سازمان ها و تشکّل های اسلامی در آمریکا

سازمان ها و تشکّل های اسلامی در آمریکا

درباره تاریخ فعالیت های مذهبىِ سازمان یافته مسلمانان مهاجر آمریکا نیز، همانند دیگر جنبه های زندگی آنان در این کشور، آرا و اقوال گوناگونی وجود دارد. به نظر برخی از پژوهشگران، تشکیلات فرهنگی و مذهبی مسلمانان آمریکا عمدتاً پس از جنگ جهانی اول شکل گرفت. یکی از اجتماعات عمده مسلمانان این کشور درایالت آیووا در (سِدار رپیدز) به وسیله مهاجران لبنانی و سوری به وجود آمد. مهاجران مذکور در اوایل دهه ۱۹۲۰ ساختمانی را در این منطقه برای برگزاری مراسم مذهبی اجاره کردندو در خلال دوره رکود بزرگ در آمریکا، نخستین مسجد را در آیووا بنا کردند. در سال ۱۹۷۲، مسلمانان (سِدار رپیدز) یک مرکز اسلامی و مسجد جدیدی را بنا نهادند که هنوز به عنوان تنها مرکز بزرگ اسلامی ایالت آیووا پابرجاست. (۱) (لاری پاستون) با استناد به تحقیقات (ایوان حداد) آورده است که:مهاجران مسلمان اولیه توجه چندانی به بسط و توسعه باورهای اسلامی خود در این کشور نداشته و بیش تر به فکر بهبود وضعیت معیشتی و زندگی خود بودند و به همین دلیل در بدو ورود به آمریکا، حتی مراسم اولیه عبادی خود را نیز به جا نمی آوردند. از این رو، مهاجران مذکور در فعالیت های مذهبی سازمان یافته شرکت نمی کردند.

نخستین گروهی که در برگزار کردن مراسم عبادىِ جمعی شان، مدارک مستند وجود دارد، گروهی است که اعضای آن در سال ۱۹۰۰ در (راس) در ایالت داکوتای شمالی گرد هم آمدند و در سال ۱۹۲۰ مسجدی را در این منطقه بناکردند؛ ولى، به گفته ایوان حداد، پس از چند سال مسلمانان مذکور به قدری جذب محیط شدندکه حتی نام های مسیحی برای خود برگزیدند و با مسیحیان ازدواج کردند تا جایی که در سال ۱۹۴۸ مسجد را کاملاً رها کردند. البته طبق نظر لاری پاستون رها کردن مراسم عبادى، درباره همه مهاجران اولیه مصداق ندارد. برای نمونه در سال ۱۹۱۹ یک مجموعه اسلامی در هایلند پارک در میشیگان به وجود آمد و سازمان مشابهی در سال ۱۹۲۲ در شهر دیترویت به وجود آمد. در سال ۱۹۲۳ نیز، علی رغم تأثیر شدید محیط مسیحی نیویورک، یک مجموعه دیگر اسلامی به نام (انجمن اسلامی دانشجویان) در بروکلین نیویورک تأسیس شد. (۲) .

شاید بتوان گفت: در آمریکا فعال ترین ارگان مسلمانان همانا تعدادی انجمن های دانشجویان مسلمان است. در آمد روزافزون حاصله از فروش نفت، سبب شده است که مسلمانان از طریق آموختن علوم و تکنولوژی مدرن، جامعه خود را پیشرفت دهند. افزایش جمعیت مسلمانان در آمریکا یک امر تحیّر انگیز بوده است.انجمن دانشجویان مسلمان یک ارگان خیلی مهم است. (۳) .

اما از میان این چنین مجموعه های اولیه اسلامی در آمریکا،مشهورترین آنها در (سِدار رپیدز) در ایالت آیووا واقع شده که در سال ۱۹۳۴ به عنوان (مسجد مادر) در سراسر آمریکای شمالی معروف شد.مسلمانان کانادا چهار سال بعد، یعنى، در سال ۱۹۳۸ نخستین مسجد خود را در ادمونتون بنا کردند. (۴) .

مسلمانان مهاجر مقیم آمریکا برای حفظ معتقدات دینی و همبستگی مذهبی خود نه تنها در ساختن مساجد و مراکز مذهبی می کوشند، بلکه به تشکیل مجموعه ها و انجمن های سازمان یافته متعددی که منعکس کننده علایق قومی و نژادی در کنار باورهای مذهبی آنان باشد روی می آورند. به همین دلیل تا اوایل دهه ۱۹۶۰ حد اقل بیست انجمن مذهبی متعلق به قومیت ها و ملیت های مختلف تنها در شهر نیویورک به وجود آمد. مهاجران مراکشى، مصرى، مالزیایى، پاکستانى، یمنى، سودانى، اندونزیایی و غیره هر یک انجمن های اسلامی که نشان دهنده هویت ملی و مذهبی شان بود، ایجاد کردند. هر یک از این انجمن ها و تشکیلات اسم خاص خود را داشت که نمونه هایی از آنها را می آوریم:

 

انجمن متحده دره نیل، انجمن نویی سودانی ها، انجمن آمریکاییان آفریقایی تبار، حزب پاکستانی آمریکا، جامعه آمریکاییان یمنى، جامعه بین المللی مسلمانان، انجمن مسلمانان اندونزى، اتحادیه اسلامی آمریکا،میسیون اسلامی آمریکا، انجمن آمریکاییان مالزی تبار، فدراسیون سازمان های متحد مراکشی ها، جامعه خلق جوان مسلمان، بنیاد مساجد نیویورک،انجمن جوانان مسلمان و جامعه فرهنگی بانوان مسلمان. مجموعه ای از این انجمن ها و اتحادیه ها و تشکیلات اسلامی در نیویورک و نقاط دیگر آمریکا به صورت چتری از سازمان های اسلامی در آمده و زمینه ساز پیدایش مجموعه بزرگ تر و فراگیرتری به نام (فدراسیون انجمن های اسلامى) در سال ۱۹۵۴ شدند. (۵) .

۱. EMILY KALLED,1883,p.96.

۲. LARRY POSTON, ISLAMIC DAWAH IN THE WEST, NEW YORK: OXFORD UNIVERSITY PRESS, 1992.

۳. مجله اسلام، ش ۲، چاپ چین، سال ۱۹۹۲.

۴. مجله اسلام، ش ۲، چاپ چین، سال ۱۹۹۲.

۵. همان ص ۳۵.

——————————————————–

فدراسیون انجمن های اسلامی

 

شخصی به نام (عبدالله اجرم) در تأسیس این فدراسیون نقش بسیار تعیین کننده ای داشت. وی که در جریان جنگ جهانی دوم در ارتش آمریکا خدمت می کرد، متوجه فقدان اطّلاعات و سوء تفسیر از اسلام شد و به عنوان راه حل، به فکر ایجاد سازمانی افتاد. از این رو، فدراسیون انجمن های اسلامی را بنا نهاد. (۶) این فدراسیون ابتدا در شهرسِدارراپیدزلوا ( CEDARRAPIDS LOWA ) به وجود آمد. اهداف اساسی آن، حفظ فرهنگ اسلامى، تشریح اصول تربیت اسلامی و تبلیغ اعتقادات آن است. این فدراسیون در واقع یک سازمان اجتماعی است که سالانه یک مجمع عمومی برگزارمی کند. در این مجمعِ سالانه، مسلمانان از فرهنگ مشترک یکدیگر بهره گرفته و تجربه فعالیت های اسلامی را برای یکدیگر بازگو می کنند. (۷) .

این سازمان، نخست از کشورهای عربی کمک دریافت می کرد و به همین دلیل، ایجاد روابط نزدیک مذهبی با مجموعه های اسلامىِ ممالک عربی را مورد تشویق قرار می داد. قابل ذکر است که تعداد قابل توجهی مسجد و سازمان مذهبی در آمریکا با فدراسیون انجمن های اسلامی ارتباط ارگانیک دارند. براساس اساسنامه این فدراسیون تمام مسلمانان مقیم آمریکا و عضو این مجموعه، ملزم به آموزش و گسترش ایده آل های اسلام، از قبیل: احترام به مقام و منزلت انسان، برادری و دوست داشتن در بین انسان ها و برابری مطلقِ همه انسان ها در برابر خداوند می باشند. (۸) .

(فدراسیون انجمن های اسلامى) کنفرانس های سالیانه خود را، پی درپی در نقاط مختلف آمریکا و کانادا برگزار می کرد و ضمن تلاش برای تقویت همبستگی مسلمانان و ارتقای سطح آگاهی و دانش اسلامی آنان، تبلیغ اسلام برای غیر مسلمانان را نیز به طور ملموسى، به عهده گرفت و از این حیث منشأ اثراتی شد. برای مثال، وقتی که فدراسیون مذکور، در سال ۱۹۵۵ کنفرانس سالیانه خود را درکانادا برگزار کرد، مسلمانان زیادی از آمریکای شمالی در آن شرکت کردند و گروهی نیز در خلال کنفرانس به اسلام گرویدند. به نظر برخی از ناظران، برگزاری این گونه کنفرانس ها از سوی فدراسیون مذکور، آثار روانی ارضا کننده ای بر روی مسلمانان شرکت کننده – که به دلیل دوری از سرزمین و فرهنگ بومی خود دچار نوعی ضربه فرهنگی شده و خود را محصور در یک محیط فرهنگی بیگانه می یافتند – به جای می گذاشت. جالب توجه این که تعداد زیادی از حاضران در این کنفرانس ها را جوانان مسلمان نسل دوم تشکیل می دادند که تحت تأثیر محیط فرهنگی جدید قرار گرفته بودند و نام های نیمه اسلامی و نیمه غربی بر روی خود نهاده بودند از قبیل: جیمز على، آلفرد محمد، آلبرت حسن ونظیراینها. گرچه فدراسیون انجمن اسلامی به غیر از برگزاری منظم کنفرانس های سالیانه فعالیت های دیگری صورت نمی داد، با این حال، برگزاری موفقیت آمیز همین کنفرانس ها در تقویت روح همبستگی وبالا بردن احساس هویّت یافتن و اعاده هویّت مخدوش و یا گمشده مسلمانان مهاجر که خود را در حصار یک فرهنگ بیگانه محصور می دیدند، نقش به سزایی داشت. (۹) .

۶. همان ص ۳۵.

۷. مجله اسلام، ش ۲، چاپ چین، سال ۱۹۹۲.

۸.LARRY POSTON,1992,p.35.

۹. GUTBI MAHDI AHMAD, MUSLIM OR GAMIZATIONS IN THE UNITED STATES, IN YVANNE HADDAD, 1991,pp:12-14.

————————————————————-

انجمن اسلامی دانشجویان

در اوایل دهه ۱۹۹۰ سازمان جدیدی به نام (انجمن اسلامی دانشجویان مسلمان) ( MSA ) به وجود آمد. این انجمن بر خلاف (فدراسیون انجمن اسلامى)، که ماهیت قومی و نژادی داشت، دارای یک ماهیت فراگیر جهانی بوده و به انترناسیونالیسم اسلامی اعتقاد داشت. در واقع MSA محصول انجمن های اسلامی دانشجویی متعددی بود که پس از جنگ جهانی دوم، در بسیاری از دانشگاه های آمریکا به وسیله دانشجویان مسلمان سازماندهی شده بودند. در سال ۱۹۶۳ انجمن های مذکور، نیاز به ایجاد یک انجمن اسلامی بزرگ تر و فراگیرتری را احساس کردند؛ ازاین رو، در نخستین نشست سالیانه خود در اوربانا واقع در ایالت ایلی نویز، انجمن اسلامی دانشجویان؛ یعنى، MSA را که جنبه سراسری در سطح آمریکا داشت تشکیل دادند. در کنفرانس اوربانا مسلمانان ایرانى، هندى، پاکستانى، ترکیه ای و ممالک عربی شرکت داشتند و در نخستین کمیته اجرایی منتخب نیز دانشجویان ممالک فوق برگزیده شدند. هدف از تشکیل MSA این نبود که این سازمان، صرفاً به جامعه مسلمانان خدمت کند، بلکه خدمت به اسلام و ایجاد یک جامعه اسلامىِ نمونه و ایده آلِ موردِ نظر شرکت کنندگان بود. (۱۰) .

شاید بتوان گفت: فعال ترین ارگان مسلمانان در آمریکا، همان انجمن های اسلامی دانشجویان است. در آمد روزافزون حاصله از فروش نفت، سبب شده است که مسلمانان ازطریق آموختن علوم و تکنولوژىِ مدرن، جامعه خود را پیشرفت دهند. انجمن اسلامی دانشجویان، یک ارگان خیلی مهم به شمار می آید. آنان اسناد ومنابع اسلامی را به نمایش گذاشته و آنها را توزیع می کنند، حوزه های علمیه بنا می نهند، نماز را تبلیغ می کنند، افراد مذهبی را جذب و تربیت می کنند و برای وحدت میان مسلمانان می کوشند. این ارگان همچنین یک سری طرح های ویژه دارد که از جمله آنهاست: دایر نمودن کلاس تربیت خبرنگار بر پایه تفکر اسلامى، طرح همکاری پرداخت اِعانه بدون بهره (قرض الحسنه)، چاپ و انتشار ادبیات اسلامى، ایجاد مؤسّسه اطلاع رسانی درباره مراسم و احیای مسلمانان و سایر موارد مهم وخدمات مشابه دیگر. (۱۱) .

نکته قابل ذکر و شایان توجه این است که، در اوایل دهه ۱۹۶۰ (و در واقع سال ۱۹۶۳) دگرگونی ها و حوادث مهمی در جهان اسلام رخ داد. جماعت اسلامی پاکستان ممنوع و (مولانا مودودى) متفکر بزرگ اسلامىِ این کشور، محکوم به مرگ گردید. اعضای (اخوان المسلمین) در مصر دستگیر و زندانی شدند و دو سال بعد، متفکر مسلمان مصرى، (سیدقطب) دستگیر و سرانجام اعدام شد. در اندونزی حزب (مسجومى) ممنوع گردید و رهبرحزب مذکور؛ یعنى، (ناصر) به زندان افکنده شد. از دیگر جریانات مهمِ این دوره، اوج گیری مبارزات ضد استعماری مردم مسلمان الجزایر علیه نیروهای اشغالگر فرانسوی و پیروزی انقلاب الجزایر بود. طبیعتاً دانشجویانی که در کنفرانس اوربانا شرکت کرده بودند، کاملاً تحت تأثیر حوادث یاد شده قرار داشتند، خصوصاً که بیش تر آنان از همان کشورهای پر حادثه، به آمریکا آمده بودند. انجمن دانشجویان مسلمان به تدریج دامنه فعالیت های خود را گسترش داد و در سال ۱۹۷۱ به فکر ایجاد دفاتر و مراکزدایمی در نقاط مختلف آمریکا افتاد. طبق نوشته ایوان حداد، نخستین دفتر مرکزی انجمن مذکور در مسجد الامین واقع در گاری در ایالت ایندیانا دایر شد و در سال ۱۹۷۳ یک مدیر اجرایی تمام وقت، برای اداره امور مربوطه منصوب گردید و سرانجام در سال ۱۹۷۵ بزرگ ترین دفتر مرکز MSA در منطقه وسیعی در پلین فیلد ایندیانا با هزینه نیم میلیون دلار تأسیس گردید که دارای بخش های گوناگونی در زمینه آموزش و تعلیم، انتشارات، روابط عمومى، امور مالی و اداری تحت نظر یک دبیرکل بود. (۱۲) .

در خلال سال های مذکور، یک سازمان بزرگ تحت عنوان (تراست اسلامی آمریکای شمالى) ( NAIT ) که از آن به مثابه بازوی مالی MSA یاد می شد، به وجود آمد. این سازمان مالی فعالیت های مربوط به سرمایه گذاری MSA و دادن وام های کوچک به مسلمانان برای فعالیت های اقتصادی را به عهده داشت. به علاوه (NAIT) یک مؤسّسه دیگری به نام مرکز تعلیمات اسلامی THE ISLAMIC TEACHING ENTER LITC در اواسط دهه ۱۹۷۰ به وجود آمد که هدف اصلی آن تبلیغ و آموزش اسلام، و توزیع نوشته های اسلامی بود. در همین سال، انجمن اسلامی دانشجویان در آمریکا و کانادا، گروه فارسی زبان به نام ( MSA( P.S.A که عمدتاً ایرانی بودند تشکیل یافت. شایان توجه این که، بسیاری از اعضای MSA پس از پایان تحصیلات دانشگاهی و اشتغال به کار در آمریکا، به فعالیت های اسلامی خود در MSA تحت نام سازمان های فرعی و تخصصی دیگری از قبیل (انجمن دانشمندان و مهندسان مسلمان آمریکا) ( AMSE )، دانشمندان علوم اجتماعی مسلمان آمریکا ( AMSS )، و انجمن اسلامی پزشکان ( IMA ) همچنان ادامه دادند. تمام این مجموعه ها در ارتباط با انجمن اسلامی دانشجویان MSA فعالیت دارند و اگر چه MSA به عنوان یک تشکیلات بزرگ فراگیر وفعّال مورد توجه بیش تر مسلمانان مهاجر در آمریکا قرار گرفت، ولی به عنوان تنها مجموعه اسلامی مسلط باقی نماند؛ زیرا در سال ۱۹۸۱ جامعه اسلامی آمریکای شمالی (ایسنا)ISLAMIC SOCITY OF NORTH AMERICA با صلاحدید سازمان های اسلامی وابسته به MSA تشکیل شد. (۱۳)

۱۰. همان، ص ۱۴ -۱۵.

۱۱. مجله اسلام، ش ۲، چاپ چین، سال ۱۹۹۲.

۱۲. GUTBI MAHDI AHMAD, P.P.14-15.

۱۳. همان جا.

———————————————————-

شورای مسلمانان آمریکا ( AMERICAN MUSLIM COUNCIL)

شورای مسلمانان آمریکا (AMC) در چهارم ژوئن ۱۹۹۰ با هدف توسعه سیاسی در حرکت های مسلمانان منطقه و معرفی اسلام به توده جامعه آمریکا و طبق مرامنامه خود بدون مصالحه در هویّت و ارزش های اسلامی پا به عرصه فعالیت گذاشت. شایان ذکر است که، پرچمدار اوّلیّه این حرکت، مرکز اسلامی جنوب کالیفرنیا بود.

همچنین این شورا در کنار قوت بخشیدن به فعالیت های سیاسی مجامع اسلامی در آمریکا و شکل دادن به فعالیت های مذکور و تشویق مسلمانان به شرکت فعال در سیستم حکومتی آمریکا از طریق پرداخت مالیات، شرکت در شوراهای اداری و رأی دادن، انتخابات پارلمانی در سطح شهر، ایالت و سطوح بالاتر و ایجاد یک کانون نفوذگذاری (لابى) تأسیس گردید. در این رهگذر توانست باجذب بسیاری از مسلمانان همفکرش به سرعت در رسانه های عمومی و ارتباط جمعى، کاخ سفید و اعضای کنگره آمریکا به عنوان نماینده مسلمانان مقیم این کشور راه یابد و ملاقات هایی با رئیس جمهور و اعضای کنگره آمریکا داشته باشد و درباره مسائل مختلف از جمله: فلسطین، بوسنی و غیره جلسات و سمینارهایی بر پا نمایند و برای نمونه، سال گذشته برای نخستین بار این شورا اقدام به برگزاری ضیافتی به مناسبت عید سعید فطر در کاخ سفید کرد.

شورای مسلمانان آمریکا یک سازمان غیر انتفاعی است که با اهدافی از قبیل: کمک به یکپارچه نمودن جامعه مسلمانان در آمریکا، خدمت به منافع جامعه اسلامی در آمریکا، جلوگیری از تبعیضات و خشونت های نژادى، مذهبی و ملی علیه مسلمانان به وسیله آموزش آنان در شناخت حقوق قانونی شان در برخورد با مسائل مختلف و در نهایت شرکت دادن مسلمانان در آینده سیاسی دولت آمریکا به وجود آمد. بدین منظور، سازمان مذکور دفتر مرکزی خود را در قلب واشنگتن، یعنى، پایتخت آمریکا افتتاح کرد، تا ضمن ابراز وجود و اعلام حضور بتواند با مقامات محلى، دولتی و رهبران ملی این کشور در تماس باشد.

شورای مسلمانان آمریکا در واشنگتن دى.سى، عمده ترین مرکز و منبعی است که می توان جهت کسب هرگونه اطّلاعی درباره مسلمانان این کشور به آن رجوع کرد. این شورا دارای کارکنانی اندک ویک بودجه صرفاً چهارصد هزار دلاری است که در مقایسه با گروه های کاتولیک یا یهودی بسیار ناچیز است.

با این همه، رفته رفته احساس فزاینده ای از همبستگی در میان مسلمانان پدید می آید که علت آن تا حدودی به بحران هایی چون: جنگ خلیج فارس، بمب گذاری در مرکز تجارتی جهانی نیویورک و بمب گذاری در شهر اوکلاهما مربوط می گردد. (۲۸) .

همچنین پیشتاز تلاش های مربوط به هماهنگی و تقویت قدرت سیاسی مسلمانان، شورای اسلامی آمریکاست. این گروه، نظارت و هماهنگی اقدامات را در ارتباط با قوّه قانونگذاری آمریکا عهده دار است.

دو سازمان برجسته مسلمانان مهاجر آمریکا به نام های انجمن اسلامی شمال آمریکا (جامائیکا، نیویورک) و دایره اسلامی شمال آمریکا (پلینت فیلد، ایندیانا)، شورای اسلامی آمریکا را مورد تأیید قرارداده اند. وارث الدین محمد رهبر سیاه پوست فرقه میسیون اسلامی در شیکاگو نیز شورای مذکور را تأیید کرده است. سه گروه یاد شده هر یک بر شبکه ملی متشکل از هزاران مسجد و مدرسه نظارت می نمایند. شورای مسلمانان آمریکا، تحولات رخ داده در درون این گروه ها را زیر نظر قرارداده و غالباً به عنوان واسطه ای صدیق عمل کرده و درباره فعالیت های آنها نظر می دهد.

گفتنی است که هم انجمن اسلامی شمال آمریکا، که از سوی اخوان المسلمین عرب تشکیل یافت و هم دایره اسلامی شمال آمریکا، که از انجمن مزبور کوچک تر بوده و از هند و پاکستانی های محافظه کارتر تشکیل یافته است، در دهه ۱۹۶۰ صرفاً گروه هایی دانشجویی بودند، اما هنگامی که دانشجویان مربوطه به صورت شهروندان، نان آوران و مالیات دهندگان کشور در آمدند، اهدافشان نیز تغییر یافت. هنگامی که انجمن اسلامی شمال آمریکا در جنگ ۱۹۹۰ خلیج فارس، هیچ موضعی اتخاذ نکرد، خاندان سلطنتی عربستان سعودی کمک های ملی خود به آنان را قطع کردند، اعضای انجمن مزبور این اقدام سعودی ها را یک توفیق اجباری دانستند؛ چرا که از آن پس ناگزیر شدند به خود متکی شوند و روی پای خود بایستند. (۲۹) .

۲۸. رابرت مارکند، کریسچین ساینس مانیتور، چاپ آمریکا،۲۲/۱/۹۶ .

۲۹. لامیس آندونى، کریسچین ساینس مانیتور، چاپ آمریکا، ۵/۲/۹۶.

———————————————

جامعه اسلامی آمریکای شمالی (ایسنا)( ISNA)

در واقع (ایسنا) از تشکّل وارتباط ارگانیک چند سازمان تخصصی شامل: (انجمن جامعه اسلامى) ( MCA )، (انجمن دانشجویان مسلمان) ( MSA )، (جامعه دانشمندان و مهندسان مسلمان)( AMSE )، (دانشمندان مسلمان علوم اجتماعی آمریکا) ( AMSS )، (انجمن پزشکان مسلمان) ( IMA )، (تراست اسلامی آمریکای شمالى) ( ITC )، (بنیاد توسعه بین المللى) ( FID ) و(تراست اسلامی کانادا) ( CIT ) به وجود آمده و از طریق یک شورای اجرایی به نام مجلس شورا همه سازمان ها و انجمن های مربوط به خود را تحت پوشش قرار می دهد. مجلس شورا در واقع یک ارگان قانونگذاری است که سیاست های جاری و برنامه های آینده ایسنا و نیز بودجه سالیانه، انتخاب رئیس جدید و تشکیل شورای اجرایی را تعیین می نماید. ایسنا در عین حال، تعدادی سازمان خدماتی در زمینه های مالى، آموزشى، اجتماعى، علمی و حقوقی را برای کمک به مسلمانان آمریکا تأسیس کرده است. تعدادی نشریه نیز به کمک ارگان های وابسته به ایسنا، منتشر می شوند که برخی از آنها عبارتند از: جورنال جامعه پزشکان مسلمان، الاتحاد، اسلامیک هُرایزون، جورنال مطالعات اسلامى، دانشمندان مسلمان. به طور کلی ایسنا، از سوی انجمن دانشجویان تأسیس یافت. طبق اساسنامه ایسنا، عضویت در آن برای هر مسلمان شانزده سال به بالا آزاد است. تأکید ایسنا بر مبانی قرآن و سنّت در مسیر خط فکری کسانی مثل مودودی و حسن البنّا است.

اهداف و مقاصد ایسنا عبارتند از: گسترش دعوت اسلام و رساندن پیام اسلام به مسلمانان آمریکای شمالى، برای انتخاب آن به عنوان راه کامل زندگى. ایسنا در عین حال مسؤول نظارت بر عملکرد بخش های مختلف مالى، پزشکى، حقوقى، علمى، آموزشی و فرهنگی این سازمان است. (۱۴) .

 

تشکل های مسلمانان بومی آمریکا

میسیون مسلمانان آمریکاAMM ) AMERICAN MUSliMS MISSION) .

گفته می شود که میسیون مسلمانان آمریکا ( AMM) علی رغم تغییرات مهمی که در ساختار آن صورت گرفته، هنوز به عنوان بزرگ ترین و سازمان یافته ترین جامعه مسلمان بومی آمریکا مطرح است و نیز ارتباط تنگاتنگی با گروه (ملت اسلام) دارد، که در آینده به آن اشاره می کنیم. (۱۵) .

۱۴. همان جا.

۱۵. E.E. GALVERLY, "NEGRO MUSLIMS IN HARTFORD", "THE MUSLIM WORLD"55,1965

——————————————————

شورای امور عمومی مسلمانان

(سالم میر آیتى) از جوانان پر جوش و خروش لوس آنجلس است. او با اقشار مختلف مردم در ارتباط است. گاهی او را می بینیم که مثلاً با (اسپایک لى) فیلم ساز گفت و گو می کند و گاهی با (حکیم اولا جووان)، قهرمان معروف بسکتبال. میر آیتی همچنین در میان نسل تازه ای از مسلمانان کالیفرنیا که قصد دارند، تصویر خویش را که به عنوان خارجی ها، زندگی می کنند، دگرگون سازند، شخصیت برجسته ای به حساب می آید. علاوه بر کارهای دیگر، میرآیتی می کوشد نخستین برنامه کار سیاسی داخلی مربوط به انتخاب را برای مسلمانان تهیه نماید. او می گوید:ما باید موقعیت خویش را تغییر داده و از عریضه نویسىِ صِرف به تلاش برای به تصویب رساندن برنامه کار خود بپردازیم. و این برنامه کار، مشتمل است بر حل و فصل اختلافات زن و شوهر، احقاق حقوق والدین و رسیدگی به مسأله اعمال خشونت در محیط خانواده و نقض حقوق بشر در کشورهای خارج.

 

میرآیتی که در ناحیه قومی لوس آنجلس رشد یافته است و در رشته مهندسی بیوشیمی تحصیل کرده است، در سال ۱۹۸۸ شورای امور عمومی مسلمانان را تأسیس کرد؛ زیرا معتقد بود که مساجد محلی به تنهایی نمی توانند سوء تفاهم های زیاد رسانه ها درباره انتفاضه فلسطین، ماهیت اسلام و نیم میلیون مسلمان مقیم کالیفرنیا را بر طرف سازند.

وی در دفتر کار کوچکی در یکی از محلات مرکزی شهر با تابلوهایی به زبان اسپانیایی و کره ای فعالیت می کند. او می گوید:

رفته رفته ما را داشتند از بحث و تبادل نظر درباره مذهبمان محروم می ساختند.

بخش عظیمی از فعالیت میرآیتی صِرفاً به برقراری ارتباط مربوط می شود. در این خصوص وی به برگزاری ضیافت های ناهار با صاحبان حِرف و مشاغل مسلمان، تهیه گزارش ها و مطالبی درباره بوسنی برای روزنامه هایی چون سان جوزه مرکوری نیوز (SAN JOSE MERCARY NEWS) و تشکیل اجلاس هایی با شرکت افراد ذی نفوذ می پردازد. وی اخیراً نیز با تهیه کنندگان شبکه های ان. بى. سى. (NBC ) و سى. بى. اس. (CBS) ملاقات هایی به عمل آورد. پس از وقوع بمب گذاری در او کلاهماسیتى، میرآیتی و دو تن از همکارانش با نمایندگان کالیفرنیا در کنگره دیدار کردند تا مسأله درک ضعیف مقامات آمریکا از مسلمانان آمریکا و اعتقادات اسلامی شان را مورد بحث قراردهند.

میرآیتی می افزاید:اگر فقط می توانستیم یک کاندیدای ریاست جمهوری داشته باشیم، که بگوید: وقت آن است که دست از شریر جلوه دادن مسلمانان برداشته شود و این گام بزرگی به حساب خواهد آمد. (۳۲) .

همان گونه که پیش تر اشاره شد، شرایط اجتماعی ویژه دهه ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ در آمریکا زمینه ساز پیدایش بسیاری از حرکت های مبارزاتی و رشد سازمان های مختلف، از جمله برخی از سازمان های اسلامی بومی شد؛ ولی با از بین رفتن تدریجی موج رادیکالیسم ناشی از بحران های جامعه طی دهه بویژه ۱۹۷۰ بسیاری از سازمان های مبارزاتی سیاسى، نژادی و مذهبی نیز از بین رفتند. در این میان تعدادی از سازمان های اسلامی نیز به دلیل مشکلات مالی و ایدئولوژیکی و مهم تر از همه به دلیل بی رنگ شدن شعارهای رادیکالی دهه ۱۹۶۰، تدریجاً محو شدند. برای مثال، (حزب اسلامی مظفر الدین حمید)، (گروه اسلامی منفى) تحت رهبری خمس خلیفه عبدالخالص و (فدراسیون مسلمانان آمریکا) به دلایل مختلف از بین رفتند و تنها سازمان ها یا گروه هایی به حیات خود ادامه دادند که توانسته بودند پایگاه خود را در میان طرفداران خود قوت بخشند و علاوه بر جلب حمایت اقتصادی و مالی پیروان خود، از کمک های برخی از ممالک اسلامى، خصوصاً عربستان سعودی چه در زمینه مالی و چه آموزشی برخوردار شوند.

از مشکلات رایج سازمان های اسلامى، نبودن افراد کاملاً آموزش دیده برای اداره امور مذهبی آنان است. لذا با توجه به عدم وجود انستیتوهای آموزشی تخصصی مذهبی در آمریکا، نامزد های رهبری جماعات اسلامى، ناگزیر به دانشگاه الازهر مصر، مکه، کراچی و دیگر مدارس علمیّه ممالک اسلامی اعزام می شدند. ممالکی چون: عربستان سعودى، پاکستان و مصر با درجاتی متفاوت، آماده کمک های آموزشی بویژه تأمین هزینه تحصیلی مسلمانان آمریکا در خارج بودند که البته هدف اصلی آنان از این کار، تحت تأثیر قراردادن و خط مشی دادن به جریانات خاص اسلامی در آمریکا بوده است. روشن است که سعودی ها در این زمینه بیش ترین هزینه ها را متقبّل شدند تا اسلام مورد نظر خود را در آمریکا ترویج دهند. از جمله کمک های دیگر برخی ممالک اسلامى، اعزام امام جماعت های آموزش دیده از الازهر یا مکه برای اداره مساجد آمریکا بود. برای مثال، در دهه ۱۹۵۰ گروهی امام جماعت تعلیم دیده و فارغ التحصیلِ الازهر برای اداره جامعه بزرگ مسلمانان یوگسلاوی در شیکاگو و اجتماعات اسلامی لبنانی ها و آلبانی ها در دیترویت به آمریکا فرستاده شدند. ممالک غربی در سال ۱۹۶۲ برای تعلیم دادن امام جماعتِ مساجد و اجتماعات اسلامی سازمانی به نام (اتحادیه جهانی مسلمانان) را بنیانگذاری کردند. در اوایل دهه ۱۹۸۰ تقریباً ۲۶ جامعه اسلامی در ایالات متحده از خدمات (اتحادیه جهانی مسلمانان) برخوردار شدند و مشکل رهبری آموزش دیده برای مساجد خود را تا حدی بر طرف کردند. تقریباً تمام این افراد در مصر، لبنان و عربستان سعودی تعلیم دیده بودند. (۳۳) .

۳۲. رابرت مارکند و لامیس آندونى، کریسچین ساینس مانیتور، چاپ آمریکا، .۵/۲/۹۶

۳۳. LARRY POSTON, ISLAMIC DAWAH IN THE WEST, NEW YORK: OXFORD UNIVERSITY PRESS,1992

منبع : تبیان