۲۷ میلیون برده، در عصر حقوق بشر و دموکراسی ننگی بر پیشانی بشریت
۲۷ میلیون برده، در عصر حقوق بشر و دموکراسی ننگی بر پیشانی بشریت
واقعا ارزش یک انسان چقدر است؟
بهت‌آور است که امروز انسان‌ها بیش از هر زمان دیگری در تاریخ بشریت در بردگی به سر می‌برند. با این وجود، فعالان مدنی علیه برده‌داری این گمان را دارند که جهان در شرف رسیدن به نقطه عطفی در این زمینه است: برده‌داری شاید تا ۳۰ سال دیگر ریشه‌کن شود.
شمار انسان‌هایی که در عصر حاضر در بردگی به سر می‌برند ۲۷ میلیون نفر تخمین زده می‌شود؛ بیش از دو برابر تعداد افرادی که گمان می‌رود در عصر تجارت برده‌داری از آفریقا و از مسیر اقیانوس اطلس به آمریکا منتقل شده‌اند.
بررسی سوابق کشتی‌ها این امکان را فراهم می‌کند که شمار بردگانی را که از آفریقا به آمریکا و حوزه دریای کارائیب منتقل شده‌اند از قرن شانزدهم میلادی تا زمان ممنوعیت برده‌داری در سال ۱۸۰۷ میلادی برآورد کرد. این تعداد حدود ۱۲ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر است.
رقم امروزی ۲۷ میلیون نفر را کوین بلز، پژوهشگر سازمان “بردهها را آزاد کنید” اعلام کرده است. او این رقم قابل توجه را نتیجه رشد سریع جمعیت، فقر و فساد دولتی می‌داند.
بسیاری از مردم فکر می‌کنند که برده‌داری چیزی تاریخی و مربوط به گذشته است، اما برده‌داری به شکل‌های گوناگون و در همه قاره‌ها وجود دارد؛ از قاچاق بردگان جنسی و کارگر گرفته تا اسارت به خاطر بدهی و افرادی که پس از دریافت وام‌هایی کوچک، مجبور به کار اجباری دائمی برای وام‌دهنده هستند.
بن اسکینر، پژوهشگر و روزنامه‌نگار که برای تهیه مستندهایی درباره موارد برده‌داری به مناطق مختلفی از جهان سفر کرده است، میگوید :”من اغلب در فکر کارگر معدنی هستم که در شمال هند بردگی می‌کرد.”
“من توانستم شب پیشش بروم و با او مصاحبه کنم. از او پرسیدم که چرا تاکنون فرار نکرده است. تنها دلیلش این بود که از خشونت فوق‌العاده پیمانکار معدن که به او وامی ناچیز داده بود، می‌ترسید. در دنیای او، پیمانکار خدا بود. او نه تنها زندگی می‌بخشید، بلکه روزی‌دهنده هم بود. وقتی ما دلیل دوام پدیده برده‌داری را بررسی می‌کنیم، باید شکسته شدن این چرخه‌های وابستگی را هم در نظر بگیریم.”
برده‌داری در تاریخ
همه بردگان، آفریقایی‌تبار نبودند. برده‌داری در میان برخی گروه‌های بومی آمریکا و کشورهای آسیایی وجود داشته است و اروپایی‌ها در یک دوره تاریخی توسط امپراتوری عثمانی به بردگی گرفته شده‌اند
در یک دوره تاریخی، کشاورزان روسی در شرایطی شبیه برده‌داری به سر می‌بردند. در زمان اعطای برابری در سال ۱۸۶۱ میلادی، ۲۲ میلیون کشاورز بدون زمین در آن کشور بودند
برده‌داری در جای جای جهان قدیم وجود داشت و یونانیان، رومی‌ها و مصری‌ها همگی برده داشتند
اسکینر میگوید که بسیاری از بردگانی که با آنها در هند آشنا شد، هیچ شناختی از زندگی آزاد نداشتند و از حقوق بنیادی و اولیه خود آگاه نبودند.
بیلز میگوید: کشورهای در حال توسعه بیشترین تعداد برده‌های کارگر را دارند، هرچند حتی کشورهای توسعه‌یافته نیز با وجود داشتن قوانین قوی در زمینه حقوق بشر نمی‌توانند مجریان قانون را برای حل کامل این مشکل به کار بگیرند.
او میگوید: “کارگران مهاجر قادر به پرداخت بدهی خود به قاچاقیان انسان نیستند. مردی را با وعده داشتن شغل اغوا کرده‌اند، مدارکش را گرفته‌اند و او مجبور شده است در یک آشپزخانه مشغول به کاری شود که هیچوقت پایانی نداشت یا دختر نوجوان کتک‌خورده‌ای که الان در خیابان مجبور به تن‌فروشی شده است، شرایط مشابهی دارد.”
بیلز میگوید: دولت آمریکا میلیاردها دلار صرف مبارزه با جنایات می‌کند، ولی تنها قسمت کوچکی از این بودجه صرف مبارزه با برده‌داری می‌شود، در حالی که می‌دانیم تعداد موارد برده‌داری در آمریکا بسیار بیش از موارد جنایت است.
در اروپا نیز قربانیان برده‌داری همیشه نمی‌توانند به قانونی که برای حمایت از آنها تصویب شده است، تکیه کنند. موسسه خیریه مبارزه با قاچاق انسان، در یک مورد مانع قاچاق شد و دخترکی را که نجات داده بود، به مجارستان بازگرداند. اما به محض آن که او به جایی بازگشت که قرار بود امن باشد، در همانجا مورد تجاوز قرار گرفت و به قاچاقچیان بازگردانده شد.
برده‌داری در امپراتوری بریتانیادکتر ریچارد هازی از مرکز جهانی مطالعات برده‌داری در دانشگاه لیورپول میگوید که امپراتوری بریتانیا برده‌داری را در سال ۱۸۳۳ میلادی غیرقانونی اعلام کرد، اما برده‌داری هرگز واقعا از بین نرفت و دوباره به شکل‌های مختلف مثل کار کودکان ظاهر شد
در اوایل سال ۱۸۴۰ میلادی بریتانیا اعلام کرد که برده‌داری در هند به عنوان بخشی از “مهرورزی” بریتانیایی متوقف شده است، اما آنچه در واقع اتفاق افتاد، این بود که تعاریف تغییر کردند و افراد به جای برده، کارگر و خدمتکار نامیده شدند
سازمان بین‌المللی کار اعلام کرده است که ۲۰ میلیون و ۹۰۰ هزار نفر در سراسر جهان مجبور به کار اجباری هستند، اما “کارگران بدهی” در این آمار در نظر گرفته نشده‌اند. این کارگران، کسانی هستند که به دلیل بدهی خود یا خانواده‌هایشان ناگزیر به کار اجباری شده‌اند و عملا به بردگی گرفته شده‌اند.
با این وجود، سازمان بین‌المللی کار معتقد است که می‌تواند برده‌داری را به طور کامل ریشه‌کن کرد.
بئاته آندراس، از مسئولان این سازمان جهانی اعتقاد دارد که در ده سال گذشته این حرکت شتاب گرفته است. او به جنبش رو به رشد و فعالیت‌هایی که در برخی کشورها برای مبارزه با برده‌داری انجام می‌شود، اشاره می‌کند.
او این مبارزه را با فعالیت‌هایی مقایسه می‌کند که سال‌ها قبل برای مقابله با ایدز انجام شدند. آن فعالیت‌ها هم چندین سال طول کشید تا حرکت و تعهد لازم برای مقابله با ایدز همه‌گیر شود.
در حال حاضر برده‌داری در تمام کشورهای جهان ممنوع است.
آندراس میگوید: “ما هنوز به نقطه عطف نرسیده‌ایم، اما در شرایط کنونی نیز دور زدن قوانین ضدکار اجباری برای کشورها و شرکت‌ها سخت‌تر شده است.”
او اضافه می‌کند: “دلایلی برای خوش‌بینی وجود دارد و ما در سال‌های اخیر شاهد تغییری سریع در قوانین و ایجاد مقررات بهتر بوده‌ایم.”
او میگوید: “نشانههای روشنی وجود دارد که آگاهی مسئولان شرکت‌ها بیشتر می‌شود و دولت‌های بیشتری در این مسیر حرکت می‌کنند. اگر ما به اندازه کافی رهبرانی آماده حرکت داشته باشیم، می‌شود گفت که برده‌داری در حال ریشه‌کن شدن است.”
بلز میگوید: زمانی بود که دستگاه‌های مجری قانون می‌دانستند که چگونه باید با یک کامیون پر از موادمخدر برخورد کنند، اما روش‌های روشنی برای شیوه حل و فصل مسائل مربوط به یک کامیون پر از انسان وجود نداشت.
در قطعنامه‌ای که سازمان ملل متحد علیه قاچاق انسان صادر کرده است، سه عامل پیشگیری، حفاظت و پیشگیری مورد توجه بوده است.
زندگی یک انسان چه قدر ارزش دارد؟
براساس اعلام سازمان “بردهها را آزاد کنید” امروزه متوسط قیمت یک برده ۹۰ دلار است
محاسبات این سازمان نشان می‌دهد که هزینه‌ای بالغ بر یازده میلیارد دلار در مدت ۲۵ تا ۳۰ سال آینده لازم است تا همه افرادی را که به بردگی گرفته شده‌اند، از چنگال بردگی بیرون کشید و آنها را در مقابل آن مصون کرد
در سال ۱۸۵۰ میلادی، یک برده معادل ۴۰ هزار دلار امروزی ارزش داشت
در قرن هجدهم میلادی، دستبندهای فلزی به نام مانیلا به آفریقای غربی برده شد. از این دستبندها در داد و ستد بردگان استفاده می‌شد
فعالیت گروه “قاچاق را متوقف کنید” که در زمینه مقابله با قاچاق انسان فعال است، بر پیشگیری متمرکز است. به طور مثال آنها در قرقیزستان با کودکان خیابانی کار می‌کنند و به آنها می‌آموزند تا علائم هشداردهنده را بشناسند و بتوانند از این که به گدایی و سرقت در خیابان‌ها مجبور شوند، جان سالم به در ببرند.
تحریم محصولاتی که با کار اجباری و برده‌داری کارگران تولید شده‌اند هم نقش مهمی در پیشگیری دارد. شماری از فروشندگان عمده پنبه در ازبکستان، خرید پنبه‌هایی را که حاصل کار اجباری کارگران بوده است، متوقف کرده‌اند و سال میلادی گذشته هم پارلمان اروپا یک قرارداد تجاری با ازبکستان را به دلیل استفاده از کودکان کار در روند تولید محصولات رد کرد.
در سال ۲۰۰۳ میلادی، طرحی ملی در برزیل به اجرا درآمد که در چارچوب آن و با تغییر مقررات و قوانین مربوط به بازرسی کار، هزاران کارگری که به بردگی گرفته شده بودند، آزاد شدند. براساس این طرح، اگر مشخص شود که کارفرمایان از کارگران برده استفاده می‌کنند، اسامی‌شان در “فهرست کثیف” رسمی قرار می‌گیرد. تاکنون اسامی ۳۰۰ شرکت و فرد در این فهرست ثبت شده است.
سازمان بین‌المللی کار هم در تلاش است تا برای تشخیص “نشانههای نامرئی” کار اجباری، به کشورهای دیگر کمک کند.
بلیز میگوید: اینها برخی عواملی هستند که برده‌داری را به “مشکلی قابل حل برای نسل ما” در ۲۵ تا ۳۰ سال آینده تبدیل می‌کنند.
او اضافه می‌کند: بهترین برآوردها نشان می‌دهد که برده‌داری هزینه‌ای بالغ بر ۴۰ میلیارد دلار به اقتصاد جهانی تحمیل می‌کند. این مبلغ به تنهایی رقم هنگفتی است، اما تنها بخش کوچکی از اقتصاد جهانی را شامل می‌شود. ۲۷ میلیون نفر هم عدد بزرگی است، اما در عین حال، تنها بخش کوچکی از جمعیت جهان در بردگی به سر میبرد.
او میگوید: “برده‌داری در آستانه انقراض است و برای ریشه‌کن کردن آن تنها به یک همت عالی نیاز داریم. به طور حتم نیازمند همکاری دولت‌هایی هستیم که باید دست به دست هم دهند و قوانین خود را به اجرا در بیاورند. این کار، شدنی است.”
نقل از بی بی سی
