کودک ۱۶ ماهه میانماری که یاد “آیلان” را زنده کرد
کودک ۱۶ ماهه میانماری که یاد “آیلان” را زنده کرد
رسانههای جهان تصویری تکاندهنده از پیکر بیجان یک کودک پناه‌جوی ۱۶ ماهۀ روهینگیایی منتشر کرده‌اند که با صورت بر روی گِلهای کرانۀ یک رود افتاده است.
انتشار این تصویر دردناک یادآور ماجرای سال گذشتۀ آیلان کُردی، کودک خردسال و پناه‌جوی سوری است که انتشار تصاویری از جسدش در سواحل ترکیه بسیاری از مردم و مقامات را در سراسر دنیا تکان داد.
بر اساس گزارش شبکۀ خبری سی‌ان‌ان، این پناه‌جوی کوچک از مسلمان روهینگیا در ایالت راخین در کشور میانمار بود و محمد نام داشت. وی و خانوادهاش برای فرار از خشونتی که علیه مسلمانان روهینگیایی در میانمار میشود از راخین گریخته بودند، اما سرنوشت محمد، برادر سه‌ساله، مادر و داییاش غرق شدن در رودی پر آب در مرز بنگلادش بود.
پدر این کودک ۱۶ ماهه در گفت‌وگو با سی‌ان‌ان گفت: «هنگامی‌که این تصویر را می‌بینم، احساس میکنم بهتر بود می‌مردم. زندگی من در این دنیا دیگر معنایی ندارد.»
مسلمانان روهینگیایی در میانمار بیش از هر اقلیت دیگری در دنیا مورد آزار و اذیت قرارگرفته‌اند. دولت میانمار آن‌ها را مهاجران بنگالی میداند، درحالی‌که به گفتۀ بسیاری از ناظران بین‌المللی این افراد بومی ایالت راخین به‌حساب میآیند. پدر محمد گفت: «در روستای ما، بالگردهای ارتش به‌سوی ما شلیک کردند و سربازان میانماری نیز ما را هدف گلوله قراردادند. ما نمیتوانستیم در خانۀ خود بمانیم بنابراین فرار کردیم و در جنگل پناه گرفتیم.»
وی افزود: «پدربزرگ و مادربزرگ من هر دو زنده در آتش سوختند. ارتش تمام روستای ما را سوزاند، هیچ‌چیز باقی نماند.»
پدر این کودک غرق‌شده گفت آن‌ها برای گریز از خشونت از روستایی به روستای دیگر می‌رفتند و افزود: «من شش روز تمام راه رفتم. چهار روز نتوانستم برنج بخورم. در طی این شش شبانهروز اصلاً نخوابیدم. ارتش در پی مسلمانان روهینگیایی بود و ما به‌طور مداوم مکان خود را تغییر میدادیم.»
پدر محمد در طول این سفر از خانوادهاش جدا شد و خود را به رودخانۀ ناف رساند که در مرز کشورهای بنگلادش و میانمار جاری است. وی به آب زد و درنهایت به کمک یک ماهیگیر بنگلادشی از مرز میانمار خارج شد. این مرد پس از موفقیت خودش تلاش کرد تا خانوادهاش را به بنگلادش منتقل کند.
وی گفت: «من یک قایقران پیدا کردم و از وی خواستم تا به همسر و پسرانم کمک کند تا از رودخانه عبور کنند. در تاریخ ۱۴ آذر با آن‌ها تماس گرفتم. آن‌ها بسیار ناامید شده بودند. این آخرین تماس من با خانوادهام بود. هنگامی‌که با همسرم صحبت میکردم صدای پسر کوچکم را میشنیدم که مرا صدا می‌کرد.»
تنها چند ساعت پس از این تماس تلفنی عملیات فرار خانوادۀ این مرد آغاز شد. پدر محمد دراین‌باره گفت: «وقتی پلیس میانمار متوجه شد که عدهای قصد عبور از رودخانه را دارند، بر روی آن‌ها آتش گشود. مرد قایقران برای فرار از گلولهها باعجله مردم را سوار کرد. قایق بیش‌ازحد پر و سپس غرق شد.»
پدر این خانواده یک روز بعد و در پی یک تماس تلفنی متوجه حادثه میشود. به گفتۀ این مرد: «کسی به من زنگ زد و گفت جسد پسرم پیدا شده است. او با تلفن همراهش عکسی از پیکر پسرم گرفت و برای من فرستاد. زبانم بند آمده بود.»
داستان این خانواده، یادآور وقایع دردناکی است که خانوادههای روهینگیا روزانه تجربه میکنند. بر اساس اعلام سازمان بین‌المللی مهاجرت حدود ۳۴ هزار نفر در هفتهها و ماههای اخیر از مرز میانمار و بنگلادش گذشتهاند. پدر محمد می‌گوید: «تنها رودخانه میداند پیکر چند روهینگیایی در آب شناور شده است.»
بسیاری از پناه‌جویان میانماری از جمله این مرد در اردوگاه پناه‌جویان لِدا در منطقۀ تِکناف در جنوب بنگلادش زندگی میکنند.
به گفتۀ این پناه‌جو زندگی در بنگلادش نیز برای مسلمانان روهینگیایی رنجآور است. هیچ خانه و غذایی برای آن‌ها وجود ندارد و در اردوگاههایی فاقد امکانات به سر میبرند. اما پناه‌جویان می‌گویند همین‌که در بنگلادش در ترس مداوم قرار ندارند، برایشان کافی است.
سخنگوی دولت میانمار در واکنش به این گزارش در گفت‌وگو با سی‌ان‌ان ادعا این گزارش داستانپردازی و دروغ است.
وی در عین حال تأیید کرد که بالگردهای نظامی میانمار یک روستا را در تاریخ ۲۲ آبان هدف گلوله قراردادند، اما مدعی شد عملیات ارتش برای مقابله با «اراذل‌واوباش مسلح» و نجات جان سربازان بوده است.
دولت میانمار بارها اتهامات سازمانهای بین‌المللی در مورد نقض گستردۀ حقوق مسلمانان روهینگیا را رد کرده و مدعی شده است که ارتش این کشور تنها در حال اجرای یک عملیات پاک‌سازی برای مقابله با مظنونین حمله به مرزبانان میانماری است.
اما هفتۀ جاری پس از انتشار ویدئویی که افسران پلیس میانمار را در حال ضرب و شتم روستائیان روهینگیا نشان میداد، دولت میانمار در اقدامی نادر اعلام کرد موضوع خشونت پلیس را بررسی خواهد کرد.
در شهریورماه سال جاری، آنگ سان سو چی، وزیر امور خارجۀ میانمار و رهبر جنبش دموکراسی، کوفی عنان، دبیر کل سابق سازمان ملل متحد، را به‌عنوان رئیس کمیسیون بررسی نقض حقوق بشر در ایالت راخین برگزید. اما مسلمانان روهینگیا می‌گویند تغییری در وضعیت ایجاد نشده است.
پدر محمد دراین‌باره می‌گوید: «این کمیسیون برای فریب تمام جهان تشکیل شده است. ارتش هنگام بازدید کمیسیون از منطقه، مردم را از روستاها خارج میکند. هنگامی‌که در میانمار انتخابات برگزار شد، من تصور کردم که با پیروزی آنگ سان سو چی، وضعیت ما بهتر میشود. اما رؤیا با واقعیت بسیار متفاوت است. از زمانی که وی به قدرت رسید، هیچ‌چیز تغییر نکرده است و آزار و اذیت ما ادامه دارد.»
وی افزود: «آنگ سان سو چی و ارتش میخواهند مسلمانان روهینگیایی را از راخین بیرون کنند. او در حال انکار جنایات ارتش میانمار است.»
سازمان عفو بینالملل اخیراً گزارشی مفصل منتشر و اعلام کرد خشونت سیستماتیک علیه مردم روهینگیا احتمالاً جنایت علیه بشریت است. آنگ سان سو چی که مشاور دولت میانمار است، در ماه جاری جلسهای با وزرای خارجۀ اتحادیۀ کشورهای جنوب شرق آسیا برای بررسی وضعیت ایالت راخین برگزار کرد.
وی به این وزرا گفت دولت میانمار به حلوفصل مسائل ایالت راخین متعهد است، اما برای حل این موضوع به زمان بیشتری نیاز دارد. اما پدر محمد می‌گوید: «میخواهم تمام جهان بداند که نباید به دولت میانمار زمان بیشتری داد. اگر تعلل کنید، آن‌ها همۀ مسلمانان روهینگیا را خواهند کشت.»
چند روز پیش ۲۳ تن از برندگان جایزۀ صلح نوبل با انتشار نامهای سرگشاده از سازمان ملل متحد خواستند به بحران انسانی دربارۀ اقلیت مسلمان روهینگیا در میانمار خاتمه دهد.
در این نامه دربارۀ وقوع تراژدی انسانی و «پاک‌سازی نژادی» در میانمار هشدار داده شد و این شخصیتهای بین‌المللی از آنگ سان سو چی که خود یکی از برندگان جایزۀ صلح نوبل است، به دلیل انفعال در مورد حمایت از مسلمانان روهینگیا انتقاد کردند.
علاوه بر ارتش میانمار، بودائیان که اکثریت جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند، همواره اقلیت مسلمان روهینگیا را که تنها ۴ درصد از جمعیت میانمار را تشکیل می‌دهند، آزار دادهاند. این خشونت‌ها تاکنون صدها کشته و هزاران آواره بر جای گذاشته‌اند.
منبع: تسنیم
