رابطه مولانا ندوی با حرکت اخوان المسلمین

رابطه
مولانا ندوی با حرکت اخوان المسلمین

 در دورانی که حضرت امام ندوی با نهضت اخوان
المسلمون آشنا گردید ، این نهضت در اوج ترقی و عروج بود و تلاشهای بسیاری را در
زمینه احیای غیرت اسلامی مسلمانان انجام داد که در اثر آن بسیاری از مجاهدان جان
برکف این نهضت و از جمله و مؤسس آن ، مرشد بزرگ شیخ حسن البناء به شهادت رسیدند و
بسیاری دیگر از کشورهای اسلامی بویژه کشورهای عربی با اسلام راستین آشنا گشته ،
نسبت به اسلام و مسلمانان احساس درد و الم کردند و رگ غیرت ایمانی شان به حرکت
درآمد . مولانا نتوانست با رهبر این حرکت ، شیخ البنا ، ملاقات نماید گرچه آرزوی
دیرینه و محبت شدیدی برای دیدار ایشان داشت . 

چون
مولانا ندوی در سال ۱۹۵۰ م به مصر سفر کرد . در حالی که شیخ حسن البنا در سال ۱۹۴۹
م به افتخار شهادت نایل گشته بود . علی رغم اشتیاقی که مولانا برای ملاقات با حسن
البنا داشت ، موفق به دیدار نشد و می خواست که حقیقت این نهضت را از زبان بنیان
گذار آن جویا شود ، اما پس از آن توانست که در میان مریدان و پیروان شیخ حسن
البناء جای گرفته از حقیقت این نهضت آگاه شود و یقین پیدا کرد که خداوند متعال
برای اصلاح احوال امت شیخ حسن البناء را انتخاب فرموده است .

بلال
عبدالحی حسنی می نویسد :

از
میان نهضتها و گروهها ، بیش از همه با اخوان المسلمون رابطه داشت و مسئولان این
نهضت نیز با محبت و تقدیر از ایشان استقبال کرده ، در محافل و نشستهای مهم شان از
ایشان دعوت به عمل می آورند . مولانا نیز با صراحت تمام از خوبیها یشان تمجید می
کرد و بر کاستیها و نکات ضعف ایشان انگشت می گذاشت : خامیهایی که امکان داشت برای
آنان ایجاد ضرر کند و مسئولان این نهضت نیز این امور را پذیرا بودند و به حقایق
اعتراف می کردند . حتی در یکی از سخنرانیها در محفلی مهم و بزرگ گفتند : زمانی که
شیخ ابوالحسن به سخنرانی مشغول بود انگار شیخ حسن البنا در میان ما موجود است .

در
این سفر با گرمی خاصی از مولانا ندوی استقبال کرده در بسیاری موارد از سخنان گهر
بار ایشان بهره مند گشتند و کتاب (( اریدان اتحدث الی الاخوان )) یادگار همان
دوران می باشد . مولانا در این سفر ، سه نکته مهم را به اخوانیها تأکید کرد :

۱-  از فرصت حد اکثر بهره را برده
در راستای انتشار دعوت الی الله ، کاشتن درخت ایمان در دلها ، تربیت کردن مردان
دینی و ایجاد روابط با طبقات مختلف از هیچ دقیقه ای فروگذار نکنند .

۲-    
مردانی را در مهد خود پرورش دهند که حاملان لواء ، گردانندگان دعوت و رجال
پرور باشند .

۳-    
تغذیه قلب و روح که بتوانند نشاط و حماسه مردان دعوت را محفوظ نگه دارند .

گرچه
مولانا ندوی نتوانست با مرشد بزرگ این نهضت رابطه برقرار نماید ، اما آثار تربیت ،
مجاهده و زحمت های بی محابای ایشان را در وجود افراد این گروه مشاهده کرد که از
خلال آن توانست به جایگاه خود شیخ حسن البنا پی ببرد . مولانا اسباب و عوامل تأثیر
پذیری خویش را از این نهضت چنین بیان می دارد .

۱-  این نهضت توانست در زندگی
افرادی که از فرهنگ و تمدن غرب و حکومت ترکیه متأثر بودند ، چنان نیروی عمل ،
فداکاری ، ساده زیستی و توان مجاهده پدید آورد که یافتن نظیر آن در این دوران مشکل
می باشد .

۲-  امر دیگری که از آن متأثر گشتم
، محبت و دوستی اخوانیها و استحکام رشته اخلاق ، مودت ، احساس اخوت و دوستی بود که
به طور عموم در میان نهضت ها و گروهها بسیار کم دیده می شود و هنگام ملاقات با
همدیگر می گویند : اخوک فی الله فلان .

۳-  اخوانیها با زندگی رابطه نزدیکی
دارند . آنها از زندگی نمی گریزند بلکه در آن داخل شده و در صدد حل مشکلات آن بر
می آیند و با زندگی عموم مردم و زندگی عملی نیز رابطه دارند و این یکی از اسباب
بزرگ موفقیت به شمار می رود .

۴-  یکی از امتیازات روشن و نمایان
این نهضت آن است که با پرهیز از اختلافات دینی و علمی به کار خود مشغول می باشد
واین امر از سعادتمندی یک نهضت است که در عصر کینه توزیهای دشمنان اسلام ، فقط به
کارهای دعوتی و اصلاح گری بپردازد .

۵-  بزرگترین کارنامه نهضت اخوان آن
است که در مصر و کشورهای عربی دیگری که تابع آن هستند ، به عنوان سدی در برابر
لائیکی گری ، بی بندوباری ، سیل بنیان افکن تحقیر دین ، ارتداد و طغیان ذهنی قرار
گیرد و در مقابل ادیبان ، روزنامه نگاران و مصنفیی که پرچمدار انقلاب فرانسه بودند
و با ادبیات به اصطلاح تجدد گرا و افکار و تحقیقات شک آفرین خویش درصدد مسخره دین
و دینداران بودند ، به اتفاق همه گروهها فقط نهضت اخوان توانست با جرأت و حماسه رو
در روی آنان صف آرایی و جبهه گری کرده مردم را از تبلیغات مسموم آنان آگاه سازد و
چنان ادبا ، نویسندگان و مؤلفانی در دامان خویش پرورد که توانستند در مقابل لشکر
شکاکان و خود باختگان فکری و فرهنگی ایستادگی کنند و از حریم اسلام راستین پاسداری
نمایند و این کارنامه اخوان چنان با عظمت است که هر کس در قلبش نور ایمان وجود
داشته باشد ، نمی تواند از آن بگذرد و در نتیجه مشاهده همین آثار اخوان بود که
بنده در یکی از سخنرانی های خویش در هندوستان گفتم : کسی که در قلب او نور ایمان
باشد ، با اخوان محبت می کند و کسی که در دل او نفاق باشد ، با آن مخالفت خواهد
ورزید .

مولانا
بازهم یادآور می شود که کاش این حرکت و نهضت بطور سریع جنبه رسمی پیدا نمی کرد و
مدتی را با دعوت اسلامی در میان صفوف عموم مسلمانان می توانستند بگذرانند  و در این صورت می توانستند شاهکارهای بزرگی را
در عرصه بیداری امت اسلام و آشنا سازی آنان با اسلام راستین بیا فرینند .   

———————————————————

منبع : جلوه های از زندگی ، اندیشه و خدمات
سید ابوالحسن ندوی

مؤلف : عبداللطیف ناروئی

انتشارات : صدیقی