غرور هنگام خدمت رسانی به دیگران
غرور هنگام خدمت رسانی
به دیگران
از جمله درهایی که اگر گشوده شود نفس فرصت بزرگی می یابد تا بر
دیگران غرور و فخر فروشی نموده و احساس برتری و امتیازی نماید، موفقیت در خدمت
رسانی به دیگران است. هنگامی که این حالت روی داد، نفس شروع به پافشاری بر صاحبش
مینماید تا بر دیگران منت بنهد، و به آنان یادآوری کند که در راه آنان بذل و بخشش
نموده و جان نثاری کرده است. همچنین مدام آنان را مورد پرس و جو قرار میدهد تا
نظرشان را در مورد کاری که برای آنان انجام داده بداند تا شاید آنان را وادارد که
به سپاس گذاری، و تعریف و تمجید او بپردازند.
در برابر این دَرِ
عظیم چه باید کرد؟!
هرگاه این در به روی
بنده ای گشوده شود شخص نیازمند مجاهده ای بزرگ است تا بتواند آنرا ببندد. از
مهمترین وسایل در این راه:
۱- یادآوری این نکته که منت گذاشتن به واسطه بخششها
خطر بزرگی در پی دارد_ فرقی نمیکند که این بخشش مادی یا معنوی باشد_ و سبب میشود
تا کارها نیست و نابود گردد.
خداوند میفرماید:
” یَا أَیُّهَا
الَّذِینَ آمَنُو لاَ تُبْطِلُوا صَدَقَاتِکُم بِالْمَنِّ وَ الْاَذَی” (بقره/ ۲۶۴)
” ای کسانی که
ایمان آورده اید، بذل و بخشش های خود را با منت و آزار، پوچ و تباه نسازید”.
ضحاک در تفسیر این آیه
میگوید: کسی که انفاق نموده سپس به واسطه آن منت بنهد، یا به خاطر بخششی که کرده
آزاری برساند، پاداش این کارش نیست و نابود می شود. مثالی آورده که چنین کسی همچون
مثل قطعه سنگ صاف و لغزنده ای است که بر آن (قشری از) خاک باشد، و باران شدیدی بر
آن ببارد و آنرا به صورت سنگی صاف( و خالی از هر چیز) برجای گذارد. همچنین خداوند
پاداش کسی را که بخشش کرده اما به واسطه آن منت مینهد از بین میبرد همچون بارانی
که این خاک را از بین میبرد.
منت نهادن فقط سبب
نابودی کار نیک نمیشود بلکه سبب میشود تا انجام دهنده آن مورد خشم و غضب خداوند
قرار گیرد. پیامبر(ص) میفرماید: ” خداوند در روز قیامت به سه گرو نمی نگرد:
کسانی که پدر و مادر خود را اذیت میکنند و با آنان ارتباطی ندارند، کسانی که
پیوسته مست هستند و کسانی که به واسطه بخشش های خود منت میگذارند…”
ابن ابی حاتم از ابن
عباس روایت میکند که گفت: کسی که منت مینهد وارد بهشت نمیگردد. این سخن بر
من گران آمد تا اینکه در کتاب خداوند در خصوص کسی که منت میگذارد دیدم که:
” لاَ تُبْطِلُوا
صَدَقَاتِکُمْ بِالْمَنِّ وَ الأَذَی”
۲- تلاش برای برخورد
نکردن با کسی که خدمتی به او شده یا دیدار با او در زمانی که نفس آنچه را انجام
داده فراموش کرده و به کار های دیگر مشغول است.
۳- لازم است که از حجم
کارهایی که با دیگران انجام میدهیم بکاهیم و این احساس را در آنان بوجود آوریم که
هرگاه خواستند ما را وادار به انجام کارهایی که در توانمان نیست بکنند، بگوییم ما
مکلف به انجام کارهای بسیار بزرگ نیستیم.
۴- از جمله وسایلی که
این دَر را میبندد این است که برای خدمت به دیگران تلاش نمایی بدون اینکه متوجه تو
شوند یا هویتت را بشناسند.
مردم گمان میکردند که
علی ابن حسین بخل میورزد، اما هنگامی که مرد، دریافتند که به صد خانوار در مدینه
غذا میداد… این خانواده ها در مدینه زندگی میکردند بدون اینکه بدانند غذایشان از
کجا می آید هنگامی که علی ابن حسین مرد، دیدند که دیگر شبها چیزی برای آنان آورده
نمشود.
—————————————————
منبع : بتت را بشکن
مؤلف : دکتر مجدی
هلالی
مترجم : مجتبی دروزی
انتشارات : نشر احسان