نگرش اسلام به زن و روابط بین زن و مرد از دیدگاه سید قطب

نگرش اسلام به زن و روابط بین زن و مرد از دیدگاه سید قطب

نویسنده: گل سخن شهری

به اعتقاد سید نگرش به زن در اسلام از اهمیت ویژه ای و بالایی برخوردار است، زیرا نگرش به زن است که نوع روابط خانوادگی را تنظیم می کند و چگونگی روابط خانوادگی بنای عمران و آبادانی و زیربنای نظام اقتصادی و توزیع ثروت و بنای اخلاق انسانی[۱] را در قلمرو وسیع و به صورت زنجیروار پی ریزی و مشخص می نماید. سید معتقد است که اسلام در روابط زن و مرد به دنبال این امر است که آرامش و اعتدال را بر آن حاکم نماید زیرا اگر نوع نگرش ما به روابط جنسی بر اساس جهل و ضعف و هواپرستی استوار باشد زندگی بشر هرگز به اعتدال و آرامش نخواهد رسید.

بر این اساس به نظر سید اسلام که سیستم الهی زندگی انسانی است عنایت خاص دارد که دید مردم را نسبت به زن تصحیح کند و روابط جنسی این دو را بر اساس حقایق فطری قرار دهد و این روابط را در کلیه متفرعات روانی و عملی آن به گونه ای توضیح دهد که رابطه ی مزبور دچار اضطراب و نوسان نگردد و در هیچ زاویه ای از آن غموض و پیچیدگی راه نیابد.[۲]

بر این اساس سید دیدگاه اسلام را در مورد زن و روابط جنسی بدین سان بیان می نماید:

اولاً: اسلام این حقیقت را مورد توجه قرار داده که زن و مرد نفس واحده ای هستند و با هم وحدت دارند و مساوی اند. به این ترتیب بر روی نظریاتی که زن را جنس ذاتاً پست تر از مرد می دانند خط بطلان کشیده است. بدین ترتیب مردان و زنان فقط در ویژگی های عرضی با هم تفاوت دارند نه در اساس و ذات. (نساء:۱ /اعراف:۱۸۹)

ثانیاً: اسلام معتقد است که زن و مرد از نظر دینی و رابطه با خدا و دریافت پاداش الهی و از نظر روحی با هم مساوی اند و وحدت دارند.(احزاب:۳۵ / آل عمران:۱۹۵)

ثالثاً: نوع پیوند زن و مرد و هدف های متنوع این پیوند در رابطه با زن و مرد و در رابطه با مجموع روابط انسانی را بیان نموده است. (رم:۲۱ / بقره:۱۸۷- ۲۲۳)

رابعاً: اسلام چگونگی پیوند زن و مرد را در هر حالتی از زندگیشان و مشترکات آنان و ویژگی هایشان را طبق سازمان فطری و وظیفه شان در اجتماع انسان بیان می نماید:

الف)حق زن و مرد را در مالکیت و کسب و میراث معین نموده است تا به نظرات نادرستی که زنان را از حق خود محروم می نماید پایان دهد.[۳]

ب) نظام خانواده و رفتار زن و مرد را در خانواده معین نموده و حقوق هر کدام را در مقابل دیگری بیان کرده است؛ به این صورت که رابطه ی زناشویی در برابر مهر آغاز می شود. در اسلام مرد سرپرست خانه است و می باید موجودیت آن را حفظ کند و در صورتی که امکان دوام خانواده نباشد اسلام شرایط طلاق را مشخص نموده است.

به این ترتیب سید معتقد است که مسئله روابط زن و مرد با تمام جزئیات با وضوح و دقت و تأکید توسط منابع اسلامی مشخص شده است و این ها همه بر پایه ی حقایق فطرت بنا شده که در وجود و ساختمان انسانی و در وجود هر یک از زن و مرد موجود می باشد. به نظر سید اسلام ویژگی های بین زن و مرد را به طور دقیق و طبق فطرت در نظر گرفته است و اجازه نمی دهد که روابط بین زن و مرد به صورت روابط حیوانی درآید زیرا در اسلام هدف از آمیزش زن و مرد بالاتر از یک آمیزش و کامجویی حیوانی است و نمی توان آن را به یک وسیله ی لذت جویی تنزل داد. به نظر سید زن مثل دوران جاهلیت کالا نیست که به ارث گذاشته شود و به عنوان فدیه رد و بدل شود و حق ازدواج و ارث و طلاق نداشته باشد.

——————————————————

منبع: مفهوم جاهلیت و اصول گرایی مذهبی سیاسی در اندیشه سید قطب / مؤلف: گل سخن شهری /انتشارات: نشر احسان ۱۳۹۱

[۱] – سید قطب؛ فاجعه تمدن و رسالت اسلام؛ ص ۲۳۳.

[۲] – همان.

[۳] – نسائ: ۳۲-۱۲-۱۱-۷-۴