جنبش مدنی فرهنگیان ایران
جنبش مدنی فرهنگیان ایران
عبدالعزیز مولودی
یکی از حوزه های فعال جنبش مدنی ایران در حال
حاضر، حرکت صنفی فرهنگیان در اعتراض به وضعیت معیشتی ،صنفی و فضای نامناسب فکری
وکاری آنها در آموزش وپرورش است. اگر تا حدودی جنبش دانشجویی به محاق رفته و عملا
با سکوت سنگین خود ، سرشار از گفته ها و ناگفته هاست ؛ اگر حرکت صنفی کارگران شرکت
واحد با سرکوب آن به خاموشی گرایید و اگر حرکت مدنی زنان در کمپین یک میلیون امضا،
با دستگیری و آزار فعالان زن مواجه شد، بدون شک جنبش سراسری فرهنگیان در اعتراض به
شرایط نامساعد موجود مادی وحرفهای(آموزشی) به آسانی به سرنوشت دیگر جنبش های
اجتماعی دچار نمیشود.آموزش و پرورش ازفراگیرترین نهاد اجتماعی کشور بوده و از
لحاظ تاثیر گذاری بر جامعه یکی از مهم ترین نهادهای جامعه پذیری است.این تاثیر هم
به مناسبت تعداد دانش آموزان زیر آموزش است (نزدیک به ۲۰ میلیون دانش آموز)هم به
تناسب بیشترین حجم بکارگیری و استخدام رسمی در قالب یک نهاد دولتی است. در عین حال
معلمان در مقاطع مختلف و به ضرورت همه از سطحی دانش و مدرک علمی
برخوردارند.بنابراین به نسبت سایر اقشار جامعه بیشتر پیگیر اخبار و رویدادهای
اجتماعی و سیاسی هستند.این ویژگیها در کنار پراکنده بودن معلمان در سراسر کشور
،جنبش مدنی فرهنگیان را مانند گذشته در صدر حرکتهای اجتماعی قرار میدهد. جنبشی که
به آسانی مانند دیگر حرکت ها سرکوب نمیشود. دلیل اینکه جنبش مدنی زنان نیزعلیرغم
این واقعیت که زنان نیمی از جامعهاند ، نتوانسته است این ویژگی را داشتهباشد آن
است که همه یا اکثریت زنان موضوع جنبش نسبت به اهداف جنبش آگاهی ندارند یا در صورت
آگاهی به مشکلات ، تلاش برای رفع آنها مورد درخواست اکثریت نیست.در حالیکه جنبش
مدنی معلمان را با آگاهی از مشکلات موجود در نظام آموزشی و با خواستهای مشخص ،
نهادهای صنفی معلمان پیش میبرند. ممکن است این حرکت نیز از ناحیه سازمان محلی خود
در سطح استانها مشکل داشته باشد، اما حتی قدرت سیاسی نیز در سطح محلی با همین مشکل
روبروست.بنابراین ،به اعتقاد من دور تازهای از حرکت اجتماعی مسالمت آمیز مدنی در
کشور آغاز شده یا میشود.حرکتی که مانند گذشته صرفا سیاسی نیست،هرچند آثار سیاسی
خواهد داشت.حرکتی نیست که بخواهد از موضع انقلابی با نظام سیاسی به گفتگو
بپردازد.حرکتی که با زبان مسالمت و از منظر انتقادی به سیاست ،جامعه و دولت مینگرد
و از آنها انتظار تغییر و اصلاح دارند.
وقوع اعتصابهای پی در پی فرهنگیان در بحبوحه
افزایش سرکوب و محدودیت ها برای حوزه مدنی در ظرف یک سال گذشته، نشان داده است
که مقاومت مدنی مسالمت آمیز به شیوه انتقادی ، تاثیر گذارتر بوده و خواهد
بود. در این راستا و به مدد استفاده از امکانات ارتباطی سریع ، امروزه کار هماهنگی
جلسات و اعتصابات، سهل تر از گذشته ،غیر متمرکز و غیرقابل کنترل ودر عین حال با
سرعت زیاد صورت میگیرد.مرحله اخیر اعتصابات (۲۶ فروردن ۸۶)نسبت به گذشته
فراگیرتر بود و در آن شهرهای کوچک نیز شرکت داشته و به این حرکت سراسری پیوستند.شهرهای
کردنشین که در حرکت های مدنی سابقه بیشتری نسبت به دیگران دارند در حرکت اخیر به
نشانه همراهی با فرهنگیان کشور به اعتصاب دست زدند. در این زمینه یکی از مشکلاتی
که همواره وجود داشته و مخصوصا از آن برای بیاثر کردن حرکتهای مدنی سواستفاده شده
است، اطلاق تجمعات غیر قانونی یا بدون مجوز است به اینگونه حرکت هاست.(چنانکه در
سرکوب حرکت مسالمت آمیز زنان از آن استفاده کردند)در این مورد کافیست که به قانون
اساسی موجود رجوع کرد.در قانون اساسی تجمعاتی که بدون حمل سلاح و درعدم مخالفت با
اساس اسلام و نظام صورت میگیرد آزاد است.نیازی هم به گرفتن مجوز ندارد.اگر تا حال
برخلاف روح قانون خواسته شده است که تجمعات عمومی با مجوز باشد، به مسامحه حوزه
مدنی کشور آن را پذیرفته است و به آن عمل نموده است.اتفاقا نیروهایی که در اصطلاح
عموم گروه فشار گفته میشوند و به ظاهر به قانون اساسی نیز مقیدتر از دیگران ، تا
کنون برای هیچکدام از تجمعات خود از وزارت کشور مجوز دریافت نکردهاند.چرا که در
بسیاری از موارد با توجه به مخالفت وزارت کشور با بسیاری از تجمعات مسالمت آمیز که
مقدمات آن هم فراهم شده است ، با فرض برابری شهروندان از نظر قانون تجمعات گروه
های فشار نیز در بیشتر موارد مخل نظم عمومی بوده است.بنابراین نمیبایست مجوز
بگیرند.به اعتقاد من تا حال نیز آنها برای تجمعات خود درخواست مجوز نکرده اند.حال
یا مطابق روح قانون آنرا لازم ندیدهاند یا این بخشنامه ها شامل حال آنها نمیشود.در
آخرین حرکت این گروه ها در برابر سفارت انگلستان ، نه تنها تجمع بدون مجوز برگزار
کردند که با حمله به سفارت انگلیس کلی مشکل برای آبروی بین المللی جامعه ایرانی در
افکار عمومی جهانی ایجاد کردند.ضمن اینکه حمله به سفارتخانه هر کشوری در عرف بین
المللی ،در حکم حمله به خاک آن کشور نیز محسوب است.نیروهای مستقر در محل نیز در
جریان تظاهرات و حمله این گروه ها به سفارت انگلیس ، کسی را دستگیر یا کتک نزدند.
در هر صورت سخن آن است که عمل صنفی و مدنی فرهنگیان در اعتراض به شرایط نامناسب
کار و فضای آموزشی و پرورشی حق مسلم آنهاست و بر دیگر حرکتهای مدنی ایران
است که از خواسته های قانونی فرهنگیان حمایت وآنرا در بستر بزرگتری از جنبش مدنی
مردم ایران برای تامین حقوق قانونی و طبیعی خود قرار دهند.در این صورت میتوان از
شکل گیری یک حرکت فراگیر و مسالمت آمیز مدنی صحبت کرد.بر اقتدارطلبان است که این
ندای قانونی و مسالمت آمیز را گوش فرادهند و با رفتار و گفتار نا هنجار به خواسته
های اجتماعی مردم، برچسب نزنند.
منبع : وبلاگ عبدالعزیز مولودی