اسماء الله، درس هفدهم، حفیظ/حفظ

اسماء الله، درس هفدهم، حفیظ/حفظ

برسی صفت حفیظ

از ۴۲ آیه ای که درش کلماتِ از ریشۀ حفظ اومده، ۴۰ تاش منظور از حفظ، همون محافظته. ۲ تای دیگش، منظور از حفظ، حافظه هست. یکیش میگه: کِتَابٌ حَفِیظٌ، کتابی حفظ کننده (۵۰:۴)، کتابتی که محفظۀ اطلاعاته، دیتابیسه. و اون یکیش میگه: فِی لَوْحٍ مَّحْفُوظٍ، اطلاعات تو لوح محفوظه، مثل همون لوح فشرده یا سیدی، هارد دیسک که میگیم.

پس، از بُعد حافظه، خدا حفیظه. یعنی هر اطلاعاتی واسه تصمیم گیری یا استفادۀ آیندش لازم باشه، ثبت و ضبط میکنه. ذهن خودش رو درگیر انبوه اطلاعات نگه نمیداره، اما همۀ جزئیات لازم رو در لوحهای محفوظی، کتابت یا ذخیره میکنه.

اگه ما هم حفیظ باشیم، هر چی واسمون مهمه، یه جا مکتوب، ذخیره و بایگانیش میکنیم. اما ذهنمون رو با انبوه جزئیات گذشته دائما مشغول نگه نمیداریم، تا انرژی و کارایی مغزمون حفظ بشه واسه امور مهم و روزمره. با قلم و کاغذ، یا تایپ کردن تو گوشی و کامپیوتر، حفظ اطلاعات میکنیم، حفیظ عکس و فایل و اسنادمون هستیم.

اما از بُعد محافظت، خدا حفیظه. إِنَّ عَلَیْکُمْ لَحَافِظِینَ، قطعا براتون محافظینی گذاشتیم (۸۲:۱۰)، إِن کُلُّ نَفْسٍ لَّمَّا عَلَیْهَا حَافِظٌ هیچ نفسی نیست، مگر برش محافظیه (۸۶:۴). چون رَبُّکَ عَلَىٰ کُلِّ شَیْءٍ حَفِیظٌ، پروردگارت بر هر چیزی حفیظه، محافظه (۳۴:۲۱).

ما میدونیم حقیقت اینه کنترل کاملی به عالم درون یا بیرونمون نداریم. ممکنه هر لحظه، یه بیماری درونی یا مشکل بیرونی ایجاد بشه، که کل امنیت و سلامت و عزیزان و اموال و همه چیزمون رو به خطر بندازه. همین دو ماه پیش، یه هفته قبل از شروع جنگ اُکراین، اگه به هرکسی، چه داخل چه خارج، عکسی از این وقایع امروز اونجا رو نشون میدادیم، هیچکس باور نمیکرد چنین اتفاقی، واسه چنین کشور اروپایی امن و مُدرن و زیبایی بیافته. ولی افتاده!

خب پس کو این فَاللَّهُ خَیْرٌ حَافِظًا، خدا بهترین محافظه (۱۲:۶۴)؟ چه حفظی، چه حفاظتی؟ اگه خدا حفیظه، چرا این عالم ما پُره از جنگ و بیماری و تصادف و نا امنی؟

اولا، مَا أَصَابَکُم مِّن مُّصِیبَهٍ، هر مصیبتی باهاتون اصابت کرد، هر بلایی سرتون اومد، فَبِمَا کَسَبَتْ أَیْدِیکُمْ، به سبب دستاورد خودتونه، حاصل عمل انسانهاست. از بیماری گرفته تا جنگ، مشکلات درونی تا مصیبتای بیرونی (۴۲:۳۰). وَمَا رَبُّکَ بِظَلَّامٍ لِّلْعَبِیدِ، ربّ تو که ظلمی به بنده هاش نمیکنه (۲۲:۱۰). پس، از ماست که بر ماست.

دوما، خدا هیچ جا نگفته من محافظ جسم و مال و اقتصاد و امنیت شما هستم، هرچند این محافظت ها رو هم در پشت پرده تا هر جا مشیتش ایجاب کنه دائما انجام میده. إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّکْرَ، همانا ما خودمون این قرآن و تذکرات رو نازل کردیم، وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ و همانا ما واسه اون محافظیم، حفاظتش میکنیم (۱۵:۹).

حِفْظًا مِّن کُلِّ شَیْطَانٍ مَّارِدٍ، یه محافظتی از هر شیطان و نیروی شرّی (۳۷:۷). وَجَعَلْنَا السَّمَاءَ سَقْفًا مَّحْفُوظًا، و این آسمون دنیاتون رو یه سقف محفوظ قرار دادیم، که زیر خودش حفظتون کنه، از هزاران عامل ناشناخته که از بیرون این عالم ما، به عالم ما احاطه دارن. پس حَافِظُوا عَلَى الصَّلَوَاتِ، از صلات ها و ارتباط هاتون با خدا محافظت کنید. ارتباطتون رو حفظ نگه دارید، حفیظ باشین.

چرا از کابوس شبانه میترسیم؟ چون تو خواب، نگران از دست دادن خودمون یا عزیزانمون یا دارایی هامون هستیم، در حالی که هیچکدوم واقعی نیست. نگران حفظ جایگاه و حیاتمون هستیم، در جایی که موقته و دائمی نیست. همینطور که توی عالم خواب، خدا نگران از دست رفتن اون رویاها و داشته های ما نیست، محافظ خود ماست که به سلامت بیدار بشیم؛ در این خواب دنیا هم، محافظ صاحبِ جسمِ ماست، یعنی خود ما، نفس ما. نه جایگاه موقت و داشته های ما.

تنها راه رهایی از ترس، فهمیدن حقیقته. حقیقت اینه که اینجا جایگاه موقت ماست، و تنها چیز موندگار، ارتباط درونی خود ما و خداست.

ما در دو جهان، غیر خدا یار نداریم
با غیر خدا، هیچ دگر کار نداریم

مطالب مرتبط: اسماء الحسنی