رمضان و تجدید میثاق با خانواده
رمضان و تجدید میثاق با خانواده
نویسنده : باوکی فریشته – کَلار /مترجم : سردار شمامی – بانه
برای تمامی کسانی که به خدا و روز واپسین ایمان دارند ، گر پدر هستی و یا مادر ، گر برادری و یا خواهر خواندن بندهای زیر را لازم می دانم ؛ می خواهم به شما بگویم : عمر کوتاه است و راه بهشت طولانی و به توشه‌ی هنگفتی نیاز دارد ، و ماه رمضان هم بهترین فرصت برای جمع آوری توشه‌ی لازم برای سفر قیامت است ؛ ای برادر و ای خواهر مسلمان همچنانکه برای پیروزی در هر کار روزانه‌ای که انجام می دهید به یک برنامه منسجم نیاز دارید ، بدان که ماه مبارک رمضان هم دست کمی از کارهای روزانه‌ات ندارد و برای اینکه مورد پذیرش درگاه ایزد منان قرار گیرد به پروگرام و برنامه ای منسجم نیاز دارد ، نکاتی که در اینجا بیان می داریم عبارت است از چند بند و برنامه‌ای منسجم جهت شکوهمند کردن و بهتر گذراندن ماه مبارک رمضان ، به شیوه ای که خدا و پیغمبرش آن را دوست دارند ، آن هم از طریق برقرار کردن این پیمان نامه با خانواده ات که عبارت است از (۸) بند است و آن نیز به روش زیر :
إِنَّ الحَمْدَ للهِ نَحْمَدُهُ وَنَسْتَعِیْنُهُ وَنَسْتَغْفِرُهُ وَنَعُوْذً بِاللهِ مِن شُرُوْرِ أَنْفُسِنَا وَمِنْ سَیِّئَاتِ أَعْمَالِنَا مَنْ یَهْدِهِ اللهُ فَلا مُضِلَّ لَهُ وَمَنْ یُضْلِلْ فَلا هَادِیَ لَهُ وَأَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ إِلاّ اللهُ وَحْدَهُ لا شَرِیْکَ لَهُ وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُوْلُهُ .
[ یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ اتَّقُواْ اللّهَ حَقَّ تُقَاتِهِ وَلاَ تَمُوتُنَّ إِلاَّ وَأَنتُم مُّسْلِمُونَ ] ( سوره آل عمران : ۱۰۲ ) .
[ یَا أَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُواْ رَبَّکُمُ الَّذِی خَلَقَکُم مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَهٍ وَخَلَقَ مِنْهَا زَوْجَهَا وَبَثَّ مِنْهُمَا رِجَالاً کَثِیرًا وَنِسَاء َاتَّقُواْ اللّهَ الَّذِی تَسَاءَلُونَ بِهِ وَالأَرْحَامَ إِنَّ اللّهَ کَانَ عَلَیْکُمْ رَقِیبًا ]. ( سوره النساء : ۱ ) .
[ یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَقُولُوا قَوْلًا سَدِیدًا یُصْلِحْ لَکُمْ أَعْمَالَکُمْ وَیَغْفِرْ لَکُمْ ذُنُوبَکُمْ وَمَن یُطِعْ اللَّهَ وَرَسُولَهُ فَقَدْ فَازَ فَوْزًا عَظِیمًا ] ( سوره الأحزاب : ۷۰ ـ ۷۱ ) .
أَمَّا بَعْدُ … فَإِنَّ أَصْدَقَ الحَدِیْثِ کِتَابُ اللهِ وَخَیْرَ الهَدْیِ هَدْیُ مُحَمَّدٍ صلى الله علیه وسلم وَشَرَّ الأُمُوْرِ مُحْدَثَاتُهَا وَکُلَّ مُحْدَثَهٍ بِدْعَهٌ وَکُلَّ بِدْعَهٍ ضَلالَهٌ وَکُلَّ ضَلالَهٍ فِی النَّارِ .
برای تمامی کسانی که به خدا و روز واپسین ایمان دارند ، گر پدر هستی و یا مادر ، گر برادری و یا خواهر خواندن بندهای زیر را لازم می دانم ؛ می خواهم به شما بگویم : عمر کوتاه است و راه بهشت طولانی و به توشه‌ی هنگفتی نیاز دارد ، و ماه رمضان هم بهترین فرصت برای جمع آوری توشه‌ی لازم برای سفر قیامت است ؛ ای برادر و ای خواهر مسلمان همچنانکه برای پیروزی در هر کار روزانه‌ای که انجام می دهید به یک برنامه منسجم نیاز دارید ، بدان که ماه مبارک رمضان هم دست کمی از کارهای روزانه‌ات ندارد و برای اینکه مورد پذیرش درگاه ایزد منان قرار گیرد به پروگرام و برنامه ای منسجم نیاز دارد ، نکاتی که در اینجا بیان می داریم عبارت است از چند بند و برنامه‌ای منسجم جهت شکوهمند کردن و بهتر گذراندن ماه مبارک رمضان ، به شیوه ای که خدا و پیغمبرش آن را دوست دارند ، آن هم از طریق برقرار کردن این پیمان نامه با خانواده ات که عبارت است از (۸) بند است و آن نیز به روش زیر :
بند نخست : رسانه‌ها ( تلویزیون – رادیو – مجله و روزنامه ) : بدون شک رسانه‌ها تأثیرات بزرگی – خواه مثبت و یا منفی – بر فرزاندانمان می گذارند ، پس بر هر فرد مسلمانی لازم است که با افراد خانواده اش جهت دوری از ماهواره و رادیو یک پیمان نامه بنویسد ، زیرا چنانکه واضح و روشن است تا اینکه با یک کانال قرآنی و گفتمان دینی برخورد می کنید به دهها و صدها کانال ترانه و سریالهای تلویزیونی بی مایه و ویرانگر و برنامه‌ی رادیویی بی ارزش می رسید ، که مدام و بخصوص در ماه مبارک رمضان وسایلی مؤثر برای انحراف فرزندانمان هستند ، متأسفانه بسیاری از مردم می گویند سریالهای تلویزیونی حامل پند و اندرزهای زیادی هستند !!! اما چرا از قرآن و گفتمانهای دینی پند و اندرز نمی گیرند ؟ !! و یا اینکه می گویند : اگر به سریالهای تلویزیونی نگاه نکنیم پس چگونه روز را به سر بریم ؟ با ذکر و قرائت قرآن روز را سپری کن .
اجرای این تعهد نامه شروعی است برای فزونی یافتن اسلام شناسی خانواده‌ها ، ماه رمضان هم بهترین فرصتی است برای ثمر دهی این تعهد نامه ، زیرا در این ماه مبارک شیطانها به دام زنجیر آمیخته می شوند ، همچنانکه پیامبرمان فرموده است : ” إذَا جَاءَ رَمَضَان فُتِحَ أبْوابُ الجَنَّه ، وغُلِقَت أبوابُ النِّیران ، وَصُفِدَتِ الشَّیطان
وقتی که ماه مبارک رمضان فرا می رسد درهای بهشت باز می شوند ، و درهای دوزخ بسته می شوند ، و شیطانها به دام زنجیر می افتند .
تمامی این کارها هم در شب نخست این ماه واقع می شود ، زیرا پیامبر ( ص ) می فرماید : ” إذَا کانَ أَوَّلُ لَیْلَهٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضان ، صُفِّدَتِ الشَّیَطان وَمَرَدَهُ الجِّنِ ، وَغُلِقَت أبوابُ النَّارِ فَلَمْ یُفْتَح مِنْها بَابٌ ، وَفُتِحَت أبوابُ الجَنَّهِ فَلَمْ یُغْلَق مِنْهَا بَابٌ ، وَیُنَادی مُنادٍ یَا بَاغِیَ الخَیْرِ أَقْبِلْ ویَا بَاغِیَ الشَّرِ أَقْصِرْ ، وَللهِ عُتَقاءٌ مِن النَّارِ و ذلِکَ کُلَّ لَیْلَه “
آنگاه که شب نخست ماه مبارک رمضان فرا می رسد شیطانها و اجنه‌های سرکش به دام زنجیر افتاده می شوند و درهای دوزخ بسته می شوند و هیچ دری باز نمی ماند ، و درهای بهشت باز می شوند و هیچ دری بسته نمی ماند ، و ندا دهنده‌ای بانگ برمی آورد : ای کسی که دنبال نیکی هستید نیکی بکن ، و ای کسی که دنبال بدی هستید دست بردار ؛ خداوند بزرگوار هم هر شب از شبهای رمضان افرادی از دوزخیان را از آتش دوزخ نجات می دهد .
و همچنانکه بزرگان و گذشته‌گان ما غرفه سخن چرانی را جا می گذاشتند و به غرفه‌ی قرآن خواندن و ذکر پروردگار روی می آوردند ، شما هم غرفه‌ی تلویزیون و ماهواره و رادیو و روزنامه را کنار بگذار و به غرفه‌ی ذکر پروردگارت روی آور ؛ مطمئن باش اگر در ماه مبارک رمضان نتوانید این کار را انجام بدهید در ماههای دیگر هرگز نمی توانید آن را دنبال کنید .
پس شما هم با دلی پاک و با توکل به خداوند متعال این کار را دنبال کن ، خدا را چه می بینید شاید این شروعی برای ماههای دیگر باشد و بتوانید در طول سال از این کانالهای ویرانگر دوری گزینید .
بند دوم : نوار ضبط ( ویدئو ، sd ، dvd ) : در بند دوم پیمان نامه تلاش کن هرگونه نوار و سی دی ترانه و فیلم و آهنگ در خانه دارید جمع آوری کنید ، زیرا رمضان و این گونه سی دی ها با هم سر سازگاری را ندارند . و برای هر روز برنامه‌ای منسجم قرار بده که روزانه سی دی و کاست های قرآن و گفتمانهای سودمندی در مورد ماه رمضان و توبه و نماز و … را به خانه بیاورید ، این کار را هم به عنوان شروعی برای کنار گذاشتن ترانه‌ها و کاست و سی دی های بی مایه ، و ایجاد رفاقتی ابدی با برنامه‌های دینی و قرآن و … قرار بده .
بند سوم : کتاب و مجله‌های بی بهره : لازم است در بند سوم پیمان نامه هر گونه کتاب بی بهره و بی ارزشی همچون شعر و رمان و مجله‌های بی سود را نابود کنید و به جای آنها کتاب و مجله رساله‌های سودمند را قرار بدهید ، بهترین کتاب هم برای ماه رمضان قرآن است ، قرآن خواه تلاوت شود و یا به آن گوش فرا داده شود در هر صورت سود و بهره‌ی خود را دارد . ممکن است کسی بپرسد : پس آنهایی که سواد ندارند چکار بکنند ؟ پاسخ این سؤال بسیار ساده است ، آنها می توانند ذکر و تسبیح را انجام بدهند ، و یا اینکه برای ترقی این کار و شرکت دادن تمامی افراد خانواده – باسواد و بی سواد – در کلاس قرآن لازم است هر کدام از افراد خانوده که قرآن را بهتر قرائت می کند به عنوان استاد برای سایر افراد خانواده قرار بگیرد ، و هر روز ساعتی مشخص را تعیین کنند و در آن ساعت گرد هم آیند و سپس آن فرد منتخب قرآن را بخواند و بقیه آن را تکرار کنند ، با این کار هم افراد خانواده را با یک کار بسیار سودمند که قرآن است سرگرم کرده‌اید و هم آنها را از مشغول شدن با کارهای بی ارزش و بعضی اوقات حرام نیز دور انداخته‌اید ، پس به جای اینکه روز تا شامگاه را با خواب و یا گذراندن وقت در کوچه و بازار به سر برید !!! لازم است بعد از نماز عصر بدون از دست دادن وقت ، مستقیم به خانه برگردید تا برنامه‌ی تلاوت قرآن در منزل را پیگیری کنید ، و با این کار خانه‌ات را آباد بکن ، و این را به عنوان شروعی برای بعد از ماه رمضان قرار بده که بتوانید بعد از رمضان هم آن را ادامه بدهید .
از جمله کتاب و رساله‌های سودمندی که توصیه می شود خریده شوند و جایگزین تمامی آن کتابها و مجله‌های بی ارزش شوند عبارت اند از :
۱- احکام ، اسرار و فواید روزه : محی الدین مستو ؛ ترجمه : عبدالعزیز سلیمی
۲- سه فریضه ( نماز ، روزه ، حج ) عبدالرزاق نوفل ؛ ترجمه : دکتر محمود ابراهیمی
۳- عبادت در اسلام : دکتر یوسف قرضاوی ؛ ترجمه : محمد ستاری خرقانی
۴- لا اله الا الله روح زندگی : محمد قطب ؛ ترجمه : جهانگیر ولدبیگی
۵- محورهای پنجگانه قرآن حکیم : محمد غزالی ؛ ترجمه : دکتر محمود ابراهیمی
۶- قرآن شناسی : حاج ملا عبدالله احمدیان
۷-
بند چهارم : تهیه کردن برنامه‌ی غذا خوری : اگر در ماه رمضان به سفره‌ی شامگاه و سحری هر خانواده‌ای نگاهی بیندازیم ما را بر آن می کند که بپرسیم : خواهر مسلمان این همه خستگی به خاطر چه ؟ مثل اینکه یک ماه است غذا نخورده‌‌اند ، زیرا غذاهای متنوعی را تهیه می کنند ، آیا لازم است که برای شام این همه خوراکها آماده شود ؟ هرگز ! پس لازم است که برنامه‌ای روزانه برای غذا خوردن تهیه کنید ، آن هم به خاطر دلایل زیر :
۱- آماده کردن خوراکهای متنوع اسراف و تبذیر است ، زیرا خانواده‌هایی هستند که شامی ندارند ، پس حداقل بعضی از آن خوردنیها را برای خانوارهای فقیر و کم درآمد قرار بده .
۲- پول بیشتری در دستت باقی می ماند و می توانید آن را در ماه مبارک رمضان به مردم فقیر بدهید .
۳- با تهیه کردن برنامه‌ی غذا خوری وقت کمتری را از دست می دهید و وقت بیشتری برای یکتا پرستی و قرآن خواندن برایت باقی می ماند ، زیرا وظیفه‌ی شما در ماه رمضان تنها تهیه کردن غذا نیست ، بلکه عبادت نیز بر شما واجب است ، و فکر می کنم مشغول شدن به تهیه کردن غذا و خوردنی اوقات عبادت را از دستت می دهد و غیر از خستگی چیزی برایت باقی نمی ماند ، به این دلیل تهیه کردن برنامه‌ی غذا خوری روزانه شما را از زندان آشپزخانه نجات می دهد ، و شما می توانید با تهیه کردن غذایی مناسب هم به خانواده‌ات خدمت کنید و هم با انجام دادن عبادت خداوند را از خود راضی کنید .
بند پنجم : آماده سازی سلسله درسهایی برای حفظ قرآن و حدیث : بسیاری اوقات پدر و برادران مسلمان بعد از نماز عصر در مسجد سرگرم تلاوت قرآن هستند ، بدون شک این کار بسیار با ارزش است ، اما اگر از آنها سؤال شود دخترانت و یا خواهرانت در خانه مشغول چه چیزی هستند ؟ ممکن است پاسخی نداشته باشد و یا اینکه نداند ، و ممکن است سرگرم خواب و یا سریالهای تلویزیونی و ترانه‌ها باشند !! با اجرا کردن این بند می توانید افراد خانواده را از طریق خواندن و گوش فرا دادن به قرآن و حدیث آنها را در راستای حفظ و یادگیری کمک نمایید ، به عنوان مثال : در ماه رمضان هر روز بعد از نماز عصر به خانه برگرد و روزانه یک حدیث را به خانوده‌ات حفظ کن ، که در پایان ماه رمضان به (۳۰ ) حدیث می رسد ، و همچنین هر روز (۵ ) آیه را به آنها بده تا آن را حفظ کنند ، تا اینکه به حفظ قرآن عادت بگیرند و بتوانند بعد از ماه رمضان هم بر آن روش باقی بمانند ، با این کار هم به بهره‌های زیادی دست می یابید ، از جمله :
۱- افراد خانواده‌ات را از کارهای روزانه‌ی بی سود دور می اندازید و آنها را با کاری با ارزش و سودمند آشنا می کنید .
۲- دختر و خواهرانت از سرگرم شدن با سریالهای تلویزیونی نجات می دهید که آنها را تنها به ضلالت و گمراهی می کشاند .
۳- خانه را با آب و هوایی پر از باور و ایمان آباد می کنید
۴- ارتباط میان افراد خانواده را استوارتر می کنید ، زیرا برای مدت یک ماه کاری پر از خیر و برکت شما را گرد هم می آورد .
۵- شما به عنوان واسطه و سببی برای تربیت خانواده‌ات قرار می گیرید ، جهت عادت دادن آنها روی این برنامه که بتوانند بعد از رمضان هم به آن ادامه بدهند .
بند ششم : تربیت کودکان بر انجام دادن نماز و روزه گرفتن : متأسفانه هنگامی که از پدر و مادری می پرسیم : چرا فرزند کوچکت سخنان زشت را بر زبان می آورد ؟ می گوید اشکالی ندارد ، زیرا هنوز بچه است !! و همچنین هنگامی که از او می پرسیم : چرا فرزندت نماز نمی خواند ؟ همان پاسخ را می دهد و می گوید هنوز بچه است !! در حالی که دوره‌ی کودکی بهترین فرصت برای تربیت کودک برای هر کاری می باشد ، و این سخن من نیست ، بلکه سخن بزرگ مردان رشته‌ی روانشناسی است که می گویند : کودک همانند یک ورق کاغذ سفید است که هر آنچه بخواهید می توانید در آن بنویسید ، پس شما هم ای پدر بزرگوار ! ای مادر مهربان ! ای برادر مسلمان ! و ای خواهر با عفت و پاک دامن بدانید که کودکان خانه‌اتان ورقهای سفیدی هستند پس با نماز خواندن و کارهای نیک آنها را پر کنید ، به عادت دادن بر روزه گرفتن آنها را پر کنید ، و مطمئن باش آن کسی که در کودکی مسجد را می شناسد زودتر با نماز آشنایی پیدا می کند ، آن کسی که در کودکی بر روزه گرفتن عادت گرفته است – اگر (۱۰ ) روز هم باشد – آنگاه که بزرگ میشود توانایی بیشتری از آن کسانی دارد که در کودکی روزه نگرفته‌اند . در این بند وظیفه‌ی بزرگترها است که کودکان را به مسجد و نماز آشنا کنند ، وظیفه‌ی آنها است که کودکان را بر روزه گرفتن عادت دهند ، مبادا در بزرگی با رمضان بیگانه باشند ، به این دلیل این سخنان را می گویم زیرا افراد زیادی را دیدم که در بزرگی با روزه گرفتن بیگانه شده‌اند ، چون در کودکی بر آن عادت نگرفته بودند ، به همین دلیل است که پیامبر بزرگوار می فرماید : ” مروا أولادکم بالصلاه وهم أبناء سبع سنین ، واضربوهم علیها وهم أبناء عشر ، وفرقوا بینهم فی المضاجع “
و راجع به روزه هم ربیع دختر معوذ راجع به روزه‌ی عاشورا می گوید : ” کنا نصومه بعد ، ونصومه صبیاننا ونجعل لهم اللعبه من العهن ـ أی من القطن ـ فإذا بکى أحدهم على الطعام أعطیناه ذلک ـ أی اللعبه ـ حتى یکون عند الافطار ” .
ما روزه‌ی ماه عاشورا را می گرفتیم و به کودکانمان هم روزه می گرفتیم ، و ما با استفاده از پنبه اسباب بازیهایی را برای آنها ساخته بودیم وقتی که یکی از آنها گریه می کرد آن اسباب بازی را به او می دادیم و او را تا هنگام مغرب سرگرم می کردیم .
و شما هم می توانید برای پر کردن وقت آنها و سرگرم کردنشان و دور کردن آنها از گرسنگی داستان زندگانی پیامبران و قصه‌های کودکان را برایشان بازگو نمایید .
و همچنین می توانید جایزه‌ای را برای آن کودکی قرار بدهید که روزهای بیشتری را روزه می گیرد .
بند هفتم : نماز تراویح : در ماه رمضان بیشتر پسرها و پدرها آنقدر می خورند که تونایی رفتن به مسجد را از دست می دهند و ناچار نمازهایشان را در خانه می خوانند ، و نماز تراویح را هم از دست می دهند ، که با این کار دو خیر و برکت بزرگ را از دست می دهند :
۱- نماز جماعت عشاء که (۲۷) درجه خیر و برکت بیشتری از نماز تنهایی دارد .
۲- نماز تراویح که انجام دادن آن به جماعت همانند نماز عشاء (۲۷ ) درجه ارزش بیشتری دارد .
خواهران و مادران هم در نتیجه‌ی آن همه غذایی که آماده کرده‌اند خسته شده‌اند و بعد از جمع کردن سفره یا به ماهواره روی می آورند !!! و یا اینکه می خوابند !!! با توجه به این بند لازم است پدر و برادرها نمازهایشان را در مسجد بخوانند و آن را شروعی برای بعد از رمضان قرار بدهند که بر آن عادت بگیرند ، همچنین خانواده را آگاه کنند که نماز تراویح را بخوانند . به این صورت تمام افراد خانواده در آرامش زندگی می کنند و در ردیف کسانی قرار می گیرند که خداوند آنها را محفوظ نگه می دارد ، فکر می کنم اگر خواهران و مادران هر شب نیم ساعت را برای پرستش خداوند قرار بدهند چیزی از شأن و مقام آنها کم نمی شود و از آن هم بهتر است که با نگاه کردن سریالهای تلویزیونی چشمهای خود را خسته کنند و وقت خود را به هدر بدهند .
بند هشتم : خریدن وسایل و ملزومات روز عید : ده روز اواخر ماه رمضان که حامل بزرگترین خیر و برکت یعنی شب قدر است مردم چکار می کنند ؟ بیشتر مردم بخصوص مادرها و پدرها در این ده روز اوقاتشان به هدر می رود ، آن هم با رفتن به سوی خیاط و یا رفتن به سوی وسط بازار و … آنها غیر از اینکه سرگرم خریدن خوردنیهای روز عید هستند با این کارها از چند جنبه نیز ضررمند می شوند .
۱- آنها روزه هستند و به بازاری مخلوط از زن و و مرد می روند و با نگاه حرام روبرو می شوند ، که این هم گناه محسوب می شود و واجب است انسان روزه خود را از آن دور نگه دارد .
۲- وقت زیادی را ضایع می کنند و مغرب هم خسته به خانه برمی گردند ، پس آنها نمی توانند شبهای قدر را زنده نگه دارند ، و آن خیر بزرگ را از دست می دهند که در هر سال یک مرتبه رخ می دهد .
به همین خاطر بهتر این است چند روز قبل از ماه رمضان ملزومات عید را بخرید ، زیرا قیمت کالا ارزانتر است و بسیار هم شلوغ نیست ، و همچنین می توانید (۱۰) روز اواخر ماه رمضان را با اعمال نیک پر کنید و شبهای آن (۱۰ ) شب را زنده نگه دارید .
به این صورت به پایان پیمان نامه‌ی ماه رمضان می رسیم که عبارت از (۸) بند بود و با افراد خانواده ترتیب داده می شود ، که مطمئن هستم اگر به طور کامل انجام داده شود خوشبختی را میان آن خانواده ایجاد می کند و آنها را بیشتر از هم نزدیک می کند . امیدوار هستم هر کدام از ما بتوانیم آن را به طور کامل انجام بدهیم ،و از خداوند متعال می خواهم ما و تمامی کسانی را یاری دهد که برای اجرای این پیمان نامه با خانواده خویش تلاش می کنند .
و تنها خداوند پشتیبان همه‌ی مخلوقات است .
وَآخِرُ دَعْوَانَا أَنِ الْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ
