اینگونه به استقبال رمضان برویم
اینگونه به استقبال رمضان برویم
دلشاد محمد/ترجمه از کردی:عثمان مرادی
استقبال رمضان ، الحمد لله وحده و الصلاه و السلام علی من لا نبی بعده، اما بعد…
خواننده گرامی، در اینجا مختصراً توصیهها و پیشنهاداتی را یادآوری میکنیم که از اهمیت ویژهای برخوردارند، وانسان مسلمان با بهرهگیری از آنها میتواند خود را در ابعاد مختلف درونی، عملی و رفتاری و دعوی جهت استقبال از ماه مبارک رمضان آماده کند. امیدواریم این توصیهها باعث تشویق و تحریک هر مسلمانی در زمینه گام نهادن در مسیر عبودیت و انجام کار خیر در ماه رمضان و دیگر ماهها تا پایان زندگی او گردد.
خداوند میفرماید:(فمن شهد منکم الشهر فلیصمه)، از خداوند تمنّا میکنیم ما را و همه مسلمانان را به این ماه رحمت و برکت برساند و توفیق انجام نمازه و روزه و عبادت در این ماه مبارک را نصیب حالمان کند…
مسلمان چگونه خود را برای رمضان آماده میکند؟
اول: آمادگی درونی و عملی برای رمضان، با بهره از روشهای زیر:
۱-عادت دادن خود بر تکرار اذکار و ادعیهها ویژه این ماه قبل از شروع رمضان، از جمله این دعاها که ذکر شده است:
الف) (اللهم بارک لنا فی رجب و شعبان و بلّغنا رمضان) رواه احمد و الطبرانی، اگر چه امام البانی این حدیث را در (ضعیف الجامع/۴۳۹۵) ضعیف دانسته، اما در (المشکاه) حکمی درباره آن نداده است.
ب) (اللهم سلمنی الی رمضان و سلم لی رمضان و تسلمه منی متقبلا)
۲- نیت آوردن قبل از ماه رمضان، در صحیح المسلم آمده که: عن ابی هریره (رض) فی حدیث قدسی(اذا تحدث عبدی بأن یعمل حسنه فأنا اکتبها له حسنه) از جمله این نیات:
أ- نیت ختم قرآن (چند بار) با تأمل و دقت در آیات آن، از این رو لازم است مسلمان تلاوت قرآن را در این ماه به دوگونه انجام بدهد:
۱- تلاوت روزانه یک جزء باتأمل و اندیشه کامل در آیات آن.
۲- تلاوت بمنظور کسب ثواب بیشتر، بگونهای که سعی شود در ماه رمضان بیشترین ختم را داشته باشیم.
ب- نیت توبهی واقعی از تمام گناهان گذشته
ج- نیت بر اینکه ماه رمضان نقطه شروع و مقدمه کار خیر گردد و برای همیشه در انجام اعمال نیک ثابت قدم ماند.
د- نیت انجام بیشترین کار خیر در این ماه، زیرا اجر و پاداش آن چند برابر است.
ه- نیت اصلاح اخلاق و رفتار و تعامل نیکو با همهی مردم.
و- نیت کار و تلاش در جهت تبلیغ دین در میان مردم و برای رسیدن به این هدف باید بعد روحی مردم ارتقا داده شود.
ز- نیت تهیهی برنامهای منظم برای عبادت و بندگی و جدیت و التزام به آن.
۳- جهت آمادگی و عادت بر روزه ماه رمضان، چند روزی از ماه شعبان را روزه گرفت، و این هم آمادگی عملی (رفتاری) برای رمضان است. عایشه (رض) میفرماید: (ما رأیته (صلی الله علیه و سلم) أکثر صیاما منه فی شعبان)
۴-بهره گرفتن از فضائل رمضان و روزه: که عبارتند از:(بخشش گناهان، نجات از آتش، شب مبارک (لیله القدر)، ملائکه برای تو استغفار میکنند، اجر و پاداش چند برابر، شروع آن رحمت و پایان آن مغفرت و بخشش است و…)
۵- قبل از آنکه رمضان شروع شود چند کاستی دربارهی رمضان گوش بده(روزی یک یا دو کاست در منزل یا در اتومبیل)
۶- آماده کردن چند موضوع برای مطالعه، به گونه ای که انسان در میان استعدادها و اعمالش توازن برقرار کند، مانند:
أ- مطالعه موضوعات ایمانی و روحی: مانند مطالعه کتاب دربارهی زهد و طهارت درونی ویژه ماه رمضان، تا درونت با اشتیاق روحی و ایمانی والایی آماده این ماه گردد، مثلا کتاب (لطائف المعارف) قسمت( وظائف شهر الرمضان).
ب- مطالعه تفسیر آیات مربوط به روزه در تفاسیر، همچنین تعیین کتاب تفسیر قرآن تا در مواقع لازم بدان رجوع کنی و از آنا بهره گیری.
ج- مطالعه زندگینامه مردان و زنان صالح گذشته و کسب آگاهی درباره احوال و وضعیت آنها در ماه رمضان، بمنظور تشویق نفس در انجام کار نیک.
۷-یاد بهره و نعماتی که خداوند در آن ماه برما نازل میکند.
۸- توجه به اینکه ماه رمضان میدان مسابقه به سوی آزادی از آتش است.
۹- (اجلس بنا نعش رمضان) را شعار قبل از رمضان خود گردان و محفلی ایمانی و اخوانی با اهل فضل و نیکوکاران درباره رمضان و زنده نگهداشتن آن ترتیب داده شود، این مجلس و محفل ایمانی تأثیر بسیار بالایی در قلب و درون و آمادگی آن برای رمضان دارد.
۱۰- حضور در مراسمات و مجالسی که به مناسبت ماه رمضان تشکیل میشود.
۱۱- خود را عادت دادن بر انجام کار خیر و انفاق و یاری دادن مردم.
۱۲- تربیت نفس با نماز شب و اقامه نماز وتر و شب زندهداری.
۱۳- یادگیری فقه روزه (آداب و احکام آن) از طریق کتاب یا کلاسهای درسی که در مساجد برگزار میشود.
۱۴- عادت دادن خود بر نشستن و ماندن در مسجد بعد از نمازهای فرض بویژه بعد از نماز صبح و عصر.
۱۵- پاکی درون و سینه صافی در برابر مسلمانان، بگونهای که با کینه و بغض هیچ مسلمانی را دل نداشته باشی، پیامبر نیز در این باره میفرماید: “یطلع الله الی جمیع خلقه لیله النصف من شعبان، فیغفر لجمیع خلقه الا مشرک او مشاحن” صحیح الترغیب و الترهیب/۱۰۱۶
۱۶- اهمیت قائل شدن برای انجام واجبات و فرائض مانند اقامه نماز صبح به جماعت در مسجدو …تا در رمضان بیشترین اجر و پاداش را کسب نمایی، همچنین تلاش کن مرتکب هیچ گناهی نشوی که مانع و سدی میان تو و کاروان پر اجر و پاداش گردد.
۱۷- آمادگی عملی و رفتاری با آراستن خود به فضائل اخلاقی و دوری و اجتناب از خصال و رذایل اخلاقی، با بهره گرفتن از کتابهای اخلاق و یا درخواست از صالحان و صاحبان اخلاق والا تا رفتار و اخلاق زشت را به شما گوشزد کنند.
دوم) آمادگی در بعد دعوی و تبلیغی: داعی با روشهای زیر خود را آماده رمضان میکند:
۱-نوشتن مقاله، تهیه بروشر،مجله، کاست وِیژه رمضان و توزیع آن بمنظور دعوت و آماده کردن مسلمانان برای انجام کار خیر در این ماه مبارک.
۲- تهیه برخی راهنمایی و توجیهات ایمانی و تربیتی تا در مساجد به دست مسلمانان رسانده شود.
۳- فراهم نمودن وسایل و لوازم افطاری دسته جمعی و عمومی در درمیان خانوادهها.
۴- همکاری و هماهنگی تبیلغی با رسانههای عمومی.
۷- اختصاص دادن مقداری از درآمدت در این ماه برای انجام دادن برخی کار خیر و پروژه ویژه رمضان: مانند انفاق، تهیه و توزیع کتاب و نشریه و بروشر در میان مسلمانان، مشارکت در پروژهی فراهم نمودن افطاری برای روزهداران، تقسیم وتوزیع مواد خوراکی در میان مستمندان جامعه، زیارت خانه خدا بمنظور انجام عمره،…
۸- خود را آماده کردن برای دعوت و تبلیع در رمضان با بهره از تمام روشهای صحیح و متناسب، زیرا قلبها در رمضان بیش از هر وقت دیگری آمادگی و قابلیت پذیرش پند موعظه را دارند، از جمله راههای تبلیغ هم موعظه حکیمانه و سودمند است، حال چه در مسجد باشد و یا خاص یک نفر و یا چند نفر باشد، همچنین توزیع و هدیه دادن کتاب و بروشر و کاست(سی دی) سودمند، تشکیل حلقات ذکر و تلاوت قرآن در مسجد یا منزل و تشویق به کار خیر و نیک به طور عمومی.
سوم) آماده کردن اعضای خانواده در منزل:با استفاده از روشهای زیر:
۱٫آماده کردن اعضای خانواده (زن و فرزندان) برای این ماه مبارک، از راه گفتوگو و بررسی چگونگی استقبال از این مهمان عزیز(رمضان).
۲٫ فراهم نمودن قرآن به تعداد اعضای خانواده.
۳٫ تعیین نمودن مکان خاصی در منزل برای اقامه نماز.
۴٫ ترتیب دادن مسابقهای خانوادگی ویژهی رمضان.
۵٫ برنامه ریزی در جهت تشکیل جلسهای با اعضای خانواده و گفتوگو کردن با آنها درباره رمضان، فضائل واحکام مربوط به آن.
۶٫ آماده کردن مواد خوراکی مورد نیاز منزل به شرطی که از اسراف و زیادهروی بدور باشد.
۷٫ هماهنگی و تقسیم کار و وظایف در میان اعضای خانواده تا زن و مادر خانواده هم سهم خود را از عبادت ببرد و این فرصت در اختیار او قرار بگیرد تا عبادات و برنامههای خاص رمضان را انجام دهد.
۸٫ هماهنگی و ترتیب برنامه ملاقات و دیدار از اقوام و همسایهها در ماه رمضان.
۹٫ برنامه ریزی انجام عمره و اعتکاف برای تمام اعضای خانواده.
۱۰٫گذاشتن مسابقهای برای حفظ احادیث مربوط به روزه، خصوصاً با استفاده از دو کتاب (بلوغ المرام) و (ریاض الصالحین)…
۱۱٫ تربیت کردن اعضای خانواده از راه درس و پندهای روزانه و هفتگی.
۱۲٫ پاشیدن بذر خیرخواهی و حس دعوت و تبلیغ در قلب اعضای خانواده.
در این مورد بخوانید: فقه روزه
چهارم) آماده کردن مسجد:
۱٫آماده کردن امام و پیشنماز مسجد و حضور منظم او در تمام فرضهای نماز در رمضان.
۲٫فراهم نمودن لامپ و منابع روشنایی در مسجد و لوازم مورد نیاز دیگر.
۳٫ اهمیت دادن به حوضهای آب ( جایگاههای وضو) و پاک نمودن آنها.
۴٫ تشویق مسلمانان مسجد در زمینه جمعآوری کمک برای خرید لوازم مورد نیاز مسجد.
۵٫ دعوت از علماء تا در مسجد در ماه رمضان خطبه و موعظه تقدیم روزهداران کنند.
۶٫امام مسجد لازم است کتابی متناسب برگزیند و بعد یکی از فرائض (نماز) آنرا برای نمازگذاران تشریح کند.
۷٫ ترتیب دادن مسابقات ایمانی ویژه رمضان (روزانه یا هفتگی) برای شرکت کنندگان در نمازهای جماعت مسجد.
۸٫ تعیین نمودن گروهی برای آماده کردن یک یا چند وعده افطاری برای روزهداران و سرپرستی آن از سوی این گروه.
۹٫تقسیم و توزیع کتاب، بروشر، سی دی های لازم در میان ساکنان محل.
۱۰٫ امام تلاش کند در نمازهای تراویح حداقل یک جزء قرآن را ختم کند.
۱۱٫ برنامه ریزی برای جمع آوری زکات و تقسیم آن در میان فقرا.
تشویق اهل مسجد برای دیدار از همدیگر به خاطر رضای خدا در ماه رمضان، همچنین دیدار از همدیگر بعد از نماز عید چه در مسجد و یا در هر جای دیگر.
و باالله التوفیق، و صلی الله علی سیدنا محمد و علی آله و صحبه و سلم.