“تیران” و “صنافیر”؛ جزایر محصور آب و سیاست
“تیران” و “صنافیر”؛ جزایر محصور آب و سیاست
اسناد تاریخی و حقوقی مصر نشان می دهد که موضوع سیطره مصر بر دو جزیره “تیران” و “صنافیر” به قبل از تاسیس آل سعود در سال ۱۹۳۲ بر می گردد و همواره جزء لاینفک سرزمین مصر است.
مصر همزمان با سفر ملک سلمان پادشاه عربستان به قاهره در اواسط فروردین ماه امسال، با ترسیم مجدد مرزهای آبی خود با عربستان سعودی، دو جزیره تیران و صنافیر را به ریاض داد که این اقدام با واکنش و اعتراض گسترده مردم و برخی مقامات قضایی روبرو شد.
جزیره تیران در ورودی تنگه تیران واقع است که خلیج عقبه را از دریای سرخ جدا می کند و ۶ کیلومتر با ساحل شرقی سینا فاصله دارد و مساحت آن ۸۰ کیلومتر است. جزیره ۸۰ کیلومتر مربعی تیران در ورودی تنگه تیران واقع شده که دریای سرخ را از خلیج عقبه جدا می‌کند. جزیره صنافیر نیز در شرق جزیره تیران واقع شده است.
براساس توافق صورت گرفته بین قاهره و ریاض در سفر ملک سلمان به مصر، دو جزیره تیران و صنافیر به مالکیت عربستان درآمده بود، اما دادگاه قضایی اداری مصر روز اخیرا طی حکمی امضای توافق ترسیم مرزها میان قاهره و ریاض را باطل اعلام کرد.
جزایر “صنافیر” و “تیران” در ۱۲ مایلی سواحل شبه جزیره سینا قرار دارد و تنها مسیر دریایی مناسب برای کشتیرانی مسیر واقع بین سینا و جزایر صنافیر و تیران محسوب می شود و بر اساس قانون بین الملل فقط مصر از حق کشتیرانی بین سینا و دو جزایر برخوردار است.
اهمیت راهبردی این جزایر از آن جهت است که تنگه تیران تنها دسترسی اسرائیل از خلیج عقبه به دریای سرخ است و نقش مهمی در تبادلات تجاری این رژیم ایفا می‌کند.
طبق توافقنامه بین المللی آب‌های آزاد، کشورهای حاشیه مسیرهای دریایی بین المللی کم، مساحت باید یکسان و مساوی به بهره برداری از این مسیرها بپردازند و با توجه به اینکه پهنای خلیج عقبه فقط ۱۴ مایل است، مصر از حق مالکیت بر ۱۲ مایل از این خلیج برخوردار است و عربستان نیز چنین حقی دارد.
روزنامه لبنانی السفیر نوشت: اهمیت راهبردی این جزایر از آن جهت است که تنگه تیران تنها دسترسی اسرائیل از خلیج عقبه به دریای سرخ است و نقش مهمی در تبادلات تجاری این رژیم ایفا می‌کند و در حقیقت عربستان و مصر حق بهره برداری از جزایر صنافیر و تیران را ندارند، بلکه تحت کنترل رژیم صهیونیستی قرار دارد، چراکه جزایر صنافیر و تیران از زمان امضای توافقنامه کمپ دیوید تاکنون تحت کنترل عملی نیروهای بین المللی چند ملیتی است.
بنابراین مصر و عربستان در عمل حق چندانی در این جزایر ندارند و فقط با اجازه فرماندهی نیروهای چند ملیتی و اسرائیل می توانند طرحی عمرانی را در این جزایر اجرا کنند؛ طرح هایی که نباید امنیت رژیم اسرائیل را به خطر بیندازد.
تیم حقوقی مصر ادله دولت درباره حق تاریخی عربستان بر دو جزیره صنافیر و تیران را رد و اعلام کرد که حضور مصر در این دو جزیره بر اساس درخواست دیپلمات سعودی برای حمایت مصر از این جزایر در برابر هرگونه تهدیدات صهیونیستی در سال ۱۹۴۸ صورت گرفته است.
“خالد علی” از اعضای تیم حقوق مصر می گوید که آنچه عربستان با همسویی دولت مصر درباره این دو جزیره می گوید، “تحریف جغرافیا و تاریخ با هدف انحراف افکار عمومی” است.
وی افزود: اسناد نشان می دهد که تصرف مصر بر دو جزیره تیران و صنافیر به قبل از تاسیس آل سعود در سال ۱۹۳۲ بر می گردد و پس از این تاریخ نیز بر آن تسلط داشته و همواره جزء لاینفک سرزمین مصر است.
در متن بطلان توافقنامه توسط دستگاه قضایی مصر آمده است که ملاحظات حقوقی و تاریخی این اسناد، تعلق دو جزیره به مصر را اثبات می کند و علاوه بر آن دولت مصر از لحاظ حقوقی کاملا بر جزایر حاکمیت دارد و این کشور برای دفاع از این دو جزیره، خون داده است. بنابراین دو جزیره صنافیر و تیران از اراضی مصر است.
در بطلان توافقنامه آمده است که “آنچه که نماینده دولت مصر برای امضای توافقنامه ترسیم آب های سرزمینی مصر عربستان در آوریل ۲۰۱۶ انجام داده است، مغایر با قانون اساسی است، لذا باطل است.
منبع: دولت بهار
