اهل سنّت سیستان و بلوچستان و حال و هوای رمضان

اهل سنّت سیستان و بلوچستان و حال و هوای رمضان

ماه مبارک رمضان همواره جایگاهی مهم در میان مردم خطه سیستان و بلوچستان به ویژه اهل سنت این استان داشته است.

اهل سنت سیستان و بلوچستان ماه مبارک رمضان را بهار قرآن و ماه اصلاح و تزکیه نفس می دانند و معتقدند این ماه مبارک بهترین زمان برای خودسازی و رجوع به خداوند است.

در میان اعمال و عبادات ماه مبارک رمضان بدون شک فریضه روزه همچون نگینی درخشان در این ماه مبارک توجه مسلمانان طالب رحمت الهی را به خود جلب می کند.

اهل سنت سیستان و بلوچستان برای فریضه روزه اهمیتی بالا قایل هستند و برای رسیدن به تقوا و ثواب فراوان در این ماه مبارک از برکات روزه غافل نیستند.

تلاوت قرآن کریم مهمترین سنت خاص اهل سنت در ماه مبارک رمضان است. مردم مومن اهل سنت سیستان و بلوچستان بعد از خواندن نماز عشاء، ۲۰ رکعت نماز به عنوان نماز تراویح می خوانند که در جریان آن هر شب یک جزء قرآن خوانده می شود.

حافظان قرآن با صدای زیبا و با عشقی شور انگیز آیات قرآن را تلاوت می کنند و سایر نمازگزاران از تلاوت زیبای آنها بهره می برند و این خود عاملی در رفع خستگی آنان از نماز تقریبا طولانی تراویح است که گاه تا یک ساعت و نیم به درازا می کشد.

افطاری دادن نزد اهل سنت در ماه مبارک رمضان یک افتخار بزرگ به شمار می رود و به همین دلیل در این ماه مبارک هر کس با هر بضاعتی، سعی در افطاری دادن به مسلمانان دارد و درب مساجد اهل سنت همواره به روی افراد مستمند و تنگدست جهت صرف افطاری باز است.

مولوی بدری معاون آموزشی حوزه دارالعلوم مکی زاهدان از کم توجهی اهل سنت به کسب و کار در این ماه مبارک می گوید و می افزاید: اغلب مردم منطقه در این ماه مبارک از کسب و کار و معیشت خود کم می کنند تا بیشتر به تلاوت قرآن و ذکر و عبادت خداوند بپردازند.

مولوی بدری می افزاید: اشتیاق به فریضه روزه و عبادات ماه مبارک رمضان اختصاص به بزرگسالان ندارد بلکه کودکان خردسال نیز به تبعیت از والدین خود علاقمند به گرفتن روزه و تلاوت قرآن هستند.

وی ادامه می دهد: این تمایل به اندازه ای است که اگر یک شب هم برحسب اتفاق بچه ها را برای سحری بیدار نکنیم با ما دعوا و قهر می کنند.

مولوی محبی از علمای اهل سنت منطقه نیز در خصوص افطاری دادن اهل سنت  می گوید: افطاری دادن نوعی سنت موکده از حضرت رسول اکرم(ص) نزد اهل سنت محسوب می شود و به همین خاطر هر کس دوست دارد در این سنت حسنه نقشی هرچند کوچک ایفا کند.

وی ادامه می دهد: مساجد اهل سنت بدون استثناء، هر شب با کمکهای مردم علاقمند اقدام به برپایی سفره های افطاری برای عموم روزه داران می کنند و افراد مستمند می توانند برای افطار کردن به هر مسجدی که نزدیک تر باشد مراجعه کنند.

معاون اداری و مالی دارالعلوم مکی زاهدان نیز می گوید: ماه مبارک رمضان ماه رحمت و برکت خداوند است و به همین دلیل مردم اهل سنت سیستان و بلوچستان از چند روز مانده به این ماه خود را آماده استقبال از رمضان می کنند.

مولوی احمد نارویی ادامه می دهد: مردم روزه گرفتن را از ایام ماه شعبان آغاز می کنند و در پایان این ماه بی صبرانه برای رویت هلال ماه رمضان به نقاط مرتفع می روند و در صورت رویت و تایید آن، روزه ماه مبارک رمضان آغاز می شود.

وی می افزاید: از همان شب نخست، نماز تراویح برگزار می شود و این نماز که ۲۰ رکعت می باشد سنتی موکده و مورد علاقه اهل سنت است.

مولوی نارویی ادامه می دهد: در هر شب نماز تراویح یک جزء قرآن خوانده می شود و خواندن این نماز در تمام مساجد اهل سنت تا پایان ماه مبارک رمضان جریان دارد.

وی با اشاره به اهتمام مردم در در عشره سوم ماه مبارک می افزاید: تاکید بر کثرت عبادات در عشره سوم ماه مبارک رمضان نیز از سنتهای موکد نزد اهل سنت است به طوری که در این ایام، مردم اهل سنت در مساجد شهر معتکف می شوند و از علما و مبلغان نیز برای سخنرانی در مساجد دعوت می شود.

این مدرس برجسته اهل سنت ادامه می دهد: اغلب نمازگزاران بعد از اتمام نماز تراویح در مسجد محل باقی می مانند و به وعظ علما و بیان معارف اسلامی گوش می دهند.

وی می افزاید: در بسیاری از مساجد نیز بعد از سحر، مردم به خواندن نماز شب و نماز سحر یا تهجد پشت سر حافظان کلام الله مشغول می شوند و بدین طریق علاوه بر ختم قرآن در سی شب نماز تراویح، در نمازهای سحر یا تهجد نیز یک بار دیگر قرآن ختم می شود.

مولوی نارویی با بیان اینکه از دیگر محاسن ماه مبارک رمضان، حضور خواهران اهل سنت در مساجد است می افزاید: به رغم عدم حضور خواهران اهل سنت در سایر ماهها در مساجد، در ماه مبارک رمضان در مساجدی که امکانات لازم باشد مکانی نیز برای حضور خواهران در نظر گرفته می شود تا امکان شرکت در نماز تراویح و استفاده از بیانات علما برای آنان نیز مهیا شود.

وی اشتیاق اهل سنت را در دادن افطاری زاید الوصف می داند و می گوید: بسیاری از مردم در ماه مبارک رمضان به صورت خانوادگی و محله ای به دادن افطاری مشغول هستند و در هنگام افطار تقریبا در تمام مساجد نیز همه افراد محل با همراه آوردن مقداری خرما، شعله زرد، شیرینی و نان روغنی در افطاری دادن سفره مسجد مشارکت دارند.

این مدرس دارالعلوم مکی زاهدان می افزاید: با توجه به حدیث پیامبر مبنی بر اینکه "هر کس به روزه داری افطاری بدهد در روزه او شریک است" اغلب نمازگزاران و روزه داران اهل سنت سعی دارند در افطاری دادن در حد توان شرکت داشته باشند.

مولوی نارویی ادامه می دهد: عموم مردم اهل سنت سیستان و بلوچستان زکات سالانه خود را در ماه مبارک رمضان ادا می کنند و در این ماه مبارک به فقرا، مساکین و نیازمندان و طلاب مدارس دینی بیش از سایر ماهها کمک می شود.

وی می افزاید: از آنجا که ثواب نوافل(مستحبات) در ماه مبارک رمضان به اندازه ثواب فرایض(واجبات) است و فرایض نیز به اندازه هفتاد برابر در ماههای دیگر ثواب دارند، همه مردم اهل سنت تا حد توان به انجام عبادات و تلاوت قرآن و ذکر خداوند مشغول هستند و همه اینها بر معنویت فضای زیبای ماه مبارک رمضان می افزاید.

وی در پایان به نحوه تلاوت قرآن نیز اشاره می کند و می گوید: در اغلب موارد تلاوت قرآن توسط قاریان و حافظان با لحن دلنشین و زیبا و به صورت شمرده شمرده انجام می شود تا ضمن افزودن بر فهم آیات و زیبایی قرآن از خستگی نمازگزاران در طول نماز تراویح که بین ۳۰ دقیقه تا یک ساعت و نیم خوانده می شود نیز کاسته شود.

یک روحانی دیگر اهل سنت نیز درباره ماه مبارک رمضان می گوید: برپایی شعایر مذهبی در ماه مبارک رمضان بیشتر از سایر ماهها مورد توجه اهل سنت سیستان و بلوچستان قرار دارد.

مولوی محمدعلی شهنوازی می گوید: در این ماه مبارک مردم ضمن پرهیز از اعمال خلاف شرع به تلاوت آیات قرآن در مساجد و منازل و خواندن نمازهای آخر شب می پردازند.

وی ادامه می دهد در ماه مبارک رمضان، اهل سنت از سفرهای طولانی نیز پرهیز می کنند تا بیشتر از برکات این ماه مبارک بهره ببرند.

یک شهروند زاهدانی نیز درباره افطاری اهل سنت می گوید: اهل سنت اغلب روزه خود را با خرما و یا آب باز می‌کنند زیرا افطار با آب و خرما از سنت‌های موکد دینی نزد اهل سنت است.

محمد نارویی ادامه می دهد: اهل سنت در هنگام افطار و سحر از غذاهای متنوع منطقه همچون کشک، آبگوشت و سایر غذاهای معمول در منطقه استفاده می کنند.

وی می افزاید: در هنگام عید سعید فطر نیز مردم اهل سنت با پوشیدن بهترین لباسهایشان برای شرکت در نماز عید فطر حاضر می شوند و در این زمان بازار شیرینی فروشها و فروشندگان میوه و تره بار و مرغ و گوشت حسابی گرم می شود.

وی ادامه می دهد: مردم اهل سنت بعد از پایان ماه مبارک رمضان، عید فطر را تا سه روز جشن می گیرند و در این سه روز به صله رحم و دید و بازدید و سرزدن از اقوام و آشنایان مشغول هستند.

در مجموع باید گفت هر روز ماه مبارک رمضان نزد اهل سنت سیستان و بلوچستان به اندازه یک سال ارزش دارد و با پایان رسیدن ایام این ماه مبارک، مردم منطقه تا فرا رسیدن رمضانی دیگر لحظه شماری می کنند.

اهمیت دادن به تلاوت قرآن در ماه مبارک رمضان و سایر ماهها و تعداد بالای حافظان و قاریان قرآن در زاهدان و سایر شهرهای سیستان و بلوچستان نیز موجب شده است تا زاهدان به نام شهر حافظان قرآن معروف شود.

نقل از رحما