اندیشه

تعریف علم کلام، موضوع علم کلام، نقش و وظایف علم کلام نویسنده: دکتر صباح برزنجی   تعریف علم کلام  ۱۔ ابن خلدون علم کلام را چنین تعریف می کند: «علمی است مشتمل بر دفاع از عقاید ایمانی به وسیله ی دلایل عقلی و پاسخگوی بدعت گذارانی است که در اعتقاداتشان از روش سلف صالح و اهل سنت به بیراههرفته اند». چنان که ملاحظه می شود این تعریف، تعریف جامعی نیست، زیرا فقط بر کلام اهل سنت صدق می کند و کلام دیگر فرق اسلامی در آن نمی گنجد، گوئی ابن خلدون به جای علم کلام اسلامی، علم کلام اهل سنت …

ماهیت نسخ در ده گزین گویه از اندیشمندان و علماء اسلامی نویسنده: محمد عماره / مترجم:  یاسین عبدی )۱( نسخ به معنای تأخیر إنزال حکم إبر( مکلف  )است. به بیانی دیگر به مثابهی بیان احکام و نه الغای نصوص و ازاله ی آنهاست. شافعی: (۱۵۰- ۲۰۴ه/۷۶۷-۸۲۰م) )۲( نسخ نه به معنای رفع کلام، بلکه به معنای رفع تعلق آن به مکلف است، چه که کلام قرآن در ذات خود تغییرناپذیر است. نسخ سببی از جهت و سوی مخاطب است که تعلق خطاب در آن قطع می گردد. کلام خداوند قدیم بوده و رفع آن تصورناپذیر است. . (ابوحامد غزالی: ۴۵۰-۵۰۵ …

فقه اسلامی ، نگاهی به سخن شیخ احمد ریسونی در مورد پالایش فقه نویسنده: عدنان فلاحی سخن شیخ احمد الریسونی فقیه برجسته‌ی مراکشی درباره‌ی «تغییر ۹۰درصد از فقه» واکنش‌هایی را برانگیخته است. در این میان البته یک نکته‌ی مغفول، بیش از پیش روشن شد. و آن نکته این بود که طلب تنقیه و تنقیح و اصلاح محصولات و نتایج اجتهادات قُدَما و فقه قُدَمایی، فقط از حنجره‌ی مبتدعان و زندیقان و مجوسان امت خارج نمی‌شود بلکه این بار فقیهی کلاسیک و رییس اتحادیه‌ی جهانی علمای مسلمانان، چنین چیزی را طلب می‌کند. پیش‌تر اگر کسی چنین چیزی را می‌گفت متهم می‌شد …

رییس اتّحادیه‌ی جهانی علمای مسلمان: ۹۰درصد فقه اسلامی باید تغییر کند نویسنده: دکتر احمد ریسونی دکتر احمد ریسونی، رییس اتّحادیه‌ی جهانی علمای مسلمان: فقه اسلامی باید با سرعت تحوّل جامعه، متحوّل شود. بنا به گزارش اصلاحوب به نقل از آناتولی استاد دکتر احمد ریسونی رئیس اتّحادیه‌ی جهانی علمای مسلمان در این گفت‌وگو بر نکات زیر تٲکید کرد:   شکاف میان فقه و واقعیت در حال گسترش است. هر کس می‌خواهد فقه زنده و پویا بماند باید خواستار تحوّل فقه و بروز شدن علما باشد. دعوت به نوگرایی در اصول فقه معانی گوناگونی ازجمله نوسازی ساختار و پرداختن به مسائل جدید …

موضوع نسخ قرآن با توجه به سایر حوزه های علوم اسلامی و سئوالاتی که مطرح می شود؟ نویسنده: دکتر جابرعلوانی/ مترجم :علی عزیزی   طرح مشکل موضوع «نسخ» هرگز نمی تواند جدا از مسایل و مباحث مربوط به آن باشد، همانند موضوع جمع قرآن، تدوین آن و اسباب نزول و قرائت های مختلفی که دارد و نقل و انتقال آن؛ زیرا تنها وقتی می توان همه ابعاد این مشکل را بررسی و به نتیجه رساند که به تمامی این مباحث واقف بود و از زاویه ی روشی هماهنگ و مرتبط منطقی به آن موضوع نگاه کرد و در اختلافات اصحاب …

پیامد خطرناک قایل شدن به وقوع نسخ در قرآن نویسنده: دکتر جابرعلوانی/ مترجم :علی عزیزی موضوع نسخ برخی از آیات قرآن کریم، مسئله ای است که خود قرآن آن را رد خواهد کرد و شناخت علمی ای که قرآن کریم آن را در دل و درون مسلمانان بنا انهاده، آن را نخواهد پذیرفت، زیرا موضوع نسخ از جمله مسایل پیچیده ای است که اقلمرو عقلانیت انسان را حتی قبل از آمدن اسلام نیز اشغال نموده و تا به امروز همچنان جای بحث و بررسی و اختلاف و مناقشه بوده است و در دوره های گوناگون تاریخی هریک از ادیان زمینی …

استاد شهید ناصر سبحانی ناسخ و منسوخ یکی از مباحثی است که در علوم القرآن مطرح می شود، انسان در مسیر کمال در مرحله ای نیاز به چیزهایی دارد که در مراحل بعدی به آنها نیاز ندارد. مثلا یک انسان از آغاز آفرینش از هنگامی که یک نطفه هست تا وقتی که به صورت یک انسان کامل در می آید از اینگونه مراحل می گذرد، یک زمان فقط استعداد دریافت خون دارد و تنها نیاز هم به این دارد.

نسخ در ترازوی عقل و بررسی موضوع نسخ قرآن نویسنده: محمد عماره / مترجم:  یاسین عبدی   از آنجا که در علوم اسلامی، عقل و نقل ملازمه ی هم اند، اگر براهین و استدلال بر مسایل و قضایا با نصوص دینی و به طور ویژه با نصوص محکم قرآن کریم هم خوانی داشته باشند، قوت و اهمیت بیشتری پیدا خواهند کرد. اما شگفتا در مسأله ی نسخ به معنای محو، ازاله، عدمیت و تغییر و تبدیل، چنانکه پیشتر نیز به نفی و نقض و محال بودن آن پرداخته شد، استدلال عقلانی بر وقوع و پذیرش آن از سوی قائلین به …

آزادی و رابطه آن با ایمان در گفتگوهای بدیع الزمان نورسی با عشایر شرق (آناتولی) نویسنده: سعیدنورسی / مترجم: داود وفایی ۱سؤال: آیا درست است بگوییم هر کاری رواست مگر این که برای دین ضرر داشته باشد؟ ◀️پاسخ: اسلام چون خورشید است، با فوت کردن خاموش نمی شود، چون روز است، با بستن چشم، شب نمی شود. کسی که چشم خویش را ببندد شب را فقط برای خود ایجاد می کند.  وانگهی آیا درست است با اعتماد به رییسی شکست خورده و بیچاره یا کارمندانی چاپلوس یا بعضی از افسران بی منطق، امر حمایت از دین به آنها واگذار شود؟ …

تعطیلی حکم خدا؛ اصرار بر ابدیّتِ حکم حدیث، مثال رجم و سنگسار نویسنده: امیر ترکاشوند حکم صریح خدا به ارتش اسلام به آیۀ ۶۰ سوره انفال در قرآن که حاوی حکم صریح خدا به ارتش اسلام است دقت کنید!؛ خدا در این ابلاغیه به پیامبر گرامی و پیروانش دستور می‌دهد که ارتش مسلمین را به اسب‌های ورزیده تجهیز کنند (واحدِ “سواره‌نظام”) تا دشمن بترسد (و فکرهای خام به سرش نزند): وَأَعِدّوا لَهُم مَا استَطَعتُم مِن قُوَّهٍ وَمِن رِباطِ الخَیلِ تُرهِبونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَعَدُوَّکُم … امروزه ارتش کشورهای اسلامی، حتی آنانی که (همانند کشور ما) حکومت‌شان نیز اسلامی است مجهّز …