انتخابات پارلمانی ترکیه؛ احزاب سیاسی، نظام انتخاباتی و پیش بینی نظرسنجی ها
انتخابات پارلمانی ترکیه؛ احزاب سیاسی، نظام انتخاباتی و پیش بینی نظرسنجی ها
کشور ترکیه برای دومین بار در سال جاری در روز یکشنبه، اول نوامبر، انتخاباتی را در پیش رو دارد که به دلیل انتخابات نافرجام ماه ژوئن برگزار می گردد.
در انتخابات گذشته حزب عدالت و توسعه که حامی رجب طیب اردوغان، رییس جمهور ترکیه است، برای نخستین بار از سال ۲۰۰۲ تاکنون نتوانست اکثریت آراء را برای تشکیل کابینه بدست آورد و گفتگوها برای ائتلاف با دیگر احزاب نیز به نتیجه نرسید.
پس از انتخابات ماه ژوئن، در ماه های اخیر ترکیه شاهد چند حمله تروریستی بوده و دولت نیز بار دیگر درگیر جنگ با حزب کارگران کردستان (PKK) شده است که گفتگوهای صلح که از سال ۲۰۱۲ در جریان بوده را نقض نموده است.
ترکیه این روزها با کاهش رشد اقتصادی و بحران پناهجویان نیز دست به گریبان است به طوریکه بیش از ۲ میلیون پناهجو در این کشور به سر می برند.
نظام انتخاباتی ترکیه چگونه است؟
پارلمان ترکیه ۵۵۰ کرسی دارد که برای رسیدن هر حزب به اکثریت ۲۷۶ کرسی آن مورد نیاز است. درحالیکه ۳۶۷ کرسی برای تغییر مستقیم قانون اساسی مورد نیاز است، برای اعلام رفراندوم ۳۳۰ نماینده می بایست حضور داشته باشند. اردوغان هنوز امید دارد حزب عدالت و توسعه کرسی های کافی را برای تغییر قانون اساسی و افزایش قدرت رییس جمهور به دست آورد.
اعضای مجلس ملی بزرگ ترکیه از ۸۵ حوزه انتخابیه انتخاب می شوند.
برای ورود به پارلمان نیاز به ۱۰ درصد کل آراء است که در مقایسه با کشورهای دیگر این حد به نسبت بالاست. این به معنی آنست که اگر یک حزب ۴۰ کرسی را بدست آورد اما تنها ۹.۵۵ درصد آراء ملی را کسب کند، از آن ۴۰ کرسی محروم می شود و آن کرسی ها به احزابی که دارای این حد از آراء باشند، تخصیص داده می شود. واضح است که این قانون، برای احزاب بزرگتر مزایای بیشتری دارد.
احزاب سیاسی اصلی ترکیه
حزب عدالت و توسعه (AKP)
این حزب که از سوی سیاستمداران احزاب مختلف محافظه کار در سال ۲۰۰۱ تاسیس شده، از سال ۲۰۰۲ که برنده انتخابات شده تاکنون بر ترکیه حکومت می کند. کاندیدای اصلی این حزب اردوغان است.
حزب مردمی جمهوریخواه (CHP)
این حزب که از سوی مصطفی کمال آتاتورک، بنیانگذار جمهوری ترکیه در سال ۱۹۲۳ پایه گذاری شده، قدیمی ترین حزب ترکیه و حزب اصلی مخالف است. رهبر و کاندیدای اصلی این حزب کمال قیلیچداراوغلو است.
حزب جنبش ملی گرا (MHP)
اعضای این حزب که شدیدا راستگرا هستند به طور غیررسمی گرگ های خاکستری نامیده می شوند و سومین گروه بزرگ در پارلمان ترکیه هستند. رهبر این حزب دولت باغچه لی است. درحالیکه این حزب تاحدودی از حقوق اقلیت ها و کردها حمایت می کند، اما مخالف پروسه صلح بین دولت و حزب پ ک ک است و اعتقاد دارد که کردها باید حکومت دولت ترکیه را بپذیرند.
حزب دموکراتیک خلق ها (HDP)
این حزب دموکراتیک سوسیالیست که اغلب پاسخ ترکیه به حزب سیریزای یونان و پاندموس اسپانیا تلقی می شود، برای نخستین بار به عنوان یک حزب در ماه ژوئن با وعده پیشبرد پروسه صلح کردی و پایان تبعیض قومی، مذهبی و جنسیتی نقش آفرینی کرد. رهبری این حزب برعهده صلاح الدین دمیرتاش است.
نظرسنجی ها چه می گویند؟
درحالیکه در انتخابات ماه ژوئن حزب عدالت و توسعه ۲۵۸ کرسی، حزب مردمی جمهوریخواه ۱۳۲ کرسی، و احزاب جنبش ملی گرا و دموکراتیک خلق ها هر کدام ۸۰ کرسی را بدست آورده اند، اگر نظرسنجی ها درست پیش بینی کنند، نتیجه انتخابات روز یکشنبه تکرار نتیجه انتخابات ماه ژوئن خواهد بود. در هر حال پیروزی حزب دموکراتیک خلق ها می تواند نتایج را به طرز قابل توجهی تغییر دهد.
اگر این حزب بتواند بار دیگر از حد ۱۰ درصد آراء برای ورود به پارلمان گذر کند، راه درازی در تعیین نتیجه انتخابات پیموده است- به ویژه اگر حزب عدالت و توسعه بتواند اکثریت مطلق را بدست آورد.
بررسی نظرسنجی های متعدد نشان می دهد که پیش بینی می شود به طور متوسط حزب عدالت و توسعه ۴۱.۴ درصد آراء، حزب مردمی جمهوریخواه ۲۶.۸ درصد، حزب جنبش ملی گرا ۱۵.۵ درصد و حزب دموکراتیک خلق ها ۱۲.۷ درصد آراء را بدست آورد.
منبع: گاردین
ترجمه: شفقنا نظرسنجی
انتخابات پارلمانی ترکیه؛ احزاب سیاسی، نظام انتخاباتی و پیش بینی نظرسنجی ها
