وسایل عملی برای تقویت ایمان

وسایل عملی برای تقویت ایمان

 برای اینکه ایمان فردی تقویت شود نیاز به وسایلی دارد که بکارگیرد ودراینجا به صورت مختصر وسایل عملی برای تقویت ایمان فرد را ذکرمی کنیم:

۱.اخلاص:خداوندمی فرماید«قل انی امرت ان اعبدالله مخلصاً له الدین»زمر/۱۱ (بگو به من فرمان داده شده به این که خدارابپرستم وپرستش راخاص اوکنم)ودرجایی دیگر خداوند می فرماید:«وماامروا الا لیعبدالله مخلصین له الدین حنفاء»بینه/۵ درحالی که جزاین بدیشان دستورداده نشده که مخلصانه وحقگرایانه خدا را بپرستندوتنها شریعت اورا آیین خود بدانند) دراین رابطه پیامبر می فرماید:«انما الاعمال بالنیات وانما لکل امرئ ما نوی»متفق علیه (اعمال انسان به نیت اوبستگی دارد وهر کسی نتیجه نیت خود را درمی یابد)پس شرط اساسی برای قبولی اعمال نیت خالص برای خداست شاعری میگوید:برای پروردگارت آنچه که انجام می دهی آن راخالص گردان تاپنهان وظاهرتوباهم متفق شوند ،هرفکری برای غیر خدا وسوسه ای بیش نیست وهرذکرویادی برای غیر خدا نسیان وفراموشی است.

۲.مواظبت بر ادای فرایض وتلاش برانجام نوافل(سنت ها): این در بازشده خدا بربندگانش است خداوند درحدیث قدسی می فرماید:«ما تقرب عبدی الیّ بشئ احب مما افترضته علیه و…..» بنده ام به من نزدیکی نمی جوید مگر به چیزی دوست داشتنی تر ازآنچه که بروی فرض کرده ام باشد وهمیشه بنده ام بوسیله نوافل به من نزدیکی می جوید تا اینکه دوستش می دارم وچون دوستش داشتم شنوایی اومی شوم که به آن می شنود وچشمش که به آن می بیند ودستی که به آن چنگ می زند وپایش که با آن راه می رود واگر ازمن درخواست کند به وی می دهم واگر به من پناه بجوید به او پناه می دهم (بخاری)ودوست داشتنی ترین نوافل برای خدا نمازشب است که می فرماید:«تتجافی جنوبهم عن المضاجع یدعون ربهم خوفا وطمعا ومما رزقناهم ینفقون»سجده/۱۶ پهلوهایشان از بسترها دورمی شودوپروردگارخودرا با بیم وامید به فریاد میخوانند وازچیزهای که به ایشان داده ایم می بخشند.

۳. دوام ذکر:خداوند می فرماید:«فاذکرونی اذکرکم واشکروا لی ولا تکفرون»بقره/۱۵۲ (پس مرا یادکنید تا من نیز شما رایادکنم وازمن سپاسگذاری کنید واز من ناسپاسی مکنید)

وهمچنین می فرماید:« یا ایها الذین آمنوا اذکروا الله ذکراً کثیرا»احزاب/۴۱( ای مؤمنان بسیار خدارایادکنید)

«والذَّاکرین الله کثیراً والذَّاکرات اعدالله لهم مغفرهً واجراً عظیماً»احزاب/۳۵

 (ومردان وزنانی که خدا را بسیاریاد می کنند خداوندبرای همه آنها آمرزش وپاداش بزرگی رافراهم ساخته است)ودر احادیث پیامبر نیز این مر تاکید شده است همچنان که می فرماید:«مثل الذی یذکرربه والذی لا یذکرربه مثل الحی والمیت»بخاری (صفت کسی که خدارا یاد می کند وآنکه خدا رایاد نمی کند مانند زنده ومرده است)

وهمچنین می فرماید:« آیا شما راازبهترین وپاکترین اعمالتان درنزد پادشاهتان آگاه نسازم؟اعمالی که ازهمه بیشتر سبب ازدیاد درجات شما گردیده وبهترازانفاق طلا ونقره وبهتر ازآنکه بادشمن روبه رو شده وبا آنها درگیر شوید؟گفتند بله فرمود: ذکر ویاد خدای متعال

۴.تحقیق وبرسی حلال وحرام :استاد بزرگواردکترسیدنوح دراین رابطه می فرماید:خوردن حرام اصل وپایه هرمصیبت است وبرمسلمان لازم است که فقه صحیحی رابیاموزد وآن چه که خدا حلال وحرام کرده رابشناسد بخصوص درمعاملات مالی واگرازیادگیری فقه عاجز است براولازم است که برچیزی که حکم آن را نمی داند ازآن استفاده نکند تا اینکه ازعالمان واهل علم حکم وفتوای آن را بگیرد .

صحابه پیامبروکسانی که ازآنها تبعیت کرده اند برجدا کردن حلال ازحرام اهمیت زیادی قائل شده اند ودر اینجا یک نمونه ازآن را ذکرمی کنیم:حضرت عمربن خطاب روزی درهمی را نزد پسربچه ای یافت وازاوباتعجب پرسید:ای فرزندم این راازکجا آورده ای ؟ پسرجواب داد خزانه داربیت المال به من داده حضرت عمر خزانه دار راصدا کردوبه اوگفت : این را ازکجا بخشیده ای فرزندم ؟گفت درکنارم بود ومن آنچه که درخزانه بودرا می شمردم آنرا اضافه یافتم وبه او دادم حضرت عمرفرمود: امت پیامبر(ص) درروزقیامت ازاین درهم ازمن سؤال می کنند.

۵.دوری کردن ازشبهات: پیامبردراین رابطه می فرماید: «ان الحلال بیّن وان الحرام بیّن وبینهما امورمشتبهاتٌ لایعلمهن کثیرمن الناس فمن اتقی الشبهات فقد استبرأ لدینه وعرضه ومن وقع فی الشبهات وقع فی الحرام کالراعی یرعی حول الحمی یوشک ان یرتع فیه الاوان لکل ملک حمیً الا وان حمی الله محارمه الاوان فی الجسدمضغه اذاصلحت صلح الجسدکله واذا فسدت فسدالجسد کله الاوهی القلب»متفق علیه(همانا حلال وحرام واضح وروشن است ودرمیان این دوامورمشتبهی وجوددارد که بسیاری ازمردم آن رانمی دانند ،پس هرکه ازشبهات دوری کند دین وناموسش را حفظ کرده وهرکه درشبهات افتاد درحرام افتاده است مانند چوپانی که دراطراف چرآگاه ممنوعه می چراند ممکن است که گوسفندان به آن واردشوند ،آگاه باشیدکه برای هرپادشاهی منطقه ای ممنوعه وجوددارد ومنطقه ممنوعه خداوند چیزهای است که حرام نموده ،آگاه باشید که درجسم پاره گوشتی وجوددارد که اگراصلاح گردد همه جسددرست واصلاح می گرددواگرفاسد شود تمام جسم فاسد می گرددوبدانیدوآگاه باشیدکه آن قلب است.

برادرعزیزم اثر شبهه درقلبت شناخته می شودپیامبر می فرماید:گناه چیزیست که درسینه ات تردیدمی آورد وازاینکه مردم ازآن اطلاع یابند کراهت داری .

 ۶.تحقیق وپژوهش درسیره صالحین :ازبهترین چیزهای که انسان رابراستقامت درراه ایمان کمک ویاری می کند تحقیق وپژوهش درزندگی انسانهای صالح است وتوشه ای فراوان وذخیره ای گرانبها برای هرسالک راه حق است . خداوندمی فرماید:«کذلک یضرب الله للناس امثالهم»محمد/

۳(اینگونه خداوندبرای مردم مثالهای ایشان رابیان می دارد.به همین خاطر علمای سلف وخلف برتدوین وگردآوری اخباروسرگذشت آنها اصرار ورزیده اند وکتاب های فراونی دراین رابطه وجود داردمثل:۱.اسدالغابه فی معرفه الصحابه(ابن حجر)۲.سیراعلام النبلاء(للذهبی)و…..

 ۷.برادری درراه خداوبخاطر خدا: اسلام با کسی که تنها خودرامدنظرقراردهدوکسی راکه بسیارخودستا وخودپسنداست پیکارمیکند«المؤمن للمؤمن کالبنیان یشدبعضه بعضا» بخاری (مؤمن برای مؤمن مانندبنایی است که همدیگرراتقویت ومحکم میکند .خداوندبه واسطه این نعمت برادری برمامنت نهاده است زمانیکه می فرماید:

«واذکروانعمت الله علیکم اذ کنتم اعداءً فالف بین قلوبکم فاصبحتم بنعمه اخواناً»آل عمران/۱۰۳

(نعمت خداوند رابرخود بیاد آورید بدآنگاه که(برای همدیگر)دشمنانی بودیدوخدامیان دلهایتان (انس والفت برقراروآنهارابه هم)پیونددادپس(درپرتونعمت اوبرای هم )برادرانی شدید.

۸.بذل وانفاق: خدادرقرآن کریم می فرماید:[مثل الذین ینفقون اموالهم فی سبیل الله کمثل حبه انبتت سبع سنابل فی کل سنبله مائه حبه والله یضاعف لمن یشاء والله واسع علیم]بقره/۲۶۱ (مثل کسانی که دارائی خود را درراه خدا صرف می کنند.همانند دانه ای است که هفت خوشه برآرد ودرهرخوشه صد دانه باشد وخداوندبرای هرکه بخواهد آن راچندین برابر می گرداند وخدا(قدرت ونعمتش)فراگیر وآگاه است.آیات دررابطه با بذل وبخشش فراوانند وبه همین خاطر اسلام دینی است که بربذل وبخشش وقربانی وفداکاری تأکید دارد ومی خواهد افراد مسلمان سخی باشندوسخاوتمند.

پیامبر می فرماید:«یا ابن آدم ان تبذل الفضل خیرلک وان تمسکه شرلک »مسلم (ای فرزندآدم اگرتوآنچه را که ازمایحتاج خود اضافه داری انفاق کنی برایت بهتر است وهرگاه نگاهش داری برایت شراست)درحقیقت آنکه درمال بخالت می ورزد وآنراذخیره می کند درحق خود بخل ورزیده است خداوند می فرماید:«ومن یبخل فانما یبخل عن نفسه والله الغنی وانتم الفقراء »محمد/۳۸

۹.علم :یادگیری وآموزش دادن وظیفه انبیاء وفرستادگان خداست ،انبیای خدا کسانی بودندکه تعلیم می دادند.وشاید کسی سؤال کندرابطه علم با افزایش ایمان چیست ؟ جواب آنرا درکتاب خدا«قرآن» می یابیم که می فرماید:[انما یخشی الله من عباده العلماء]فاطر/۲۸ (تنها بندگان دانا ودانشمند ازخدا،ترس آمیخته با تعظیم دارند)این اسلوب حصروقصر است ،به گونه ای که ترس ازخدا منحصر به علماست وکسی که خدارابشناسد تقوای خدا رارعایت می کند .

۱۰.دعوت الی الله :«ومن احسن قولا ممن دعا ال الله وعمل صالحاً وقال اننی من المسلمین»(گفتار چه کسی بهتر ازگفتارکسی است که مردمان را به سوی خدا می خواند وکارهای شایسته می کند واعلام می دارد که من اززمره مسلمانان هستم).وهمچنین خداوند می فرماید:

«شما بهترین امتی هستید که به سود انسانها آفریده شده اید (مادام که)امربه معروف ونهی ازمنکر می نمائید.وبه خدا ایمان دارید.واحادیثی که دراین باره واردشده فراوان هستند که دراینجا به مختصر ذکرمی شود:پیامبر می فرماید:«من دلَّ علی خیر فله مثل اجر فاعله»مسلم(کسی که به کارخیری راهنمایی کند برای اومانندمزد انجام دهنده آن داده می شود) امام ابن قیم «رح»درکتاب اغاثه اللهفان می فرماید:یکی ازبهترین کارهایی که بنده دراین دوران زندگی باید به آن مشغول باشددعوت به سوی خداست که وظیفه انبیاءومرسلین است. دعوت برهرمسلمانی برحسب توانایی وقدرت خود واجب است،پزشک بانصیحت درست وصادق برای بیمارش وبخشندگی ورعایت بیماردردریافت دستمزد،این وظیفه براو واجب می شود.وبرمهندس برآنچه که می سازدوبنا می نهد محکم کارباشد وبیشترین واجب بر مدرسی که بنای ساختارعقلها بدست اوست.وهمچنین برتاجر دردرست معامله کردن وعدم غل وغش درکارش وکارمند درنیک استقبال کردن ازمردم وبرطرف کردن نیازهای آنها،ودوست درنصیحت رفیق ودوستش این وظیفه خطیررو می کند.

———————————

منبع:کتاب« اثرالایمان فی بناءالفرد والامه »

تالیف محمد بن عباس الباز

 ترجمه:شریف عباسیان