سوریه بهار عربی را در قالب طوفانی از آتش و خون تجربه می کند
سوریه بهار عربی را در قالب طوفانی از آتش و خون تجربه می کند
شدت فجایع رخ داده در سوریه به حدی است که در خلال پنج سال اخیر، این کشور نزدیک به پنج میلیون نفر از جمعیت خود را از دست داده است. جنگ داخلی سوریه که تقریبا ۵ سال پیش آغاز شده با مداخله کشورهای خارجی تشدید شده و تبدیل به میدان جنگی برای برخورد برخی از کشورها با یکدیگر گردیده است.
جنگ داخلی سوریه تاکنون سبب مرگ بیش از ۲۶۰ هزار تن، مجروح و مصدوم شدن صدها هزار تن دیگر، فرار میلیونها تن از سوریه و بروز بحران و تنش در بخش بزرگی از خاورمیانه شده است.
احمد داوود اوغلو نخست وزیر ترکیه در گفتگو با نشریه گاردین در بریتانیا در رابطه با آخرین اوضاع سوریه چنین گفته بود:” بسیار متاسف هستم. سوریه بعد از لبنان معتدلترین کشور خاورمیانه بود. در این کشور طیفهای افراطی شیعه و سنی وجود نداشتند و جامعه از وضعیتی کثرت گرا برخوردار بود. در هر شهر سوریه گروههای قومی متفاوتی حضور داشتند. اما در حال حاضر در سوریه گروهی چون داعش وجود دارد که با فرهنگ این کشور مطابقتی ندارد.”
بی تردید در ورای تمامی تحولات سوریه، مطالبات برحق ملی قرار دارد. این کشور در خلال سالهای ۲۰۰۷ الی ۲۰۱۰ خشکترین دوران خود را سپری کرد. به این ترتیب کشوری که درگیر استبدادی شدید بود اینبار با اوضاع وخیم اقتصادی نیز روبرو گردید که تقارب این دو وضعیت، سبب بروز طوفان عربی در سوریه شد.
در روز ۱۵ مارس سال ۲۰۱۱ تظاهرات کنندگانی که در دمشق، خواستار آزادی زندانیان سیاسی و انجام اصلاحات دمکراتیک در سوریه بودند هدف گلوله های رژیم اسد قرار گرفتند.
رویدادهای دمشق به شهرهای حمص و از ان پس به تمام سوریه سرایت کرد. در واقع سوریه در طول مدت حکومت خاندان اسد به دلیل مظالم متعدد این خانواده تبدیل به بشکه باورت شده بود. یک جرقه برای انفجار این بشکه کافی بود که آنهم توسط نیروهای خونریز اسد زده شد.
به این ترتیب که شورشهای مردمی در راستای مطالبات مشروع ملی آغاز گردید و بتدریج رنگ خشونت امیز به خود گرفت. مردم به مراکز حزب بعث، پایگاههای نظامی و کلانتریها که نماد ستم رژیم اسد بودند حمله ور شدند و انها نیز بارانی از گلوله را بر سر مردم باراندند.
هم صدها تن از مردم و هم دهها تن از سربازانی که مایل به تیراندازی به سوی مردم نبودند در همان هفته های نخست از سوی عوامل رژیم اسد کشتار شدند. میزان مخالفت در ارتش اسد به حدی بالا گرفت که هر روز جمع کثیری از سربازان از پادگانها گریختند.
در تابستان سال ۲۰۱۱ خبر فرار ۷ نظامی بلند پایه سوری منتشر شد. این افراد ارتش آزاد سوریه را تاسیس کردند. اعتراضات مردمی از یکسو بالا می گرفت و از سوی دیگر مخالفین اسد همانند بهمنی که از فراز کوه فرود اید در حال تکثیر بودند و بتدریج متنوع می شدند.
به این ترتیب گروههای متعددی از دل قیام مردمی سوریه خارج شد که شامل طیفهایی از مخالفین میانه رو تا مخالفین افراطی بودند که حتی به تروریسم نیز متوسل میشدند. مخالفین میانه رو از سوی آمریکا، بریتانیا و فرانسه مورد شناسایی، تعلیم و حمایت قرار گرفتند.
اما در ماه می سال ۲۰۱۳ گروه داعش از گروه تندروی النصری منشعب شد و این گروه بسیار تندروی تروریستی، محاسبات موجود را زیرورو کرد. این در حالی است که گروههای کرد، اگرچه در سال ۲۰۱۳ ابتدا اقدام به نبرد با رژیم اسد کردند اما مدتی بعد، با حکومت ددمنش دمشق از در اشتی درامدند و اینبار سلاح خود را به سوی مخالفین دیگر اسد نشانه رفتند.
در تحولی دیگر روسیه که نگران بسته شدن آخرین پایگاه نظامی خود در حوزه دریای سفید (دریای مدیترانه) بود وارد معادله نبرد در سوریه شد. مخالفین سوریه می گویند که حملات روسیه در سوریه سبب کشته شدن بیش از ۴ هزار غیرنظامی و البته صدها کودک معصوم، در این کشور شده است.
رقمی که بسیار نگران کننده است و روز به روز بر میزان آن افزوده می شود. از سال گذشته رژیم اسد مناطق ترکمن نشین باییر بوجاق را نیز در لاذقیه هدف حملات خود قرار داده و در این راستا روسیه نیز بصورت گسترده ای در حال کمک کردن به رژیم دمشق است.
گفته می شود که رژیم اسد سیاست پاکسازی قومی در این منطقه را در پیش گرفته وبی مهابا، در حال کوبیدن این منطقه است بدون اینکه فرقی میان مخالفین مسلح و غیرنظامیان قائل شود. روسیه در سپتامبر گذشته به هنگام آغاز حملات خود در سوریه ادعا کرده بود که گروه تروریستی داعش را هدف حملات خود قرار خواهد داد.
این در حالی است که بخش اعظمی از حملات روسیه نه علیه داعش بلکه علیه مخالفین میانه رو و بخصوص ترکمنها صورت گرفته و می گیرد. از سال گذشته نیروهای ائتلاف ضد داعش نیز به رهبری آمریکا در حال کوبیدن مواضعع تروریستهای داعش هستند.
ناظران نظامی در سوریه می گویند که این کشور در حال حاضر میان رژیم اسد، گروههای کرد، داعش و مخالفین مسلح تقسیم شده است. در بعد اجتماعی نیز تراژدی بزرگی در حال وقوع است که منجر به بروز فاجعه وحشتناک انسانی در بسیاری از شهرهای سوریه شده و میلیونها تن را مجبور به جلای وطن کرده است.
شدت فجایع رخ داده در سوریه به حدی است که در خلال ۵ سال، جمعیت سوریه از ۲۳ میلیون نفر به زیر ۱۹ میلیون نفر نزول کرده است. این مهاجرین که در قالب امواجی از پناهجویان به سوری اروپا نیز سرازیر شدند به دلیل فرار از کابوس زندگی در سوریه، مرگ در کوهستانهای سرد و غرق شدن در دریاهای عمیق را نیز به جان خریدند.
از میلیونها پناهجوی سوری، در حال حاضر ۲ و نیم میلیون نفر فقط در ترکیه زندگی می کننند. دیگر پناهجویان نیز بترتیب در اردن، لبنان و برخی از کشورهای اروپایی پراکنده شده اند.
فرزاد صمدلی
منبع: تی آر تی