آشنایی با کوه بلفت در سردشت

آشنایی با کوه بلفت در سردشت

به نام خداوند جهان آفرین

     حمد وثنا وسپاس وتمجید مر خدایی را که آسمان ها وزمین را آفرید و انسان را به زینت علم و دانش بیاراست  تا در کره ی خاکی به تحصیل وتهذیب وتعلیم وتدریب بپردازد و خودرا از رزایل نفسانی و هواهای شیطانی برهاند و مانند کو ه ها استوار ومقاوم وسرافراز و قد کشیده زندگی نماید و با سیر وسیاحت و استفاده از مواهب خدادادی  کوله بار ایمان وتقوا وعمل صالح خویشرا برای طی کردن گردن های سخت و طولانی آخرت آماده نماید و با زاد وتوشه ی  کافی و وافی در پیشگاه خداوند جل وسبحانه حاضر شودو در روز یوم الفصل و تُبلی السّرائر  و یوم القارعه  و روز حساب وکتاب   وروز حشر  ،چهره اش شادان و خندان و با   حالتی نورانی وبدون هیچ گونه نیگرانی پرونده اش را با دست راست بلند کند و باصدای بلند بگویید: آهای ،دوستان و خویشان ،بیایید پرونده ی مرا بخوانید.

شکی نیست که مسافرت به کوه دارای حا لاتی متنوع و دارای  سختیها و دشواریها و گرفتاریهای زیادی است که کوهنوردان عزیز ومسافران ودوستداران طبیعت وکوهاه ،همه را با رعایت تدابیر مناسب و  استفاده ی مفید از امکانات خدادادی با چشم بینا وگوش شنوا ودست توانا می خرند  واز بالارفتن  نه تنها نمی هراسند بلکه به عکس بسیار لذّت می برند وبه قول معروف باهرقدم بالا رفتن ،و با سرودن آهنگههای دلنشین و کفتار متین و سروده های متنوع ،جان تازه ای به خود می گیرند واز تمام افکار مخدوش واز تمام نابسامانیهای اجتماعی و از تمام کمبودهای مادی واز تمام تبعیض ها وبی عدالتیهای انسانی و از تمام چشم چرانیهای نامحرمان واز تمام رقابت های ناسالم واز تمام کلکها و فریب بازیهای مرسوم دربین انسانها  وخلاصه از تمام اسبابها و ابزارهایی که باعث تشویش  وآزردگی دل وفکرو جان  بشر می گردد رهایی می یابند وخد را درمقابل عظمت و شاهکارهای خلقت حقیر شمرده و از هربرگ واز هر چیزی که میبینند  عبرت می گیرند وبا تفکّر در آثار خلقت الهی به بعضی از رموز آفرینش و فلسفه ی وجود هستی پی می برند وخود وزندگی و بودن با جمع ر ا عملاً تمرین نموده  و برای بهتر زیستن وبهتر دیدن وبهتر  استفاده کردن از نعمت های بی انتهای  الهی برنامه تنظیم می کنند وخودرا برای اجرای آن آماده می نمایند .

کوه زمینی نسبتاً بلند است که در یک منطقه گسترده‌است و عموماً بلندتر و شیب‌دارتر از تپه است.

کوه‌ها ۵۲٪ آسیا، ۳۶٪ آمریکای شمالی، ۲۵٪ اروپا، ۲۲٪ آمریکای جنوبی، ۱۷٪ استرالیا و ۳٪ آفریقا را پوشانده‌اند و روی هم رفته ۲۴٪ خشکی‌های زمین را شامل می‌شوند. امّا از هر ۱۰ نفر یک نفر در کوه‌ها زندگی می‌کند.                                                همهٔ رودخانه‌های مهم جهان از کوه‌ها سرچشمه می‌گیرند و بیش از نیمی از آبی که انسان‌ها نیاز دارند از کوه‌ها به دست می‌آید.

به سرزمینی که کوه فراوان داشته باشد کوهستان یا کوهساران گفته می‌شود.                                                                                    به زنجیره‌ای از کوه‌های به‌هم‌پیوسته، رشته‌کوه گفته می‌شود.

دورشته کوه مهم ایران عبارتند از :رشته کوه زاگرس و رشته کوه البرز .هرکدام ازاین رشته کوه ها دارای کوه های بسیاری هستند واز نظر ارتفاع و پوشش گیاهی وجانوری و نوع خاک و آب وهوا وشرایط زیست محیطی باهم تفاوت هایی دارند ،ولی همه ی این کوه ها در اصل در یک چیز مشترکند وآن هم پیوند محکم در اعماق زمین وتسبیح وتقدیس اللّه متعال در همه ی حالات و در همه ی اوقات ،در سرما ودر گرما و در میان برف ویخبندان ودر میان باران وتگرگ ودر میان گرد وغبار و ….وظایف خویش را به خوبی وبه نحو احسن انجام می دهند و از فرمان های الهی سرپیچی نمی نمایند.

‏إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمَانَهَ عَلَى السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالْجِبَالِ فَأَبَیْنَ أَنْ یَحْمِلْنَهَا وَأَشْفَقْنَ مِنْهَا وَحَمَلَهَا الْإِنْسَانُ إِنَّهُ کَانَ ظَلُومًا جَهُولًا .سوره أحزاب آیه  ۷۲‏‏

‏

‏ما امانت ( اختیار و اراده ) را بر آسمانها و زمین و کوهها ( و همه‌ی جهان خلقت ) عرضه داشتیم ( و انجام وظیفه‌ی اختیاری همراه با مسؤولیّت ، و انجام وظیفه‌ی اجباری بدون مسؤولیّت را بدیشان پیشنهاد کردیم . جملگی آنها اجبار را بر اختیار برتری دادند ) و از پذیرش امانت خودداری کردند و از آن ترسیدند ، و حال این که انسان ( این اعجوبه‌ی جهان ) زیر بار آن رفت ( و دارای موقعیّت بسیار ممتازی شد . امّا برخی از ) آنان ( پی به ارزش وجودی خود نمی‌برند و قدر این مقام رفیع را نمی‌دانند و ) واقعاً ستمگر و نادانند .  ‏‏

 

‏          توضیحات : ‏

‏« الأَمَانَهَ » : مراد از امانت ، اختیار و اراده است که مدار تکالیف شرعیّه و در نتیجه تعهّد و مسؤولیّت است . پذیرش این امانت ، بزرگترین افتخار و امتیاز انسان است ، و با رعایت آن خوشبخت و با ترک آن بدبخت خواهد بود . بیان این نکته ضروری است که همه موجودات عالم در برابر فرمان خدا خاضع و ساجدند و به صورت اجبار ، نه اختیار به انجام وظیفه مشغولند و مسیر واحدی را برابر قوانین طبیعی و تکوینی می‌پیمایند ، بجز انسان که با اراده و اختیار به انجام وظیفه می‌پردازد و اگر تکالیف شرعیّه را به جای آورد ، سیر صعودی و سرانجام سعادت سرمدی دارد ، و اگر غفلت نمود و طاعات و عبادات را رها کرد ، سیر نزولی و سرانجام شقاوت ابدی دارد . البتّه جنّیان نیز در حمل امانت برابر آیات قرآن همچون انسانند ( نگا : انعام‌ / ۱۳۰ ، اعراف‌ / ۱۷۹ ، ذاریات‌ / ۵۶ ) . لذا در اینجا مراد از « انسان‌ » دو گروه انس و جنّ است . امّا چون آیه مورد نظر ، موضوع آن انسان است ، تنها از انسان سخن رفته است ( نگا : المصحف المیسّر ) . « أَبَیْنَ » : خودداری کردند . سر باز زدند . مراد اِباءِ عجز و قصور است‌ ؛ نه عصیان و فجور . یعنی خویشتن را مستعدّ این کار عظیم ندیدند و اظهار ناتوانی کردند ؛ نه این که سرکشی کنند و مخالفت ورزند . « ظَلُوماً » :  ( نگا : ابراهیم‌ / ۳۴ ) . « جَهُول‌ » : بسیار نادان . صیغه مبالغه جاهل است . « إِنَّهُ کَانَ ظَلُوماً جَهُولاً » : این قید متوجّه ( حَمَلَهَا الإِنسَانُ ) نیست ، بلکه مربوط به جمله محذوفی است و تقدیر چنین است :  ( حَمَلَهَا الإِنسَانُ فَلَمْ یُحْسِنْ حَمْلَها ، وَ لَمْ یُؤَدِّهَا عَلی وَجْهِها ) . به عبارت دیگر ، این وصف درباره جنس انسان نیست و بلکه متوجّه برخی از انسانها بوده و مراد کسانی است که مقام بزرگ و ارزشهای والای انسانی را فراموش کنند و خود را اسیر و بنده این خاکدان نمایند . روی هم رفته این آیه بیانگر عظمت و سعادت و برتری انسانهای انسان ، بر سایر موجودات جهان ، و حقارت و شقاوت و فروتری انسانهای ناانسان ، از همه مخلوقات یزدان است .‏

کوه ها، که در قرآن مورد توجه خالق هستی هستند ،مارا بیش از پیش متوجه عظمت کردگار می نمایند،به طوری که در بیش از ۳۵ سوره از سوره های قرآن کریم از آن ها یاد شده و موارد زیادیرا به خود اختصاص داه اند .

بله ،کوه ها،کیلومترها ،در ته ودرون ودل زمین فرو رفته اند ودر اعماق زمین به هم پیوسته اندو همچون زرهی محکم وبا قدرت وبا دوام قسمت پوسته ی زمین را در برابر فشارهای ناشی از مواد درون ومذاب  و طوفان های عظیم ودریاها و اقیانوس ها حفظ می کنند وبا این کار بزرگ به ما زمنیان کمک می کنند . ‏      

‏وَالْجِبَالَ أَوْتَادًا‏. سوره نبأ آیه  ۷‏

‏

‏و آیا کوهها را میخهائی ( برای نگاهداری زمین در برابر فشار موادّ مذاب درونی ) ننموده‌ایم‌ ؟‏

‏         

‏وَلَقَدْ آتَیْنَا دَاوُودَ مِنَّا فَضْلًا یَا جِبَالُ أَوِّبِی مَعَهُ وَالطَّیْرَ وَأَلَنَّا لَهُ الْحَدِیدَ‏. سوره سبأ آیه  ۱۰‏

‏

‏ما به داود از جانب خود فضیلت بزرگی بخشیدیم .  ( از جمله به کوهها و پرنده‌ها دستور دادیم که ) ای کوهها و ای پرندگان ! با او ( در تسبیح و تقدیس خدا ) هم آواز شوید . همچنین آهن را ( همچون موم ) برای او نرم کردیم ( تا در زره‌سازی نیازی به تافتن آن نداشته باشد ) .‏

‏         ‏

‏وَإِلَى الْجِبَالِ کَیْفَ نُصِبَتْ‏ .سوره غاشیه آیه  ۱۹‏‏

‏و به کوهها نمی‌نگرند که چگونه نصب و پابرجای شده‌      

‏

‏یَوْمَ تَرْجُفُ الْأَرْضُ وَالْجِبَالُ وَکَانَتِ الْجِبَالُ کَثِیبًا مَهِیلًا .سوره مزّمِّل آیه  ۱۴‏‏‏

‏روزی ، زمین و کوهها سخت به لرزش و جنبش درمی‌آید و ( چنان کوهها در هم کوبیده می‌شود که ) کوهها به توده‌های پراکنده و تپه‌های ریگ روان تبدیل می‌گردد .‏

‏         ‏

‏وَحُمِلَتِ الْأَرْضُ وَالْجِبَالُ فَدُکَّتَا دَکَّهً وَاحِدَهً‏ .سوره حاقه-آیه ۱۴‏

‏

‏و زمین و کوهها از جا برداشته شوند و یکباره در هم کوبیده و متلاشی گردند .‏

‏       ‏

‏وَتَکُونُ الْجِبَالُ کَالْعِهْنِ الْمَنْفُوشِ‏ سوره قارعه آیه  ۵

‏         ‏

‏و کوهها ، همسان پشمِ رنگارنگِ حلّاجی شده می‌شوند .  ‏‏

در ضمن ،جهت اختصار از نوشتن تمام آیه های مربوطه صرف نظر نموده و علاقمندان را به مراجعه به قرآن وسوره های زیر دعوت می نمایم.

بقره:آیه –۲۶

اعراف :آیات ۷۴و۱۴۳و۱۷۱

هود:آیات۴۲و۴۳

رعد:آیه ۳۱

حجر:آیه -۱۸نحل:آیات-۶۸-۸۱

بله عزیزان وای بزرگواران : همین کوه ها ی سخت و پابرجا واستوار ومحکم وبلند ومرتفع وهمین کوه های به قول مشهور سربه فلک کشیده،روزی به امر خالق خود از جا کنده می شوند  واخبار وگزارشات  لحظه به لحظه

 ی از زمان پیدایش وخلقت خودرا بدون کم وکاست بازگو نموده  وبرماست که  عبرت گیریم ودر صعودهایمان   زبانمان را با تسبیح وتقدیس ودعهای مأثور   عادت داده و با یاری جستن از ذات باریتعالی خود را در زمره ی مقرّبان ونزدیکان و صالحان قرار دهیم ودر ترویج فرهنگ  استفاده ی صحیح از همه ی نعمت های خدا وعدم تخریب مراتع و کوهستان ها وسرچشمه ها کوشا باشیم و بدی وسیله دین خویشرا به خوبی ادانمائیم .

خواندن دعای سوارشدن به هر مرکبی :

الحَمدُ لِلّهِ الذّی سَخَّرَ لَنا هذا وَماکُنًا لَهُ مُقرِنینَ وَإِنّا إلی رَبَِّنا لَمُنقَلِبون.»

ترجمه شکر و سپاس خدایی را سزا ست که این مرکب را برای ما رام کرد،:ما توانایی آنرا نداشتیم که این مرکب را مسخر خود سازیم، ما همگی به سوی او بر می گردیم).                                                                                                                                                            دعای سفر را به شرح زیر می خوانیم{ خدایا این سفر را بر ما راحت و آسان گردان و دوریش را برای ما گذرا ساز، خدایا تو همراه من در سفری و جانشین من در خانه ام هستی، خدایا پناه می برم به تو از مشقت سفر و از دیدن منظره های زشت و زننده و از نگونسازی مال و عیال و فرزندانم.)

خداوندا :به همه ی انسان ها وبه خصوص به کوهنوردان وهمنوردان عزیز توفیق شناخت   وعمل به دستوراتت را عطا بفرما.

بار الها :کمکمان کن تا بتوانیم از نعمت های  بی شمار تو به خوبی استفاد ببریم .

الهی : به مسولان دلسوز توفیق خدمت  صادقانه  و راه های جلوگیری از مراتع و چراگها و تپه ها و گردشگاه ها وسرچشمه ها و یال ها ودامنه های کوه ها را عنایت بفرما .

درسهایی که می توان از کوه ها گرفت :

۱-کوه ها در سرما وگرما ثابت وپابرجا هستند ،پس ما هم باید در سختیها پا برجاباشیم .

۲-کوه ها ،از نظر ارتفاع و سختی و تنوع گیاهی ،متفاوتند،پس ما هم همه مثل هم نیستم وباهم تفاوت های داریم.

۳- کوه ها با هر بادی از جای خود نمی لرزند ،پس ما هم باید با هر بادی نلرزیم .

۴-درون کوه ها پر است از مواد معدنی و چیزهای با ارزش،پس ما هم ارزش های درونی خود را به خوبی بشناسیم و آنها را به خوبی حفظ کنیم .

۵-کوه ها مثل آهن قوی در زمین فرو رفته اند و ما هم باید مانند کوه ها در روی زمین زندگی نمایم و برای آبادانی آن بکوشیم.

۶-کو ه ها تمیز و پاکند ،ما هم باید پاک باشیم ومحیط خود ودیگران را آلوده نکنیم ؟

۷-کوه ها از فرمان خداوند سرپیچی نمی کنند ،ماهم نباید از فرمان های خالقمان سرپیچی کنیم؟

۸-کوه ها ،غرور ندارند ما هم باید غرورهای بی جا را کنار بگذاریم.

۹- کوه ها ،از ترس وخشیت خداوند گاهی می لرزند و شق می شوند ،و ماهم باید ترس وخشیتمان فقط از خداوند باشد وبس؟

۱۰-کوه  ها باآنکه ظاهراً جامدند ولی طبق ایات قرآنی دائماً در حرکت وتکاپو هستند،پس ما هم نباید از حرکت وتلاش و سعی وکوشش دست برداریم.

۱۱-از بالای کوه ها ،اشیاء و انسان ها و حیوانات بسیار کوچکند وماهم باید بدانیم ذره ای هستیم از جهان هستی و بسیار ریز در مقابل این همه عظمت و قدرت ؛پس بی جا خود را بزرگ نپنداریم؟ واز خود بی خود نشویم؟

۱۲-کوه ها برای هیچ کس امتیاژ ویژ ه قائل نیستند و یا به عبارت دیگر برای اشخاص تبعیض نمی گزارند پس بهتر است ما هم از تبعیضهای بی جا وناروا دوری کنیم .

۱۳-در بالا رفتن از کوه ها نباید عجله کرد و باید یواش ،یواش و قدم به قدم بالارفت ،پس در انجام کارهای فرهنگی وهنری و تربیتی ومعنوی ،عجله نمودن بی معناست .

۱۴-کوه ها برف وباران نزولی را در دل خود ذخیره می کنند تا در فصل تابستان نیز سرسبز باشند واز آبهای ذخیره شده ی خود برای انسان ها وحیوانات و چرندگان وپرندگان و خزندگان و حشرات و…استفاده دارند ،پس ماهم باید به فکر دیگران نیز باشیم و فقط خود و یک وقت را درنظر نگیریم.

۱۵-وقتی که به نوک قله می رسیم ،لازم است طبق سنت رسول الله ،تکبیر بگوییم و خداوند را به بزرگی یادکنیم نه آنکه خدارافراموش نمایم.(اللّه اکبر،اللّه اکبر،اللّه اکبر)

۱۶-برای هر سفری چه به کوه وچه به هرجای دیگر توشه و وسایل سفر،لازم وضروری است ،پس سفر سخت ودور ودراز قیامت را فراموش نکنیم وبرای آن آماده شویم وآنچه را لازم داریم از قبل در این دنیا ،تهیه نمایم .

–توشه  ی سفر پر ازگرده  نه ها و تونل های  سخت قیامت عبارتند :ایمان وباور درونی وقلبی-تقوا -انجام اعمال صالح فقط به خاطر رضای اللّه

 

 

مشخصات کوه بُلفت

بُلفت-گُلفت-بُالفتح-	نام کوه
۲۴۲۰	ارتفاع
قطعه ای(گسلی)	نوع کوه
ریواس-کنگر- انواع سبزیجات کوهستانی-انواع گون-پسته ی وحشی-زالزالک-نعناع-یونجه-وسایر گیاهان خوراکی دام وانسان	پوشش گیاهی
گرگ-روباه-خرگوش-کبک-لاک پشت-انواع مارهای کوهستانی-سوسمار-مارمولک-عقرب-رتیل-زاغ-کلاغ-عقاب-لاش خوار-هزار پا-اناع گنجشگ- بلبل- سمندر-	پوشش جانوری وحیوانی
۱۵کیلومتر	مسافت از شهرسردشت
بیوران علیا(بالا)در دهستان بریاجی و بخش مرکزی سردشت	نزدیکترین روستا
ندارد	جان پناه
چشمه ی مشهور کانی رش در کنار جاده آسفالت ودر دامنه جنوبی- چشمه ی مشهور نیشکه در دامنه کوه ودر ضلع شمال غربی کوه با مناظر جالب ودیدنی واستراحتگاه تابستان	سرچشمه طبیعی
قله ای حساس در زمان جنگ ایران وعراق که دارای موقعیت استراتزیک نظامی بوده وعملیات نصر ۷ در آن صورت گرفته است.	موقعیت
ششماه از سال بسیار سرد وششماه معتدل(اولین برف درآخر آبانماه وآخرین برف تا تابستان باقی می ماند).	نوع آب وهوا
ضلع غربی وجنوب غربی از کنار جاده ی اصلی سردشت-قلعه دیزه وپاسگاه مرزی برده پهن.بقیه ی مسیر ها فعلاً به علت وجود مین های دوران جنگ مقدور نمی باشد.	مسیرهای صعود در حال حاضر
در غرب دشت وشهر قلعه دیزه عراق با فاصله ی۲۰کیلومتر-در جنوب هوده ران ودشت و بازارچه کیلهو کوه مهم دوپزابا۲۷۹۰متر-در شمال برده سپیان ومالیموس وکوههای روستای هلشوی عراق-درشرق دشت بره پهن و جاده اصلی سردشت –قلعه دیزه وپاسگاه مرزی –انتظامی برده پهن و دژبانی سپاه و روستای بیوران علیا وکنه مشکه-	کوهای اطراف
سردشت-جاده بیوران –سردشت(دژبانی کپران-پُل شکسته- روستای نیشکولان-روستای بیوران سفلی-روستای باوه-روستای بیوران علیا- پاسگاه برده پهن و دژبانی سپاه- دامنه  ی کوه- نوک قلّه در نقطه ی صفر مرزی ودارای میله ی مرزی آهنی نصب شده-	چگونگی مسیر ورود از سردشت
کوهستان دره ی نیشکه وبرده سپیان در شمال وشمال غربی-کوهستان هوده ران و دشت کیله و قون اسب در جنوب-کوهستان باصفا ی زرده لاله در جنوب غربی با چشمه های فراوان – جنگل وکوهستان بخش هلشوی عراق در شرق	کوهستان های اطراف کوه بلفت

 نوشته شده :احمد ابراهیمی-گروه کوهنوردی قندیل سردشت(۲۴/۱۰/۱۳۹۱
By: احمد ابراهیمی