زندگی شخصی و خانوادگی خود را بهتر کنید
زندگی شخصی و خانوادگی خود را بهتر کنید
نویسنده: برایان تریسی / مترجم: مهدی قراچه داغی
هیچ موفقیتی در زندگی عمومی نمی تواند ناکامی در زندگی شخصی را جبران کند. بنجامین دیزرائیلی
سعادت در زندگی تا حدود زیادی ناشی از روابط خوب با دیگران است. باید در خانواده، زندگی شخصی و نیز کارتان این را لحاظ کنید. اهتمام دانیل گلمن و دیگران در زمینه هوش عاطفی نشان می دهد که مهارت های اجتماعی شما بیش از توانمندی های عقلی شما روی موفقیتتان اثر می گذارند.
بنابراین مدیون خود هستید تا در رابطه با دیگران به تخصص لازم دست پیدا کنید.
خوشبختانه، مهارت های اجتماعی را می توان آموخت. می توانید در زمان کوتاهی شخصیت دوست داشتنی از خود بسازید که این بر کیفیت زندگی شخصی و خانوادگی تان می افزاید.
ارزش های شخصی و خانوادگی خود را مشخص کنید
در زمینه خانواده و دیگر اشخاص مهم در زندگی تان چه ارزش هایی در نظر می گیرید؟ به کدام اصل و اصول اعتقاد دارید؟ در روابط خود دنبال چه می گردید؟ به اعتقاد شما، در برخورد با دیگران چه رفتاری درست است؟ در برخورد با دیگران، از چه رفتار و منشی باید برخوردار باشید؟
وقتی با رعایت مهم ترین ارزش های خود با دیگران برخورد کردید، می توانید این را در درون خود احساس کنید. این گونه شادمان تر و مطمئن تر می شوید. به سطوح بالاتری از عزت نفس و احترام به خود می رسید. به آرامش و رضایت بیشتری می رسید. در نتیجه در هماهنگی بیشتری با خود و اطرافیانتان به سر می برید. وقتی با ارزش های خود زندگی همخوان داشتید، همه بخش های زندگی شخصی شما روان تر می شود.
قبلاً از شما پرسیدم اگر بدانید که تنها شش ماه از زندگی شما باقی مانده است، چه می کنید و اوقات خود را چگونه می گذرانید.
همه کسانی که به این سؤال می پردازند، به شکل مشابهی به آن جواب می دهند. می گویند این فرصت باقی مانده از زندگی شان را صرف کسانی می کنند که آن ها را بیشتر دوست دارند. تمام اندیشه های مسائل مالی بلافاصله از بین می رود. وقتی قرار است دیگر زنده نباشید، پول و مال و مال دیگر اهمیت خود را از دست می دهد.
اف.اسکات فیتزجرالد زمانی این گونه نوشت: «نشانه ذهن برتر این است که بتوانید در آن واحد دو ایده متضاد را در ذهن خود داشته باشید و با این حال بتوانید دست به عمل بزنید.»
یکی از تمرینات ذهن این است که تصور کنید یک صد سال عمر خواهید کرد و با این حال فکر کنید تا بیست و چهار ساعت دیگر عمر خواهید مرد.
توانایی پرداختن به این دو اندیشه متضاد در آن واحد، به شما امکان می دهد با روشنی و شفافیت و آرامش بیشتری در زمان حال زندگی کنید.
بهترین راه زندگی در خانواده متعادل کردن دو اندیشه است. اینکه مدتی طولانی زندگی خواهید کرد و دیگر آنکه در آینده نزدیک خواهید مرد. با حفظ هم زمان این دو اندیشه، با دیگران رفتاری متفاوت و بهتر را به نمایش می گذارید. این متعادل ساختن ذهن بلافاصله کیفیت روابط شما با دیگران را بهبود می بخشد.
ارزش های شما در رفتار شما ابراز می شوند. این امر به خصوص وقتی تحت فشار هستید و یا وسوسه و اغوا می شوید، بیشتر مصداق پیدا می کند.
وقتی خسته و استرس زده هستید، کارهایی می کنید یا حرف هایی می زنید که کاملاً غیر منتظره هستند. اغلب ارزش ها و باورهایی را ابراز می کنید که نمی دانستید آن ها را در اختیار دارید.
از جمله ارزش هایی که می توانید انتخاب کنید، می توان به عشق، صبر و شکیبایی، مهربانی، صمیمیت، قابل اعتماد بودن، بخشودن، احترام و تشویق اشاره کرد.
اگر با اعضای خانواده شما صحبت کنند و از آن ها بپرسند که شما با آن ها چگونه رفتاری داشتید، چه خواهند گفت؟ با توجه به رفتاری که شما اغلب اوقات با آن ها دارید، افراد خانواده شما درباره ارزش های اصولی تان چه نظری به آن ها می دهند؟
وقتی ازدواج کردم، ارزش مهر بی چشم داشت را در برخورد با افراد خانواده ام پذیرفتم. در این بیست سالی که از ازدواج من می گذرد، هرگز از این ارزش اساسی و اولیه در برخورد زن و فرزندانم منحرف نشده ام. اگر از افراد خانواده ام درباره ارزش های من در قبال آن ها بپرسید، به شما خواهند گفت که در هر شرایطی آن ها را بی قید و شرط دوست دارم.
علاوه بر این، به صداقت، قابل اعتماد بودن، احترام و صبر و شکیبایی توجه دارم. من قطعاً آدم کامل و بی عیب و نقصی نیستم، اما تصمیم مدت ها قبل من مبنی بر اینکه بر اساس این ارزش ها زندگی کنم یکی از مهم ترین گزینه هایم در زندگی بوده است.
ارزش هایی را انتخاب کنید که با تمام وجود آن ها را باور دارید. این ارزش ها را در قالب رفتارهایی که برای ابراز آن ها صورت خواهید داد، بیان کنید. مصمم شوید که با همه آن ها به همین شکل برخورد کنید.
از همه این ها مهم تر، کنار مهم ترین ارزشی که برای خود در نظر گرفته اید علامت «X» بگذارید. این همان ارزشی است که بیشترین تأثیر مثبت را بر روابط شما بر جای می گذارد. هرگز از ارزش های خود منحرف نشوید و درباره آن ها مصالحه نکنید. آن قدر این ارزش را تمرین کنید تا به بخشی از وجود شما تبدیل شود.
پنداره شخصی و خانوادگی خود را روشن کنید
به پنج سال آینده فکر کنید. با شفاف بودن ارزش هایتان، پنداره ایده آل خود را برای زندگی شخصی و خانوادگی خود در نظر بگیرید. فرض را بر این بگذارید که زندگی شخصی شما از هر لحاظ کامل بوده است. چگونه خواهید بود؟ درباره خود و اشخاص مهم در زندگی تان چه احساسی دارید؟ روزها چه می کنید؟ شما و بستگان نزدیک به شما چگونه زندگی ای خواهند داشت؟
در ادامه مطلب، به سؤالاتی که می توانید با قرار گرفتن در آینده از خود بکنید اشاره کرده ام:
§ سبک و طرز زندگی عالی خانوادگی شما چگونه خواهد بود؟ اگر می توانستید زندگی عالی برای خود در نظر بگیرید، این زندگی چگونه به نظر می رسید؟
§ برای خانواده خود چگونه زندگی ای می خواهید در نظر بگیرید؟
§ در زندگی خانوادگی خود چگونه تجربیاتی می خواهید داشته باشید؟ فرض را بر این بگذارید که محدودیتی در میان نیست. فرض را بر این بگذارید با اشخاصی که آن ها را دوست دارید، می توانید هر طور که خواستید رفتار کنید، چه کاری را متفاوت از امروز انجام می دهید؟
§ چه اقدامی را می خواهید برای خانواده خود به عمل آورید؟ در زمینه های مالی برای آنها چه برنامه ای دارید؟
§ در سال چه مدت، چند روز و چند هفته را با افراد خانواده و دوستانتان می خواهید بگذرانید؟
§ با هر یک از اعضای خانواده و افراد نزدیک به خود چگونه رابطه ای می خواهید داشته باشید؟
§ چگونه آموزشی را می خواهید برای فرزندانتان تدارک ببینید؟
§ اگر امروز مستقل بودید، چه تغییری را در زندگی خانوادگی و شخصی خود ایجاد می کردید؟
§ اگر موفقیت شما را تضمین می کردند، در کدام رؤیای بزرگ برای خانواده تان فرو می رفتید؟
بیانیه مأموریتی تهیه کنید تا رفتار شما و خانواده تان را در قبال یکدیگر مشخص سازد. نیازی به این نیست که این بیانیه مأموریت پیچیده باشد. یک بیانیه مأموریت ساده خانوادگی می تواند چیزی شبیه به این باشد: «مأموریت خانوادگی، فراهم آوردن محیطی است که همه افراد خانواده در آن احساس امنیت و احترام بکنند و بتوانند به توانمندی های فردی خود دست پیدا کنند و به آن چیزی که می خواهند، تبدیل شوند.»
بیانیه مأموریت شما می تواند کوتاه یا بلند باشد، ساه یا پیچیده باشد. مهم این است که درباره اش بحث کنید، بر سر مفادش به توافق برسید و همه افراد خانواده در آن سهیم شوند. شما باید الگوی خانواده خود در این زمینه باشید و بیانیه مأموریت خود را در همه کارهایتان رعایت کنید.
برای خود و خانواده تان هدف گذاری کنید
از قبل تصمیم بگیرید در زندگی خانوادگی خود به کجا می خواهید برسید. این نکته ای کلیدی در فرایند مرکز توجه است. هر چه دقیق تر بدانید که چه می خواهید و می خواهید به کجا برسید، به سرعت بیشتری آن ها را به زندگی خود راه می دهید. شادترین مردم آن هایی هستند که می دانند چه می خواهند داشته باشند و چه بکنند. در نتیجه زندگی شان به مراتب جالب تر، هیجان انگیزتر و لذت بخش تر از کسانی است که برنامه مشخصی ندارند و نمی دانند که به کجا می روند و چرا می روند.
می توانید برای روابط خانوادگی و سایر روابط شخصی خود هدف های ملموس و ناملموسی در نظر بگیرید. هدف های ملموس شامل خانه، اتومبیل، دوچرخه، قایق، لباس و سایر اشیای فیزیکی می شود. هدف های ملموس مهمند. باید به هدف های ملموسی که برای خود و خانواده تان می خواهید، خوب فکر کنید.
هدف های ناملموس حالت کیفی دارند و دربرگیرنده زمانی که با خانواده و دوستانتان صرف وقت می کنید، در تعطیلات به سر می برید، کیفیت زندگی، سلامتی، امنیت خانه و رفاه و حال خوش هر یک از افراد خانواده می باشند.
به خاطر داشته باشید، معیارهای عملکرد ضوابطی هستند که از آن ها برای اطلاع از اینکه تا چه اندازه به هدف های متعدد خود رسیده اید، استفاده می کنند. اگر امکان اندازه گیری نداشته باشید، نمی توانید آن را بهتر کنید. هر چه را که بتوان اندازه گرفت، می توان به آن رسید.
هدف های ملموس
برخی از عوامل مهم ملموسی که می توانید از آن ه استفاده کنید عبارتند از:
§ مساحت خانه شما چه اندازه است؟ آیا از آن راضی هستید؟ آیا مایلید آن را تغییر بدهید؟ اگر جواب مثبت است، چگونه؟
§ از شرایط مالی خانواده خود تا چه اندازه راضی هستید؟ در ماه ها و سال هایی که در پیش دارید، چه تفاوت هایی می خواهید در آن ایجاد کنید؟
§ در زمینه بیمه تا چه اندازه امنیت خاطر دارید؟ آیا از بیمه عمر کافی برخوردارید؟ آیا از بیمه سلامتی و حوادث استفاده می کنید؟ آیا اتومبیل شما بیمه است؟ آیا از بیمه معلولیت استفاده می کنید؟ چه تغییراتی در این خصوص باید ایجاد کنید؟
§ آیا از اتومبیل، مبلمان، لباس و لوازم برقی منزل خود راضی هستید؟ چیست که می خواهید آن را تغییر بدهید؟ چه چیزی را می خواهید تغییر بدهید؟ چیست که آن را بیشتر می خواهید؟
آنچه را که در این زمینه ها می خواهید، مشخص سازید. هر یک از آن ها را هدفی در نظر بگیرید، برنامه ای بریزید و بر اساس برنامه خود کار کنید. برای هر یک از هدف های خود استانداردها و معیارهایی در نظر بگیرید و پیشرفت خود را با رعایت این ضوابط و معیارها بسنجید. وقتی با هدف هایتان آشنایی کافی داشته باشید، از میزان پیشرفتی که می توانید به دست آورید، حیرت زده خواهید شد.
هدف های ناملموس
پس از تعیین کردن هدف های ملموس، می توانید هدف های ناملموس خود را در نظر بگیرید. این هدف ها می توانند به مراتب مهم تر از هدف های مادی باشند که برای زندگی خود در نظر می گیرید.
زمان در همه روابط عامل مهمی برای موفقیت به شمار می آید. کیفیت هر رابطه ای با میزان زمانی که در آن سرمایه گذاری می کنید، در ارتباط است. اهمیت یک شخص برای شما با زمانی که صرف او می کنید رابطه دارد.
می توانید با صرف وقت کردن بیشتر با اشخاص بر کیفیت روابط خود با آن ها بیفزایید. این یک هدف ناملموس کلیدی است. در اینجا سؤالاتی برایتان در نظر گرفته ایم:
§ همه روزه با شریک زندگی تان چقدر وقت صرف می کنید؟ دوست دارید چه مدتی را صرف این کار بکنید؟
§ با هر یک از فرزندانتان چقدر وقت صرف می کنید؟ دوست دارید چه مدتی را صرف این کار بکنید؟
§ با هر یک از دوستانتان به طور روزانه چقدر وقت صرف می کنید؟ دوست دارید چه مدتی را صرف این کار کنید؟
§ هفته ای چند روز بدون اینکه کار کنید در کنار افراد خانواده یا دوستانتان می مانید؟
§ سالی چند نوبت در تعطیلات آخر هفته با همسرتان صرف وقت می کنید؟
§ سالی چند هفته مرخصی می گیرید تا به اتفاق خانواده تان به جایی بروید؟
§ چند وقت به چند وقت در کنار همه افراد خانواده غذا می خورید؟
§ روزتان را با افراد خانواده چگونه شروع می کنید؟
§ در خانواده یا زندگی شخصی خود چه تغییراتی می خواهید ایجاد کنید؟
§ به کیفیت ارتباطات خود با عزیزانتان چه امتیازی می دهید؟ آن ها به شما چه امتیازی می دهند؟
§ اگر زندگی خانوادگی و شخصی شما از همه لحاظ عالی و ایده آل می بود، شرایط شما با شرایط امروزتان چه تفاوتی می کرد؟
در هر مورد توضیح دهید چه تفاوتی می توانید در موقعیت خود ایجاد کنید. چه اتفاقی باید بیفتد؟ چگونه خواهد بود؟ از کجا می فهمید که چه تغییری صورت خارجی پیدا کرده است؟
مهارت های ارتباطی شخصی و خانوادگی خود را بهتر کنید
زندگی تان تنها در صورتی بهتر می شود که خود شما بهتر شوید. به چه دانش و مهارت اضافی احتیاج دارید تا بر کیفیت زندگی شخصی خود بیفزایید؟ بر چه موضوعاتی باید احاطه پیدا کنید تا روابط با دوستان و افراد خانواده خود را بهتر کنید؟
چند سال قبل، من و همسرم باربارا تصمیم گرفتیم به اتفاق به اسکی برویم. تصمیم بسیار خوبی بود که تأثیر چشمگیری بر زندگی خانوادگی ما گذاشت. چیزی به ما داد که می توانیم همگی در آن سهیم شویم.
ما همه ساله لباس ها و تجهیزات اسکی خود را تکمیل کرده ایم. همه افراد خانواده ما اسکی کردن را آموخته اند. فرزندانمان در اسکی بسیار موفق هستند. فرزندانمان در جریان این سفرها با اشخاص جدیدی آشنا شده اند. زمانی را که صرف اسکی می کنیم، به ما امکان داده ساعت ها در کنار هم باقی بمانیم و حرف بزنیم. و این فرصتی نیست که در جریان عادی زندگی بتوانیم از آن بهره مند باشیم.
عادات رابطه ای خوب در سطح شخصی و خانوادگی ایجاد کنید
به عادت ها و رفتارهایی بیندیشید که به شما امکان می دهد بر کیفیت روابط شخصی خود بیفزایید. شاید لازم باشد که بتوانید سؤالات بهتری بکنید یا بهتر گوش بدهید. شاید لازم باشد در برخورد با افراد خانواده و دوستانتان صبورتر باشید. شاید لازم باشد نظم و ترتیبی ایجاد کنید و وقتی را صرف فعالیت های خانوادگی خود بکنید.
برنامه ای برای فعالیت های روزانه شخصی و خانوادگی خود بریزید
ببینید روزانه چه می توانید بکنید تا روابط شخصی خود را بهتر کنید. گاه یک تغیر کوچک می تواند تفاوت بزرگی ایجاد کند.
بعضی از کارهایی که برای خانواده تان انجام می دهید از کیفیتی برخوردارند که آن ها می توانند خودشان به راحتی انجام بدهند. با این حال، وقتی کار کوچکی برای عزیزانتان انجام می دهید، به آن ها می گویید که تا چه اندازه به آن ها اهمیت می دهید.
وقتی با افراد خانواده چنان برخورد می کنید که انگار آن ها مهم ترین افراد زندگی شما هستند، بر عزت نفس آن ها می افزایید و احساس ارزشمندی شخصی می کنید. وقتی همه روزه به آن ها می گویید که چقدر دوستشان دارید، روی تصویر ذهنی و اعتماد به نفس آن ها تأثیر می گذارید.
برای هر روز خود فعالیتی را انتخاب کنید تا روابط شخصی شما را بهتر کند. بعد به خود نظم و ترتیبی بدهید تا به طور تکراری آن فعالیت را انجام بدهید تا به یک عادت تبدیل شود.
چهار سؤال کلیدی
در این جا تمرینی را پیشنهاد می کنم. با عزیزانتان بنشینید و این چهار سؤال را از آن ها بپرسید. برای شنیدن جواب های جالب آماده باشید.
۱٫ آیا کاری هست که امروز می کنم و شما دوست داشته باشید آن کار را بیشتر بکنم؟
۲٫ آیا کاری هست که امروز می کنم و شما دوست داشته باشید آن کار را کمتر بکنم؟
۳٫ آیا کاری هست که نمی کنم و شما دوست داشته باشید بکنم؟
۴٫ آیا کاری هست که می کنم و شما بخواهید آن را نکنم؟
احتمالاً از جواب هایی که دریافت می کنید شگفت زده می شوید. هر جوابی که دادند، در برابرشان مقاومت نکنید و در مقام اعتراض با آن ها حرف نزنید. در سکوت و با تمام وجود به حرف هایشان گوش بدهید. از آن ها بخواهید با ذکر مثال های شخصی شما را به درک کردن بیشتر حرف هایشان کمک کنند. از جواب ها و نقطه نظرهایشان تشکر کنید. بعد از آن، با خود به ارزیابی جواب های آن ها بنشینید.
من به عنوان یک سخنران پرکار و حرفه ای، به اقصا نقاط کشور سفر می کنم. چند سال قبل، اغلب روزهای شنبه یا یکشنبه با هواپیما به منطقه شرقی کشور می رفتم و گاه به مدت دو هفته از خانه ام دور بودم.
سرانجام، زنم به من گفت که دوست ندارد در تعطیلات آخر هفته کار کنم. اولین واکنش من مخالفت ورزی با حرف او بود. با او بحث کردم و در مقام اعتراض حرف زدم. به او گفتم برایم مهم است که هر روزی از هفته را که دیگران می خواهند، صرف سخنرانی بکنم.
اما وقتی خوب فکر کردم، دیدم حق با اوست. همیشه در سفر بودن اولویت های مرا مخدوش می کرد. از آن روز به بعد، قبول نکردم که در روزهای آخر هفته سخنرانی بکنم. تقریباً همه تعطیلات آخر هفته را با افراد خانواده ام در منزل می گذارنم. این اقدام تا حدود زیادی کیفیت زندگی خانوادگی مرا بهتر کرده است.
روابط خانوادگی خوب ایجاب می کند به آراء سایر افراد خانواده بها بدهید. این گونه به راحتی بیشتری می توانید روابطی سالم و شادمان داشته باشید.
ایجاد روابط خوب و حفظ آن
در این جا به نکاتی اشاره می کنم که می تواند کیفیت زندگی خانوادگی شما را بهتر کند:
ببینید زندگیتان چه چیزهایی مهم هستند. روابط خود را مقدم بر همه آن ها فرض کنید. برای نیازها و خواسته ای عزیزانتان بیشترین اولویت را قائل شوید. برای رسیدن به روابط حسنه از هیچ فداکاری فروگذار نکنید.
وقتی کار می کنید با تمام وجود کار کنید. وقتتان را تلف نکنید. به خاطر داشته باشید، هر وقتی را که در محل کار تلف می کنید، در نهایت باید بعداً از خانواده خود کم بگذارید.
به خاطر داشته باشید، در زندگی خود به دو طریق صرف وقت می کنید: زمان کار که کیفیت آن را با بهره وری و نتایجی که به دست می آورید اندازه می گیرید و زمان صرف وقت شخصی که کیفیت آن را با مهر و عشق و رضایت اندازه می گیرید.
با بهبود بخشیدن به کیفیت زمان کار، متمرکز شدن با تمام وجود روی مهم ترین و ارزشمندترین کار و با سرعت انجام دادن آن ها، می توانید از زمان صرف وقت در محل کارتان بکاهید و زمان صرف وقت برای مقاصد شخصی را افزایش بدهید.
برای ایجاد کیفیت مطلوب در روابط خانوادگی، باید زمان طولانی صرف وقت کنید. برای رسیدن به عشق، محبت و اعتماد و اطمینان شتاب بی فایده است. هر چه با افراد مهم در خانواده خود صرف وقت بیشتری بکنید، زندگی تان از کیفیت بیشتری برخوردار خواهد شد.
به خاطر داشته باشید، تماشا کردن تلویزیون، خواندن روزنامه و یا کار با کامپیوتر را به حساب صرف وقت با افراد خانواده نگذارید.
به عمد و قصد زمانی را برای بودن با عزیزانتان صرف وقت کنید. زمان های سی، شصت و نود دقیقه ای برای صرف وقت با عزیزانتان در نظر بگیرید.
به اتفاق افراد خانواده به خرید بروید و یا پیاده روی کنید. با همسرتان به رستوران های فواصل دور بروید. به هنگام رانندگی، رادیوی اتومبیل را خاموش کنید. در اتومبیل بی سر و صدا می توانید صحبت های جالب داشته باشید.
از قبل برای رفتن به تعطیلات برنامه ریزی کنید. جایی را برای اقامت رزرو کنید و پول آن را از قبل بپردازید تا مجبور شوید به آنجا بروید.
به خاطر داشته باشید، برای آن که کاری را بیشتر بکنید، باید کارهای دیگری را کمتر انجام بدهید. برای اینکه با عزیزانتان بیشتر صرف وقت کنید، باید از صرف وقت کردن در جاهای دیگر بکاهید.
قبل از اینکه به انجام دادن کاری متعهد شوید، از خود بپرسید: «برای اینکه این کار را بکنم چه کاری را باید کمتر انجام بدهم؟ » ارزش یک کار را با کار دیگر مقایسه کنید.
برای پرداختن به زندگی شخصی و خانوادگی خود متعهد شوید
با توجه به آنچه خواندید، متعهد شوید که اقدامی صورت بدهید. کاری صورت بدهید. هر کاری را که لازم است، انجام بدهید. سعی کنید بر کیفیت روابط شخصی خود بیفزایید. بعد همه روزه کاری صورت دهید تا به مهم ترین هدف های ارتباطی که برای خود در نظر گرفته اید، برسید.
وقتی مصمم و متعهد می شوید که به یک زندگی شخصی شگفت انگیز برسید، کیفیت سایر زمینه های زندگی شما بهبود پیدا می کند. شادمان تر و سالم تر می شوید و در آرامش بیشتری قرار می گیرید. مولدتر می شوید. در خانه به رضایت خاطر بیشتری می رسید و بعد وقتی به سر کار می روید، از اثربخشی بیشتری برخوردار می گردید.
——————————————————————
منبع:مرکز توجه / مؤلف: برایان تریسی / مترجم: مهدی قراچه داغی / انتشارات:نشر آسیم تهران ۱۳۸۶
جالب