قانون احزاب و آیین نامه های مربوطه _1

قانون
احزاب و آیین نامه های مربوطه

 

قانون
فعالیت احزاب , جمعیتها ی سیاسی و صنفی و انجمن های اسلامی یا اقلیت های دینی
شناخته شده

 

فصل
اول – تعاریف

ماده
1: حزب , جمعیت , انجمن , سازمان سیاسی و امثال آنها تشکیلاتی است که دارای
مرامنامه و اساسنامه بوده و توسط یک گروه اشخاص حقیقی معتقد به آرمانها و مشی
سیاسی معین تاسیس شده و اهداف , برنامه ها و رقتار آن به صورتی باصول اداره کشور و
خط مشی کلی نظام جمهوری اسلامی ایران مربوط می باشد.

ماده
2 :انجمن , جمعیت , اتحادیه صنفی و امثال آن تشکیلاتی است که بوسیله دارندگان کسب
یا پیشه یا حرفه و تجارت معین تشکیل شده ,اهداف , برنامه ها و رفتار آن بگونه ای
در جهت منافع خاص مربوط به آن صنف باشد.

ماده
3 : انجمن اسلامی هر واحد اداری , آموزشی صنفی , صنعتی و یا کشاورزی تشکیلاتی است
مرکب از اعضای داوطلب همان واحد که هدف آن شناختن و شناساندن اسلام , امر به معرف
و نهی از منکر و تبلیغ و گسترش انقلاب اسلامی باشد.

ماده۴:
انجمن اقلیت های دینی موضوع اصل ۱۳ قانون اساسی تشکیلاتی است مرکب از اعضای داوطلب
همان اقلیت دینی که هدف آن حل مشکلات و بررسی مسائل دینی , فرهنگی , اجتماعی و
رفاهی ویژه آن اقلیت باشد.

ماده
5- منظور از کلیه گروههای مذکور در مواد بعدی این قانون , احزاب , جمعیتها , انجمن
های اسلامی یا اقلیت های دینی شناخته شده موضوع اصل ۲۶ قانون اساسی می باشد.

 

فصل
دوم – حقوق گروهها

ماده
6- فعالیت گروهها آزاد است مشروط بر اینکه مرتکب تخلفات مندرج در بندهای ماده ۱۶
این قانون نگردند.

تبصره
1- کلیه گروهها موظفند مرامنامه , اساسنامه , هویت رهبری خود و تغییرات بعدی آنها
را باطلاع وزارت کشور برسانند.

تبصره
2- برگزاری راهپیمایی ها با اطلاع وزارت کشور بدون حمل سلاح در صورتیکه به تشخیص
کمیسیون ماده ۱۰ مخل بمبانی اسلام نباشد و نیز تشکیل اجتماعات در میادین و پارکهای
عمومی با کسب مجوز از وزارت کشور آزاد است.

ماده
7- کلیه اعضای ساواک منحله فراماسونها , کسانیکه در فاصله ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ تا ۲۲
بهمن ۱۳۵۷ به وزارت رسیده و یا به عضویت مجلس سنا یا شورای ملی در آمده اند
گردانندگان رژیم سابق و حزب رستاخیز و کسانیکه بموجب احکام دادگاهها طیق موازین
اسلامی از حقوق اجتماعی محروم شده و یا می شوند از حق تاسیس جمعیت و حزی سیاسی و
یا شرکت در هیئت رهبری آن محرومند.

ماده
8- به وزارت کشور اختیار داده می شود با رعایت این قانون نسبت به ثبت گروهها و
صدور پروانه برای آنها اقدام نماید.

ماده
9- پرونده مربوط به تقاضای صدور پروانه که طبق آئین نامه اجرایی این قانون تنظیم
می شود حداکثر ظرف یکماه وسیله وزارت کشور به کمیسیون ماده ۱۰ این قانون احاله و
پس از تصویب کمیسیون ظرف ۱۰ روز پروانه گروهها با امضا وزیر کشور صادر خواهد شد.

ماده
10- بمنظور صدور پروانه جهت متقاضیان و نظارت بر فعالیت گروهها و انجام وظایف
مطرحه در این قانون کمیسیونی بشرح زیر در وزارت کشور تشکیل می گردد:

۱-
نماینده دادستان کل کشور

۲-
نماینده شورای عالی قضایی

۳-
نماینده وزارت کشور

۴-
دو نماینده بانتخاب مجلس شورای اسلامی از بین داوطلبانی که از داخل مجلس و یا خارج
آن به معرفی یکی از نمایندگان حداکثر تا یک هفته قبل از انتخابات کتبا به کمیسیون
داخلی معرفی شده باشند , تاریخ انتخابات حداقل۱۵ روز قبل توسط رئیس مجلس در جلسه
علنی اعلام خواهد شد.

 

تبصره
1 – نمایندگان مذکور باید ظرف یکماه از تاریخ تصویب این قانون انتخاب و به وزارت
کشور معرفی شوند و وزیر کسور حداکثر تا ده روز پس از آن موظف به تشکیل اولین
کمیسیون می باشد .

تبصره
2 – نمایندگان فوق الذکر برای مدت دو سال انتخاب می شوند .

تبصره
3 – کمیسیون مینواند از نمایندگان سایر سازمانها و افراد صاحبنظر جهت مشاوره دعوت
به عمل آورد . جلسات کمیسیون با حضور دو سوم اعضا رسمیت یافته و تصمیمات آن با
اکثریت مطلق مجموع اعضای کمیسیون معتبر خواهد بود .

تبصره
4 – هزینه کمیسیون از محل اعتبارات وزارت کشور ( برنامه امور سیاسی و اجتماعی )
تامین میگردد .

 

ماده
11 –اساسنامه و مرامنامه گروهها پس از صدور پروانه باید به هزینه موسسین در
روزنامه رسمی چاپ و منتشر گردد .

ماده
12 – کمیسیون مذکور در ماده ده موظف است به پرونده های رسیده به نوبت رسیدگی نماید
و در صورتی که پس از رسیدن نوبت ظرف سه ماه بدون ارائه دلیل اعلام نظر ننماید
وزارت کشور موظف است پروانه در خواست شده را صادر کند .

ماده
13 – مرجع رسیدگی به شکایات گروهها از کمیسیون موضوع ماده ۱۰ محاکم دادگستری با
رعایت اصل ۱۶۸ قانون اساسی میباشد و رای صادره قطعی است .

ماده
14 – گروههای متقاضی پروانه باید در اساسنامه و مرامنامه خود صراحتا التزام خود را
نسبت به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بیان کنند .

ماده
15- هر گونه تغییری در هیئت رهبری , مرامنامه و اساسنامه گروهها باید به کمیسیون
موضوع ماده ۱۰ اعلام و توسط آن مورد رسیدگی قرار گیرد.

تبصره
1- چنانچه تغییرات اعلام شده موضوع ماده ۱۵ موجب مغایرت اساسنامه و یا مرامنامه
گروه با ماده ۱۴ بشود یا بعضی از اعضای هیئت رهبری مشمول ماده ۷ گردد کمیسیون ماده
10 پروانه گروه را توقیف خواهد نمود

تبصره
2- ظرف یکماه از تاریخ ابلاغ توقیف و یا اعلان آن در یکی از روزنامه های کثیر
الانتشار , گروهی که پروانه او توقیف شده است می تواند بدادگاه شکایت کند.

دادگاه
ظرف سه ماه رسیدگی نموده رای قطعی صادر خواهد نمود.

ماده
16- گروههای موضوع این قانون باید در نشریات , اجتماعات و فعالیتهای دیگر خود از
ارتکاب موارد زیر خودداری کنند:

الف)
ارتکاب افعالی که به نقض استقلال کشور منجر شود.

ب)
هر نوع اطلاعات , مبادله اطلاعات , تبانی و مواضعه با سفارتخانه ها ، نمایندگیها ,
ارگانهای دولتی و احزاب کشور های خارجی در هر سطح و به هر صورت که به آزادی
استقلال , وحدت ملی و مصالح جمهوری اسلامی ایران مضر باشد.

ج)
دریافت هر گونه کمک مالی و تدارکاتی از بیگانگان

د)
نقض آزادیهای مشروع دیگران

ه)
ایراد تهمت , افترا و شایعه پراکنی

و)
نقض وحدت ملی و ارتکاب اعمالی چون طرح ریزی برای تجزیه کشور

ز)
تلاش برای ایجاد و تشدید اختلاف میان صفوف ملت با استفاده از زمینه های متنوع
فرهنگی و مذهبی و نژادی موجود در جامعه ایران.

ح)
نقض موازین اسلامی جمهوری اسلامی.

ط)
تبلیغات ضد اسلامی و پخش کتب و نشریات مضله.

ی)
اختفا و نگهداری و حمل اسلحه و مهمات غیر مجاز.

ماده
17 – در صورتیکه فعالیت تشکیلاتی یک گروه منشا تخلفات مذکور در ماده ۱۶ باشد
کمیسیون می تواند بر حسب مورد بتفضیل زیر عمل نماید.

۱-
تذکر کتبی

۲-
اخطار

۳-
توقیف پروانه

۴-
تقاضای انحلال از دادگاه

ماده۱۸-
بودجه گروهها باید از طریق مشروع و قانونی تامین و به شکل مشروع و قانونی صرف
گردد.

تبصره
: در آمد و هزینه گردههای پروانه دار باید در دفاتر قانونی ثبت گردد.و در پایان
سال مالی برای بررسی در اختیار کمیسیون ماده ۱۰ قرار گیرد.

ماده
19- شورای عالی قضایی موظف است ظرف یکماه از تاریخ تصویب این قانون لایحه تشکیل
هیئت منصفه محاکم دادگستری موضوع اصل ۶۸ قانون اساسی را تهیه و با رعایت اصل ۷۴
قانون اساسی تقدیم مجلس نماید.

قانون
فوق مشتمل بر نوزده ماده و نه تبصره در جلسه روز شنبه هفتم شهریور ماه یکهزارو
سیصدو شصت بتصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است.

رئیس
مجلس شورای اسلامی – اکبر هاشمی

 

 

آئین
نامه اجرایی فعالیت احزاب ، جمعیتها ، انجمنهای سیاسی و صنفی و انجمنهای اسلامی و
اقلیتهای دینی مربوط به قانون احزاب

 

 

هیئت
وزیران در جلسه ۳۰/۳/۱۳۶۱ بنابه پیشنهاد شماره ۴۳/۴/۲۰۰۶ مورخ ۳۱/۱/۱۳۶۱ وزات کشور
آئین نامه اجرایی فعالیت احزاب ، جمعیتها ، انجمنهای سیاسی و صنفی و انجمنهای
اسلامی و اقلیتهای دینی مربوط به قانون مصوب ۷/۶/۱۳۶۰ مجلس شورای اسلامی را بشرح
ذیل تصویب نمود .

 

فصل
اول – تشکیل گروهها

 

ماده
1- در این آئین نامه بجای احزاب سازمانها و جمعیتا و انجمنها سیاسی کلمه گروهها یا
گروه بکار برده می شود

ماده
2- تاسیس کنندگان گروه (هیئت موسس ) اشخاص حقیقی هستند که دارای شرایط زیر می
باشند :

 الف : نداشتن سوابق سوء مندرج در ماده ۷ قانون
احزاب

ب
: داشتن حداقل ۲۵ سال تمام

ج:التزام
به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

د:
تابعیت ایران

ه:
نداشتن سوء پیشینه کیفری و عدم محرومیت از حقوق اجتماعی

تبصره
1 – حداقل تعداد اعضای هیئت موسس ویا رهبری ۳ نفر می باشد

ماده
3- متقاضیان تشکیل گروه باید این مدارک را در تهران و شهرستانها به فرمانداری محل
تسلیم نمایند و رسید دریافت دارند :

الف
) برگ در خواست طبق فرم وزارت کشور در ۵ نسخه

ب)
برگ مشخصات هیئت رهبری و اجرایی کشور در ۵ نسخه

ج)
مرامنامه اساسنامه و ائین نامه انضباطی – مالی گروه در ۲ نسخه

د)
فتوکپی مصدق شناسنامه اعضای هیئت موسس ،رهبری و اجرایی هر یک در ۴ برگ

ه)
گواهی عدم سوءپیشینه برای هریک از اعضای هیئتهای موسس ، رهبری و اجرایی

و)
عکس جدید تمام رخ ۴×۶ شش قطعه

تبصره
1- هیئت رهبری به مجموعه افرادی اطلاق می شود که اجرای تصمیمات متخذه در هیئت
رهبری و سایر کارهای اجرای گروه را به عهده دارند .

تبصره
2- مرامنامه گروه باید مبین این نکات باشد :

 الف) آرمانها ، نوع بینش نسبت به ادیان رسمی،
مسائل فرهنگی ، اقتصادی ،سیاسی ، اجتماعی ، نظامی ،اداری ،قضایی و نظام قانون
گذاری .

ب)
هدف از تشکیل گروه

ج)
خط مشی که برای رسیدن به هدف انتخاب می شود .

تبصره
3- اساسنامه باید حاوی این نکات باشد

الف
– نوع تشکیلات

ب-ارکان
تشکیلات و تعریف وشرح وظایف و نحوی فعالیت و حدود اختیارات و مسئولیت هر رکن

ج-
نحوی تصویب مرامنامه و اساسنامه و تغییر ویا تجدید نظردر انها

د-
نحوی تصویب آئین نامه های اجرایی و دستور العمل ها

ه-
نحوی تعیین هیئت رهبری و مسئولین اجرایی

و-
منابع مالی

ز-
شرایط عضویت

ح-
نحوی انحلال

 

تبصره
4- تشخیص صلاحیت مسئولین ارکان به عهده کمیسیون ماده ۱۰ می باشد

ماده
4 – تقاضای تشکیل دفاتر فرعی در هر شهرستان باید به فرمانداری محل تسلیم شود

فرمانداری
با در نظر گرفتن مسائل امنیتی ، سیاسی و اجتماعی محل نسبت به در خواست واصله اظهار
نظر می نماید و نتیجه را به استانداری ارسال و استاندار ضمن اظهار نظر صریح مراتب
را جهت اتخاذ تصمیم به وزارت کشور اعلام میکنید

تبصره
1- محل انبار ، چاپخانه ، تشکیل کلاس و نمایشگاهها و کتابخانه ها و نظایر آن مشمول
ماده فوق میگردد .

تبصره
2- گروهها به جزء محلهای مذکور در ماده ۴ و تبصره ۱ ماده ۴ دفاتر خود در جای دیگر
بدون اطلاع و اجازه وزارت کشور حق فعالیت ندارند در صورت مشاهده تحت تعقیب قانونی
قرار میگیرند

 

ماده
5 – هر گونه تغییر در اساسنامه و مرامنامه باید لااقل ۱ هفته قبل از این که به
موقع اجرا گذاشته شود از طریق فرمانداری مربوط به اطلاع وزارت کشور برسد

تبصره
1- اساسنامه و مرامنامه وتغییرات آن پس از تایید کمیسیون ماده ۱۰ با هزینه گروه
باید در روز نامه رسمی کشور جمهوری اسلامی چاپ شود

تبصره
2- اساسنامه و مرامنامه تغییر یافته پس از چاپ در روزنامه رسمی کشور جمهوری اسلامی
ایران رسمیت یافته و قابل اجرا می باشد .

ماده
6- هر گونه تغییر هیئت رهبری و کادر اجرای باید کتبان طی نامه رسمی و ممهور به مهر
گروه ظرف ۱ هفته به فرمانداری محل اطلاع داده شود.

تبصره
– اعضای هیئت رهبری یا اجرای جدید با ید در دست داشتن معرفی نامه رسمی از گروه
مربوطه شخصا در فرمانداری محل حضور یافته و برگ مشخصات مربوط به خود را تکمیل
نماید

ماده
7- کلیه کارهای مقدماتی لازم برای تصمیم گیری کمیسیون ماده ۱۰ ( در یافت تقاضا
تکمیل فرمهای مربوطه ، تحقیقات لازم ونظایر آن ) به عهده وزارت کشور می باشد.

ماده
8- پس از تسلیم کلیه مدارک مذکور در قانون توسط متقاضی ،وزارت کشور ظرف مدت یکماه
تحقیقات لازم پیرامون هیئت موسس و سایر مسئولین را انجام داده و پرونده تسلیم شده
را به کمیسیون ماده ۱۰ احاله و شماره ردیف مربوطه را به متقاضی خواهد داد

فصل
دوم – کمیسیون ماده ۱۰ قانون احزاب

ماده
9 – محل تشکیل جلسات کمیسیون در وزارت کشور می باشد

ماده
10 – کمیسیون حداقل با حضور ۴ نفر از اعضای خود رسمیت پیدا میکند

ماده
11- اعضای کمیسیون در اولین جلسه رسمی از بین خود ویا خارج از خود ۱ نفر را به
عنوان دبیر انتخاب می نمایند .

تبصره
– اگر دبیر کمیسیون از بین اعضاء کمیسیون نباشد حق رای ندارد .

ماده
12 – افراد مورد نیاز برای دبیرخانه کمیسیون ازطرف وزارت کشور در اختیار کمیسیون
قرار داده می شود .

تبصره
– اعتبارلازم برای تامین هزینه های کمیسیون در برنامه سیاسی واجتماعی بودجه وزارت
کشور منظور می گردد.

ماده
13 – اداره جلسات کمیسیون بعهده نماینده وزارت کشور می باشد .

ماده
14 – کلیه مکاتبات و یا دعوتنامه ها با امضاء دبیر انجام می گیرد .

ماده
15- مسئولیت برنامه ریزی وتنظیم جلسات و دعوت از سایر اعضای کمیسیون بعهده دبیر
کمیسیون میباشد .

ماده
16- کمیسیون بمنظور مشورت می تواند از نمایندگان سایر دستگاهها و افراد صاحب نظر
دعوت بعمل آورد .

تبصره
1- کسانی که بمنظور مشاوره دعوت می شوند حق رای ندارند .

ماده
17 – دعوت از سازمانها ویا افراد صاحب نظر می تواند به پیشنهاد هریک از اعضا ی
کمیسیون و موافقت دو نفر دیگر از اعضاء صورت گیرد .

ماده
18 – مصوبات کمیسیون با حداقل ۳ رای معتبر وقابل اجرا ء خواهد بود .

ماده
19- اتخاذ تصمیم در مورد صدور و یا عدم صدور پروانه متقاضیان تشکیل گروه بعهده
کمیسیون می باشد که پس از ارائه پرونده کامل که حاوی نضریه وزارت کشور با شد انجام
خواهد شد .

ماده
20 – کمیسیون موظف است تاریخ شروع رسیدگی به هر پرونده را به وزارت کشور و متقاضی
اعلام دارد .

ماده
21- کمیسیون ماده ۱۰ رسیدگی به تخلفات گروهها را خارج از نوبت قرار می دهد.

ماده
22- توقیف پروانه گروه کتبا به گروه ابلاغ و در روزنامه های کثیرالانتشار آگهی می
شود .

ماده
23- کمیسیون مکلف است قبل از طرح هر پرونده نتیجه رسیدگی به پرونده نوبت قبل را
اعلام دارد .

ماده
24- تدوین هر نوع روش کار یا نظامنامه داخلی و هر گونه تغییر در آنها با توافق
اکثریت مطلق اعضاء کمیسیون مورد تصویب قرار میگیرد .ماده ۲۵- هریک از اعضاء
کمیسیون در صورتیکه استعفاء دهند مکلف است تا تعیین جانشین در جلسات کمیسیون کما
فی السابق شرکت کند .

ماده
26- حدااکثر یک ماه قبل از خاتمه دوره نمایندگی اعضای کمیسیون وزارت کشور مراتب را
جهت تعیین نمایندگان جدید بمراجع مربوطه اعلام میکند.

ماده
27- پس از تصویب آئین نامه اجرایی کمیسیون در اولین جلسه رسمی خود روش کار و نظامنامه
داخلی خود را تنظیم می نماید .

منبع
: http://www.hoqouq.com/law/article286.html