با ببینه خۆشه‌ویستی په‌روه‌رد
با ببینه خۆشه‌ویستی
په‌روه‌ردگارمان؟!
زانا ئه‌حمه‌د
سڵاوتان لێبێت خۆشه‌ویستان
، ده‌مانه‌وێت له‌سه‌رباسی بابه‌ته‌که‌وه تیشکێک بخه‌ینه سه‌ر خۆشه‌ویستی خوای
گه‌وره بۆبه‌نده‌کانی، بۆیه له گۆشه نیگای ئه‌و فه‌رمووده‌یه‌ی پێغه‌مبه‌ره‌وه
زیاتر خۆمان ده‌خه‌ینه نێو بابه‌ته‌که‌وه،که ده‌فه‌رموێت: (الإحسان ان تعبد
الله کأنک تراه فإن لم تکن تراه فإنه یراک)
که‌وابێت ئه‌مه ئه‌وپه‌ڕی
خۆشویستنی ئێمه بۆ په‌روه‌ردگارمان ده‌رده‌خات که‌وا گه‌یشتووینه‌ته پله‌ی ئیحسان
،وه ئه‌و ئیحسانه‌شه واده‌کات که‌په‌روه‌ردگارمان ئیمه‌ی خۆشبوویت و بمان خاته
ڕیزی خۆشه‌ویستانی خۆیه‌وه.
وه واتای ئیحسانیش
ئه‌وه‌یه که کاری چاکه‌مان خۆشبووێت و به‌رده‌وامبین له‌سه‌ری وه لگه‌ڵ ئه‌وه‌شدا
ئه‌وکه‌سه‌ی چاکه‌که‌ی له‌گه‌ڵ ده‌که‌یت خۆشت بووێت و لێ‌ی زیز نه‌بیت.
جا لێره‌وه‌و له‌م پله‌به‌رزه‌وه
ده‌گه‌ینه ئه‌وه‌ی که خوای گه‌وره‌ش ئێمه‌یش به کۆمه‌ڵه‌ی ئه‌ولیاو خۆشه‌ویستانی
هه‌ژماربکات. نموونه‌گه‌ل و حه‌دیپی زۆرمان له‌وباره‌یه‌وه هه‌یه که‌خوای گه‌وره
باسی خۆشه‌ویستی خۆی ده‌کات به‌رابه‌ر به‌به‌نده ڕاست و نه‌به‌ردو ئازاو خواویسته‌کانی
،ئه‌وه‌تا له‌حه‌دیپێکی قودسی‌دا که ئیمامی بوخاری ریوایه‌تی ده‌کات بۆمان،ده‌فه‌رموێ
عن ابى هریره عن النبى صلى الله علیه وسلم قال {إذا أحب الله العَبدَ نادى جبریل
إن الله یُحبُ فُلاناً فأحبه،فیُحِبُهُ جبریل،فیُنادى جبریلُ فی أهلُ السماء إن
الله یُحبُ فُلاناً فأحبُوهُ فیُحبُهُ أهل السماء،ثم یُضع لهُ القبول فی الأرض} واته:خوای
گه‌وره کاتێک یه‌کێک له‌به‌نده‌کانی خۆی خۆشده‌وێت بانگی جبریل (علیه السلام)ده‌کات
و پێیده‌فه‌رمووێت من فلاَن به‌نده‌م خۆشده‌وێت،تۆش خۆشت بووێت، جبریلیش خۆشی ده‌وێت،جبریل
هاوارده‌کات به نێو ئه‌هلی ئاسماندا که‌خوای گه‌وره فلاَن به‌دنه‌ی خوَی خۆشده‌وێت
خۆشتان بوێت ،ئه‌وانیش خۆشیان ده‌وێت وه‌به‌هه‌مان شێوه‌ش خۆشه‌ویستی ئه‌و به‌نده‌یه‌ش
له ئه‌هلی زه‌ویدا قوبه‌ڵ ده‌بێت و خۆشیان ده‌وێت.
جا ئه‌وه‌ی مه‌به‌ستی
ئێمهیه لێره‌دا ئه‌وساته و ه‌خته‌یه که جبریل به‌فه‌رمانی په‌روه‌ردگار فه‌رمان
به‌ئه‌هلی زه‌وی و ئاسمانه‌کان ده‌کات که فلاَن به‌نده‌ی خوای گه‌وره‌تان خۆَش
بووێت که خوای گه‌وره خۆشیده‌وێت.باشه ده‌بێت ئه‌مه مانای چیبات به‌ده‌سته‌وه؟!
پێویستده‌کات ئێمه لێره‌دا
هه‌ڵوێسته‌یه‌ک وه‌رگرین له‌به‌رابه‌ر ئه‌م ئه‌مر وفه‌رمایشتانه‌دا،ئه‌ویش ئه‌وه‌یه
که تێکڕای دروستکراوانی خوای گه‌وره ته‌نانه‌ت به مرۆڤ و جنیشه‌وه ده‌بێت
ئه‌وکه‌سه‌یان خۆش بووێت گه‌ر بێتیشو له‌سه‌ر نه‌فس و ده‌رونیشیان کارێکی قورس و
گران بێت،ئه‌مه‌ش به‌وه‌ی ئه‌م به‌نده ڕاسته‌قینه‌یه‌ی خودا توانیویه‌تی ئه‌وه‌ی
خوای گه‌وره پێی خۆشه ئه‌ئنجامی بدات باله‌سه‌ر ده‌رونیشی گران بووبێت به‌لاَم
له‌به‌رئه‌وه‌ی فه‌رمانی خوای گه‌وره‌یه هیچ پێی گران نییه چونکه ئه‌م به‌نده‌یه
ته‌واتو خۆی بۆخوای گه‌وره یه‌کلای کردۆته‌وه خۆی به سه‌ربازێکی ڕاسته‌قینه‌ی
خودا ده‌زانێت و خۆی و ماڵ و سامان و ته‌نانه‌ت گیانیشی ئاماده‌یی و تامه‌زروَیی
ڕه‌زامه‌ندی خوای گه‌وره‌ی تێدا دروست بووه.
واتا خوێنه‌ری ئازیز
بابگه‌ینه ئه‌وڕاستییه‌ی که گه‌ربێت و ئێمه‌ش ڕه‌زامه‌ندی په‌روه‌ردگارمان بووێت
و بۆئه‌و بژین نه‌وک بۆژین، بۆ ئه‌و و له‌پێناو به‌رنامه‌که‌ی ئه‌ودا بمرین نه‌وه‌ک
بۆ بۆماڵ و سامان و ئاره‌ز و خۆشییه کاتییه‌کانی دونیا ئه‌وا ده‌گه‌ینه ئه‌وپله‌یه‌ی
که چی له‌ئاسمانه‌کان و زه‌ویدایه ئێمهیه خۆش ده‌وێت،ئه‌وه‌ش به‌به‌ڵگه‌ی
ئه‌و ئایه‌ته پیرۆزه‌ی که خوای گه‌وره له‌سوره‌ی (الإسراء) به‌یانی کردووه‌و
ده‌فه‌رموێت [وَإِنْ مِنْ شَیْءٍ إِلَّا یُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ وَلَکِنْ لَا
تَفْقَهُونَ تَسْبِیحَهُمْ] آیه:۴۴
که‌وابێت هه‌رچییه‌ک ئێمه
ده‌یبینین و وه ئه‌وه‌شی نایبینین هه‌مووی ژکرو یادی خوای گه‌وره ده‌کات و
موسوڵمان و ئیمانداره به خودایه و په‌روه‌ردگارێتی و دروستکارێتی خوای گه‌وره
که‌وابێت ده‌بنه خۆشه‌ویستی ئه‌و که‌سانه‌ی که‌خوای گه‌وره خۆی ده‌وێَن ،وه‌بگره
دوعای خێریشی بۆده‌که‌ن، به‌لاَم ئێَمه هه‌ستی پێناکه‌ین و په‌ی پێنابه‌ین
چونکه [وَمَا أُوتِیتُمْ مِنَ الْعِلْمِ إِلَّا قَلِیلًا (۸۵)] سووره الإسراء
ته‌نها شتێک که‌ڕقی لێت
بێت و چاوی پێت هه‌ڵنه‌یه‌ت ته‌نها نه‌فسی مرۆڤی بێباوه‌ڕی دوور له دینه.!
ئه‌مه به‌مانای ئه‌وه
دێت که مرۆڤی دور له‌دین و بێباوه‌ڕ وه‌کو ڕۆح و ناخی مرۆڤایه‌تی تۆی خۆشده‌وێت
به‌لاَم وه‌کو نه‌فسی ئاده‌می خۆیه‌تی که‌چاره‌تی ناوێت و ڕقی لێته.
گه‌ربێت و ئێمه‌ی
موسوڵمان ئه‌م هه‌موو زیندو نازیندو گیاندار و بێگیانه ئێمه‌ی خۆش بووێت و له‌سه‌رو
هه‌مووشیه‌وه خوای گه‌وره ئێمه‌ی خۆشبووێت ئیدی چی له‌وه به‌نرختر و پیرۆزترده‌بێت؟
بۆیه برای دیندارو
خشکی به‌ڕێز و پارێزکارم ،گه‌رچی هه‌ندێجار له‌سه‌ر ئیسلام ئازار و ئه‌شکه‌نجه‌ده‌خۆیین
و ئیهانه‌ده‌کرێین و ده‌گیرێین و قسه‌ی نابه‌جێمان به‌رابه‌رده‌کرێت و ده‌مانگرن
و ده‌شمانکوژن به‌لاَم نابێت ئه‌وه له‌یادکه‌ین که‌ئێمه‌خۆشه‌ویستی خوداین و له‌به‌رئه‌وه
ئازارده‌کێشین ،چونکه دڵنیابن خوای گه‌وره‌به‌نده‌یه‌کی خۆی خۆشبووێت ئاواها
به‌چه‌نده‌ا جۆر تاقیکردنه‌وه‌یدا ده‌بات تاوه‌کو زیاتر خوای گه‌وره خۆشی بووێت
و زیاتر پله‌کانی به‌هشت و پاداشته‌کانی بۆزیادکات.
وه‌دڵنیابن له‌وه‌ی
که :ئه‌وداره‌ی له‌سه‌ر ئیسلامه‌تیه‌که‌ت ئازارتی پێده‌ده‌ن تۆی خۆشده‌وێت،چونکه
دروستکراوی خوایه،ئه‌و وتانه‌ی که‌ئازاری ده‌رونتی پێده‌ده‌ن ئه‌و پێنووسه‌ی
له‌سه‌رتی پیێده‌نووسن،ئه‌و ده‌ستانه‌ی به‌دڕندانه‌ی له‌چکه‌که‌تی پێلاده‌دن
،ئه‌و قۆناغه‌تفه‌نگانه‌ی پێتیدا ده‌کێشن،هه‌موویان تۆیان خۆشده‌وێت چونکه
دروستکراوی خوان به‌لاَِم ئه‌مانیش موسه‌خه‌رکراون بۆمرۆڤ بۆیه ناتوانن بێفه‌رمانیان
بکه‌ن ،وه‌زۆر دڵنیابه‌له‌وه‌ی که جه‌سته‌ی که‌سه جه‌لادو قینله‌دڵه‌کانیش تۆیان
خۆش ده‌وێت چونکه دروستکراوه خودان.
جابۆگه‌یشتن به‌م پله
بالاَیه زۆر ڕێگه‌هه‌یه که‌هه‌ندێکی ده‌خه‌ینه ڕو:
خوای گه‌وره له‌م حه‌دیپه
قودسییه‌دا ده‌فه‌رمووێت که إمامی بوخاری ده‌گێڕێته‌وه‌و ده‌فه‌رموێت: عن ابی
هریره قال قال رسول الله(صلى الله علیه وسلم) {إن الله قال من عادا لی ولیاً فقد
آذنتُهُ بالحرب،وما تقرب إلَىَّ عبدی بشىءٍ أحبَّ إلیَّ مِما افترضتً عَلَیهِ،ومایزال
عبدى یتقرب إلیَّّ بالنوافل حتى أُحبَّهً،فإذا أحببتُهُ کُنتُ سمعهُ الذی یسمع
ُبه،وبصَرَه الذی یُبْصرُ به،ویده التی یبطُشُ بها، ورِجله التی یمشی بها،وإن
سألنی لأُعطینه ولئن اِستعاذنی لأثعِیذنَهُ }
لێره‌دا ئه‌وه‌ی ته‌نها
ئێمه‌مه‌به‌ستمانه ئه‌و ڕسته‌یه‌یه که‌خوای گه‌وره ده‌فه‌رمووێت:( من عادا لی
ولیاً فقد آذنتُهُ بالحرب) هه‌رکه‌سێک دژایه‌تی وه‌لیه‌کان و خۆشه‌ویسته‌کانم
بکات ئه‌وه وه‌کو ئه‌وه وایه که دژایه‌تی منی کردبێت بۆیه منیش ئه‌مری دژایه‌تی
کردنی بۆده‌رده‌که‌م له‌گه‌ڵ مندا ،جائه‌مه بۆچی خوای گه‌وره به‌یانی ئه‌ودژایه‌تی
کردنه‌ی ده‌دات؟
چونکه وه‌کو خۆی ده‌فه‌رمووێت:(
وما تقرب إلَىَّ عبدی بشىءٍ أحبَّ إلیَّ مِما افترضتً عَلَیهِ) که‌وابێ هۆکاری
سه‌ره‌کی بونمان به‌خۆشه‌ویستی خوا له ئه‌نجامدانی فه‌ریزه‌کانه‌وه دێت،که‌ئه‌وانیش
نوێژ و ڕۆژ و حه‌ج و زه‌کاته‌وه سه‌رده‌ردێنێ. ئه‌ی گه‌رکه‌سێک بیه‌وێت زیاتر
نزیک و دۆست و خۆشه‌ویستی خوابێت ئه‌وا ده‌بێت جێبه‌جێکاری ئه‌مه‌ی دواتریشی بێت
وه‌کو خوای گه‌وره ده‌فه‌رمووێت: ( و مایزال عبدی یتقرب إلیَّّ بالنوافل حتی
أُحبَّهً)
که‌وابێت به‌ئه‌نجام
گه‌یشتنی سونه‌ته‌کانیش هۆکارێکن بۆزیاتر نزیکبوونه‌وه‌مان له‌گه‌ڵ په‌روه‌ردگارمان
،جا مه‌به‌ست له هه‌موو ئه‌و سونه‌تانه‌یه که له سونه‌تی پێغه‌مبه‌ره‌وه بۆمان
ماوه‌ته‌وه.
لێره‌دا پرسیارێک دێته
پێشه‌وه ئه‌ویش ئه‌وه‌یه :ئایا چۆن بزانین که‌بووینه‌ته خۆشه‌ویست و ئه‌ولیای
خوا؟
ئه‌مه‌ش خوای گه‌وره
بۆی به‌یان کردووین و ده‌فه‌رمووێت: ( فإذا أحببتُهُ کُنتُ سمعهُ الذی یسمع
ُبه،وبصَرَه الذی یُبْصرُ به،ویده التی یبطُشُ بها، ورِجله التی یمشی بها،وإن
سألنی لأُعطینه ولئن اِستعاذنی لأثعِیذنَهُ)
که‌وابێت نیشانه‌کانی
به‌کورتی ئه‌مانه‌ن:
۱)گوێیه‌کانی ناتوانن
جگه له‌وه‌ی که‌خوای گه‌وره پێخۆشه شتێکی زیاتر ببیستێت.
۲)چاوه‌کانی ده‌بێته
فلته‌رێکو ته‌نها ئه‌و شتانه ده‌بینێت که ڕه‌زامه‌ندی خوای له‌سه‌ره.
۳)ده‌سته‌کانی ته‌نها
ئه‌و کارانه جێبه‌جێده‌کات که خوای گه‌وره فه‌رمانی پێکردووه.
۴)قاچه‌کانی ئه‌و ڕێگایانه
ده‌گرن که به‌ره‌و خواو خۆشه‌ویستی خوا ده‌ڕۆن.
۵)هه‌رکات داوام لێبکات
پێی ده‌به‌خشم،وه‌هه‌رکات په‌نام پێبگرێت په‌نای ده‌ده‌م.
جا گه‌یشتن به‌م مه‌قامه
پێویستی به جوهدو خۆهیلاککردنێکی زۆر هه‌یه ،چونکه وه‌کو کورده‌واری ده‌ڵێت(که‌س
له‌پڕێ نابێته کوڕێک) که‌وابیت هه‌ر هه‌موومان ده‌توانین بگه‌ینه ئه‌و پله به‌رزه‌ی
که‌ئاواها خۆشه‌ویستی خوابین.
وه‌یه‌کێکی که له‌و
خالاَنه‌ی که‌وامان لێده‌کات بگه‌ینه ئه‌و ئاسته ،ئایه‌ته‌کانی سوره‌ی (الفرقان)ه
،که‌ته‌نها ئاماژه به ئایه‌ته‌کانی ده‌که‌ین و شیناکه‌ینه‌وه له‌به‌ر درێژنه‌کردنه‌وه‌ی
بابه‌ته‌که که خوای گه‌وره ده‌فه‌رموێت:
۱) وَعِبَادُ
الرَّحْمَنِ الَّذِینَ یَمْشُونَ عَلَى الْأَرْضِ هَوْنًا وَإِذَا خَاطَبَهُمُ
الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَامًا (۶۳).
۲) وَالَّذِینَ
یَبِیتُونَ لِرَبِّهِمْ سُجَّدًا وَقِیَامًا (۶۴).
۳) وَالَّذِینَ
یَقُولُونَ رَبَّنَا اصْرِفْ عَنَّا عَذَابَ جَهَنَّمَ إِنَّ عَذَابَهَا کَانَ
غَرَامًا (۶۵).
۴) إِنَّهَا سَاءَتْ
مُسْتَقَرًّا وَمُقَامًا (۶۶).
۵) وَالَّذِینَ إِذَا
أَنْفَقُوا لَمْ یُسْرِفُوا وَلَمْ یَقْتُرُوا وَکَانَ بَیْنَ ذَلِکَ قَوَامًا (۶۷).
۶) ) وَالَّذِینَ لَا
یَدْعُونَ مَعَ اللَّهِ إِلَهًا آَخَرَ وَلَا یَقْتُلُونَ النَّفْسَ الَّتِی
حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ وَلَا یَزْنُونَ وَمَنْ یَفْعَلْ ذَلِکَ یَلْقَ
أَثَامًا (۶۸).
جا خوێَنه‌رانی سه‌نگین
گه‌یشتن به پله‌یه ده‌بێته هۆکاری سه‌ربه‌رزی هه‌ردوو ژینمان و سه‌رفرازیمان،ئه‌و
کات زاڵیش ده‌بین به‌سه‌ر دووژمنانماندا و ناتوانن له‌ئاست توانا ئیمانێکانماندا
ساته‌وه‌ختێکی که‌میش خۆیان ڕابگرن ئه‌وکات به‌ردێکی بچوکیش له‌ده‌ستماندا ده‌بێته
گه‌وره‌ترین و زلهێزترین قومبوله‌ی هایدرۆجینی،به‌لاَم به‌بوونی خۆشه‌ویستی
خوای گه‌وره بۆمان.
به‌ڕێزان له‌کۆتای‌دا
داواکارم له‌خوای گه‌وره له‌خۆشه‌ویستانی خۆیمان قبووڵبکات و دامه‌زراوترمان
کات ،به‌هیوای دوعای خێرتانین.
سه رچاوه ک ئیسلام پیک
