اطلاعات کامل در مورد چربی خون و پاسخ به سوالات شما

اطلاعات کامل در مورد چربی خون و پاسخ به سوالات شما

۱.          افزایش چربی خون چیست ؟

۲.          کلسترول چیست؟

۳.          چه عواملی بر غلظت کلسترول خون موثر است؟

۴.          آیا تنها کلسترول بالا باعث ابتلا به بیماریهای قلبی- عروقی می شود؟

۵.          انواع کلسترول چیست و هر کدام چه عملکردی دارند؟

۶.          انواع اصلی چربی های موجود درخون چیست؟

۷.         LDL      چیست؟

۸.        VLDL      چیست؟

۹.        HDL     چیست؟

۱۰.      HDL چه اثراتی بر سلامتی انسان دارد؟

۱۱.      چگونه می توان HDL یا کلسترول خوب را در بدن افزایش داد؟

۱۲.     تری گلیسیرید چیست؟

۱۳.     چربی بالای خون به چند نوع تقسیم می شود و چگونه تعریق می شوند؟

۱۴.     علائم چربی بالای خون چیست؟

۱۵.      چه کسانی در گروه پرخطر از نظر ابتلا به افزایش چربی  خون قرار می‌گیرند؟

۱۶.      عوامل غیر قابل کنترل موثر در افزایش LDL  و کاهش HDL چیست؟

۱۷.      چاقی چه اختلالی در چربی های خون ایجاد می کند؟

۱۸.      چه میزان از چاقی و افزایش وزن در افزایش چربی خون به حد خطرناک موثر است؟

۱۹.       آیا کاهش وزن بر چربی خون موثر است؟

۲۰.       چطور بفهمیم چربی خون‌‌مان بالاست؟

۲۱.       چه کسانی باید چربی خونشان را اندازه بگیرند؟

۲۲.      مقادیر طبیعی و غیر طبیعی کلسترول خون چه قدر است؟

۲۳.      مقادیر طبیعی و غیر طبیعی کلسترول بد خون یا LDL چه قدر است؟

۲۴.      مقادیر طبیعی و غیر طبیعی کلسترول خوب خون یا HDLچه قدر است؟

۲۵.     مقادیر طبیعی و غیر طبیعی تری گلیسیرید خون چه قدراست؟

۲۶.     راهکار های اصلی جهت کاهش چربی خون شامل چه مواردی است؟

۲۷.     درمان دارویی در کلسترول خون بالا شامل چه مواردی است؟

۲۸.     درمان دارویی در کلسترول و تری گلیسیرید خون بالا شامل چه مواردی است؟

۲۹.     چربی های مواد غذایی چند نوع است؟

۳۰.     چربی های اشباع نشده چیست و در چه موادی وجود دارند؟

۳۱.     چربی های اشباع شده چیست و در  چه موادی وجود دارد؟

۳۲.     توصیه های غذایی که برای افراد با چربی خون بالا (کلسترول و تری گلیسیرید بالا) می شود شامل چه مواردی است؟

۳۳.    کاهش دریافت مواد غذایی غنی از اسید های چرب اشباع چگونه در کنترلچربی خون موثر است؟

۳۴.    کاهش دریافت مواد غذایی حاوی اسیدهای چرب ترانس چگونه در کنترل چربی خون موثر است؟

۳۵.    کاهش دریافت مواد غذایی حاوی کلسترول چگونه در کنترل چربی خون موثر است؟

۳۶.    چه مواد غذایی مکملی در کنترل چربی خون موثر هستند؟

۳۷.     با ورزش چگونه چربی خونمان را در سطح متعادل حفظ کنیم؟

۳۸.     پرتقال چگونه در کاهش چربی خون موثر است؟

۳۹.     طبق تحقیقات انجام شده سویا چگونه در کاهش چربی خون موثر است؟

۴۰.     طبق تحقیقاتی که ناکنون انجام شده سبوس برنج چگونه درکنترل چربی خون موثر واقع می شود؟

۴۱.    آیا مواد غذایی و داروهای گیاهی وجود دارد که باعث کاهش چربی خون شود؟

۴۲.     بادام زمینی چگونه باعث کاهش چربی خون می شود؟

۴۳.     عصاره برگ گیاه مرزه  :چگونه می تواند باعث کاهش چربی خون شود؟

۴۴.     عدم مصرف سیگار و الکل چگونه در کنترل چربی خون موثر هستند؟

۱.    افزایش چربی خون چیست؟

افزایش چربی خون همراه با بیماریهایی مانند کم کاری تیروئید، بعضی از بیماریهای کبدی و کلیوی ، بیماریهای قند(دیابت) ، نارسایی مزمن کلیه، چاقی، بعضی از عفونتها ، اعتیاد به الکل ، ایدز و … دیده می شود.همچنین افزایش چربی خون ممکن است علامت بیماری دیگری نبوده و بیمار به صورت اولیه دچار آن شود. برای تشخیص بالا بودن چربی خون، اندازه گیری دو نوع چربی خون یعنی کلسترول وتری گلیسیرید انجام می شود. دراین میان معمولاافزایش کلسترول به عنوان عامل بیماریزای جدیدتری مطرح میشود.

۲.    کلسترول چیست؟

کلسترول یک نوع چربی است که در همه سلول های بدن شما یافت می شود. بدن شما از کلسترول استفاده می کند تا یک سلول سالم داشته باشد، علاوه بر آن، کلسترول در ساخت محصولات مورد نیاز بدن مانند هورمون ها نقش دارد.اما زمانی که کلسترول خون افزایش پیدا می کند، چربی در سطح رگ رسوب می کند. نهایتاً این رسوب ها جریان طبیعی خون رادچار مشکل میکنند و در این حالت، قلب شما به اندازه ی کافی خون غنی از اکسیژن دریافت نخواهد کرد و خطر حمله قلبی افزایش خواهد یافت. با فرایندی مشابه، کاهش یافتن جریان خون به مغز نیز می تواند منجر به سکته مغزی شود.

۳.    چه عواملی بر غلظت کلسترول خون موثر است؟

 o نوع و مقدار مواد غذایی

o وزن بدن

o فعالیت بدنی

o ارث، وراثت و ژنها نقش مهمی در وضعیت کلسترول خون دارند.

o سن و جنس: افزایش غلظت کلسترول خون معمولاٌ در حوالی ۲۰ سالگی آغاز می شود. زنان پیش از یائسگی، غلظت کلسترول کمتری نسبت به مردان همسن خود دارند.

۴.    آیا تنها کلسترول بالا باعث ابتلا به بیماریهای قلبی- عروقی می شود؟

خیر. کلسترول بالا تنها یکی از عوامل خطرزا برای ابتلا به بیماریهای قلبی- عروقی است. عوامل دیگر عبارتند از:

o سیگار کشیدن

o بیماری قند(دیابت)

o فشار خون بالا

o جنس مذکر

ترکیب شدن دو عامل یا بیش از دو عامل خطرزای قلبی- عروقی، احتمال پیدایش این بیماری را افزایش می دهد.

۵.    انواع کلسترول چیست و هر کدام چه عملکردی دارند؟

کلسترول انواع مختلفی دارد. افزایش کلسترول بد ( LDL ) منجر به عوارض مانند گرفتگی رگها می شود که می تواندباعث سکته های قلبی و مغزی شود. از طرف دیگر افزایش کلسترول خوب HDL) ) بر خلاف افزایش LDL عمل کرده و منجر به جلوگیری از عوارض ذکر شده می گردد.

۶.    انواع اصلی چربی های موجود درخون چیست؟

چربی های اصلی موجود در خون عبارت است از کلسترول و تریگلیسرید می باشند.

۷.    LDL  چیست؟

LDL یا کلسترول بد، ذرات کلسترول را در طول بدن شما منتقل می کند. LDL ساخته شده با اتصال به دیواره رگها، آن ها را سخت و تنگ می سازد .

۸.    VLDL چیست؟

دارای بالاترین میزان تری گلیسرید است. تری گلیسرید نوعی چربی موجود در خون است. VLDL  نیز همچون LDL ذرات کلسترولی را بزرگ تر ساخته و منجر به تنگ و باریک شدن رگ های خونی می شود. اگر شما تحت درمان کلسترول بالای خون هستید ولی همچنان دارای VLDL بالا هستید، به درمان اضافه تری جهت کاستن آن نیاز خواهید داشت چراکه VLDL حاوی مقادیر زیادی تری گلیسرید است.

۹.    HDL چیست؟

 HDL یا کلسترول خوب، کلسترول اضافی را برداشته و به کبد بر می گرداند.

۱۰.    HDL چه اثراتی بر سلامتی انسان دارد؟

HDL ، کلسترول خوب و مفیدی است زیرا باعث پیشگیری از حملات قلبی می شود.HDL (کلسترول خوب)، کلسترول را از جریان خون برداشته و به کبد می برد. درآنجا کلسترول به صفرا تبدیل شده و قبل از اینکه باعث ایجاد لخته درسرخرگ ها شود، از بدن دفع می شود. زمانی که شما یک رژیم غذایی کم چربی داشته باشید، سلول های کبدتان آزادی عمل بیشتری داشته و سریع تر HDL را از جریان خون برمی دارند. وقتی این عمل صورت بگیرد و میزان تولید HDL  به همان صورت قبلی باشد، مقدارHDL خون به طریقه صحیحی، پایین می آید. سطحHDL خون مانند آب موجود در یک استخر است. اگر همانطور که آب وارد استخر می شود، به همان میزان از آبراه خارج شود، دراین صورت سطح آب ثابت می ماند. ولی اگر آب با سرعت بیشتری خارج شود، سطح آب افت می کند که در موردHDL هم اینطوراست. وقتی فرد رژیم کم چربی داشته باشد، برای پیش بینی حملات قلبی، می توانید ۱۵ واحد به مقدارHDL خود اضافه کنید و بعد از آن مقدارHDL را برای پیشگیری از حملات قلبی در نظربگیرید.

۱۱.    چگونه می توان HDL یا کلسترول خوب را در بدن افزایش داد؟

راه های افزایشHDL:

۱- حداقل ۱۱ کیلومتر در هفته بدوید یا با ورزش کردن ۱۲۰۰ کالری انرژی درهر هفته بسوزانید( در بدنتان مصرف کنید).

۲- کاهش وزن: با کاهش هر نیم کیلوگرم وزن بدن ( چربی اضافی)، مقدارHDL یک درصد افزایش می یابد.

۳- ورزش کردن قبل از خوردن غذای پر چرب: مطالعات نشان داده که انجام ورزش منظم قبل از خوردن وعده های غذایی پر چرب، بطور قابل ملاحظه ایHDL را افزایش می دهد.

۴- نکشیدن سیگار. مطالعه ای نشان داد، با ترک سیگار فقط  به مدت یک هفته، ۷ واحد مقدارHDL افزایش می یابد.

۵- از مصرف شکر، آرد، سیب زمینی و برنج سفید به مقدار زیاد خود داری کنید. غذاهایی که قند خون را افزایش می دهند، باعث کاهشHDL خون می شوند.

شما می توانید با رعایت موارد بالا و ورزش کردن و پرهیز از مصرف کربوهیدرات های تصفیه شده ( مثل آرد سفید، نان سفید و…) مقدارHDL خون خود را افزایش دهید.

با افزایش مقدارHDL، احتمال ابتلا به حملات قلبی کم می شود.

۱۲.    تری گلیسیرید چیست؟

تری گلیسیرید منبع مهم سوخت بدن می‌باشد و عمدتاً برای تأمین انرژی فعالیت‌های روزانه به کار می‌رود. تری گلیسیرید نیز مانند کلسترول، هم در کبد ساخته شده و هم از طریق مواد غذایی وارد خون می‌شود. افزایش بیش از حد آن در بدن موجب می‌شود تری گلیسیرید در زیر پوست و یا در بافت‌های چربی دیگر ذخیره گردد. مقدار تری‌گلیسیرید خون یک ساعت بعد از هر وعده غذای پر چرب، شدیداً  افزایش یافته و بعد به تدریج در بافت‌های چربی ذخیره شده و یا ممکن است مورد  سوخت و ساز قرار ‌گرفته و کم گردد.

۱۳.    چربی بالای خون به چند نوع تقسیم می شود و چگونه تعریف می شوند؟

نوع اول:

 در نوع اول آن که در افراد جوان می تواند خود را نشان دهد به علت نقص در برداشت تری گلیسرید و VLDL  میباشد.. در این حالت احتمال پانکراتیت ( التهاب لوزالمعده) ودرد شکمی وجود دارد . بزرگ شدن کبد وطحال می تواند وجود داشته باشد. مصرف غذای چرب سبب افزایش بروز علایم خواهد شد .همه نوع چربی باید در رژیم غذایی محدود شود.

نوع دوم:

در نوع دوم میزان LDL خون بدلایل مختلفی افزایش می یابد. در این افراد LDL و کلسترول خون بالا می باشد . در این افراد بایدبا استفاده از رژِیم غذایی و مصرف دارو میزان کلسترول را تحت کنترل درآورد .

نوع سوم:

در نوع سوم میزان VLDL و کلسترول خون بالا است.( بنابراین میزان تری گلیسرید خون بالا میباشد ) . در این افراد هم باید با استفاده از رژیم غذایی و دارو چربی خون در حد نرمال حفظ شود.

نوع چهارم:

در نوع چهارم میزان تری گلیسریدبالاست . میزان کلسترول نرمال و یا کمی بالاست. این نوع چربی خون معمولا میتواندبا اختلال در سوخت وساز  قند خون( مقاومت به انسولین ) و چاقی همراه باشد. رژیم محدودیت مصرف چربی و افزایش مصرف کربوهیدراتها می تواند سبب افزایش سطح چربی باشد. کاهش وزن، عدم مصرف الکل ونیز رعایت در صرف کربوهیدراتها ( برنج، ماکارانی و .. ) لازم است.

نوع پنجم:

در نوع پنجم میزان تری گلیسرید بالا ست و علاوه بر آن میزان شیلومیکرون هم بالاست. علایم با مصرف الکل و چربی تشدید می شود . افزایش اسید اوریک ، عدم تحمل گلوکز و چاقی می تواند وجود داشته باشد. خطر اصلی در این افراد پانکراتیت ( التهاب لوزالمعده) می باشد. رعایت رژیم غذایی ، کاهش وزن و دارو برای کنترل چربی لازم است .

۱۴.    علائم چربی بالای خون چیست؟

کلسترول بالا معمولا هیچ علائمی ندارد. انجام آزمایش خون تنها راه تعیین کلسترول بالا است. در تعداد کمی از بیماران ممکن است حلقه سفید رنگی دور سیاهی چشم و یا رسوبات زرد رنگ چربی را در روی پلک ببینیم. این رسوبات چربی ممکن است بعضاً بر روی زانو، آرنج، کف دست، مفاصل انگشتان و یا پاشنه پا نیز دیده شوند که در این موارد باید به فکر ارثی بودن بیماری بود و تمام افراد خانواده را مورد بررسی و آزمایش دقیق قرار داد.

۱۵.    چه کسانی از نظر ابتلا به افزایش چربی خون در گروه پرخطر قرار می‌گیرند؟

   اگر سابقه حمله قلبی داشته‌اید یا دیابت یا گرفتگی رگهای قلب دارید، شما در رده “بسیار پرخطر”  قرار می‌گیرید که باید میزان LDL   شما به زیر ۷۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر برسد.

همچنین اگر دو یا تعداد بیشتری از عوامل خطر ساز زیر را نیز داشته باشید،‌ در گروه “بسیار پرخطر” قرار می‌گیرید:

•     سیگار کشیدن.

•     فشار  خون بالا.

•     میزان پایین کلسترول خوب یا HDL.

•     سن بالاتر از ۴۵ در مردان و سن بالاتر از ۵۵ در زنان.

•     بالا بودن میزان لیپوپروتئین (a).

اگر کمتر از دو  عامل خطر ساز بالا را دارید،‌ بایدLDL  را به زیر ۱۰۰ رساند.

عوامل قابل کنترل موثر در افزایش LDL  (کلسترول بد) و کاهش HDL (کلسترول خوب) چیست؟

عوامل قابل کنترل متعددی مانند” عدم تحرک، چاقی و رژِیم غذایی ناسالم منتهی به LDL بالا و HDL پایین می شوند.

۱۶.    عوامل غیر قابل کنترل موثر در افزایش LDL  و کاهش HDL چیست؟

فاکتورهای غیر قابل کنترل نیز در این قضیه نقش دارند؛ به عنوان مثال برخی فرایند های ژنتیکی و ارثی می توانند باعث شوند که سلول ها نتوانند LDL  را از سطح خون جمع آوری کنند و یا می توانند منجر به تولید بسیار زیاد کلسترول توسط کبد شوند.

۱۷.    چاقی چه اختلالی در چربی های خون ایجاد می کند؟

رژیم های غذایی که دارای مقدار زیادی چربی های اشباع شده مثل گوشت قرمز یا غذاهای سرخ شده هستند،  می توانند علاوه برایجاد چاقی باعث بالارفتن کلسترول بد خون به نام( LDL) شوند. چاقی همچنین باعث پایین آمدن سطح کلسترول خوب  خون به نام HDL وبالا رفتن سطح تری گلیسیرید خون می شود.

تری گلیسیریدها بیشترین میزان چربی در غذاهای شما و همچنین بیشترین درصد چربی دربدن شما را شامل می شوند، و در طولانی مدت اختلال در سطح چربی های خون، باعث گرفتگی رگها می شود، زیرا چربی های اضافه در جدار رگ ها رسوب می کنند. گرفتگی رگها خود باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر قلب و سکته ای مغزی می شود.

۱۸.    چه میزان از چاقی و افزایش وزن در افزایش چربی خون به حد خطرناک موثر است؟

داشتن BMI  نمایه توده بدنی ۳۰ یا بالاتر شما را مستعد ابتلا به کلسترول خون بالا می کند. BMI بدین صورت محاسبه می شود که وزن خود را بر حسب کیلوگرم بر مجذور قدتان بر حسب متر تقسیم می کنید . عددی که بدست می آید BMI نام دارد. درصورتی کهBMI محاسبه شده :

کمتر از ۱۹ باشد ، کمبود وزن دارید و لاغر هستید.

بین ۱۹ تا ۲۵ باشد ، وزن طبیعی دارید و در محدوده سلامت وزنی هستید.

بین ۲۵ تا ۳۰ باشد ، اضافه وزن دارید.

بیش از ۳۰ باشد، چاق هستید.

۱۹.    آیا کاهش وزن بر چربی خون موثر است؟

وزن متناسب یک عامل مهم در سلامت قلبی- عروقی است. اضافه وزن  می تواند سبب افزایش کلسترول بد LDL و کاهش کلسترول خوب HDL شود. با نظر پزشک خود و رعایت مواردی که ذکر شد، سعی کنید تا حدامکان اضافه وزن خود را کاهش دهید.

۲۰.    چطور بفهمیم چربی خون‌‌مان بالاست؟

آزمایش چربی خون، شامل اندازه گیری کلسترول کل، کلسترول HDL (خوب)، کلسترول LDL (بد) و تری‌‌گلیسرید می‌شود. تری‌گلیسرید نوعی از چربی که در نتیجه مصرف مواد قندی بالا می‌رود.برای اندازه‌گیری دقیق چربی‌های خون باید ۹ تا ۱۲ ساعت پیش از خون گرفتن چیزی به جز آب نخورید و ننوشید.میزان کلسترول و تری‌گلیسرید خون معمولا به میلی‌گرم کلسترول در دسی‌لیتردر خون اندازه‌گیری می‌شود.

۲۱.    چه کسانی باید چربی خونشان را اندازه بگیرند؟

توصیه می‌شود تمام افراد بالاتر از ۲۰ سال هر پنج سال یک‌بار، کلسترول خون خود را اندازه‌گیری کنند. برای این کار، ناشتا لازم نیست. اگر مقدار کلسترول از ۲۰۰ واحد بیشتر بود، لازم است چند هفته دیگر مجدداً اندازه‌گیری شود. در صورت بالا بودن کلسترول، با توجه به سایر شرایط بیمار از جمله مرد بودن، سیگاری بودن، چاق بودن، وجود دیابت، فشارخون و یا وجود سکته قلبی در پدر، مادر، خواهر و یا برادر در سن کمتر از ۵۵ سال، هم‌چنین بر مبنای وجود یا عدم وجود بیماری قلبی یا مغزی در بیمار، به ارزیابی و درمان چربی خون بالا تصمیم‌گیری می‌شود.

۲۲.    مقادیر طبیعی و غیر طبیعی کلسترول خون چه قدر است؟

میزان کل کلسترول

 (میلی‌گرم در دسی‌لیتر)    میزان کل کلسترول

 (میلی‌مول در لیتر)

زیر ۲۰۰    زیر ۵.۲    مطلوب

۲۰۰ تا ۲۳۹    ۵.۲-۶.۲    حد مرزی بالا

۲۴۰ و بالاتر    بالای ۶.۲    بالا

۲۳.    مقادیر طبیعی و غیر طبیعی کلسترول بد خون یا LDL چه قدر است؟

کلسترول بد یا LDL

           (میلیگرم دردسی‌لیتر)    کلسترول بد یا LDL

(میلی‌‌مول در لیتر)

زیر ۷۰    زیر ۱.۸    مطلوب برای افراد در معرض خطر

بسیار بالای بیماری قلبی

زیر ۱۰۰    زیر ۲.۶    مطلوب برای افرادی در معرض خطر بیماری قلبی

۱۰۰-۱۲۹    ۲.۶-۳.۳    نزدیک به طبیعی

۱۳۰-۱۵۹    ۳.۴-۴.۱    حدمرزی بالا

۱۶۰-۱۸۹    ۴.۱-۴.۹    بالا

۱۹۰ و بالاتر    بالای ۴.۹    بسیار بالا

۲۴.    مقادیر طبیعی و غیر طبیعی کلسترول خوب خون یا HDLچه قدر است؟

کلسترول خوب یا HDL

(میلی‌گرم در دسی‌لیتر)    کلسترول خوب یا HDL     (میلی‌مول در لیتر)

مردان: زیر ۴۰

زنان: زیر ۵۰    مردان: زیر ۱

زنان: زیر ۱.۳

 بد

۵۰-۵۹    ۱.۳-۱.۵    بهتر

۶۰ و بالای آن    بالای ۱.۵    بهترین

۲۵.    مقادیر طبیعی و غیر طبیعی تری گلیسیرید خون چه قدر است؟

تری‌گلیسرید

         (میلیگرم در دسی‌لیتر)    تری‌گلیسرید

(میلی‌مول در لیتر)

زیر ۱۵۰    زیر ۱.۷    مطلوب

۱۵۰-۱۹۹    ۱.۷-۲.۲    حد مرزی بالا

۲۰۰-۴۹۹    ۲.۳-۵.۶    بالا

۵۰۰ و بالاتر    بالای ۵.۶    خیلی بالا

۲۶.    راهکار های اصلی جهت کاهش چربی خون شامل چه مواردی است؟

رعایت نکات زیر به همه بیماران دچار افزایش چربی خون توصیه می شود. بهتر است بدانیم افراد سالم نیز با رعایت این نکات از احتمال هیپرلیپیدمی (چربی خون بالا) تا حد زیادی مصون خواهند بود و همه افراد خانواده می توانند از رژیم غذایی ضد افزایش چربی خون سودببرند:

۱-  انجام ورزش به صورت منظم، حداقل هفته ای سه روز، در کنترل وزن و متعادل نگهداشتن چربی خون اثر واضحی دارد. بهترین ورزش پیاده روی ، دوچرخه سواری و شنااست.

۲-  وزن ایده آل حفظ شود و در صورت وجود چاقی، کاهش وزن اکیدا توصیه می شود.

۳- از مصرف الکل و سیگار به شدت پرهیز شود.

۴-  توصیه می شود از رژیم غذایی حاوی کم ترین میزان چربی استفاده شود. به خصوص باید از مواد غذایی حاوی کلسترول و چربی های اشباع شده(مانند روغن های جامد) پرهیز نمود. از شیر وفرآورده های لبنی کم چرب و یا بدون چرب استفاده شود . از مصرف کره و خامه خودداری شود. هر گونه چربی گوشت قرمز و همچنین پوست مرغ قبل از پخت جدا شده و دور ریخته شود. از تخم مرغ به صورت محدود استفاده شود. حتی الامکان از سرخ کردن مواد غذایی خودداری شده و مواد غذایی به صورت آبپز و کبابی ، تنوری ( فر) تهیه شود.

۵- در صورت تجویز پزشک با صلاحدید او می توانید از داروهای کاهنده ی تری گلیسیرید و کلسترول خون استفاده کنید.

۲۷.    درمان دارویی در کلسترول خون بالا شامل چه مواردی است؟

داروهای معمول در کنترل کلسترول خون بالا که تنها با تجویز پزشک مجاز به مصرف آن ها هستید عبارتند از:

استاتین ها

استاتین ها گروهی از داروها هستند که بیشترین تجویز را برای کاهش کلسترول خون به خود اختصاص داده اند. استاتین ها مسیر ساخت کلسترول توسط کبد را مسدود می کنند بنابراین سلول های کبدی تهی از کلسترول می شوند و نهایتاً باعث می شود که کبد کلسترول را از خون برداشت و جمع آوری کند. همچنین استاتین ها به جذب مجدد کلسترول از رسوب های موجود در دیواره رگها کمک می کند و بدین شکل بیماری شریان های کرونری را از بین می برد.

رزین های

کبد شما از کلسترول برای ساخت اسیدهای صفراوی استفاده می کند؛ اسیدهای صفراوی مواد مورد نیاز برای هضم هستند. این داروها از طریق باند شدن به اسیدهای صفراوی، کلسترول را کاهش می دهند؛ چرا که کبد را مجبور به استفاده از مقادیر بیشتر کلسترول برای ساخت اسیدهای صفراوی بیشتر می کنند که نهایتاً سطح کلسترول را در خون کاهش می دهند.

مهارکننده های جذب کلسترول

روده کوچک کلسترول غذای مصرفی را جذب کرده و آن را به درون جریان خون رها می کند. این دارو از طریق مهار جذب کلسترول غذایی کمک به کاهش کلسترول خون می کند. این دارو می تواند همراه با داروهای استاتین استفاده شود.

ترکیب استاتین و مهارکننده جذب کلسترول

داروی ترکیبی هم باعث کاهش جذب کلسترول غذایی در روده کوچک می شود و هم تولید کلسترول در کبد را کاهش می دهد.

۲۸.    درمان دارویی در کلسترول و تری گلیسیرید خون بالا شامل چه مواردی است؟

اگر همراه با کلسترول بالا دچار تری گلیسرید بالا نیز هستید، تنها با توصیه ی پزشکتان داروهای زیر را مصرف کنید:

فیبرات ها

این داروها تری گلیسرید خون را با کاهش تولید کبدی VLDL و نیز تسریع برداشت تری گلیسرید از خون کاهش می دهند. همان طور که گفته شد VLDL حاوی مقادیر زیادی تری گلیسرید است

نیاسین

نیاسین، تری گلیسرید را از طریق کاهش توانایی کبد در تولید LDL و VLDL کاهش می دهد. اگرچه تجویزهای متعددی وجود دارند ولیکن نیاسین به دلیل کمترین میزان عوارض جانبی ترجیح داده می شود. در استفاده از مکمل های غذایی حاوی نیاسین که بدون نسخه فروخته می شوند باید دقت نمایید که خیلی از موارد که استانداردهای لازم را ندارند، در کاهش تری گلیسرید خون موثر نیستند و ممکن است به  کبد نیز آسیب برسانند.

ترکیب نیاسین و استاتین

تاکنون هیچ مطالعه ای نشان نداده است که داروهای ترکیبی بیش از دریافت نیاسین و استاتین به تنهایی کلسترول را کاهش می دهند. مصرف بیشتر این داروها به خوبی تحمل می شوند  ولیکن تاثیرگذاری هریک از آن ها در افراد مختلف متفاوت است. عوارض جانبی معمول عبارتند از درد عضلات، درد های شکمی، یبوست، تهوع و اسهال.

اگر تحت درمان با داروهای کاهش کلسترول قرار گیرید، پزشک تان معمولا توصیه به تست های دوره ای عملکرد کبد خواهد کرد تا بتواند اثر درمانی دارو بر کبدرا مشاهده کند.

۲۹.    چربی های مواد غذایی چند نوع است؟

دو نوع، چربی های اشباع شده(مانند روغن های جامد و چربی گوشت قرمز) و چربی های اشباع نشده(مانند روغن های مایع)

۳۰.    چربی های اشباع نشده چیست و در چه موادی وجود دارند؟

 مانند روغن زیتون، روغن آفتابگردان، روغن سویا، روغن ذرت و گوشت ماهی، اردک وغاز) اثرشان مانند چربی های اشباع شده نیست و مستقیما چربی خون را افزایش   نمی دهند؛به علاوه چربی های اشباع نشده موجود در ماهی نه تنها خطر گرفتگی عروق را کاهش میدهد، بلکه به رقیق شدن خون کمک می کنند.

۳۱.    چربی های اشباع شده چیست و در  چه موادی وجود دارد؟

مانند گوشت قرمز، سوسیس، کالباس، همبرگر، قلوه، مغز زبان، کره، پنیر، بستنی،شکلات، نارگیل ، کلوچه، پیراشکی و شیر پرچرب) مستقیما چربی خون را افزایش میدهند.

۳۲.    توصیه های غذایی که برای افراد با چربی خون بالا (کلسترول و تری گلیسیرید بالا) می شود شامل چه مواردی است؟

 – ازمصرف لبنیات پر چرب مثل کره-خامه-سرشیر-ماست و شیر پرچرب و همچنیم زرده تخم مرغ-گوشتهای چرب-احشاءداخلی(قلوه-کله پاچه -جگر-سیراب وشیردان) پرهیزنمایید.

– از خوردن زیاد گردو پرهیز نمایید چون خوردن گردو باعث بالا رفتن تریگلیسیرید می گردد.

– مصرف میوه جات- سبزیجات و حبوبات با عث کاهش کلسترول و تریگلیسیرید می گردد، چون دارای مقادیر بالایی از فیبر می باشد.

– مصرف سالاد(بدون سس ) با سرکه یا ابغوره ، مانع از جذب کلسترول و تری گلیسیرید می گردد.

– مصرف ماهی به علت دارا بودن چربی خوب باعث کاهش چربی بد همچون کلسترول و تریگلیسیرید می گردد.

– مصرف سیر و پیاز باعث کاهش چربی خون می گردد.

– زرده تخم مرغ باعث افزایش چربی خون می گردد ولی سفیده ان عاری از کلسترول و تری گلیسیرید میباشد.

– توصیه می شود روغن مایع به جای روغن جامد مصرف گردد.

– از خوردن غذاهای سرخ کرده پرهیز شود.

– مصرف زیتون یا روغن زیتون باعث کاهش کلسترول و تریگلیسیرید می گردد.

– مصرف سبزیجات باعث کاهش کلسترول و تری گلیسیرید میگردد.

۳۳.    کاهش دریافت مواد غذایی غنی از اسیدهای چرب اشباع چگونه در کنترل چربی خون موثر است؟

با توجه به نقش موثر اسیدهای چرب اشباع در افزایش سطح LDL ، کاهش دریافت این نوع از اسیدهای چرب می تواند تاثیر فراوانی در کنترل چربیهای خون داشته باشد. انجمن قلب آمریکا توصیه نموده است به منظور کاهش سطح LDL، مصرف چربیهای اشباع کمتر از ۱۰% از کل انرژی باشد. برای رسیدن به این هدف باید دریافت مواد غذایی غنی از اسیدهای چرب اشباع (روغن های نباتی جامد، فرآورده های لبنی پرچرب، چربیهای گوشت و …….) محدود شود.

۳۴.    کاهش دریافت مواد غذایی حاوی اسیدهای چرب ترانس چگونه در کنترل چربی خون موثر است؟

ثابت شده است که اسیدهای چرب ترانس موجب افزایش LDL (کلسترول بد) و کاهش HDL (کلسترول خوب) می گردد. اسیدهای چرب ترانس در روغن های نباتی جامد شده موجود در شیرینی ها، کراکرها، غذاهای سرخ شده، آمــاده و بــرخی از مارگارین ها وجود دارد. بیشتر اسیدهای چرب ترانس از طریق روغن های هیدروژنه شده یا جامد به بدن می رسند. توصیه می شود متوسط دریافت اسیدهای چرب ترانس در حدی باشد که کمتر از ۱% انرژی روزانه را تامین نماید. این مقدار برای یک رژیم غذایی با متوسط کالری دریافتی ۲۳۶۰ کیلوکالری حداکثر ۶/۲۳ کالری و حدودا” معادل ۵/۲ گرم اسید چرب ترانس می باشد. بعنوان مثال اگر بر روی برچسب روغن قید شده باشد که این روغن ۱۰% ایزومرترانس دارد بدان معنی است که اگر در طول روز غیر از روغن مصرفی از سایر منابع غذایی حاوی اسیدهای چرب ترانس استفاده نشود نهایتا” می توان ۲۵-۲۰ گرم از این روغن را در پخت موادغذایی استفاده نمود.

۳۵.    کاهش دریافت مواد غذایی حاوی کلسترول چگونه در کنترل چربی خون موثر است؟

کلسترول رژیم غذایی موجب افزایش LDL (کلسترول بد) می شود اگر چه تاثیر آن بسیار کمتر از اسید چرب اشباع است. بیشتر مواد غذایی حاوی چربی های اشباع (جامد) منبع کلسترول غذایی می باشند. بنابراین محدود نمودن آنان کمک به کاهش کلسترول دریافتی می نماید.

زرده تخــم مـــرغ غنی از کلسترول است ولی به دلیل این که میزان چربی اشباع در تخم مرغ پایین است، تاثیر کلسترول زرده تخم مرغ بر روی سطح LDL کمتر از سایر منابع غذایی حاوی کلسترول می باشد. انجمن قلب آمریکا بر اساس یافته های تحقیقات اخیر، اعلام نموده است که کلسترول تخم مرغ در بروز بیماریهای قلبی – عروقی نقش موثری ندارد. بر اساس توصیه های این انجمن در حال حاضر هر فرد سالم می تواند روزانه یک عدد تخم مرغ مصرف نماید. انجمن قلب آمریکا همچنین توصیه نموده است که دریافت کلسترول روزانه کمتر از mg/dl300 باشد. با محدود نمودن کلسترول از طریق کاهش مصرف چربی های حیوانی میتــوان در جهت تعدیل دریافت چربی های اشباع گام برداشت.

۳۶.    چه مواد غذایی مکملی در کنترل چربی خون موثر هستند؟

 ثابت شده است برخی محصولات طبیعی قادر به کاهش کلسترول خون هستند و برخی دیگر تنها کمک کننده هستند. با صلاحدید پزشک خود می توانید از محصولات و مکمل های زیر استفاده کنید:

* کنگر

* جو

* پسیلیوم (در غلاف و پوست دانه ها یافت می شود)

* سیر

* سبوس جو(در جو دوسر و جو کامل یافت می شود . )

۳۷.    با ورزش چگونه چربی خونمان را در سطح متعادل حفظ کنیم؟

 ورزش منظم کمک به بهبود سطوح کلسترول خون می کند . با صلاحدید پزشک خود روزانه ۳۰ تا ۶۰ دقیقه فعالیت بدنی در روز داشته باشید . روزانه پیاده روی تند داشته باشید . دوچرخه سواری کنید . شنا کنید . برای اینکه بتوانید انگیزه خود را حفظ کنید توصیه آنست که به یک گروه ورزشی بپیوندید و از ورزش کردن خود لذت ببرید. جالب است بدانید که لازم نیست حتماً ۳۰ تا ۶۰ دقیقه ورزش را در یک قسمت انجام دهید . چنانچه بتوانید در ۳تا ۶ قسمت ۱۰ دقیقه ای ورزش کنید همچنان سطوح کلسترول خود را بهبود خواهید داد .

۳۸.    پرتقال چگونه در کاهش چربی خون موثر است؟

بررسی ها نشان می دهد که مصرف پرتقال علاوه بر دارا بودن ویتامین ث و تقویت سیستم دفاعی بدن ، بیش از هر ماده غذایی باعث تصفیه خون شده و به عبارتی پایین آورنده چربی خون است. مصرف پرتقال به ویژه در فصول سرد سال که احتمال ابتلا به انواع سرما خوردگی ها نیز وجود دارد به تمامی افراد توصیه می شود اما باید توجه داشت که آب پرتقال بیش از حد مصرف نشود زیرا با دارا بودن کالری بالا ، موجب افزایش وزن می شود.

پرتقال مانع رسوب خون در جدار رگها شده و در درمان و پیشگیری از ابتلا به تصلب شرائین (گرفتگی رگها) بسیار مفید است.

۳۹.    طبق تحقیقات انجام شده سویا چگونه در کاهش چربی خون موثر است؟

سویا می تواند سطح کلسترول و قند خون را کاهش دهد. یکی از پزشکان دانشگاه کلمبیا دو جایگزین غذائی در دسترس که یکی با سویا و دیگری با شیر تهیه شده بود را در میان افراد چاق به مدت ۱۲ هفته بررسی کرد.

هر دو گروه وزن از دست دادند اما گروهی که غذای حاوی سویا مصرف کرده بودند ، در هر هفته کاهش وزن بیشتر ، سطوح کلسترول سرمی و LDL (کلسترول بد) پائین تری داشتند.

مصرف سویا کاهش کم اما قابل ملاحظه ای را در میزان قند خون سبب شد.

حرف آخر اینکه سویا یک ماده غذائی سالم است ، و با آنکه شرکت در برنامه کاهش وزن ممکن است نسبت به سایر برنامه های تغذیه ای تاثیر زیادی بر اندازه دور کمر شما نداشته باشد ، منافع بیشتری را در پی دارد و سلامت عمومی را هم شامل می شود.

این پزشک در مقاله ای دیگر اظهار می دارد که مصرف خوراکی های سبک (اسنک) برای کودکان سودمند است اما به شرط آنکه این خوراکی ها دارای ارزش غذائی بالا و کالری کم باشند تا از چاقی کودکان جلوگیری شود.

۴۰.    طبق تحقیقاتی که تاکنون انجام شده سبوس برنج چگونه در کنترل چربی خون موثر واقع می شود؟

ویتامینE موجود در سبوس برنج، میزان کل کلسترول را تا ۴۲ درصد و میزان کلسترول بد خون را تا ۶۲ درصد در موش‌های صحرایی کاهش می‌دهد.

به نظر می‌رسد خواص آنتی ‌اکسیدان عصاره‌ی سبوس برنج که سرشار از ویتامین E یا A است از تمام ترکیبات ویتامین E که تا کنون آزمایش شده است، بیشتر باشد. موثرترین مقدار ویتامین E برای شخص با وزن نسبی ۷۷ کیلوگرم، ۵۶۰ واحد روزانه است؛ در حالی که مقدار روزانه‌ی تجویزی این واکسن تاکنون ۴۰۰ واحد بوده است.

۴۱.    آیا مواد غذایی و داروهای گیاهی وجود دارد که باعث کاهش چربی خون شود؟

مشاهدات اپیدمیولوژی گواه آن است که رعایت رژیم غذایی، استفاده از درمان‌های جایگزین، مصرف گیاهان دارویی و میوه‌جات علاوه بر کاهش هزینه‌های درمان نتایج رضایت‌بخشی در عوارض افزایشی چربی خون بالا در بسیاری از جوامع داشته است. بایدتوجه داشت که تمایل به مصرف گیاهان دارویی کاهش‌دهنده چربی خون در اکثر جوامع حتی در کشورهای پیشرفته نیز به طور گسترده‌ای عمومیت یافته است.مصرف این گیاهان به خصوص زمانی که درمان‌های رایج قادر به کنترل بیماری نباشند چشمگیر می‌باشد. اگرچه مصرف خودسرانه گیاهان دارویی توسط بیماران مبتلا به چربی خون بالا شایدموجب بهبود بیماری شود، ولی احتمال تداخل دارویی با داروهای رایج وجود دارد و به دلیل آنکه مصرف آن نامنظم و با مقدار نامشخص و متغیر است، ممکن است موجب اختلال درکنترل بیماری شود. لذا در صورت تمایل به استفاده حتماً باید پزشک معالج را در جریان قرار داد. در این بازنگری نقش گیاهان دارویی رایج در پیشگیری و کاهش چربی خون بالاو احتمال سمیت و تداخلات دارویی آنها بررسی می‌ شود.

۴۲.    بادام زمینی چگونه باعث کاهش چربی خون می شود؟

رژیم غذایی دارای بادام زمینی احتمالا می تواند تاثیرات زیررا بر چربی خون شما داشته باشد:

۱- کاهش کل کلسترول وLDL  ) کلسترول بد(

۲- حفظ و نگهداریHDL  ) کلسترول خوب(

۳- کاهش تری گلیسیرید

همچنین دارای مقدار زیادی چربی غیر اشباع است.

بادام زمینی و کره آن، منبع خوب و با صرفه ای از پروتئین هستند و بیشتر ویتامینها و املاحی را که به سختی بدست می آیند، تامین می کنند که این ویتامین ها و املاح شامل اسید فولیک، ویتامینE ، مس، سلنیوم، منیزیم، روی و همچنین رنگدانه های گیاهی وفیبر خوراکی می باشند.

۴۳.    عصاره برگ گیاه مرزه  :چگونه می تواند باعث کاهش چربی خون شود؟

عصاره برگ گیاه “مرزه ” احتمالا چربی خون را کاهش می‌دهد

نتایج حاصل از یک طرح تحقیقاتی در لرستان نشان می‌دهد که استفاده از عصاره برگ گیاه “مرزه” باعث کاهش چربی خون می‌شود.

یک طرح تحقیقاتی که در آزمایشگاه مرکز تحقیقات گیاهان دارویی لرستان بمدت یکسال انجام شد. نشان داده است که گیاه “مرزه ” اگردرست مصرف شود مصرف این نوع گیاه مانند داروهای شیمیایی میزان چربی خون را در بدن انسان کاهش داده و اثرات بسیار مطلوبی در این زمینه دارد .

همچنین  چند سال پیش یک گروه پزشکی نیز یک نوع گیاه‌مرزه در شمال استان خوزستان کشف کرده که خاصیتهای مفید دارویی دارد.

پیش از این نیز یک گروه علمی در لرستان کشف کردند که عصاره برگ زیتون برای کاهش کلسترول خون بسیار مفید می‌باشد.

۴۴.    عدم مصرف سیگار و الکل چگونه در کنترل چربی خون موثر هستند؟

ترک سیگار کمک به افزایش سطح HDL (کلسترول خوب) می کند . مزایای ترک سیگار تنها به این مورد ختم نمی شود . تنها ۲۰ دقیقه بعد از ترک ، فشار خون شما کاهش می یابد . بعد از ۲۴ ساعت ریسک حمله قلبی کاهش می یابد . بعد از یک سال احتمال ابتلا به بیماری قلبی به نصف زمانی می رسد که سیگاری بودید . بعد از ۱۵ سال احتمال ابتلا به بیماری قلبی در شما با فردی که هیچگاه سیگاری نبوده است برابری می کند .

در مورد الکل نیز باید گفت که بعضی از مطالعات در کشورهای غربی مصرف متعادل الکل را با سطوح افزایش یافته HDL (کلسترول خوب) مرتبط دانسته اند، ولی از آنجا که این مطالعات در افرادی که سابقه طولانی مصرف الکل را داشته و نتیجه مفید حاصله بدلیل محدود نمودن آن میزان بالای مصرف بوده به جوامعی مانند کشورما که الحمدلله مصرف الکل بسیار محدود می باشد قابل تعمیم نمی باشد. حتی در آن جوامع نیز مزایای استفاده از آن در حدی نیست که بتوان استفاده از آن را به کسانی که قبلاً مصرفی نداشته اند توصیه کرد. بر همین اساس در افراد الکلی نیز ترک نمودن مصرف الکل مورد توصیه جدی می باشد.

مجله سلامت