۳۷ – پندهای حکیمانه ابن عطا اسکندری، در باب تربیت و تزکیه، آشکار ساختن عظمت ربوبیت بر بندگان

? ۳۷ – پندهای حکیمانه ابن عطا اسکندری، در باب تربیت و تزکیه، آشکار ساختن عظمت ربوبیت بر بندگان

? باب پنجم گمنامی و گوشه نشینی ـ آشکار ساختن عظمت ربوبیت بر بندگان

? ۳۷- متن: پاک است آن ذاتی که معارف و اسرار خاص را در پرده های آشکار بشریت پنهان کرد و عظمت ربوبیت خویش را با آشکار ساختن آثار بندگی بندگان، آشکار ساخت.

?شرح: معنای این عبادت با عبادت قبلی نزدیک به هم هست. خلاصه اش این است که آن سرمایه اسرار و معرفتی که خداوند به بندگان خاصش می دهد از همه پوشیده است و این سرمایه از نگاه عموم مردم پوشیده است و بر آن اسرار و انوار، پرده ای در قالب اوصاف بشریت (مانند خوردن، نوشیدن، گشتن، تجارت، است و تمامی امور دنیا) کشیده شده است تا مردم آنان را همچون خود شمارند.

در این مورد بخوانید: الحکم العطائیه

این پوشیدگی و عدم آشکار کردن هم عجیب است با وجود اینکه آن انوار معارف ، غیر متناهی و در بالاترین درجه قرار دارد که اگر شمه ای از آن در دنیا ظاهر گردد، روشنی ماه و خورشید در ذیل آن ناپدید می گردد و از مشرق تا به مغرب نور آن گسترش می یابد، قدرتی بزرگ این دریا را در کوزه جمع فرموده است.
یعنی در وجود انسان که مشتی خاک بیش نیست آن (انوار و اسرار) را قرار داد، اما در دید مخلوق او مشتی خاک است و فقط قادر به اعمالی که در قدرت انسان است مانند خورد و نوش و تجارت و غیره، می باشد و می گوید آنان چه برتری از ما دارند، بنابراین مصنف به طور تعجب می فرمایند: او ذات پاکی است که این ثروت را در اوصاف بشریت پنهان ساخت.
جلوتر هم به طور تعجب می فرمایند: او عجب ذات پاکی است و قدرت عجیبی دارد که وقتی خواست عظمت ربوبیت خود را، یعنی بزرگی رب بودن خود را، به بندگان نشان دهد، آن بزرگی را در آثار بندگی آنان ظاهر کرد. و آثار بندگی، احوال بندگی است که انسان را متوجه خداوند می گرداند، مانند فقر، تنگدستی، مصائب و حوادث؛ وقتی بنده مبتلا به آن می شود بدون تردید به طرف پروردگارش متوجه می شود، برای دور شدن این مشکلات دعا می کند، تضرع می کند و در این وقت کاملا به این یقین می رسد که من پروردگاری دارم که قدرت و قهر و غلبه او از من خیلی بیشتر است، پس عجیب است که بزرگی ربوبیت و آشکار کردن عظمتش را در آن آثار و احوال قرار داد. اگر این احوال و آثار نمی بود بندگان همیشه در خودبینی و خودپسندی می ماندند؛ بنابراین بزرگی پروردگار ظاهر نمی گشت و این سرمایه عظیم معرفت (شناخت) نصیب بندگان نمی گردید.

? منبع: الحکم العطائیه ـ مترجم: عبدالجلیل رحمت زهی

? @eslahe