۷- فرمول ها و قواعد تدبر در قرآن، حذف کردن جواب شرط دلالت بر عظمت و بزرگی دارد

۷- فرمول ها و قواعد تدبر در قرآن، حذف کردن جواب شرط دلالت بر عظمت و بزرگی دارد

نویسنده: دکتر عقیل بن سالم شمری/ مترجم: مسلم خدری

فرومول هفتم :

حذف کردن جواب شرط دلالت بر عظمت و بزرگی دارد .

توضیح قاعده:

شرط مقتضی آن است که بعد از تحقق فعل شرط، جواب شرط نیز تحقق پیدا کند، همانند سخن ما که می گوییم: به شرطی که مرا زیارت کنید احترامت را می گیرم، می بینی که احترام به زیارت معلق شده است.

و از ادات شرط (  ان، اذ، ما، من، مهما، متی، ایان، این، آنی، حیثما، ای، اذا، کیف، ولو،) است .

اصل بر این است که ادات شرط بیاید سپس فعل شرط سپس جواب و گاه گاهی جواب شرط به جهت بزرگی و عظمت حذف می شود.

مثال های بر این قاعده :

مثال ۱:

سخن خداوند : ﴿ وَلَوْ تَرَىٰ إِذْ وُقِفُوا عَلَى النَّارِ ﴾

تدبر:

جواب (لو) به خاطر هول و عظمت و هراس حذف شده است بنابراین معنی چنین است وقتی که می بینی بر آتش ایستاده اند مسئله ی بسیار مهمی از خوف و ترس آه و حسرت آنان را می بینی.

مثال ۲:

سخن خداوند : ﴿ وَلَوْ تَرَىٰ إِذِ الظَّالِمُونَ فِی غَمَرَاتِ الْمَوْتِ وَالْمَلَائِکَهُ بَاسِطُو أَیْدِیهِمْ أَخْرِجُوا أَنفُسَکُمُ الْیَوْمَ تُجْزَوْنَ عَذَابَ الْهُونِ ﴾

تدبر:

جواب ( لو) محذوف است تا بیانگر هول و عظمت صحنه برای ستمکاران در سکرات مرگ باشد. بنابراین معنی چنین است: در صورتی که ستمکاران را در سکرات مرگ ببینید ترس و خوف و حیرت زدگی زیاد می بینی.

در این مورد بیشتر بخوانید: تدبر در قرآن

—————————-

منبع: فرمول ها و قواعد تدبر در قرآن و اجرای آن بر سوره های کوتاه/ مولف: دکتر عقیل بن سالم شمری/ مترجم: مسلم خدری / نشر احسان