تاریخچه مبارزات اخوان المسلمین از آغاز تا بهار عربی

تاریخچه مبارزات اخوان المسلمین از آغاز تا بهار عربی

نویسنده:  مهرالدین مشید

جنبش اخوان المسلمین در سال ۱۹۲۸ بوسیلۀ حسن البنا بنیانگذاری شد. در آنزمان در مصر ملک فاروق حاکم بود و تحت حمایت انگلیس قرار داشت. البنا با توجه به رنج های واقعی مصر و سایر مسلمانان جهان به هدف احیا و وقار ملت های مسلمان سازمان اخوان المسلمین را بنیاد گذاشت. او رهبری پر جاذبه و سرشار از معنویت بود. به زودی توانست قلب هزاران مصری را شکار کند. بنیانگذار این حزب خواهان یک نظام اسلامی در مصر بود که تعیین کنندۀ نظام اجتماعی و حقوقی آن کشور باشد. البنا از افکار محمد عبده شاگرد سید جمال الدین و خود سید فیض ها برده است و در محضر معنوی آنان پرروده گردید. تا زمانیکه در قید حیات بود٬ برای تحقق اندیشه های رهایی بخش آنان از هیچ تلاشی دریغ نکرد. در این راه هر گز تدبر٬ دقت ٬ تانی ٬ استواری٬ تسلسل٬ تحمل و پایمردی را از دست نداد. از همین رو او یکی از پرجاذبه ترین رهبر اسلامی خوانده شده است که کمتر رهبرانی به پای او رسیده اند. البنا تا سال ۱۹۴۹ میلادی اخوانالمسلمین را رهبری کرد و بالاخره ترور گردید.

در سال ۱۹۴۹م حسن هضیبی بصورت رسمی به عنوان مرشد عام اخوان المسلمین منصوب گردید. بعد ازتروربنیانگذار سازمان، دوران بحرانی و مشکلات برای آن هویدا گردید و یکی از علل ناکامی سازمان، سیاست طرد و عدم تحمل نظرات در دورهٔ پس از مرگ حسن البناء بود. برخی از اقدامات و چون وارد کردن یک سلسله تغییر و تحولات در سازمان، ارتباط وی با فاروق، محدود کردن فعالیتهای شاخهٔ مخفی اخوان المسلمین و مخالفت وی با خشونت موجب گردید تا اختلافاتی در سازمان رو نما گردد.

در زمان هضیبی اخوان در معرض آزمون های بزرگی قرار گرفت. شورای نظامیان مصر بر ضد ملک فاروق دست به قیام زدند.شورای افسران مصر که در سال۱۹۵۳ دست به کودتا زدند، عبارت بودند از از دگرمن جمال عبدالناصر، دگرمن عبداللطیف بغدادی، دگرمن علی صبری، دگرمن انورالسادات، دگرمن عبدالحکیم عامر و بالاخره جنرال محمد نجیب. این شورا در گام اول شورای نیابت سلطنت را به رهبری شاهزاده عبدالمنعم، بهاءالدین برکت و محمد رشاد مهنا انتخاب کرد. بعد تراین شورا را منحل و اعلام جمهوریت نمود. شورای افسران علی ماهر پاشاۀ ضد انگلیس را بحیث نخست وزیر تعیین کرد. پس از استعفای علی ماهر، جنرال نجیب در سال ۱۹۵۳بحیث نخست وزیر برگزیده شد. وی نظام سلطنتی را لغو و ریاست جمهوری را در مصر اعلان کرد. نجیب بحیث رییس جمهور و ناصر بحیث صدراعظم برگزیده شدند. اختلاف مواضع جنرال نجیب و ناصر در سال ۱۹۵۶در رابطه به اخوان المسلمین سبب سبکدوشی نجیب و به قدرت رسیدن ناصر گردید که اول به مقام نخست وزیری و بعد به ریاست جمهوری رسید. ناصر زمانیکه کمک های مالی بانک جهانی را برای ایجاد سدی دریافت کرده نتوانست. در یک اقدام جرئتمندانه کانال سویز را ملی ساخت تا از عواید آن به اعمار دیوار های کانال بپردازد. این اقدام خشم کشور های غربی را برانگیخت و مصر به تحریک کشور های غربی مورد تهاجم اسراییل قرار گرفت. ناصر بعد از جنگ شش روزه اجلاس سران عرب را دایر و ملک حسین شاۀ سعودی را با عرفات آشتی داد. در زمان ناصر سوریه به زیر عنوان “جمهوری متحد عربی”به مصر پیوست. جمال ناصر تا سال ۳۱۹۷ در قدرت باقی ماند. اخوان با نجیب میانهٔ خوبی داشت و اما با به قدرت رسیدن ناصر به دلیل گرایش هایش با شوروی مناسبات اخوان با وی خراب شد؛ زیرا اخوان سخت تمایل برای تاسیس یک حکومت اسلامی در مصر داشت و رویکرد سیاسی ناصر را دیوار آهنینی در برابر آرزو های خود تلقی میکرد. ناصر در سال ۱۹۶۲ برای قلع و قمع جنبش اخوان پرداخت و سید قطب را به شهادت رساند و رهبران آنرا چون عبد القادر عوده، شیخ محمد فرغلی، ویوسف طلعت، وإبراهیم الطیب، وهنداوی دویر، ومحمد عبد اللطیف را به شهادت رسانید. شهید سید قطب را بعد از سپری کردن هشت سال زندان به چوبۀ دار آویخت. ناصر با راندن و تبعید رهبران اخوان فضا را برای حاکمیت استبدادی خود هموار گردانید.

در این دهه اخوان با رخداد های ناگواری مواجه شد؛ بویژه کشته شدن سید قطب مغز متفکر اخوان ضربهٔ سختی بر پیکر معنوی این سازمان وارد کرد. از سید قطب آثاری زیادی بجا ماند که کتاب معالم فی الطریق یا چراغی بر فراز راهٔ او سرنوشت آیندهٔ اخوان را به گونه یی به گروگان گرفت. تحلیل های گوناگون پیرامون اندیشه های سیدقطب در این کتاب سبب گرایش های تندی در میان صفوف اخوان گردید. اخوان به نوعی انشعاب درونی مواجه گردید که گروههای تندرو شباب محمد٬ الجهاد والتکفیر و الجهاد والهجره٬ جندالله٬ جماعت الجهاد و گروه های دیگر از آن منشعب شدند.

ناصر بنا بر شکست افتضاح بار در جنگ ۱۹۶۷ با اسراییل از قدرت کنار رفت. بعد از او در سال ۱۹۷۱ انورالسادات به قدرت رسید که وارث یک مصر شکست خورده در جنگ عرب و اسراییل در سال ۱۹۶۷ بود. گروههای رادیکال اسلامی در مصر در سال ۱۹۷۰ با وجود فشار های زیاد سیاسی و سرکوب های وحشناک در مصر فعال شدند. سازمان آزادی بخش اسلامی به نام “شباب محمد” دست به جذب و جلب وسیع زده و کارمندان ارشد دولتی را مورد حمله قرار داد و مبارزۀ مسلحانه با دولت مصر را راه اندازی نمود. حسن هضیبی در سال۱۹۷۳ وفات کرد و عمر تلمسانی رهبر اخوان گردید و تا سال ۱۹۸۶ اخوان را رهبری نمود. دوران رهبری تلمسانی دورۀ پر تشنجی بود و شاخه های زیر زمینی اخوان در زمان رهبری تلمسانی دست به فعالیت های شگفت آوری زده و مبارزات آشتی ناپذیری را در برابر سادات آغاز کردند. جماعت مسلمین زیر نام “الجهاد والتکفیر” توانستند از جهنم سادات زنده بیرون شوند. شباب محمد در سال ۱۹۷۴ اکادمی نظامی قاهره را اشغال کرد. هف از این اشغال اعلام جمهوری اسلامی و ترور سادات بود که به موفقیت نینجامید. جنبش الجهاد والتکفیر در سال ۱۹۷۷ حسین دهبی یکی از شیوخ مصر را که منتقد نیرو های اسلامی و وزیر پیشین موقوفات دینی بود، به قتل رساند. شماری از این گروهها مانند جندالله و جماعت الجهاد به فعالیت های زیر زمینی پرداخته وبالاخره خالد اسلامبولی سادات را ترورکردند این ترور را در نمایش و نماد رزم پیامبر با فرعون عنوان کردند. درهنگام ترور سادات که مبارک در کنار او قرار داشت. بعد از مرگ سادات به قدرت رسید. سادات چنان در سرکوبی مخالفان خود زیاده روی و بیرحمی کرد که مخالفانش او را فرعون خواندند. سادات در سال ۱۹۸۱ بیش ار ۱۵۰۰ تن را زندانی کرد که شامل فعالان سیاسی، وکلا، داکتران، انجنیران، استادان دانشگاۀ، وزرای پیشین و روزنامه نگاران بودند. بعد از مرگ سادات، مبارک که سابقۀ پیلوتی در نیرو های هوایی مصر را داشت و در زمان سادات بحیث معاون او ایفای وظیفه می نمود، قدرت را به دست گرفت.

با تغییر نظام در مصر در ۱۹۸۰ رویکرد مبارزاتی گروههای اسلامی نیز تغییر کرد که این دوره را می توان دورۀ احیاگری آنها عنوان کرد. مبارک با وجود سرکوب ها یک سلسله آزادی هایی را نیز برای گروههای اسلامی داد که حق اشتراک در انتخابات را پیدا کردند؛ اما با در افتادن مبارک با گروههای افراطی میانۀ خوبی با گروههای میانه رو مانند اخوان المسلمین پیدا کرد. برای سرکوب مخالفان خود اقدام کرد و به زندانی کردن آنان پرداخت.

حامد ابونصر در فبروری سال ۱۹۸۶جانشین عمر تلمسانی شد. وی بعد از انتخاب شدن نامه یی به حسنی مبارک رییس جمهور مصر فرستاد و در آن مسایل داخلی و سیاست خارجی کشور مصر را مورد بررسی قرار داد، پیشنهاداتی به رییس جمهور ارائه کرد و از دولت مصر خواست همکاری خود را با اسراییل متوقف سازد و خواستار مشارکت بیشتر زنان در امور جامعه گردید. حسنی مبارک به خواست های او وقعی نگذاشت و بعد از این نامه بود که روزنامۀ شروق نوشت: اخوان المسلمین اعلان کرد که در انتخابات ریاست جمهوری اشتراک نخواهد کرد.(۱)

با بالا گرفتن سرکوب رژیم مبارک گروههای اسلامی که حالت خاموشی را انتخاب کرده بودند. در اواخر دههٔ هشتاد به شدت تمام رژیم را مورد حملۀ خود قرار دادند. در این دهه سازمان های دانشجویی اسلامی در شهر های اسیوط، مینیا، قاهره و اسکندریه از نفوذ بیشتری برخوردار شدند. سازمان های اسلامی در قالب سلول هایی که “اسره” نامیده میشدند، فعالیت های شان را گسترش دادند. گروههای اسلامی توانستد تا در کنار دولت بر مساجد زیادی قدرت کنترول را خود را تحکیم ببخشند. نفوذ این گروهها چنان در مساجد گسترده شد و دولت خطر جدی را از این ناحیه احساس کرد و در سال ۱۹۸۶ کنترول مساجد را بدست خود گرفت٬ سه فعال سیاسی اسلامی و چهار افسر نظامی منسوب به جماعت الجهاد را دستگیر کرد. از آن به بعد سؤ قصد ها به جان مبارک افزایش یافت. او توانست که از شش سؤ قصد جان به سلامت ببرد. گروههای اسلامی در مصر بعد از سال های ۱۹۸۷ کمک های مالی از کشور های خلیج فارس دریافت میکردند. دولت در همین سال ۱۰۰۰۰ تن را زندانی نمود. پس از آن به استثنای حزب دولتی سایر گروهها حق فعالیت نداشند. دولت چنان فشار را بر نیرو های مخالف خود افزایش داد که در سال ۱۹۹۴سازمان های حقوق بشر بین المللی دولت را مورد انتقاد شدید قرار دادند.

اخوان همزمان با این فشار ها شییوه های مببارزاتی خود را تغییر داده، فعالیت های اجتماعی خود را افزایش داد و دست به تاسیس انجمن های خیریه زد. پیش از اینسازمانخیریهییرا تاسیس کرده بودکهجداازنفوذسیاسیبوده. در طول هشتاد سال فعالیت پایگاۀ محکمی در میان جامعۀ مصر پیدا کرده است که د ر حال حاضر نزدیک به صد هزار نفر تز از این جماعت حمایت مالی میکند و طرفداران شان چندین ملیون هستند. در کنار این سازمان دیگری را به نام “جمعیت شریعت ” بوجود آورد که دارای ۴۵۰ شعبه، ۶۰۰۰ مسجد و دو ملیون عضو دارد. این جمعیت مهمترین انجمن خیریۀ مصر است (۲). از این طریق توانست تا هر چه بیشتر در میان مردم مصر نفوذ نماید و تا آخرین قدمه های مردمی جای خویش را در میان مردمش باز نماید.

پس از وفات حامد ابونصر، رهبری این گروه در اختیار مصطفی مشهور قرار گرفت. او نویسندۀ کتاب «کیفیات یک مبلغ» است که الازهر مصر آن را ممنوع اعلام کرده است. وی در سال ۱۹۵۴ زندانی شد و تا مرگ جمال ناصر در زندان ماند. از او ۱۸ اثر مهم (*) و بجا مانده است که او را جاودانه گردانیده است. پس از او مامون الهضیبی رهبری اخوان را بر عهده گرفت. وی با توجه به اینکه خواهر و سه دخترش تحصیلکرده و دارای درجۀ دوکترا هستند، در موضعگیریهای خود در خصوص حقوق زنان، دیدگاه بازتری دارد و یکی از مدافعان سرسخت حق زنان برای کار و اشتغال به شمار میآید[۲۴]. وی در سال ۲۰۰۲ به عمر ۸۱ سالگی وفات نمود و سپس محمدمهدی عاکف رهبری اخوان المسلیمن را به عهده گرفت.

مهدی عاکف در تاریخ مبارزات اخوان هفتمین رهبر اخوان است که با اظهارات تند خود بحیث جناح مخالف در برابر دولت مصر شهرت دارد. وی عضویت ۶۸ ساله در جنبش اخوان داشته و ۴ سال این حزب را رهبری نمود. وی زمانیکه رهبری محصلین مصری را در دانشکدۀ عین شمس به عهده داشت. به اتهام اختطاف دگرمن عبدالمنعم محکوم به اعدام شد و اما بعد از ۲۰ سال زندان در سال ۱۹۷۴ آزاد گردید. وی بار دیگر با خراب شدن رابطۀ اخوان با دولت در سال ۱۹۹۶ زندانی شد و در سال ۱۹۹۹ از زندان رها گردید. وی در سال ۲۰۰۴ خود را به رهبری حزب نامزد نکرد و از مقام خود استعفا نمود و امروز محمد بدیع هشتمین رهبر و به اصطلاح اخوانی ها، مرشد عام اخوان المسلمین است.

داکتر بدیع انتخابات مصر در جنوری ۲۰۱۰ را در بسیاری نقاط باطل اعلان کرد و اما با آنهم انتخابات را تحریم نکرد. اخوان بعد ها فعالیت های سیاسی را بصورت غیر حزبی در مصر راه اندازی نمود. چنانکه در سال ۲۰۰۵ این حزب توانست که ۲۰ در صد کرسی های پارلمان ۵۰۸ عضوی مصر را که شمار اعضای آن به ۸۴ تن میرسید، بدست آوردند؛ اما در انتخابات سال ۲۰۱۰ که تحت کنترول و مداخلۀ شدید دولت صورت گرفت، گروۀ اخوان نتوانست کرسی های پارلمان مصر را اشغال نماید. در پارلمان برای ۶۴ زن سهم داده شده است… در این انتخابات حزب دموکراتیک مبارک ۴۴۰ کرسی، ۱۰ در صد کاتولیک ها ۳ کرسی را بدست آوردند. در حالیکه. رشد عاید ناخالص سالانۀ مصر تحت حاکمیت مبارک از ۵ تا ۶ درصد، عاید روزانۀ ۴۰ در صد مصری دو دالر و ۳۰ در صد جمعیت مصر از نعمت سواد محروم هستند. (۳) جمع چپ گرا و انجمن تغییر به رهبری البرادعی این انتخابات را از میان ۳۰ گروۀ مصری تحریم کردند. جنبش اخوان المسلیمن راۀ طولانی را در مبارزه پیموده و فراز و فرود های دشواری را طی کرده است. محمود عزت مقام دوم این حزب است، محمود البلتاجی معاون دبیر کل فرکسیون اخوان، عبدالحلیم منعم مسوول روابط عمومی جنبش، عصام العریان، یوسف طلعت و الکواکبی از جمله ۸ تن از رهبران اخوان هستند که در کنار محمد بدیع جنبش اخوان المسلمین را رهبری مینمایند.

اخوان المسلمین توانست که با قوت در درون کشور های عربی و غیرعربی مسلمان نفوذ معنوی پیدا کند و اندیشه های بنیانگذاران آن مانند حسن البنا، سید قطب، محمد قطب و زینب غرالی مورد توجهٔ سایرین در کشور های مسلمان گردیده و منبع الهام رهبران و جوانان مسلمان در سراسر جهان گردد. افکار رهبران اخوان به شدت از مرز های مصر بیرون شد و سراسر عرب را فرا گرفت. شاخه های اخوان در سراسر کشور های عربی تشکیل شدند. چنانچه شاخه های اخوان همین اکنون در تونس، مراکش، لیبیا، یمن، عراق، سوریه، سعودی و… فعال هستند. در رخداد های اخیر کشور های یاد شده بویژه در تونس٬ لیبیا٬ یمن و بحرین نقش تعیین کننده دارند. به گونۀ نمونه از اخوان المسلمین لیبیا، اخوان المسلمین سوریه و حرکت مقاومت اسلامی یکی از جناح های اخوان المسلمین در فلسطین که عبدالله عزام یکی از بنیانگذاران آن به شمار میرود، می توان یاد آور شد که در شگوفایی بهار عرب و رستاخیز خروشان فلسطینی ها نقش بایسته یی بازی کرده اند. از همین رو حرکت اخوان المسلمین بک جریان در سطح بین المللی و بزرگترین جنبش اسلامی در عصر حاضر است

اندیشه های اسلامی سید قطب زنجیرهٔ ارتباط محکمی را میان جنبش های اسلامی در سراسر جهان ایجاد کرد. تاثیرات افکار او را در رهبران اسلامی نیم قاره چون مودودی و در ایران در امام خمینی، علی شریعتی، طباطبایی خاتمی و خامنه یی مشاهده کرد و به همین گونه ارتباط این گونه زنجیرهٔ فکری را میتوان در آثار شریعتی دریافت که افکار اقبال لاهوری چه تاثیراتی را بر او نهاده است. چنانچه کتاب شریعتی زیر نام « پیامی به رهبر مسلم لیگ » گویای روشنی از این تاثیر پذیری ها بوده که تاثیرات متقابل را میان اندیشمندان جنبش بیداری اسلامی میرساند.

اخوان توانست تا در کنار جنبش های سلفی و وهابی در مشرق و مغرب عربی و غیر عربی به حیات خود ادامه داده و از آنها یک گام چه که چندین گام پیشتر هم بگذارد؛ اما موجودیت نظام های استبدادی و مزدور در جهان عرب سبب سرکوب بیرحمانهٔ آنان گردیده است. هرگاه شلاق سرکوب و بیرحمی زمامداران عرب با حمایت امریکا از پشت و پهلوی آنان بدور می بود، شاید پیشتر و بیشتر از این بهار عرب به شگوفایی میرسید.

شماری ها بدین باور اند که نهضت اخوان با پیمودن راۀ طولانی مبارزه با عبور از فراز و فرود ها به پختگی سیاسی رسیده و رهبران کنونی آن تند روی ها یرا کنار گذشته و راۀ میانه را در پیش خواهند گرفت. این حزب به یک حزب مردمی تبدیل شده و از داشتن پایگاۀ نیرومند مردمی برخوردار است. همسویی این حزب را با لبرادعی نشانۀ نرمش آن خوانده اند در حالیکه او چندان نظریه های برابری با اسلام ندارد. چنانکه اعضای این حزب از اولین کسانی بودند که مردم را برای امضا در پای نامه یی کشاندند که البرادعی را بحیث رهبر مذاکرات با دولت قبول کردند.

رهبر این حزب محمد بدیع (۴) در گفت و گویش با رسانه ها با لحنی سخن گفته است که در آن زبان مفاهمه آشکار بوده و خواهان حکومت دموکراسی در مصر است. وی گفته است که به جدایی سه قوای مقننه، اجراییه و قضاییه باور دارد و تمایل خود را برای یک نظام اجتماعی کثرت گرا در مصر ابراز کرده است. هم چنین او از دوستی متقابل با امریکا نیز سخن گفته است. غرب این جنبش را اشباحی میداند که از درون جنگل انبوهی استوار قامت کشیده است. غرب هراس دارد که اخوان با به قدرت گرفتن سیاسی در مصر نظام تندرو اسلامی را در آن کشور تاسیس خواهد کرد. امریکا هراس از آن دارد که با به قدرت رسیدن این حزب معاهدۀ کمبدیوید مصر با اسراییل به خطر مواجه گردد. امریکا حمایت از مستبد ترین زمامداران عرب را بهانه یی برای جلوگیری از به قدرت رسیدن اسلام گرا ها عنوان کرده و با هراساندن مردمان آنها از تندروی های دینی یوغ اسارت را بر گردن های زمامداران عرب هر آن محکم تر از گذشته می بست. حالا که زنجیرهٔ شکن شکن استبداد در جهان عرب به صدا درآمده است٬ بهار عرب رو به شگوفایی نهاده و سرنوشت مزدوران امریکا در منطقه با خون و آتش گره خورده است. بازی تازه یی را آغازیده و زیر نام حمایت از دموکراسی گویا خود را حامی بهار عرب جا زده است. در حالیکه امریکا دیروز بخاطر بقای منافع خود و تحکیم موقعیت ژاندارمش در منطقه یعنی اسراییل از تمامی سرکوب های جنبش های اسلامی بوسیلهٔ زمامداران عرب پشتیبانی نموده و از خیزش هاییکه اکنون به نام دموکراسی حمایت میکند. دیروز از سرکوب آن ها به نام دموکراسی جشن میگرفت.

از همین رو شماری رهبران اخوان سیاست های امریکا در جهان اسلام را غیر واقعی و ناکام دانسته اند. چنانچه عصام العریان (۵) یکی از رهبر اخوان مصر میگوید:امریکا در ساختن یک ملت نه در افغانستان موفق شده و نه در عراق. از این رو بود که اعلان کرد کرد، بعدازکشتهشدناسامهبایدنیروهایامریکاییازافغانستانوعراقبیرونگردند.

امریکا در قبال جنبش اخوان و نقش وی درجامعۀ مصر نظر مساعدی ندارد و از به قدرت رسیدن آن نگران است. چنانچه نشریۀ اکس (۶) در زمان خیزش های مردم مصر بر ضد مبارک از قول اوباما گفت که مبارکمیتواند،چگونهاوضاعکشورشراتغییربدهد. و افزود که اخوان گروهی در مصر نیست که در مصراز حمایت اکثریت برخوردار باشد و اما این گروه را یک سازمان منظم خوانده و افرود که چهره هایی در این حزب موجود هستند که با امریکا روحیۀ خوبی نداشته و در تحرکات ضد امریکایی میتوانند، نقش داشته باشند. وی افزود که این واضح است که مردم مصر انتخابات آزاد می خواهند.

از این اظهارات اوباما پیدا است که او نگران است تا مبادا اخوان با به قدرت رسیدن در مصر، قدرت را در انحصار خود در آورد. در حالیکه اخوان المسلمینمصرخواهانپارلمانچندحزبیبودهوهبران آنگفتندکهآنانبرایمسایلفرعیاسلامراجارینخواهند ساخت. حتا یک تن از رهبران آن محمد مرسی گفت که حزب او خواهان کنترول پارلمان نبوده و خواهان پارلمان قوی در مصر است. این حزب با کارهای اجتماعی ریشه های عمیقی در جامعهٔ مصر دارد. وی گفت که اگر شخصی از میان اعضایش خود را به ریاست جمهوری کاندید کند ٬ از آن حمایت نخواهند کرد. اخوان برای آماده گی های بیشتر حتا به سازماندهی مجدد پرداخته و از اعلان حزب جدیدی به نام ” حق و عدالت ” خبر داد تا بتواند از سیلی از دشواری ها در مراحل کنونی گذار در جامعۀ مصر به خوبی عبور نماید. محمود غزان (۷) سخنگوی این حزب در یک اقدامی دیگراعلان کردکهبرایاولینبارانتخاباتآزادانهدرمیاناعضایاینحزببرگزارشدکه۱۰۰ پالیسی ساز این حزب سه عضو این حزب را برای رهبری انتخاب میکنند. هدف از این اظهارات پایان دادن به نگرانی های امریکا و غرب در مورد نقش آیندۀ این حزب در مصر است؛ گرچه این سخنان هیچگاهی نمی تواند شک و تردید های می نوشان را از به قدرت رسیدن این حزب به دنبال نداشته باشد. (۸)

همچنین حزب اخوان المسلمین در گرماگرم تظاهرات در مصر با تانی عمل کرده و رهبران آن به رغم یک سلسله دشواری ها مذاکره با عمر سلیمان معاون مبارک آغاز کردند و این مذاکرات را هدفی برای تامین منافع مردم مصر عنوان کردند. رشاد پیامی معاون اخوان بهعوضداکتربدیردرنشستبادولتاشتراککرد. حزب اخوانالمسلمین در کنار حزبوفد،حزبتجمع وحربناصریتصمیمگرفتتادرمذاکراتبا دولت اشتراکنموده تا هرچه زودتر به تراژیدی مصر نقطۀ پایان بگذارد. (۹) بعد از سقوط مبارک دو عضو آن سبحی صالحی و طارق در شورای هشتنفریتعدیلقانوناساسیمصراشتراکدارند

سیاست های خصمانۀ امریکا در رابطه به نهضت های اسلامی بویژه اخوان سبب نگرانی در حلقه های سیاسی امریکا گردیده و از امریکا خواسته اند تا هر چه سریعتر به رفع آن بپردازد. ستیفن کول نویسندۀ کتاب جنگ اشباح می گوید: امریکا باید با جنبش های اسلامی مانند اخوان مصر تماس حاصل نماید تا شک و تردید های این حزب در مورد امریکا رفع شود؛ امرا امریکا تا کنون به چنین ابتکاری دست نزده و هنوز هم به نحوی نظاره گر حوادث درشرق میانه بوده و در صدد گروههای نفوذی خود برای رسیدن به مقامات تصمیم گیری کشور های عربی است. چناچه عصام (۱۰) گفت تا حال امریکا تماسی با اخوان المسلمین نگرفته است.

ا ین گونه برخورد های امریکایی ها در برابر اخوان المسلمین مصر بر شک و تردید های مسلمانان نسبت به امریکا افزوده و پرده از سیاست های غیر جانبدارانه و غیر صادقانۀ امریکا در قبال نهضت های اسلامی بر میدارد. ادام ۀ اینگونه سیاست های امریکا در برابر جنبش های اسلامی و راندن نهضت های اسلامی بوسیلۀ امریکا با شلاق القاعده گمانه زنی ها را مبنی بر جنگ صلیبی از سوی امریکا بر ضد مسلمانان را بیشتر تقویت کرده و مببارزۀ امریکا با تروریزیم را به کلی زیر سوال می برد که رویارویی های خطرناک دینی را به پیش دارد. در آتش آن نه تنها مسلمانان؛ بلکه مس یحی ها وامریکایی هم خواهند سوخت.

اخوان المسلمین با توجه به موضعگیری های غرب و امریکا در قبال نهضت های اسلامی بویژه خود این حزب سبب شده است که در قبال رویداد های مصر با استفاده از تجارب دلخراش گذشته هر چه بیشتر با تانی عمل کرده و به انعطاف جدی تر روی آورد؛ زیرا رهبران این حزب نگران اند تا مبادا فرصت بدست آمدۀ کنونی بار دیگر از دست رود و با مداخلۀ غرب و ایجاد یک سلسله تحرکات در درون مصر بهانه را برای نظامیان مصر برای سرکوب جنبش بهار عرب در مصر فراهم آورد. چنانچه بازی های تردستانۀ فیلد مارشال طنطاوی در راستای کندی اصلاحات و مصؤونیت های قانونی نظامیان، عدم مجازات جنایتکاران انقلاب مصر، تعلل نظامیان برای کناره گیری از قدرت و حفظ قدرت به بهانۀ خیانت به مردم و تظاهرات هفت روزۀ مخالفان مصر به رهبریگروهیموسومبهجوانانششماپریل با حمایت اخوان و گروههای دیگر حاکی از زنگ خطری است که چراغ سبز روشن شده در مصر را به سرخترین خاموشی تهدید میکند. اخوان المسلمین که خاطرات سرکوب گرانۀ نظامیان را از دوران جمال ناصر تا سادات و مبارک در خاطره دارد. در مورد موضعگیری کنونی نظامیان مصری به رهبری فیلد مارشال طنطاوی خیلی نگران بوده و می ترسد که مبادا خارجی ها بار دیگر اوضاع مصر را به انحراف کشیده و بهانۀ حاکمیت دوامدار را برای نظامیان مصری میسر بگردانند؛ زیرا امریکا حمایت از سیاه ترین استبداد را بخاطر تامین منافعش ترجیح داده و هیچگاهی حاضر نیست تا منافع استراتیژیکش که همانا دفاع از حاکمیت اسراییل است، آنرا با آمدن نیرو های ناسازگار با صهیونیزم عوض نماید. اخوان المسلمین نگران است تا مبادا خرمن انقلاب مصر خدای نخواسته بار دیگر به توفان حوادث برود؛ زیرا این حزب پیروز های بزرگتر خود را در تداوم انقلاب در مصر به تماشا گرفته است و از همین رو حاضر است تا برای جلوگیری از آن هر نوع خطر و ضرر گروهی بخاطر منافع مردم مصر پذیرا شود تا باشد که خط خونین به سوی شبق تاریخ رفته را در افق های حکومت جهانی اسلام پرتلولو بیند.

یاد داشت ها:

karaman, 1994, 4561* –

fahri , 1998, 337 , karaman, 1994, 457 2* –

karaman, 1994, 4573* –

torkone, 1994, 10 karaman, 1994, 4584* –

fahri , 1998, 338 , 5* –

karaman, 1994, 4956* –

karaman, 1994, 459 7*-

۷** – آهنگ، محمد کاظم، حماسه هایی از قهرمانان سیاست و فرهنگ، ص ۱۱- ۱۶

 (Türköne, 1994, 127.128)8* –

” (Karaman, 1994, 416; Fahri, 3419* –

۱۰*- ” (Karaman, 1994, 461

۱۱* – (turkone,1994,128)

Karaman, 1994, 463;turkone,12812* –

Karaman, 1994, 462))13* –

 (Nursi 1996, 105,123.124 -14*

” (Türköne, 1994.101) – ۱۵*

۱ – رادیو آزادی، اخبارصبح، ۵ فبروری

۲                              – ماندگار، شمارۀ ۵۰۸، ۹ فبروری

 *- الجهاد هو السبیل، تساؤلات على طریق الدعوه، مناجاه على الطریق، مقومات رجل العقیده على طریق الدعوه، وحده العمل الإسلامی فی القطر الواحد، زاد على الطریق، القدوه على طریق الدعوه، الدعوه الفردیه، الحیاه فی محراب الصلاه، الإسلام هو الحل، من فقه الدعوه ۱ – ۲، القائد القدوه الإیمان ومتطلباته، بین الربانیه والمادیه، قضایا أساسیه على طریق الدعوه، التیار الإسلامی ودوره فی البناء، قضیه الظلم فی ضوء الکتاب والسنه طرق الدعوه بین الأصاله والانحراف، من التیار الإسلامی إلى شعب مصر.

۳- ماندگار، شمارۀ، اول جنوری ۲۰۱۱-۱۰-۲۴ت

۴ – رادیو آزادی، اخبار صبح، اول فبرور

۵ – ۷سپتمبر، رادیو آشنا، اخبار شب؛ رادیو آزادی، اخبار صبح،۴ می

۶ – رادیو آزادی، اخبارصبح، ۷ فبروری

۷ – رادیو آزادی، اخبار صبح ٬ ۷ اگست

۸ – رادیو آزادی، اخبار صبح ۳۰می؛رادیو آزادی، اخبار صبح، ا ول می

۹ – رادیو آزادی، اخبارصبح، ۶فبروری؛ رادیو آزادی، اخبارصبح، ۶ فبروری

۱۰ -. ۷سپتمبر، رادیو آشنا، اخبار شب