حکم بوسه کردن و ملاعبه در هنگام روزه

حکم بوسه کردن و ملاعبه در هنگام روزه

نویسنده : امین الدین  سعیدى

هدف واقعى روزه  همان طوریکه  قرآن بیان داشت است  متقى شدن انسان است. « لعلکم تتقون » تقو ى گوهر اخلاق است ، که از محبت الهى ، از ایمان  بـه الله (ج )  درک  صفات  رحمت ، کـــرم ، فضل وخـــوف  پروردګار بـــوجود مى آید.

مفسران و علماء در تعریف  و توصیف روزه حقیقی میفرمایند :  
روزه  حقیقى روزه اى  است که انسان  با تمام  احساس وبا شعور  کامل  به ادا ى آن اقدام نماید. واز تمام  مکروهاتى  کــــه روزه را بى روح   وبى مفهوم مى سازد از آنجدآ  جلو گیرى   بعمل آرد.

 
پیامبر اسلام  میفر ماید :«  وقتى که انسان  روزه  مى گیرد لازم است که گوش ها  ، چشم ها ،  زبان ،  دست ها و تمام  اعضاى  بدن خود را  از  کار هاى  نا پسند یده باز دارد  » . ولی با آنهمه زندګی زن شوهری زندګی است که توجه به آن  نیز مهم واساسی  میباشد . در نزد بسیاری از روزه  داران  سؤال  مطرح میشود که آیا  بوسه کردن روزه را باطل  می سازید یا خیر .‎؟

درجواب این سؤال باید  به سنن پیامبر صلی الله علیه وسلم  مراجعه کرد  . در حدیثی مبارک  
از ام سلمه رضی الله عنه  روایت شده است : « أن النبى (  ص)کان یقبل و هو صائم  » «پیامبر صلی الله علیه  وسلم   بوسه می کرد درحالیکه  روزه  مى بود »  متفق علیه.

از عایشه (رض )  روایت شده است که :«کان رسول الله (ص)یقبل  و هو صائم  ویباشر  وهو صائم ولکنه  کان أملککم لإربه  » پیامبر اسلام  (ص)  مى بوسید  در حالیکه  روزه  مى بود  ومباشره  میکرد  در حالیکه  روزه مى 

بود  اما بود  مالک ترین شما حاجت خود را  .

(فتح البارى : ۴/۱۴۹/۱۹۲۷ ) ،(صحیح مسلم : ۱۱۰۶ –  ۶۵ – ۲/۷۷۱ )

در  مورد این که بوسه  روزه را باطل نمى سازد  ، هیچگونه اختلافی بین فقها   نمى باشد .  ولى اگر این بوسه ،  هدف و مقصود  روزه را براى  روزه دار  متزلزل سازد  فقها نظریـات مخصوصی خود را دارند . که توجه  شما را به  حدیث متبرکه که از ابى هر یره  (رض )  روایت گردیده  است جلب  مینمایم :


ابى  هر یره (رض )فرموده است : «  أ ن رجلآ  سأل النبى  (ص)من المباشر ه للصائم فرخص له و آتاه آخر فنها  عنها ، فإ ا  لذى  رخص  له شیخ وإذا  الذى  نهاه شاب  »

 (مردى پرسید از پیامبر صلی الله علیه وسلم  از مباشرت  روزه دار  پس   رخصت  داد  او را  و آمد  مرد دیگرى  پس منع  کرد  او را  از  آن . پس کسی که  رخصت داد  او  پیر بود  و کسی  که منع  کرد  او جوان بود .(ابو  داود )

فقها می گویند : بـــراى کسیکه پیامبر صلی علیه وسلم بوسه را جایز دانسته ، آن شخص ، پیر بود  و براى آن  کسیکه آنرا  از بوسه  نهى فرمود آن شخص ، جوان بود.  بادر نظر داشت همین  تعبیر ها از حدیث متبرکه  برخى از فقها بوسه را بـــــراى پیر  ها جایز شمرده و براى جوانان  و یـــــــا کسانیکه  قدرت اداره  خود را  ندارند جـــایز  نشمرده اند.


اما در مورد ملاعبه با همسر هنگام روزه

 در صورتیکه جماع و یا انزال منى صورت نگیرد اشکالى ندارد، بطوریکه در حدیث متبرکه از  عایشه رضی الله عنها  روایت شده است که گفت:

«  پیامبر صلى الله علیه و سلم هنگام روزه (زنش) را بوسه می داد و ملاعبه  میکرد»   (صحیح بخارى ۱۹۲۷و صحیح مسلم ۱۱۰۶)

لذا ملاعبه بین زوجین هنگام روزه جائز است ولى بشرطى که زوجین مطمئن باشند که  این ملاعبه  به جماع منجر نشود و یا منى انزال نشود و گرنه اگر شخص روزه دار در برابر شهوت ضعیف باشند این امر براى آنها جائز نیست و باید از این نوع ملاعبه  ها جدآ  خودداری نمایند ، زیرا ممکن است منى انزال شود و روزه شان باطل شود و یا این ملاعبه ها به جماع منجر شود که در نتیجه  کفاره روزه دو ماه پى در پى بر آنها واجب می گردد.

ابن قدامه در کتاب« المغنی»  گفته است : کسى که زن خویش  را بوسه میکند  از سه حالت خارج نیست:

۱- منى انزال نشود، که در اینصورت بدون خلاف اهل علم روزه باطل نمیشود.

۲- منى انزال شود، که در اینصورت بدون خلاف اهل علم روزه باطل میشود.

۳- مذى خارج شود، که نزد امام احمد بن حنبل و امام مالک روزه باطل میشود و نزد امام ابو حنیفه و امام شافعى و حسن و شعبى و اوزاعى روزه باطل نمیشود زیرا در خروج مذى غسل واجب نیست، و این قول (یعنى عدم بطلان روزه هنگام خروج مذى) راجح میباشد.

و ابن تیمیه نیز قول عدم بطلان روزه هنگام خروج مذى را ترجیح میداند و میگوید هیچ دلیلى از شریعت بر بطلان روزه هنگام خروج مذى وجود ندارد و در شرع براى باطل شمردن روزه نیاز به دلیل است ولى در این مورد دلیلى نیست.

نتیجـه کلـى : 


بوسه براى روزه   دار  خواه جوان باشد  یا پیر  مباح است ، و فرق  میان  بوسیدن رخسار ، دهن ، لمس  توسط دست  و معانقه  وجود ندارد  البته این اباحت  براى کسانى میباشد  که می توانند  خود را   کنترل کنند.


 اما اشخاصى که میدانند  بدین ترتیب  شهوتشان  تحریک شده یا خوف جماع یا انزال وجود داشته باشد ،  بطوریکه امام ابوحنیفه و شافعی  هر دو  در این مورد  متفق القول اند  اینکار براى روزه دار  مکروه است.

باید بدانیم  که شب  دراز بوده و مسلمانان   در روزه  رمضان  ما نند  سائر  ایام   در عمل مداوم  میباشد ، و احتمال اینکه همچو کار  منجر به انزال  ووقوع آنچه  که در شریعت مکروه است  نگردد  بهتر خواهد بود ،   در ماه  مبارک  رمضان اصلآ    دست به چنین کارى نز نند.


استنتاج فقهى :

 
با همسر خود  یکجا ء خوابیدن  ، ملاعبه کردن  و بوسه  و کنارآمدن ، تا زمانیکه  خطر انزال  منى  و یا وقوع  جماع نباشد  ، همه درست است.  (ولى اگر به بوسه کردن و یا لمس  و یا جماع  در غیر فرج و دبر  انزال گردد ، روزه  اش فاسد گردیده ،  بر آن قضا ء واجب میشود  ، نه کفاره . )

   تتبع ونگارش :  امین الدین «  سعیدی » اعجاز علمی