بدترین انسانها از منظر قرآن کیستند؟ و وظیفه ما در مقابلشان چیست؟
بدترین انسانها از منظر قرآن کیستند؟ و وظیفه ما در مقابلشان چیست؟
نویسنده : مهندس حسین برازنده
در سوره انفال در این باره درس داده است، گروهی از ایمان آورندگان وجود دارند که با خیانت نمودن به خدا و رسول او در امانت خیانت می کنند و شرالدواب می پرورانند و گوششان را به کری می زنند.
در آیه ۲۰ این سوره خداوند سبحان به تمامی ایمان آورندگان در هر عصر و زمانی که خویشتن را مخاطب آیات الهی می دانند فرمان داده است
« یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَا تَوَلَّوْا عَنْهُ وَأَنْتُمْ تَسْمَعُونَ »( ۲۰ انفال)
« ای مؤمنان ! از خدا و پیغمبرش فرمانبرداری کنید ، و از پیغمبر روگردان نشوید ، در حالی که شما ( آیات قرآن را ) می‌شنوید ( و می‌بینید که آشکارا امر به وجوب اطاعت از او میکنند ) . »
آیه بعدی بیان فرموده چه بسیار ایمان آورندگانی بوده و هستند که با زبانشان ادعا میکنند ، شنیدیم، ولی به علت اینکه برای برپا داشتن دین حق و عدم تفرقه در آن همت نمی نمایند و به فکر نجات انسانها از اختلافات و ظلمات و منجلاب فساد های اجتماعی نمی باشند، عملا” از خدا و رسول او اطاعت نمی کنند لذا به مومنین هشدار داده است:
« وَلَا تَکُونُوا کَالَّذِینَ قَالُوا سَمِعْنَا وَهُمْ لَا یَسْمَعُونَ »(۲۱ انفال)
« و مانند کسانی نباشید که می‌گفتند : شنیدیم ( امّا در گوش نگرفتیم ) ، و حال آن که آنان نمی‌شنوند ( چون به دنبال آن نمی‌روند ) . »
بعد از آنکه در دو آیه ۲۰و۲۱ با آوردن سه مرتبه واژه شنیدن و دعوت مومنان به شنیدن وانذار از نشنیدن آیه بعدی آن چیزی را که مومنان باید بشنوند و آنرا آویزه ی گوش خودشان بنمایند و آن را فراموش نکنند مطرح فرموده است و آن اینکه
« إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِّ عِنْدَ اللَّهِ الصُّمُّ الْبُکْمُ الَّذِینَ لَا یَعْقِلُونَ »( ۲۲ انفال)
« بیگمان بدترین انسانها در پیشگاه یزدان ، افراد کر و لالی هستند که نمی‌فهمند . »
این آیه به مومنانی که گوش شنوا دارند درس می دهد مگر نه این است که خداوند انسانها را جانشین در زمین قرار داده و آنان را حامل امانت الهی معرفی نموده و آدم و فرزندان او را مسجود فرشتگان شناسانده ولقد کرمنا بنی آدم را در شان ایشان بیان فرموده است؟
مگر نمی بینید اولیاء شیطان، حکومت های فرعونی، پاسداران عقاید فرقه ای که انسان ها را گرسنه و مطیع و ترسو و عقب مانده و بی فکر اندیشه می خواهند،در جوامع بشری شرایطی فراهم آورده اند که انسان ها(الصم البکم الذین لا یعقلون) (کران و گنگانی که نمی اندیشند) بار آیند تا آنان بر گرده محرومیت انسان ها سوار شوند و برایشان فرمان برانند و اینان بخاطر ترس یا جهل یا نفع کورکورانه و چشم و گوش بسته از آنها پیروی نمایند.
شرالدواب پروران و آنانی که به این خفت و خواری تن داده اند زمینه های کسب خیر را در درون نفس خودشان نابود کرده اند آیه بعدی درباره ی ایشان فرموده است:
«وَلَوْ عَلِمَ اللَّهُ فِیهِمْ خَیْرًا لَأَسْمَعَهُمْ وَلَوْ أَسْمَعَهُمْ لَتَوَلَّوْا وَهُمْ مُعْرِضُونَ »(۲۳ انفال)
« اگر خداوند ( در آنان آمادگی پذیرش حق می‌دید ، و زمینه‌ی قبول خیر و ) نیکی در ایشان سراغ می‌داشت ، ( حرف حق را به هر صورت بود ) به گوششان می‌رسانید ، ولی اگر ( با فراهم نبودن زمینه ، چنین کاری را می‌کرد و حق را ) به گوش آنان می‌رسانید ، سرپیچی می‌کردند ؛ چرا که ایشان ( آگاهانه از پذیرش حق ) روگردانند . »
انسان مخاطب وحی که حیات در او نمرده باشد بلکه در پرتو روحی که خداوند نازل نموده از خدای زنده ولایت گرفته و زنده گردیده باشد همینکه می بیند خالق سبحان فرموده است: « إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِّ عِنْدَ اللَّهِ الصُّمُّ الْبُکْمُ الَّذِینَ لَا یَعْقِلُونَ »( ۲۲ انفال)
« بیگمان بدترین انسانها در پیشگاه یزدان ، افراد کر و لالی هستند که نمی‌فهمند . »
و آنگاه که می بیند بیان فرموده:
« إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِّ عِنْدَ اللَّهِ الَّذِینَ کَفَرُوا فَهُمْ لَا یُؤْمِنُونَ »(۵۵ انفال)
« بیگمان بدترین انسانها در پیشگاه یزدان ، کسانی هستند که کافرند و ایمان نمی‌آورند . »
در می یابد به آن جهت که خداوند: هرگز دوست ندارد کثیری از مردم بی ایمان باشند- هرگز دوست ندارد کثیری از مردم کرولال و بی تعقل باشند – هرگز دوست ندارد کثیری از مردمان شرالدواب پرورش یلبند.
دعوت خدا و رسول را( که به برچیدن فرهنگ شرک و روابط اجتماعی غلطی که مردمان را بی ایمان و بی تعقل و کرو لال و بی منطق می پرورانند ) اجابت می کند و خویشتن را مخاطب و مطیع آیه بعدی می یابد که فرموده است: (۲۴ انفال) ای کسانی که ایمان آورده اید طلب اجابت کنید برای خدا و برای رسول دعوت می کند شما را که زنده شوید و بدانید اینکه خداوند بین شخص و قلب او بگونه ای حایل است که همواره انسان مومن را به نور و حیات و آگاهی و شناخت و بصیرت و مسئولیت پذیری و شدن متحول می گرداند و انسان بی ایمان را به سوی ظلمات و فسق و فساد و جهل و پیری کور کورانه و خفت و خواری و ذلت پذیری دگرگون می سازد. و اینکه به سوی او گردآورده می شوید.
در ذیل آیه با بیان (و انه الیه تحشرون) در قیامت به سوی او محشور می شوید، هشدار داده است ایمان آوردن به الله و رسیدن به نور و حیات و یا بالعکس کفر ورزیدن به الله و افتادن به پرتگاه پیروی از شهوات و سقوط و هلاکت، هر دو به انتخاب آزاد شما بستگی دارد، باید بدانید در روز قیامت به سوی او محشور می شوید و این شما هستید که باید پاسخگوی اکتسابات خودتان باشید.
آیه بعدی به مومنانی که گوش شنوا دارند و بر علیه ارزشهای منحطی که انسان ها را شرالدواب یا کر و کور و بی تعقل بار می آورد، برای جلب رضایت الله یک نفری یا دو نفری قیام کرده اند درس تقوی یا عمل به تمامی آنچه خداوند نازل نموده است می دهد، تا مردم جامعه ی خویش را خصوصا” زمام دارانی که زمام فکر و فرهنگ و اعتقادات مردم را در اختیار دارند، به تقوی الله امر نمایند و به ایشان گوشزد کنند فتنه ای در شرف وقوع است که اگر از عقاید باطل و باورهای فرقه ای که قرآن بیانگر آنها نیست توبه نکنید، دامن ظالمان و تمامی مردم را می گیرد و تر و خشک را با هم می سوزاند.
واتقو فتنه لا تصیبن الذین ظلموا منکم خاصه و علمو ا ان الله شدید العقاب- تقوی پیشه کنید، زیرا فتنه ای در پیش است که تنها ظالمان شما را فرا نمی گیرد و بدانید خداوند شدیدا” عقوبت می کند.
آیه بعدی بی تقوایان را که امر به تقوی شده اند افراد مومنی معرفی نموده است که روزی در نهایت ضعف و ناتوانی بوده اند، تعدادشان کم و قلیل بوده است. آن روزها همواره می ترسیده اند به وسیله ی عوامل خود فروخته حکومت طغیان گر، ربوده شوند، ولی خداوند به ایشان نصرت عنایت نموده و هم اکنون که امر به تقوی می شوند، امکانات و قدرت زیادی دارند و تعدادشان بسیار گردیده است. و به ایشان یاد آوری نموده است:
« وَاذْکُرُوا إِذْ أَنْتُمْ قَلِیلٌ مُسْتَضْعَفُونَ فِی الْأَرْضِ تَخَافُونَ أَنْ یَتَخَطَّفَکُمُ النَّاسُ فَآوَاکُمْ وَأَیَّدَکُمْ بِنَصْرِهِ وَرَزَقَکُمْ مِنَ الطَّیِّبَاتِ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ»(۲۶ انفال)
« ( ای مؤمنان ! ) به یاد آورید هنگامی را که شما گروه اندک و ضعیفی در سرزمین ( مکّه ) بودید و می‌ترسیدید که مردم شما را بربایند ، ولی خدا شما را ( در سرزمین مدینه ) پناه و مأوی داد و با معونت و یاری خود شما را ( در جنگ بدر پیروز گرداند و ) نیرو بخشید و غنائم پاکیزه‌ای بهره‌ی شما کرد تا این که سپاسگزاری بکنید ( و در راه جهاد به جان و دل بکوشید ) . »
امید این بود که این قدرت و امکانات و نیروهایی که به علت نصرت الهی در اختیار شما قرار گرفته است، در آن مسیری که مردم را از پرتگاه ظلوم و جهول بودن و سقوط شرالدواب ماندن و اینکه عموما” قدرت تعقل و تدبر و اندیشه در آیات ربشان را از دست داده اند به کار گیرید و با امکانات وسیع حکومتی که در اختیار شما قرار گرفته است به پیروی از رسول اکرم با محور قرار دادن قرآن مردم را از ظلمات و فرقه گرایی ها و اختلافات به سوی نور و وحدت و شناخت و بصیرت فرا خوانید.
شکر شما این است که این پیروزی و امکاناتی که در اثر تحقق وعده الهی در اختیار شما قرار گرفته است در جهت براندازی فرهنگ شرک و نابودی نظامهایی بکار گیرید که از بصیرت یافتن و اندیشیدن در آیات قرآن جلوگیری می کنند و تلاش می نمایند، مردمان همچنان نسبت به آیات قرآن بی ایمان و بی بصیرت و بدون شناخت باقی بمانند و از وضعیت شر الدواب بودن بیرون آورده نشوند.
آیه بعدی بیان فرموده این افراد نه تنها آمدن نصرت الهی را در جهت نصرت الله و برپا داشتن دین و عدم تفرقه در آن بکار نمی گیرند، بلکه از بیان حقایق کتاب آسمانی و کشانیدن نور مبین آن به درون افکار و اندیشه مردم شدیدا” جلوگیری می نمایند.
رسول امین یا کسی که رسول الله را اسوه حسنه خود می داند و گوش شنوا دارد، برای انجام تکلیف و ایفای رسالت و مسئولیت جانشین بودن در زمین بر سر چنین ایمان آورندگان خیانت پیشه ای فریاد بر می آورد: (۲۷ انفال)
ای ایمان آورندگان، مگر شما انسان را حامل امانت الهی نمی دانید؟س چرا مردم را ظلوم و جهول و بی تفاوت و غیر مسئول و نا آگاه و ترسو و جبون می خواهید؟
چرا به او نمی گویید رسالت و مسئولیت تو جلوگیری از خیانت در امانت الهی است؟ ای ایمان آورندگان مگر شما (ما انزل الله ) را بارزترین امانت الهی نمی دانید؟ پس چرا حقایق تعالیم آن را از مردم کتمان می کنید؟ چرا مطابق با سنت رسول اکرم(ص) که آیه آیه قرآن بیانگر آن می باشد، با تمسک به کتاب الله مردم را از ظلمات به سوی نور خارج نمی کنید؟ چرا آن هنگامی که آیات الله بر شما تلاوت می شود همچون مستکبران گوشتان را به کری می زنید و آیات آلهی را نشنیده می گیرید؟ مگر شما به نام الله و رسول او به قدرت و امکانات نرسیده اید؟ پس چرا به خدا و رسول او خیانت می کنید ؟ آیا نمی دانید خیانت به خدا و رسول او خیانت به قرآن و یا خیانت به امانت های خودتان می باشد؟
در سوره آل عمران درس می گیریم: سنت راستین رسول اکرم (ص) در پاسداری از امانت الهی این بوده است که رویارویی فریب کاران و دروغ بافان ایستاده و مشت رسوای ایشان را چنین باز کرده است:
« وَإِنَّ مِنْهُمْ لَفَرِیقًا یَلْوُونَ أَلْسِنَتَهُمْ بِالْکِتَابِ لِتَحْسَبُوهُ مِنَ الْکِتَابِ وَمَا هُوَ مِنَ الْکِتَابِ وَیَقُولُونَ هُوَ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ وَمَا هُوَ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ وَیَقُولُونَ عَلَى اللَّهِ الْکَذِبَ وَهُمْ یَعْلَمُونَ »(۷۸ آل عمران)
« و در میان آنان کسانی هستند که به هنگام خواندن کتاب ( خدا ) زبان خود را می‌پیچند و آن را دگرگون میکنند تا شما گمان برید ( آنچه را که می‌خوانند ) از کتاب ( خدا ) است ! در حالی که از کتاب ( خدا ) نیست . و می‌گویند که : آن از نزد خدا ( نازل شده ) است و با این که از سوی خدا نیامده است و به خدا دروغ می‌بندند و حال آن که می‌دانند ( که دروغ می‌گویند ) . »
این آیه نشان می دهد سنت رسول اکرم (ص) در پاسداری از امانت الهی یا آن هنگامی که می بیند گروههای که خودشان را پیرو کتاب آسمانی معرفی می کنند، ولی به نام کتاب الله بر خدا دروغ می بندند و مردم را به اطاعت کور کورانه خود می کشانند و از مسیر حق و حقیقت بسوی جهل و خرافات سوق می دهند، با بصیرت دادن به مردم از گسترش دامنه دروغ ها و خیانت ها جلوگیری می کرده است.
آیه بعدی بیان فرموده رسول اکرم به این گونه فرقه های خیانت پیشه فرموده است:
شما که خودتان را پیرو ابراهیم و اسماعیل و اسحق و یعقوب و موسی و عیسی می دانید کدامیک از پیامبران به نام الله و به نام کتاب او به مردم دروغ گفته اند و کدامیک از آنان بدون معیار و میزان قرار دادن کتاب آسمانی مردم را به عبادت خویش دعوت کرده اند که شما این چنین می کنید؟
« مَا کَانَ لِبَشَرٍ أَنْ یُؤْتِیَهُ اللَّهُ الْکِتَابَ وَالْحُکْمَ وَالنُّبُوَّهَ ثُمَّ یَقُولَ لِلنَّاسِ کُونُوا عِبَادًا لِی مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلَکِنْ کُونُوا رَبَّانِیِّینَ بِمَا کُنْتُمْ تُعَلِّمُونَ الْکِتَابَ وَبِمَا کُنْتُمْ تَدْرُسُونَ»(۷۹ آل عمران)
« هیچ کسی ( از پیغمبران ) را نسزد که خدا بدو کتاب و حکمت و نبوّت بخشد ، آن گاه او به مردمان بگوید : به جای خدا ، بندگان ( و پرستش‌کنندگان ) من باشید . بلکه ( به مردمان این چنین می‌گوید که : ) با کتابی که آموخته‌اید و یاد داده‌اید و درسی که خوانده‌اید ، مردمانی خدائی باشید ( و جز او را بندگی نکنید و نپرستید ) . »
برای بشری که خداوند به او کتاب و حکم و نبوت دهد، چنین نبوده است که او به مردم بگوید مرا عبادت کنید (یعنی بی توجه به ملاک ها و معیار ها ی کتاب آسمانی یا وحی بدون چون و چرا نظر مرا بپذیرید و مرا عبادت کنید) بلکه پیامبران به مردم گفته اند:
( کونوا ربانیین) پرورش یافتگان رب باشید
( بما کنتم تعلمون الکتاب ) به آنچه که هستید تعلیم دهندگان کتاب؟
( و بما کنتم تدرسون) و به آنچه هستید درس گیرندگان.
یعنی پیامبران به آن جهت که شان انسانها را در زمین مقام جانشینی می دانند و آنان را حامل امانت الهی می شناخته اند به مردم می گفته اند بر اساس تعالیم کتاب همانند پیامبران زندگی کنید، شان و شخصیت و کرامت شما ایجاب می کن که همچون رسولان امین ابلاغگر رسالت الله باشید در حالیکه شما فرقه گرایان دروغگو مردمی را زیر سلطه فرهنگی خود می خواهید که هرچه دروغ و افتراء بر الله به نام کاب الله می بندید و به مردم می گویید بدون چون و چرا و چشم و گوش بسته پذیرا شوند. بنابر این بشنوید خداوند درباره چنین مردمی فرموده است: ( ان شرالدواب عند الله الصم البکم الذین لا یعقلون.)
___________________________________
منبع: انسان حامل امانت الهی / مولف: مهندس حسین برازنده / ناشر: مولف پاییز ۱۳۷۱
تنظیم برای نوگرا: باران