حکم مرغهای سربریده و گوشتهای وارداتی از کشو
حکم مرغهای سربریده و
گوشتهای وارداتی از کشورهای بیگانه چیست؟
سوال: حکم مرغ سربریده
و گوشتهای بسته بندی شده وارداتی از کشورهای بیگانه چیست؟
جواب: مرغ و گوشتهای
بسته بندی شده که از خارج وارد می شود بر چند نوع است: یا از طرف اهل کتاب(یهود و
نصاری) وارد می شوند که قرآن خوردن طعام و ذبیحه آنان را مباح نموده و می فرماید:
(وَطَعَامُ الَّذِینَ
أُوتُواْ الْکِتَابَ حِلٌّ لَّکُمْ وَطَعَامُکُمْ حِلُّ لَّهُمْ)مائده/۵
«و طعام کسانی که اهل
کتابند برای شما حلال و طعام شما برای آنان حلال است.»
بعضی از مسلمانان شرط
کرده اند که باید آن اهل کتاب شیوه ذبح را بدانند و هنگام ذبح نام خدا را برده
باشند. کسان دیگری در این موضوع تسامح نموده و آن را شرط نکرده اند. به این دلیل
که بعضی از اصحاب از پیامبر(ص) پرسیدند و گفتند: ای رسول خدا! کسانی برای ما گوشت
می آورند و ما نمی دانیم آیا با نام خدا آن را ذبح نموده اند یا خیر پیامبر(ص)
فرمود:
«شما نام خدا را بر آن
ذکر کنید و بخورید.»
بعضی از علما از این
روایت قاعده ای کلی را به این صورت استخراج نموده اند که هر چه بر ما پوشیده باشد،
از آن سوال نخواهیم کرد. لذا آنچه از ما پوشیده باشد، نباید در آن به تفحص و
کنجکاوی پرداخت. فقط کافی است بدانیم طعام و حیوان ذبح شده از جانب اهل کتاب بوده
که در هنگام خوردن آن، نام خدا را می بریم و بس.اما طعام و گوشتی که از جانب
کشورهای کمونیستی به ما می رسد، این امر دیگری است و آن اینکه سربریدن
حیوان(تذکیه) دارای شرایطی است که بعضی از آنها مربوط به جای ذبح و بعضی متعلق به
آلت ذبح و بعضی مربوط به خود ذبح کننده است.ذبیحه هر ذبح کننده ای حلال نیست، بلکه
شریعت اسلامی فقط ذبیحه شخص مسلمان و اهل کتاب را روا داشته است. بعضی از علما،
مجوسیانی را که قبلا” دارای کتاب بوده اند داخل اهل کتاب نموده اند اگر چه
باز جمهور فقها ذبیحه آنان را روا نمی دارند.
حدیثی از رسول خدا(ص)
درباره آنان وارد شده که می فرماید:
«با مجوسیان مانند اهل
کتاب رفتار کنید به جز در مورد ازدواج با زنانشان و خوردن ذبیجه ی آنان.»
قسمت اخیر حدیث به سند
ضعیف روایت شده است. به همین دلیل ابوثور، ابن حرم و دیگران این قسمت حدیث را بیان
نداشته اند.بنابراین این علماء به مسلمان اجازه داده اند که از ذبیحه اهل کتاب و
ذبیحه کسانی که شبهه کتابی داشته اند مانند مجوسی و یا زردشتی،بخورند.
آنچه مورد تأکید ما
است این است که ذبیحه هر ذبح کننده ای روا نیست، بلکه شرط است که ذابح مسلمان و یا
مومن به کتاب آسمانی باشد؛ زیرا ذبح عبارت است از ازهاق و از بین بردن روحی که
خداوند متعال آن را آفریده و این ازهاق و از بین بردن روح، از جانب خداوند متعال
اجازه داده نشده مگر برای کسی که به خداوند، وحی آسمانی و قیامت باور داشته باشد و
این جز مسلمان و اهل کتاب نخواهد بود، اما
کسی که منکر خدا و پیامبران اوست و به الوهیت پروردگار و سلطانی او اعتقاد ندارد، از
جانب خداوند حق ندارد که هیچ مخلوق و یا موجود زنده ای را ذبح نماید و یا روح هر
حیوانی را از بین برد، چنین کسی نه این حق را دارد و نه از چنین اجازه ای برخوردار
است. مسلمان وقتی حیوانی را ذبح می کند می گوید:
(بسم الله و الله اکبر)
«یعنی من با اجازه
خداوند متعال این حیوان را ذبح می کنم و جانش را از بین می برم، و در رابطه با این
ازهاق و از بین بردن روح اجازه صریح از جانب خداوند را دارم و من این موجود زنده
را با نام او می کشم.»
ولی کسانی که
مطلقا” به وجود خداوند اقرار و اعتراف نمی نمایند، چگونه چنین چیزی برای آنان
روا باشد و چنین حقی و چنین رخصتی چگونه از جانب خداوند ب آنان داده خواهد شد؟(بنابراین
ذبیحه ی انسان مرتد و ملحد، یعنی کسی که نه به خدا و نه به پیامبران خدا و نه به
هیچ کدام از ادیان آسمانی و نه به هیچ کتاب آسمانی اعتقاد و باور ندارد(مانند
کمونیسم) با اجماع مسلمانان حلال نمی باشد. لذا برای مسلمانان خوردن گوشت این گونه
مرغها و گوشتهای بسته بندی شده که از جانب کمونیستها وارد می شود، و از طرف کسانی
ذبح شده که منکر خداوند متعال هستند، قطعا” حلال نخواهد بود.
اصل بر این است که
گوشت چنین کشورهایی حرام می باشد و چه بسا افراد مسلمان و نصرانی در آن کشور
باشند، ولی اصل بر این است که چنین جامعه ای ، جامعه ای است که بر مبنای محارب با دین
و با خدا و با انکار وحی ادیان پی ریزی شده و چنین می پندارند که ادیان مخرب
اندیشه ها و مخدر ملتها می باشد.بنابراین لازم است که تمامی دینداران و به ویژه
مسلمانان ذبیحه و کشتار آنان را به خودشان برگردانند و به آنان بگویند وظیفه ی شما
نیست که این حیوانات را ذبح کنید و یا این ارواح را به قتل رسانید خداوند ما چنین
حقی را به شما نداده است. این است فتوای من در رابطه با سوال مستفتی که قلبم بدان
اطمینان دارد.
بنابراین فروشندگان و
تاجران مسلمان، نباید انواع این گوشتها و مرغها را به ممالک اسلامی وارد کنند و
آنها را به مصرف کنندگان مسلمان بفروشند و یا بدهند. برای انسان مسلمان انتفاع و
بهره مند شدن از چنین گوشتها قطعا” جایز نمی باشد.
وبالله التوفیق
________________________________
منبع : دیدگاههای فقهی
معاصر
مؤلف : دکتر یوسف قرضاوی
مترجم : دکتر احمد
نعمتی
انتشارات : نشر احسان
۱۳۸۲
