بررسی و تحلیل مشکلات کولبران سردشت، از نگاهی دیگر
بررسی و تحلیل مشکلات کولبران سردشت، از نگاهی دیگر
نویسنده: جلال معروفیان
انالله و اناالیه راجعون
تراژدى درگذشت و جان سپارى تعدادى از همشهریان عزیزم که از طبقه ى محروم، رنج دیده و زجرکشیده بودند، آسمان آبى و زمین سرسبز سردشت را در فصل سفید و یک رنگ زمستان، سیاه پوش نمود و مردم اصیل و نجیب این دیار دیرین و باستانى کوردستان غرق ماتم و عزا شد که البته چنین رویدادهایى، تنها نمایشگر گوشه ى بسیار کوچکى از اقیانوس ناپیداى مصائب و مشکلات مزمن این مردم در طول تاریخ است.
بنده ضمن عرض تسلیت به مردم سردشت به طور کلى و خانواده هاى داغ دیده ى این عزیزان به ویژه، دلنوشته اى را به منظور سهیم شدن در رنج و درد مردم دیارم تقدیم مى دارم.
حماسه سرایى، قصیده گویى، رمان نویسى و فیلم سازى، از درد و رنج این مردم، به راحتى مى تواند نویسندگان و کارگردانان آن را نامزد و حتى برنده ى بزرگترین جشنواره هاى هنرى از جمله اُسکار کند. اما نباید هیچوقت چنین چیزى را آرزو داشت و به آن راضى بود.
بهتر است افتخار ما این باشد که رسانه هاى گروهى و شبکه هاى اجتماعى، موفقیت ها، شادى ها، اختراعات و اکتشافات و نوآورى هاى ما را به تصویر بکشند و نه شکست ها و ناکامى ها و غم و اندوه ما را.
مردم سردشت مخصوصاً جوانان و نخبگان آن، لیاقت و شایستگى دریافت بهترین مدال ها و جوایز ارزنده را در رشته هاى مختلف علمى، ورزشى و هنرى دارند. شیون و زارى، مظلوم نمایى و دنبال مقصر گشتن، هیچ کمکى به ما نخواهد کرد. آزموده را آزمودن خطاست. یقیین باید کرد که کس نخارد پشتِ من جز ناخن انگشت من!!
در حال حاضر صدها جوان نخبه ى سردشتى در رشته هاى مختلف علمى، ورزشى، هنرى و تجارى در این شهر و سایر شهرهاى ایران حضورى موفق و افتخارآمیز دارند. دهها سرمایه دار کارکشته و هوشمند سردشتى در شهرهاى مختلف ایران سرمایه کذارى نموده و توانایى و شایستگى خود را به نمایش گذاشته اند.
مى توان از زوایاى مختلف به واکاوى و تحلیل و بررسى این تراژدى و سایر رویدادهایى نگریست که بارها در شهر ما تکرار شده و مى شوند ولى تقلیل و کوتاه کردن و محدود نمودن علل و عوامل مختلفى که باعث آفرینش و بازآفرینى این وقایع مى شوند، به یک علت آن هم علت سیاسى، ما را از دستیابى به ریشه ها و خشکاندن آن ها باز مى دارد.
گرچه موانع درونى و بیرونى بسیار زیادى براى گردهم آیى و هم اندیشى نخبگان علمى و دانشگاهى و فعالان مدنى وجود دارد و بارها نیز امتحان گردیده است، اما باز هم باید امتحان نمود و به طور جدى به گفتگو، تحلیل و تعلیل مسایل و مشکلات سردشت نشست و هیچگاه نومید و مأیوس نشد و به قول ادیسون شکست و عدم توفیق را فقط کشف راهى دانست که قرین توفیق نبوده است.
نخبگان و فعالان مدنى سردشت، باید با هم اندیشى و پژوهش هاى توصیفى و میدانى به دنبال کشف و ایجاد بسترهاى مناسب و تقویت کننده هایى باشند تا:
- سرمایه داران سردشتى به فکر سرمایه گذارى در منطقه و ایجاد اشتغال براى صدها نفر جوانِ مستعد و جویاى کار باشند. گرچه مى دانم سرمایه و تجارت از قواعد و قوانینى پیروى مى کند که فاصله ى زیادى با آرمان گرایى و اخلاقى اندیشیدن دارد. اما ممتنع و غیر ممکن نیست.
- نخبگان و تحصیل کردگان سردشتى با قبول سختى هایى بیش از آن چه که تا کنون دیده و لمس کرده اند، به جاى مهاجرت به سایر شهرهاى ایران در سردشت نقش آفرینى کنند.
- از ظرفیت و فرصت مهمى چون اولین شهر شیمیایى جهان، به نحو احسن در جهت بهبود وضعیت معیشت و رفاه مردم سردشت استفاده شود.
- مردم سردشت با تلاش و کوشش هوشمندانه و خستگى ناپذیر، زمینه و سازو کارهاى لازم را براى حضور یکى از شخصیت هاى کارآمد و توانمند خویش تدارک ببیند تا در جایگاه حساس و سرنوشت ساز مجلس شوراى اسلامى، درد و رنج و محرومیت و شایستگى این مردم را روایت کند و با سه ستون تخصص، تعهد و تجربه اعتماد سه ضلع مردم، حاکمیت و نخبگان را جلب نموده و با این پشتوانه ى محکم و قوى، اراده ى مردم را نمایندگى کند. ضمن این که بنده از نماینده ى محترم فعلى در مجلس شوراى اسلامى انتقاد و گلایه دارم، اما نباید ایشان را مسبب تمام مشکلات فعلى این شهر دانست. زیرا سال هاى نه چندان دور، چندین دوره و به طور متوالى از خود سردشت نیز، نمایندگانى به مجلس راه یافته ولى نمى توان آنان را در وضعیت امروز، سهیم نکرد و پاسخگو ندانست.
- باید مردم سردشت، کسانى را به شوراى شهر بفرستند که استانداردهاى لازم را براى ورود به این نهاد بسیار مهم داشته باشند. معیارهایى چون: سابقه ى حضور در نهادهاى مدنى، فعالیت در انجمن هاى مردمْ نهاد، کار در ادارات دولتى و ارتباط با مسئولان و ارباب رجوع، نوشتن حداقل یک مقاله ى علمى در مباحث و مسایل اقتصادى، جامعه شناسى، فنى، حقوق، مهندسى، مدیریت و…، حضور در همایش ها و تعامل با نخبگان و کارشناسان مجرب و با سابقه، مهارت کار تیمى و داشتن تفکر انتقادى، عدم سوء پیشینه و اشتهار به فساد و رانت خوارى که البته اگر تشخیص این مهم بر عهده ى مردم باشد، بسیار بهتر و کار ساز تر خواهد بود.
- استفاده از فرصتها و تریبون هایى که نخبگان، فعالان مدنى، معلمان و اساتید مدارس و دانشگاه، و روحانیون محترم از طریق آن ها ارتباطى مداوم و هدفمند با مردم و جوانان دارند، در راستاى ایجاد ساز و کارهاى لازم و آموزش هاى علمى و مستمر در حوزه هاى کارآفرینى، کسب و کار خانگى، مدیریت پول و سرمایه هاى آشکار و نهان مادى و معنوى به مردم و جوانان این شهر به این امید که دیگر شاهد این تراژدى ها تکان دهنده نباشیم. مگر فراموش کرده ایم که چند سال پیش میلیاردها تومان پول و سرمایه ى بازاریان و تاجران سردشت توسط چند کلاه بردار حرفه اى به یغما رفت؟! یکى از علل عمده و اساسى این معضل، عدم آشنایى و آموزش کافى تُجّار و بازاریان ما با فضاى کسب و کار و پیچ و خم هاى آن بود. نمى توان قدرت و توان دولت و یا سهل انگارى و ناتوانى آن را در چنین مواردى نادیده گرفت اما اگر چاره اى جز تحمل این نامهربانى ها و سهل انگارى ها نداشته باشیم، بهتر است که نخبگان علمى و دانشگاهى منطقه به فکر شناسایى فرصتها، ظرفیت ها و توانمندى هایى براى امرار معاش و تأمین درآمد در خود منطقه باشند تا بیش از این، جان و مال و شرافت و حیثیت این مردم این گونه به تاراج نرود؟!
- هنر نخبگان و فعالان و کارشناسان، تبدیل تهدیدها به فرصت هاست. این رویداد تلخ و اسفناک را با هوشمندى و درایت و فعالیت مستمر و برنامه ریزى شده، مى توان به یک فرصت براى متوجه نمودن دست اندرکاران و مسئولان ذیربط در جدیت و تسریع در برنامه هایى تبدیل کرد که بارها وعده ى آن ها را از زبان مسئولان و نماینده ى محترم شنیده بودیم و ایمان بیاوریم به این که خارج کردن سردشت از این تنگنا، نیازمند عزمى جدى و مداوم و پرهیز از هرگونه سیاسى کارى و جناح بازى است. زیرا جان و مال مردم در خطر است و نه فقط رفاه و توسعه ى یک منطقه.
جلال معروفیان
دهم بهمن ماه نود و پنج