آغاز کار یک تلویزیون با کارکنانی از زنان نقابدار در مصر
در مصر از آغاز ماه رمضان تلویزیونی برای زنان با نقاب اسلامی شروع به کار کرده است. نه تنها گویندگان این تلویزیون با حجاب نقابدار و صورت پوشیده ظاهر می‌شوند، بلکه همه کارکنان و مهمانان آن نیز باحجاب هستند.گردانندگان و مجریان تلویزیون در مراسم گشایش این رسانه، با حجاب کامل، شامل چادر سیاه، مقنعه و نقاب (روبنده) در برابر خبرنگاران ظاهر شدند و به پرسش‌های آنان پاسخ گفتند. از بدن این کارکنان چیزی جز چشم آنها دیده نمی‌شد.
عبیر شاهین، یکی از گردانندگان تلویزیون، توضیح داد که در این رسانه تازه زنانی کار می‌کنند که تحصیلات بالا دارند اما چون با روبنده هستند، در دنیای رسانه‌ها شغل مناسب پیدا نمی‌کنند. آنها قصد دارند برنامه‌های خود را منحصرا برای زنانی تهیه کنند که مثل خودشان با حجاب کامل از خانه بیرون می‌آیند.
خانم شاهین می‌گوید: "ممکن است گفته شود که حجاب مانعی در کار گویندگان زن است، زیرا با روی پوشیده نمی‌توانند از زبان بدن استفاده کنند یا حس و حال کلام را با اشارات و حرکات چهره به تماشاگران منتقل کنند. اما به نظر ما این کمبود می‌تواند مهارت زنان را در لحن و بیان تقویت کند."
از گردانندگان کانال انتقاد شد که بهتر بود به جای تلویزیون، یک ایستگاه رادیویی تأسیس می‌کردند، زیرا مردمی که جلوی صفحه تلویزیون می‌نشینند، انتظار دارند گویندگان را ببینند.
نمایی از مصر فردا؟
پس از سرنگونی رژیم پیشین به رهبری حسنی مبارک، مردم مصر برای نخستین بار در تاریخ خود آزادی‌های زیادی را تجربه می‌کنند. در این میان زنان با روبنده نیز میدان را برای حضور و فعالیت خود مهیاتر و بازتر می‌بینند. آنها می‌کوشند در جامعه مصر به موقعیتی دست یابند که در گذشته از آنها دریغ شده بود.
با این که مصر کشوری مسلمان است و بیشتر مردم به قرائت‌هایی سنتی و محافظه‌کارانه از اسلام گرایش دارند، اما به گفته برخی ناظران، جامعه با زنان با روبنده در عرصه‌های اشتغال و آموزش برخوردی تبعیض‌آمیز نشان می‌دهد.
برخی زنان با روبنده احساس می‌کنند که به خاطر سلطه دیرین ساختارهای مردسالاری، زنان بی‌حجاب موقعیت بهتری دارند و جامعه به اصطلاح مدرن، بسیاری از زنان روبنده دار را عملا از فعالیت اجتماعی محروم کرده است. بسیاری از زنان با روبنده حتی از حضور در دانشگاه شرم دارند یا معمولا پس از تحصیل دانشگاهی، جز خانه‌داری راهی در برابر خود نمی‌بینند.
در زمان رژیم گذشته، زنان با حجاب در تلویزیون دولتی مصر راه نداشتند. پس از پیروزی انقلاب مصر، در ژانویه امسال دادگاهی در قاهره، این ممنوعیت را برداشت. از آن پس گویندگان رادیو و تلویزیون اجازه دارند با هر لباسی که مایل هستند، جلوی دوربین تلویزیون بنشینند.
الگویی برای زنان
کانال مختص زنان با حجاب، از روز جمعه اول ماه رمضان (برابر ۲۰ژوئیه) با نام "کانال ماریا" شروع به کار کرد. این تلویزیون توسط ابواسلام احمد عبدالله تأسیس شده که می‌گوید نام کانال به نام "ماریه قبطیه، متبرک شده" است.
ماریه قبطیه، یکی از همسران پیامبر اسلام است که کیش قبطی (مسیحی) داشت و حاکم اسکندریه او را به عنوان کنیز برای پیامبر فرستاد. او مسلمان شد و برای پیامبر پسری به نام ابراهیم به دنیا آورد که در خردسالی درگذشت.
آقای ابواسلام درباره علت این نام‌گذاری می‌گوید: «با این نام خواسته‌ایم منزلت والای زنان را در اسلام نشان دهیم. می‌دانید که ماریه و خواهرش سیرین به عنوان کنیز به نزد پیامبر فرستاده شدند، اما آنها با ورود به اسلام از بردگی آزاد شدند و ماریه همسر پیغمبر شد.»
عدلی رضا، رئیس بخش رادیو و تلویزیون در دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه قاهره، درباره این کانال به خبرگزاری "الجزیره" گفته است: «تأسیس کانالی تنها برای زنان باحجاب نوعی انحصارطلبی است». او می‌افزاید: «این به معنی تفرقه در جامعه است. درست نیست که هر گروهی برای خود ایستگاهی جداگانه تأسیس کند و خود را از سایر گروه‌ها جدا بگیرد.»
این کارشناس علوم ارتباطات انتقاد می‌کند: «چه کسی کیفیت کار این کانال را تضمین می‌کند؟ به نظر می‌رسد که برای آنها ظاهر زنان گوینده از ظرفیت و توانایی آنها مهمتر است.»
در دنیای مجازی، مانند شبکه فیس‌بوک، شروع فعالیت این کانال بازتابی گسترده داشته است. خانمی در صفحه فیس بوک خود پرسیده است: "آیا بینندگان این تلویزیون هم باید باحجاب باشند؟" او طعنه می‌زند: "به زودی باید در مصر منتظر 'مغازه باحجاب‌ها، سینمای باحجاب‌ها، دانشگاه باحجاب‌ها و استخر باحجاب‌ها' باشیم."
خانمی دیگر به طنز گفته است: "از فردا من و دوستانم یک کانال بیکینی‌پوشان باز می‌کنیم. یعنی یک تلویزیونی که هم مجریان و هم تماشاگران آن تنها بیکینی به تن داشته باشند!"
اهداف کانال
به گفته گردانندگان "قناه ماریا" محور فعالیت‌های این تلویزیون تمام جوانب زندگی زن مسلمان است. کانال قصد ندارد تنها به امور شرعی بپردازد، بلکه به تمام عرصه‌های سیاسی و اقتصادی و اجتماعی می‌پردازد که در زندگی یک زن مسلمان اهمیت دارند.
به نظر برخی از رسانه‌ها ارتباط این کانال با جریان‌های سلفی آشکار است. اما گردانندگان تلویزیون ارتباط آن را با جریان‌های سیاسی انکار می‌کنند و گفته‌اند که به تحولات سیاسی اخیر در مصر هیچ ارتباطی ندارد. آقای ابواسلام می‌گوید که از هفت سال پیش فکر تأسیس این کانال را در سر داشته است.
او توضیح می‌دهد که کانال بودجه بسیار محدودی دارد و همه کارکنان در حال حاضر داوطلبانه کار می‌کنند و هدف آنها نه درآمد بلکه تبلیغ برای اسلام است.
دکتر عفاف مرعی، مدیر انجمن مصری همیاری اجتماعی، در این باره می‌گوید که بنیادهای اسلامی از عربستان و قطر و سایر منابع، پول کافی به دست می‌آورند.
این خانم جامعه‌شناس تردید دارد کانالی که حتی از نشان دادن صورت مجریان برنامه‌ها خودداری می‌کند، شانس موفقیت داشته باشد.
شبکه تلویزیونی ماریا در آپارتمان کوچکی در منطقه "عباسیه" در پایتخت مصر مستقر شده است.
در آگهی تبلیغاتی "قناه ماریا" که روی "یوتیوب" قابل دیدن است، از زنان باحجاب دعوت شده است که برای کار در این "کانال صد درصد زنانه" تقاضا بفرستند.
شبکه تلویزیونی "ماریا" در حال حاضر روزانه ۴ساعت برنامه دارد و روی خط کانال "امت" که یک تلویزیون اسلامی با گرایش سلفی است، پخش می‌شود. گردانندگان امیدوار هستند که ساعات پخش برنامه‌ها به زودی افزایش یابد و تلویزیون به کانال پخش مستقلی مجهز شود.
منبع:بی بی سی
