اخوان المسلمین و گروه های اسلامی
اخوان المسلمین و گروه های اسلامی
امام بناء موضع گیری اخوان را راجع به گروه ها و تشکل های اسلامی دیگر را در رساله ی المؤتمر الخامس بیان نموده می فرماید :
دیدگاه و موضع گیری ما در مورد همه ی هیئت و جمعیت های اسلامی علی رغم تفاوت انگیزه هایشان بر پایه ی محبت و برادری و همکاری و حمایت قرار گرفته است .ما ایشان را دوست می داریم و حاضر به همکاری با آنان هستیم و همه ی تلاش خود را برای کم کردن هرچه بیشتر دامنه ی اختلاف در دیدگاه ها به کار می گیریم .سعی می نمایم که میان اندیشه های متفاوت به نوعی سازش و هماهنگی نماییم ،که در سایه ی محبت همکاری حق و حقیقت تقویت شود و پیروز گردد و دیدگاه های فقهی و اختلافات مذهبی ما را از یکدیگر دور ننمایند ؛زیرا دین خداوند سر چشمه ی آسان گیری و تسامح است و هر کس که بخواهد از دین چهره ی خشن و انعطاف نا پذیر نشان دهد خود مغلوب و منزوی می شود .
در واقع خداوند ما را به هدایتی بسیار ارزشمند راهنمای فرموده و ما نیز با روشی آرام و مسالمت آمیز برای شناخت حق تلاش می نماییم . روشی که دلها را به سوی خود بکشاند و عقل انساتها از آن آرامش پیدا نماید .از طرف دیگر ما بر این باوریم که روزی فرا خواهد رسید که در آن همه ی این القاب و تفاوت های شکلی و ظاهری و موانع ذهنی و نظری از میان برداشته شوند و وحدت و انسجام عملی و یک پارچگی ،صفوف سپاه محمد (ص) جای آن را پر کند شرایطی که در آن همه ی برادران مسلمان بوده و در خدمت دین قرار بگیریم و از جهاد در راه آن از هیچ تلاشی کوتاهی ننمایم .
وَمَن یَتَوَلَّ اللّهَ وَرَسُولَهُ وَالَّذِینَ آمَنُواْ فَإِنَّ حِزْبَ اللّهِ هُمُ الْغَالِبُونَ
(هرکس ولایت و محبت خداوند و پیامبر و آنهای را که ایمان آورده اند بر گزیند (جزو حزب خداوند می باشد )و حزب خداوند هستند که پیروز اند )مائده ۵۶.
من بر این باورم که وحدت و هماهنگی همه ی جماعت های اسلامی در سپاهی محمدی ،آرزوی شیرین و لذت بخش است ؛اما در جهان واقعیت آرزوی است که دست یابی به آن بسیار مشکل بوده و به زمانی طولانی نیاز دارد .
به همین خاطر این موضوع را در بسیاری از کتاب هایم یاد آور شده ام که:تعدد جماعات و گروه های که در خدمت اسلام باشند ،هچ گونه مانعی ندارد به شرطی که تعدد میان آنان در زمینه ی تعدد و تنوع در مسئولیت و تخصصی باشد ،نه تعددی که زمینه ی تضاد و رویاروی را فراهم گرداند ؛زیرا میدان کار و تلاش دینی میدان وسیعی است که گنجایش بیش از یک جماعت و یک حرکت را دارد .
اما تفاهم و تعاون بر همه ی آن جماعت ها واجبی شرعی است .تا بتوانند کار یکدیگر را کامل کنند ،نه این که هر یک در اندیشه و عمل به تخریب دیگری بپردازد .همچنین بر آنان لازم است که در مقابل مسائل حساس و سرنوشت ساز دارای موضع گیری مشترکی باشند و همچون ساختماتی پولادی هر یک دیگری را استوار و پابر جا نگه دارند .همچنان که خداوند متعال می فرمایند :
إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الَّذِینَ یُقَاتِلُونَ فِی سَبِیلِهِ صَفًّا کَأَنَّهُم بُنیَانٌ مَّرْصُوصٌ
(براستی خداوند آنهای را که در راه دفاع از دین او در صفی استوار همچون ساختمانی پولادین مبارزه می نمایند ، دوست می دارد .صف ۴.)
توجه به موضوعی که امام بناء به آن اشاره می نماید یعنی ،تلاش برای کشف حقیقت با بهره گیری از راهکاری آرام و مسالمت آمیز دلها را به خود جذب کند و موجب آرامش عقول و اندیشه ها شود و دیدگاه ها را به همدیگر نزدیک کند و در سایه ی محبت و همکاری ،اندیشه ها را در یک مسیر قرار دهد ضرورتی حیاتی است .نباید اندیشه ها و دیدگاه های فقهی و راه کار های متفاوت در میان خدمت گزاران اسلام که آغوش آن برای همه ی آنها باز است ، ایجاد شکاف و پراکندگی بنماید .
و سرانجام ضروری است که :
_ حرکت های هوشیار ف پویا و زنده مطالب مذکور را عمیقا درک نمایند و برای اصلاح راهکارها و دیدگاهایشان تلاش رزند . زیرا اگر از همکاری با یکدیگر و هماهنگ کردن موضعگیری ها ، عاجز و ناتوان باشند ، چگونه ادعا می کنند که ملت های اسلامی را یکی کرده و اتحاد و برادری را به وجود می آورند .
_ احزاب ، اشخاص و جریانات بیداری اسلامی باید از جریحه دار نمودن احساسات یکدیگر ، متهم کردن و تکفیر و تفسیق همدیگر به شدّت دوری نمایند ، زیرا چنین امری از روش و سنت پیامبر و داعیان راستین به دور بوده و ما دعوتگریم نه قاضی و ترازوی حق .
_ آن برادران و بزرگوارانی که خود را « جماعه المسلمین » می پندارنر و فقط خود را راه یافته و بر حق می دانند و دیگران را در اشتباه و گمراه می پندارند ! سعی کرده کوتاه بیایند و وجود دیگران را هم به رسمیت بشناسند . زیرا همه ی کسانی که برای خدمت به اسلام و نشر آن می کوشند مصداقی از جماعت مسلمین هستند . پس هر گروه باید خود را جماعتی از مسلمین بداند ، نه جماعت مسلمین .
_ حرکت های اسلامی باید پرچمی را به اهتزاز در آورند که بر آن نوشته شده باشد : « در مواردی که وحدت نظر داریم با یکدیگر همکاری می کنیم و در مسائل مورد اختلاف یکدیگر را معذور می شماریم . »
_ احزاب ، اشخاص و حرکات باید از ادبیاتی که موجب نگرانی و رنجش دیگران می شود ، دوری جویند ، زیرا آثار و نوشته ها ماندگار می مانند و در صورت عدم اصلاح آنها ، بدترین تأثیر را در نسل های بعدی به جا می گذارند .
_ گروهها و علمای اسلامی باید مجمع یا پارلمانی فراگیر جهت هماهنگی میان خود ، تأسیس نمایند تا در خلال آن مهمترین قضایای مسلمانان و دنیای اسلام مورد بررسی قرار گرفته و یک موضعگیری مناسب و شایسته اتخاذ گردد. (الاتحاد العالمی لعلماء المسلمین در همین راستا تأسیس شده ) .
_ باید وجود اختلاف را طبیعی و جایز بدانیم و با تعصب و دگم اندیشی با آراء و نظرات مخالفین روبرو نشویم زیرا ذات وجود اختلاف چیز ناپسندی نیست ، بلکه اشکال و عیب در تعصب نسبت به رأی و دیدگاه خاص و کشیدن پرده سیاهی بر روی عقل و بصیرت و رأی مردم است . برای دست یابی به حق از هیچ تلاشی دریغ نورزیم و مردم را با لطیف ترین و مسالمت آمیزترین و مهربانانه ترین وسایل و روش برای گرویدن به آراء و نظرات خود ، دعوت کنیم .
_ ما در اصول و کلیات یکی هستیم ، اختلاف ما در روش و راهکارها و راه حلها و فروع است پس بیائید « اسلام را فدای مصلحت های شخصی و حزبی و افکار و غرورها ی خود نکنیم ، بلکه خود و همه ی اینها را فدای اسلام بکنیم . »
هشدار !!!
اگر احزاب ، اشخاص ، علماء و گروهای اسلامی برای ایجاد تفاهم و تعاون ، تلاش نورزن هرگز نمی توانند با تکیه بر یک بعد از دین ، به آرمانها و اهداف خود دست یابند ، در نتیجه در مقابل حملات و یورش های که ابعاد و اشکال گوناگونی دارد و برای ریشه کن کردن اسلام و اسلامگرایان صورت می گیرد ، یارای مقاومت نخواهند داشت .
« الله اکبر و المستبل للاسلام »
—————————————————
منابع :
۱ – چالش های سیاسی جنبش اسلامی معاصر
مؤلف : مصطفی محمد طحان
مترجم : خالد عزیزی
انتشارات : نشر احسان
۲ – اخوان المسلمین ۷۰سال دعوت ، تربیت و جهاد
مؤلف : دکتر یوسف قرضاوی
مترجم : عبدالعزیز سلیمی
انتشارات : نشر احسان