حسن هضیبی
حسن هضیبی
پس از حسن البنّا، حسن الهضیبی مرشد عام اخوان المسلمین انتخاب شد. در دوران او بود که تحوّلات عمیقی در اخوان پدید آمد؛ زیرا او از یک سیاست کاملاً میانهرویانه پیروی میکرد. در سال ۱۹۵۲ که حکومت پادشاهی «ملک فاروق» توسّط یک گروه نظامی تحت رهبری ژنرال «محمّد نجیب» و سرهنگ «جمال عبدالناصر» سقوط کرد، روابط اخوان با افسران آزاد ـ که اکنون نظام حاکم در مصر شده بودند ـ صمیمی و غالباً دوستانه بود و هضیبی اعلان کرده بود که ما خواهان حکومت نیستیم، بلکه تنها موضع ارشادکننده داریم و باید در همه مسائل اجتماعی با ما مشورت شود. هرگاه حکومت اشتباه کند، اصلاح میکنیم و اگر درست عمل کند، تأیید مینماییم.
از اواسط سال ۱۹۵۳، پس از معلوم شدن این که جمال عبدالناصر ـ رهبر شورای فرماندهی انقلاب افسران آزاد ـ قصد برپایی حکومتی نظامی و غیر دینی دارد و خواهان سیاستهای چپی است، هضیبی در جریان جنگ قدرت میان ناصر و محمّد نجیب به حمایت از نجیب برخاست و اخوان را به همراه احزاب غیر قانونی در تظاهرات به نفع تشکیل یک دولت غیر نظامی شرکت داد. در همین سال بود که سید قطب رسماً به اخوان پیوست و تألیفاتش را در خدمت این جنبش درآورد.
در سال ۱۹۵۴ ، حکم انحلال اخوان و دستگیری کادر و افراد آن از طرف ناصر صادر گشت و شش نفر از رهبران اخوان، به نامهای: «عبدالقادر عوده»، «محمّد فرغلی»، «یوسف طلعت»، «هنداوی دویر»، «محمود عبداللطیف»، «ابراهیم الطیّب» اعدام شدند و تعداد زیادی نیز شکنجه و به زندانهای طویل المدّت محکوم شدند؛ از جمله این افراد سید قطب بود که به ۱۵ سال زندان با اعمال شاقّه محکوم گردید.
با وارد آمدن ضربات پیاپی به پیکر جماعت اخوان المسلمین در مصر، طرفداران بیداری اسلامی و هواخواهان اندیشه تجدید حیات اسلامی در جستجوی وطن دیگری برای فعّالیّت برآمدند. این موطن جدید «پاکستان» بود. با از میان رفتن تأثیر مرکز اصلی اخوان در قاهره، شاخه اخوان و جماعت اسلامی که در پاکستان فعّال شده بود، با تألیفات، اندیشهها، و فعّالیّتهای چشمگیر «ابوالاعلی مودودی» جایگاه ویژهای گرفت.
—————————————
سیـد قطـب و بیـداری اسـلامی
تألیف: فائز ابراهیم محمّد
بیداری اسلامی