مختصری از تاریخچه نورجی ها یا جماعت نور

مختصری از تاریخچه  نورجی ها یا جماعت نور

جماعت نور (nurcular  نورجولار) یا حرکت رساله نور، یک جنبش اسلامی است که در اوائل قرن بیستم با توجه به آموزه های سعید نورسی پدیدار گشته است

این جماعت از لحاظ اعتقادی و فقهی سنی مذهب هستند.

فعالیت اصلی این جماعت ، خواندن، درک کردن و انتقال رسائل نور (عنوان مجموعه کتاب سعید نورسی) به دیگران است

نورجی ها این فعالیت و حرکت را خدمت ایمانی و قرانی یا به طور خلاصه خدمت( hizmet  ) می گویند.

این جماعت اساس نامه ایی مشخص مثل گروههای دیگر اسلامی تعریف نکرده  و اساسنامه این گروه کلیات رسائل نور است

این جماعت با خریدن و اجاره کردن مکانهایی که در بین خودشان به درسخانه (Dershane) معروف است، فعالیت میکنند ،

معمولا مسئول درسخانه کسی است که زندگی اش را وقف انتشار کلیات رسائل نور کرده ، می باشد به این اشخاص وقف (Vakif) می گویند؛ این اشخاص انسانهایی بسیار متین، آرام و در حین حال به اجرای دستورات دین شدیدا مقید هستند و برنامه روزانه شان ، خواندن قران ، ادعیه و کلیات رسائل نور است و کسانی که به درسخانه می آیند را با کتاب های سعید نورسی آشنا می کنند

از دید این جماعت بهترین تفسیری که برای قران نوشته شده ( تفسیر معنوی)، کلیات رسائل نور می باشد.

و استاد سعید نورسی در کلیات خود می گوید:

رساله یک اثر ایمانی ست که امنیت و آسایش را در قلب ها قرار می دهد این آثار که فلسفه قرآن در قرن بیستم می باشد ، تفسیری ست که حقایق ایمانی قرآن با براهین محکم بیان و اثبات و ایضاح می گردد.

رساله نور گنجینه فیض و نور است که از مشرب نورانی سرورمان رسول اکرم (ص) و سجایای عالی صحابه می گوید.

هم چنین ایشان ؛ هنگامی که در سال ۱۹۳۵ بخاطر نوشته هایش برای اعدام به دادگاه مجازات های سنگین برده بودند ،  در دفاعیاتش گفت: رساله نور خاموش نمی شود و کسی هم نمی تواند آن را خاموش کند؛ این کتاب نوری است که هر قدر برای خاموش کردن در آن بدمند درخشان تر می شود ؛ رساله نور کشافی است که معمای طلسم کائنات را کشف و حل می کند.

بعد از وفات سعید نورسی و رفتن شاگردهایش به شهرهای مختلف و به طبع آن  نسل جدید شاگردان رسائل نور ؛ گروههای مختلف از جماعت که به مشرب تعبیر می شوند ، پدیدار گشتد

بعد از وفات استاد سعید نورسی در ۲۳ مارس ۱۹۶۰  با وجود  تأکید زیادی که ایشان  بر اتحاد و پرهیز از تفرقه داشت و از انجمن ها و گروه هایی که در صدد اتحاد بودند ، حمایت می کرد؛ گروههای مختلفی از جماعت نور به علت تفاوتشان در نحوه دعوت، مدیریت و نگاه متفاوت  به جهان سیاست و قومیت، پدیدار گشتند

سعید نورسی دوازده وارث تعیین کرده بود  و قبل از وفات ایشان اختلافات بین وارثان پیش آمد

 اولین دوره تقسیم جماعت به اخرین سالهای زندگی استاد سعید نورسی برمیگردد، زمانی که خط ترکی لاتین شده بود، سعید نورسی برای اینکه جوانان بتوانند از رسائل نور بهره ببرند، اجازه دادند که رسائل نور به خط لاتین چاپ گردد، تا قبل از آن رسائل نور به خط عثمانی( رسم الخط عربی) نوشته وچاپ می شد،

چاپ رسائل نور به خط لاتین مخالفانی پیدا کرد بزرگترین مخالف این کار احمد خسرو آلتون باشاک (Ahmet  Hüsrev Altınbaşak) بود و استدلال میکرد که ما نباید رسائل نور را به خطی جز خط قرآن بنویسیم. و بخاطر همین از استاد خود، سعید نورسی جدا شد، این گروه یازیجیلار(Yazıcılar ، کسانی که رسائل نور را می نویسند) نامیده شد

احمد خسرو و گروهش تنها به نوشتن رساله نور به خط عثمانی و قرآن و کتاب ادعیه و خواندن آنها مشغول شدند.

گروهی از جماعت از این رفتار احمد خسرو نارحت شدند و تشکیل هیئت شورا و هدایت جماعت از طریق شورای عالی شاگردان “Ağabeyler Konseyi” را مناسب دیدند .

وقتی که شاگردان اصلی نور از هم جدا شده بودند، چگونه این هدف میسر می شد؟

بار اصلی جماعت بر دوش زبیر گوندوزالپ (Zübeyir Gündüzalp) و نسل جوان شاگردان نور، مصطفی صونغور(Mustafa sungur )، محمد فرنجی (Mehmet Fırıncı) و بکیر برک (bekir berk) بود؛ اینها نسل دوم شاگردان نور محسوب می شدند.

شاگردان نور یا بزرگان جماعت نور (طاهری موتلو   Tahiri Mutlu ، مصطفی صونغور Mustafa Sungur ، جیلان چالیشکان Ceylan Çalışkan ، حسنی بایرام Hüsnü Bayram ، عبدالله یگین Abdullah  Yeğin ، بایرام یوکسل Bayram Yüksel ، محمد فرنجی Mehmet Fırıncı) زبیر گوندوزالپ را به رهبری جماعت برگزیدند و هیئت مشورت را ایجاد کردند

زبیر گوندوزالپ، نزدیکترین فرد به سعید نورسی و ملازم ایشان در اواخر عمر استاد سعید نورسی بود.

این گروه به اقویوجولار (Okuyucular  خوانندگان) معروف شدند

در زمان زبیر گوندوزالپ تلاش هایی از طرف شورای شاگردان نور برای متحد کردن و جلوگیری از اختلافات بیشتر بین گروه اقویوجولار Okuyucular  و یازیجیلار Yazıcılar  صورت گرفت که با سوءتفاهم هایی که بوجود آمد، به سرانجامی نرسید و اختلافات بیشتر شد

در همین دوران  با توجه به حرکت ها و فعالیت های مستقل بعضی از شاگردان نور وابسته به گروه اقویوجولار Okuyucular  ، شاخه های دیگری از جماعت نور بوجود آمدند

. سروان بازنشسته محمد کایالار Mehmet Kayalar  در شهر دیاربکر معتقد به استفاده از سلاح در تبلیغ رسائل نور بود.

. سعید اوزدمیر Said Özdemir  در آنکارا شاخه تنویر را ایجاد کرد، این شاخه از اقویوجولار که به گروه اخلاص نور İhlas Nur Grubu  معروف شدند در سال ۱۹۶۳ برای اولین بار به فعالیت چاپ و نشر رسائل نور پرداخت

. محمد کورداغلو Mehmet Kurdoğlu  نیز در آنکارا درونی ترین شاخه جماعت نور ( جماعت کورداغلو)  را ایجاد کرد، این گروه جزء اولین گروههایی است که به درسخانه اهمیت ویژه ای می دادند.

. توفیق پاکسو (Tevfik Paksu) و حسام الدین آق مومجو(Hüsameddin Akmumcu ) خواهان ایجاد یک حزب اسلامی به رهبری نجم الدیم اربکان بودند، به دلیل مخالفت شورای عالی شاگردان (Ağabeyler Konseyi) از جماعت جدا شده و گروه مشورت (Meşveret Grubu) را ایجاد کردند

جماعت نور علاوه بر موارد بالا به گروههای دیگری نیز تقسیم شد

امروزه در کنفرانس و یا گردهمایی هایی که یک گروه از جماعت نور برگزار می کند، گروههای دیگر جماعت نور با شرکت در این کنفرانس ها و هم چنین رفتن رهبران هر گروه به اینگونه کنفرانس و گردهمایی ها سعی در متحد و یکپارچه ساختن جماعت انجام میدهند

اصول جماعت نور (Nurcular)

سعید نورسی در کلیات رسائل نور اصولی را که لازم است نورجی ها انجام دهند تشریح کرده است؛ ما در اینجا به ذکر چهار مورد از آنها بسنده می کنیم:

. عدم مشغولیت در سیاست و دولت

. حرکت مثبت و پرهیز از هرگونه حرکت منفی

. رضای خداوند را اساس حرکت خود قرارداده و تنها به فکر خدمت قرآنی باشد

. این مشرب، طریقت و صوفی گری نیست بلکه جماعت(منظور اتحاد و جمع شدن عالم اسلام) هست و مقام های شیخ و مرید در این مشرب وجود ندارد.

کسانی که می خواهند اطلاعات بیشتری کسب کنند به کلیات رسائل نور مراجعه نمایند و هم چنین در سایت روزنامه milligazete  (https://www.milligazete.com.tr/haber/820496/nurculuk-nedir-gercek-nurcu-kimdir )به خصوصیات نورجی ها پرداخته شده مراجعه نمایند

فقط بعضی از گروههای جماعت نور، طبق بعضی از اصول گفته شده در کلیات عمل نمی کنند.

گروه های جماعت نور

محمدامین بیرینجی

Mehmed Emin Birinci

NESİL نسیل

محمد کورداُغلو  Mehmet Kurdoğlu

KURDOĞLU

گروه کورداغلو

این گروه به کرد بودن سعید نورسی اهمیت ویژه ای می دادند

محمدصدیق دورسون

Muhammed Sıddık Dursun

MED-ZEHRA

مد- زهرا( مدرسه الزهرا)

از گروه مد- زهرا جدا شدندعزالدین یلدریم
İzzettin Yıldırım

ZEHRA VAKFI

موسسه زهرا

با توجه به منابعی که قبل از سال ۲۰۱۴ چاپ و پخش شده است، جنبش گولن شاخه ای از جماعت نور محسوب می شد؛ پنج شخصیت مهم جماعت نور در تاریخ ۳۱ دسامبر ۲۰۱۳ اعلام کردند که فعالیت های سیاسی با افکار واصول جماعت مطابقت و همخوانی ندارد که کارشناسان این بیانیه را مربوط به حرکت های جنبش گولن دانستند و به گونه ایی جماعت نور را از جنبش گولن جدا کردند

خصوصا بعد از کودتای ۱۵ جولای ۲۰۱۶ بزرگان جماعت نور مواضع تندی علیه جنبش گولن گرفتند

مقالات مرتبط :

جماعت نور

مختصری از تاریخچه نورجی ها یا جماعت نور

زندگینامه بدیع الزمان سعید نورسی

زندگینامه سعید نورسی در نگاهی گذرا و مفید

منابع و ماخذ:

1. ^ Nursi, Said. Kastamonu Lahikası. Onu yazan ve yazdıran ve okuyan, Risale-i Nur talebesi unvanını alır.
2. ^ ^a b Kitapçı, Zekeriya. Bediüzzaman Said Nursi ve Anadolu İman Hareketi.
3. ^ Nursi, Said. Emirdağ Lahikası. Risale-i Nur’u okumak, on defa benimle görüşmekten daha kârlıdır. Zaten benimle görüşmek âhiret, iman, Kur’ân hesabınadır…Âhiret, iman, Kur’ân için ise, Risale-i Nur daha bana ihtiyaç bırakmamış.
4. ^ Nursi, Said. Emirdağ Lahikası. Benimle hakikat meşrebinde sohbet etmek ve görüşmek isteyen adam hangi risaleyi açsa, benimle değil, hâdim-i Kur’ân olan Üstadıyla görüşür ve hakaik-i imaniyeden zevkle bir ders alabilir.
5. ^ Eşref, Edip. Risale-i Nur Müellifi Bediüzzaman Said Nur – Hayatı, Eserleri, Mesleği.
6. ^ Nursi, Said. Emirdağ Lahikası – II. biz ahlâk-ı İslâmiyenin ve hakaik-i imaniyenin kemâlâtını ef’âlimizle izhar etsek, sair dinlerin tâbileri, elbette cemaatlerle İslâmiyete girecekler; belki küre-i arzın bazı kıt’aları ve devletleri de İslâmiyete dehâlet edecekler.
7. ^ Nursi, Said. “On Üçüncü Lem’a / Yedinci İşaret”. Lem’alar. Biz Ehl-i Sünnet ve’l-Cemaat
8. ^ Nursi, Said. Tarihçe-i Hayat. hususî vazifemiz de, Kur’ân’ın imânî hakikatlerini tahkîkî bir sûrette ehl-i imana bildirip, onları ve kendimizi idam-ı ebedîden ve dai­mî, berzâhî haps-i münferidden kurtarmaktır.۱۳۶. harf sırasında bulunan |alıntı= parametresi soft hyphen character içeriyor (yardım)
9. ^ Nursi, Said. Emirdağ Lahikası – I. bu zamanda, her şeyin fevkinde hizmet-i imaniye bir kudsî vazifedir.
10. ^ “Birinci Makale / Unsuru’l-Hakikat”. Muhakemat. Herşeyde meşveret hükümfermadır. Bilinmeyen parametre |yazarı= görmezden gelindi (yardım)
11. ^ “On Üçüncü Şua”. Şualar. Şimdi siz, mâbeyninizde münakaşasız bir meşveret ediniz. Kararınızı kabul ederim. Bilinmeyen parametre |yazarı= görmezden gelindi (yardım)
12. ^ ^a b c d Güldoğan, Asiye (۱۱ Temmuz 2015). “Nurcular hakkında bu sırları ilk kez okuyacaksınız”. Odatv. ۲۶ Ocak 2016 tarihinde kaynağından Arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2016.
13. ^ ^a b “Ağabeyler’in Nur Meclisi”. Sabah. ۲۱ Aralık 2004. 18 Kasım 2011 tarihinde kaynağından Arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2016.
14. ^ “Nurcular Hakkındaki Bilinmeyenler”. Aktif Haber. ۲۳ Eylül 2006. 4 Haziran 2016 tarihinde kaynağındanarşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2016.
15. ^ ^a b c Yalçın, Soner (۲۱ Aralık 2014). “Nurcularda büyük bölünmenin sebebi”. Sözcü. ۴ Haziran 2016tarihinde kaynağından Arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2016. Tarih değerini gözden geçirin: |arşivtarihi= (yardım)
16. ^ Said Nursî (۲۰۱۳) [۱۹۴۴-۱۹۴۷]. “Yirmiyedinci Mektub”. Emirdağ Lâhikası. Risale-i Nur. RNK Neşriyat. s. ۱۶۷٫ Nurcular, siyasetlerle alâkaları olmaz. Yalnız iman hakikatleriyle bütün hayatları bağlıdır.
17. ^ Said Nursi (2013). “Ondördüncü Şua”. Şualar. RNK Neşriyat. s. ۳۵۴٫ Risale-i Nur’un esas mesleği olan şefkat, hak ve hakikat ve vicdan, bizleri şiddetle siyasetten ve idareye ilişmekten men etmiş.
18. ^ ^a b Said Nursi (2013). Tarihçe-i Hayat. RNK Neşriyat. s. ۲۴۹٫ Bizim vazifemiz müspet hareket etmektir. Menfî hareket değildir. Rıza-yı İlâhîye göre sırf hizmet-i imaniyeyi yapmaktır
19. ^ Nursi, Said. “Yirmi Birinci Lem’a”. Lem’alar. Amelinizde rıza-yı İlâhî olmalı. Eğer O razı olsa, bütün dünya küsse ehemmiyeti yok.
20. ^ Said Nursi (2013). Emirdağ Lahikası. RNK Neşriyat. s. ۱۹۷٫ Mesleğimiz tarikat değil
21. ^ Nursî, Said. “Yirmibirinci Lem’a”. Lem’alar. Risale-i Nur. RNK Neşriyat. Mesleğimiz şeyhlik olsaydı, makam bir olurdu veyahut mahdut makamlar bulunurdu…Fakat mesleğimiz uhuvvettir. Kardeş kardeşe peder olamaz, mürşid vaziyetini takınamaz.
22. ^ Aköz, Emre; Atal, Nevzat (۲۳ Aralık 2004). “Bir bakışta Nurcu kuruluşlar”. Sabah. ۱۸ Haziran 2015 tarihinde kaynağından Arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2016.
23. ^ Barlas, Mehmet (۱۴ Ekim 2000). “Said Nursi’den Fethullah Gülen’e.” Yeni Şafak. ۱۳ Eylül 2016 tarihinde kaynağından Arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2016. Bilinmeyen parametre |dizi= görmezden gelindi (yardım)
24. ^ Yavuz, H. (2005). Modernleşen Müslümanlar: Nurcular, Nakşiler, Milli Görüş ve AK Parti (Vol. 22). Kitap Yayinevi Ltd.
25. ^ ^a b c Çakır, Ruşen (۱۸ Şubat 2014). “Nurcular olup bitenlere ne diyor?”. Vatan. ۲۴ Mayıs 2016 tarihinde kaynağından Arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2016.
26. ^ Yaşlı, Fatih (27 Temmuz 2016). “Anti-komünizmden 15 Temmuz’a”. Birgün. ۲۸ Temmuz 2016 tarihinde kaynağından Arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2016.
27. ^ Yalçın, Soner (۲۶ Ekim 2016). “http://www.sozcu.com.tr/2016/yazarlar/soner-yalcin/basbakan-yanlis-biliyor-1468959/”. Sözcü. ۱۶ Kasım 2016 tarihinde kaynağından Arşivlendi. |başlık= dış bağlantı (yardım)
28. ^ “Nurcu gazete Fethullah’a sahip çıktı”. Odatv. ۱۱ Ağustos 2016. 2 Eylül 2016 tarihinde kaynağından Arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2016.
29. https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Nur_Cemaati&oldid=20032584“
30. https://www.sozcu.com.tr/2014/yazarlar/soner-yalcin/duduklu-tencere-suikasti-685435/
31. https://www.milligazete.com.tr/haber/820496/nurculuk-nedir-gercek-nurcu-kimdir
32. https://sorularlaislamiyet.com/nurcular-kimlerdir-ozellikleri-nelerdir-neye-inanirlar-nurculuk-islamda-yeni-bir-mezhep-mi
33. https://www.risalehaber.com/turkiyede-kac-milyon-nurcu-var-10766yy.htm
34. https://www.yeniakit.com.tr/haber/iste-feto-ile-nurcular-arasindaki-farklar-202333.html