اسماء الله، درس شانزدهم، منتقم/انتقام
اسماء الله، درس شانزدهم، منتقم/انتقام
برسی صفت منتقم
از ۱۶ آیه ای که تو قرآن کلمات از ریشۀ انتقام درش اومده: ۹ تاش میگه ما انتقام گرفتیم، فَانتَقَمْنَا مِنْهُمْ (۴۳:۲۵). ۴ تاش میگه خدا دارای انتقامه، إِنَّ اللَّهَ ذُو انتِقَامٍ یا ذِی انتِقَامٍ (۳۹:۳۷). ۳ تاشم داستان آدماییه، که از آدما انتقام گرفتن (۵:۵۹).
ما انتقام گرفتیم: یعنی دنیا جوری ساخته شده، که جُرم و جنایت و حُرمت شکنی، بی جواب نمی مونه. درگیر انتقام طبیعت میشیم.
خدا دارای انتقامه: یعنی اینطور نیست همۀ اسماء خدا بَه بَه از آفتاب عالم تاب باشن! وگرنه هیچ کار بدی تنبیهی نداشت و همه ما میشدیم بچه های لوس و بی تربیت خدا.
نهایتا انتقام آدما از آدما: یا نارواست، بخاطر حسادت ها و نا آگاهی هاشون. یا رواست، بخاطر تعدّی ها و تجاوزهایی که صورت گرفته به حریم هاشون.
آیه ۹۵ مائده از حُرُمٌ یا حریم هایی صحبت میکنه که مَنْ عَادَ ، هرکی تعدّی کرد، به حریم ها پا گذاشت، حُرمت شکنی کرد: فَیَنتَقِمُ اللَّهُ مِنْهُ، انتقام میگیره خدا ازش. وَاللَّهُ ذُو انتِقَامٍ، چون خدا دارای انتقامه (۵:۹۵).
هر موجودی رو نگاه کنیم، یه حریم شخصی واسه خودش داره که اگه بهش تجاوز بشه، از خودش با هر وسیلۀ دفاعی محافظت میکنه. پسش میزنه، انتقام میگیره.
گربه آرومه، تا وقتی پا رو دمش نزاشته باشی! اونوقته که خنج میزنه و چهره ای نشونت میده، که توقع نداشتی. حتی مورچه که انقدر ریزه، سرش همیشه تو کار خودشه، سدّ راهش بشی، گازت میگیره! بعضیای دیگه نیشت میزنن، لگد میزنن، شاخ میزنن؛ خلاصه یه جوری انتقام میگیرن، وقتی به حریمشون تجاوز بشه.
اگه منتقم باشیم، از حریم و حرمت هامون، با چنگ و دندون دفاع میکنیم. هرکسی تعدّی کرد، پسش میزنیم. لازم باشه درگیر میشیم، زبانی و عملی. چون برای حریم شخصی، خانوادگی، اعتقادی یا اقتصادی خودمون ارزش قائلیم.
اگه تجاوز به مرزهای کشور باشه، اونوقت جنگ شروع میشه. توی جنگها، هر طرفی معتقده طرف مقابل به مرزش یا به حقش تجاوز کرده. پس میجنگه، با تمام قوا انتقام میگیره. از حریم کشورش، باورش، آزادیش، اقتصادش، اعتبارش یا مردمش، دفاع میکنه.
اگه فکر میکنین انتقام و انتقام کِشی، جنگ و خونریزی، سازگار با ذات مهربون خدا نیست! خدایی که سمبل عشقه و همۀ آدما رو دوست داره، چه نیازی به انتقام و جنگ داره؟ وقتی میشه با عشق و صلح، لطف و محبت، مشکلات رو حل کرد.
خب کاری نداره! سویۀ بعدی کرونا که از راه رسید، وارد بدنتون شد، به گلبولای سفیدتون بگین با لطف و محبت به استقبالش برن! بجای انتقام و جنگ، با عشق و صُلح مشکلات رو حل کنن. اونوقته که خواهید دید این نجنگیدن و انتقام نگرفتن، براتون خِیر میشه یا شرّ.
کُتِبَ عَلَیْکُمُ الْقِتَالُ، قِتال و مبارزه، جنگ و دفاع، بر شما نوشته شد. وَهُوَ کُرْهٌ لَّکُمْ، و اون کریهه، زشته واستون، احساس کراهت میکنین از انجامش. عَسَىٰ أَن تَکْرَهُوا شَیْئًا وَهُوَ خَیْرٌ لَّکُمْ، چه بسا کراهت داشته باشین از چیزی، ولی خیر باشه واستون؛ وَعَسَىٰ أَن تُحِبُّوا شَیْئًا، و چه بسا یه راه حلی رو دوست دارین، با معیارهای حُبّ و عشق میخونه، وَهُوَ شَرٌّ لَّکُمْ ولی شرّه واستون، اگه نجنگین (۲:۲۱۶)
ما اگه منتقم نباشیم، برای آرمانها و ارزشهامون نمی جنگیم. حریم و حرمت هامون، شکننده میشه. کوتاه اومدن در برابر کسایی که به حق ما تجاوز میکنن، نشانگر بزرگی ما نیست، نشانگر ترس ماست. پس نجنگیدن برای ما شرّه، اگه خیری در صلح کردن نباشه.
گر کُنَد توفیقِ حق یاری، درین فرخنده ماه
میتوان از نفسِ تن پرور، کشیدن انتقام
(واعظ قزوینی – غزل ۴۶۹)
مطالب مرتبط: اسماء الحسنی