر تعیین شده است.
و در میانشان گروه پیروز را مشاهده کرد، ظفر مندانی را که فلســطین به دست پرتوان آنان فتـح می گردد و یهود را شکست می دهند و تمام هستی در صف آنـان با دشـمن به نـبرد می ایستد؛ حتی درختها و سنگها این گروه پیروز را یاری کرده و دشمنانشان را – به زبان حال یا مقال – به آنها نشان داده و می گویند: « ای مسلمان! ای بنده خدا!… اینجا یک یهودی در پشت من (مخفی) است، بیا و او را به درک واصل نما»
نسلی که آرزوهای بزرگ در سر دارد ولی واقع بینانه فکر می کند، به ساحل رویاها خیره می شود، با این وجود از محاسبه نبرد سهمگین دریا، خشم موج و گردبادها غافل نمی شود، خیلی خوب می داند که زمانه دستخوش دگرگونی است و دنیا هر روز به کام یکی و روزگار هم هر روز با یکی سازگار، و دوام حال بستگی به مهارت دارد.
نسلی واقع بین که در خشکی به شنا نمی پردازد و در دریا به شخم زنی! بر روی صخره ها بذر افشانی نمی نماید و با تارهای پندار خیالی، قصرهایی بر روی ریگ روان بنا نمی کند.
نسلی که از یاری خداوند مأیوس و از رحمت خداوند ناامید نمی شود؛ اما از حدود کارآیی و دایره امکانات خویش به درستی باخبر است، بنا براین قبل از فصل برداشت در صدد چیدن میوه بر نمی آید، هر کاری را به موقع خودش انجام می دهد و خود را گرفتار آنچه که در توانش نیست نمی کند، خود را در تنگنا قرار نمی دهد، طوری که وارد مخمصه و دردسری شود که راه خروج آنرا نداند.
نسلی که قوانین خدا را در جهان هستی اش مراعات می کند، چنانچه احکام پروردگار را در شرعش رعایت می کند، سیاست بردبارانه ای را دنبال می کند و دارای صبری زیبا است، او صبر می کند تا دانه بروید، سپس برگ دار شود، آنگاه برگ شکوفه گرد دو بعد از آن شکوفه میوه دهد و میوه هم خوب برسد و ثمره اش را به حکم پروردگار خویش تقدیم نماید.
نسلی که به دانش عقیده دارد و برای عقل احترام قابل توصیفی قائل است، در مقابل برهان سر تسلیم خم می کند و مطالب موهوم و افسانه ای را رد نموده و از گمان و هواهای نفسانی تبعیت نمی کند، تربیت شده قرآن و سنت است، بر این اساس می داند که فکر کردن فرض است و تأمل عبادت، طلب علم و دانش جهاد است و پافشاری و تعصب بر قدیم، تنها به خاطر قدمتش جهالت است و ضلالت، و پیروی کور کورانه از پدران و بزرگان تباهی و فساد، بدین سبب او قبل از قضاوت فکر می کند و قبل از عمل به فراگیری می پردازد، استدلال می کند قبل از اینکه معتقد شود و برنامه ریزی می نماید پیش از اینکه وارد مرحله اجرا و تنفیذ گردد، هیچ حکمی را بدون گواه نمی پذیرد و هیچ ادعایی را بدون برهان، گفته باری تعالی را نصب العین خود قرار می دهد که می فرماید: «قُل هاتوا بُرهانَکُم اِن کُنتُم صادِقین» سوره نمل آیه ۶۴ « بگو دلیل و برهانتان را ارائه دهید اگر از زمره راستگویانید »
برگرفته از «نسل پیروز» نوشته دکتر یوسف قرضاوی
ترجمه ابراهیم ساعدی
انتشارات سید احمد جام ۱۳۷۸
منبع : بیداری اسلامی