مکس از گناهان کبیره است

مکس از گناهان کبیره است

تحقیق :ابوبکر عمر رضاء

مَکَسَ :از ریشه م،ک،س
مَکَسَ فی : در معامله قیمت را پایین آورد
مکسهُ :به او ظلم گرد
ماکسَ ،یُماکِسُ مُماکَسه مِکاساً هُ : از او خواست که قیمت را پایین بیاورد .

ماکِس (فا) کسی که از مردم عوارض و ضرایبی که قانوناً مردم را ملزم به پرداخت آن نه می کند با قهر و جبر و مکر حیله می گیرد .
مانند کسانی که رشوه می گیرند و یا از بیت المال اختلاس می کنند و یا با زر و زور و تزویر اموال مردم را به ناحق تصرف و به تاراج می برند .مانند غالب وکلاء و مهندسان و پزشکان و کارشناسان ادرات و …… که هیچ اعتقاد و باوری به خدا و روز قیامت و حساب ندارند تنها در فکر جمع کردن اموال و ثروت هستند .

یا کسانی که به هنگام انتخابات راه درست اندیشیدن و در ست تصمیم گرفتن را بر مردم می بندند .

مَکُّاس : کسی که از طرفین معامله پولی را می گیرد .

مَکُّاس : کسی که به هنگام خرید یک کالا از آن به قدری عیب جویی می کند و آنرا نزد خریدار بی ارزش می کند تا بتواند به بهایی کم آنرا خریداری کند ویا به هنگام فروش همان کالا به اندازه از آن تعریف می کند که خریدار مبهوت می شودو به قیمت مورد نظر خودش آنرا به فروش می رساند مانند بنگا ه های خرید و فروش املاک و اتومبیل و سایر اجناس دیگر ……
ماکس و مکاس داخل در آیه زیرهستند .
مکس از زشترین عصیان ها و گناهان نا بود کننده است .

إِنَّمَا السَّبِیلُ عَلَى الَّذِینَ یَظْلِمُونَ النَّاسَ وَیَبْغُونَ فِی الْأَرْضِ بِغَیْرِ الْحَقِّ ۚ أُولَٰئِکَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ (الشورى :۴٢)
بلکه عتاب و عقاب متوجه کسانی است که به مردم ظلم وستم ، و در زمین به ناحق سر کشی(طغیان) می کنند چنین کسانی دارای عذابی درد آور و درد ناک هستند .(فِی الظلال)

{عَلَى الَّذِینَ یَظْلِمُونَ النَّاسَ وَیَبْغُونَ فِی الْأَرْضِ بِغَیْرِ الْحَقِّ} واین شامل ظالمان و طغیان گرانی می شود که به جان .مال و آبروی مردم تجاوز می کنند (تفسیر السعدی)
إِنَّمَا السَّبِیلُ عَلَى الَّذِینَ یَظْلِمُونَ النَّاسَ وَیَبْغُونَ فِی الْأَرْضِ بِغَیْرِ الْحَقِّ ۚ أُولَٰئِکَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ (الشورى :۴٢) البته مؤاخذه و سر زنش و عقوبت برای کسانی خواهد بود که ظالمانه و خشمگینانه به مردم تعدی می کنند و از حدی که پروردگارشان برای آنها مباحه نموده به حدی که به آن اجازه داده نشده تجاوز می کنند ودر روی زمین فساد می کنند (تفسیر المیسر)

{ وَیَبْغُونَ فِی الْأَرْضِ بِغَیْرِ الْحَقِّ }: یعنی در روی زمین فساد بندگان را از راه شرک و ظلم وجرائم می خواهند .

صاحب المکس : او کسی است که اموالی ازمردم را به ناحق می گیرد و غصب می کند شکی نیست که این گناهی بزرگ واز بزرگترین وفاحشترین گناهان است زیرااو غصب و ظلم می کند و منکری را شایع و به آن عمل می کند و به آن ادامه می دهد با همه اینها اگر از آنها توبه کند و رد مظالِم کند و حق را به صاحبانش بر گرداند توبه اش پذیرفته می شود ولی بسیار بعید است از آن خلاص شود به علت زیادی حق مردم بر عهد او و انتشار منکرو عدم تعیین مظلو مین .

بیهقی :مکس در اصل خیانت است
إمام الذهبی : از کبائر است زیرا مانند دزدان و راهزنان است بلکه از دزد بد تر است .

مکَّاس : و سائر انواعش که عبار تند از جمع کننده اموال و نویسنده (فتوا دهنده) و شاهد و وزن کننده همگی از بزرگترین و خطر ناکترین حامیان و پشتیبانان و طر فداران فر عو نیان و حاکمان مستبد و دیکتاتوران هستند .زیرا آنها حقی که شایسته حاکمان و امراء نیست از مردم می گیرند و به آنها می دهند .به همین علت پیامبر –صلی الله علیه وسلم – فرمود :{لا ید خل الجنه صاحب المکس } ودر جای دیگر فرمودند :{المکَّاس لا ید خل الجنه} رواه ابو الداود. مکَّاس داخل بهشت نه می شود زیرا گوشت او از مال حرام تغذیه شده اشت .
نماز ،روزه حج ، جهاد ، صدقه و احسان ماکس و مکَّاس پذیرفتنی نیست .

واحدی در تفسیرالوجیز در ذیل این آیه { قُلْ لَا یَسْتَوِی الْخَبِیثُ وَالطَّیِّبُ وَلَوْ أَعْجَبَکَ کَثْرَهُ الْخَبِیثِ فَاتَّقُوا اللَّهَ یَا أُولِی الْأَلْبَابِ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ }(االمائده:۱۰۰) از جابر روایت می کند :شخصی نزد رسول الله –صلی الله علیه وسلم –رسیدند و عرض کرد تجارت من مشر وبات الکلی (خمر) است از فروش آن مالی فراوان جمع کرده ام آیا این مال اگر در اطاعت خداوند عز وجل صرف کنم از آ ن بهره مند خواهم شد ؟
پیامبر –صلی الله علیه وسلم — در پاسخ فرمودند : آگر همه ی آنرا در حج و جهاد و صدقه هزینه کنید نزد خداوند به اندازه بال پشه ای ارزش ندارد خداوند در تأیید فرموده پیامبر –صلی الله علیه وسلم – آیه مبارکه ۱۰۰سوره المائده را نازل فرمود .

مکَّاس :از مفلسان روز قیامت است اگر چه در این دنیا در ناز و نعمت به سر برده باشد .
از ابوهریره – رضی الله عنه – روایت شده است که پیامبر صَلّى اللهُ عَلَیْهِ وسَلَّم فرمودند: “أَتَدْرُون من الْمُفْلِسُ؟” قالُوا: الْمُفْلسُ فِینَا مَنْ لا دِرْهَمَ لَهُ وَلا مَتَاعَ. فقال: “إِنَّ الْمُفْلِسَ مِنْ أُمَّتِی مَنْ یَأْتِی یَوْمَ الْقیامهِ بِصَلاهٍ وَصِیَامٍ وزَکَاهٍ، ویأْتِی وقَدْ شَتَمَ هذا، وقذَف هذَا وَأَکَلَ مالَ هَذَا، وسفَکَ دَم هذَا، وَضَرَبَ هذا، فیُعْطَى هذَا مِنْ حسَنَاتِهِ، وهَذا مِن حسَنَاتِهِ، فَإِنْ فَنِیَتْ حسناته قَبْلَ أَنْ یقْضِیَ مَا عَلَیْهِ، أُخِذَ مِنْ خَطَایَاهُمْ فَطُرحَتْ علَیْه، ثُمَّ طُرِح فی النَّارِ” رواه مسلم.

: “آیا میدانید مفلس کیست؟”

اصحاب (رضی الله عنهم) گفتند: مفلس در اصطلاح ما کسی است که پول نقد و مال دنیا ندارد، پیامبرص فرمودند: “مفلس در امت من، کسی است که در روز قیامت، نماز و روزه و زکات با خود میآورد ولی در کارنامه اش این را هم دارد که به این یکی، دشنام داده و به آن یکی، تهمت زده و مال دیگری را خورده و خون آن دیگری را ریخته و دیگری را کتک زده است، پس حسنات او به جای بدی هایی که در حق دیگران کرده، به آنها داده میشود و اگر پیش از تسویه شدن حقوق دیگران، حسنات او تمام شد، از خطای مظلومانش به خطاهای او اضافه میگردد و سپس در آتش افکنده میشود”.

فی الصَّحِیحِ عن جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُمَا:{ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ قَالَ لِکَعْبِ بْنِ عُجْرَهَ : أَعَاذَک اللَّهُ مِنْ إمَارَهِ السُّفَهَاءِ ، قَالَ وَمَا إمَارَهُ السُّفَهَاءِ ؟ قَالَ أُمَرَاءُ یَکُونُونَ بَعْدِی لَا یَهْتَدُونَ بِهَدْیِی وَلَا یَسْتَنُّونَ بِسُنَّتِی ، فَمَنْ صَدَّقَهُمْ بِکَذِبِهِمْ وَأَعَانَهُمْ عَلَى ظُلْمِهِمْ فَأُولَئِکَ لَیْسُوا مِنِّی وَلَسْت مِنْهُمْ وَلَا یَرِدُونَ عَلَى حَوْضِی ……

در صحیح از جابر بن عبدالله روایت شده که رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ به کَعْبِ بْنِ عُجْرَهَ فرمودند:ترا از فر مانروایی حاکمان سفیه به خدا می سپارم .عرض کرد :فرمانروایی امراء سفیه چگونه است؟فرمودند أُمراء سفیه کسانی هستند که بعد از من می آیند و هدایت مرا نه می پذیرند و سنت مرا پیروی نه می کنند.هرکس(مکَّاس) که دروغ آنها تصدیق کند و راست بداند و آنها رادر ظلمشان به هر شیوه ممکن یاری و حمایت و جانبداری کند آنها از من نیستند ومن از آنها نیستم وبه خوض کوثر راه داده نه می شوند.

تِّرْمِذِیُّ وَنسَائِیُّ ازکَعْبِ بْنِ عُجْرَهَ روایت می کنند: { أُعِیذُک یَا کَعْبُ بْنَ عُجْرَهَ مِنْ أُمَرَاءَ یَکُونُونَ مِنْ بَعْدِی فَمَنْ غَشِیَ أَبْوَابَهُمْ فَصَدَّقَهُمْ فِی کَذِبِهِمْ وَأَعَانَهُمْ عَلَى ظُلْمِهِمْ فَلَیْسَ مِنِّی وَلَسْت مِنْهُ وَلَا یَرِدُ عَلَیَّ الْحَوْضَ
ای کعب ترا از حاکمان و فر مانروایان بعد از خودم به خدا می سپارم وهر کسی راه شناخت آنهارا به پوشاند و دروغشان را تصدیق کند ودر ستمکردنشان آنهارا به شیوه ای که ممکن باشد یاری و حمایت و جانبداری کند از من نیست و من از آنها نیستم ونزد من بر حوض بهشتی وارد نه می شوند

ابْنُ حِبَّانَ در صَحِیحِش آورده{ سَتَکُونُ أُمَرَاءُ مَنْ دَخَلَ عَلَیْهِمْ فَأَعَانَهُمْ عَلَى ظُلْمِهِمْ وَصَدَّقَهُمْ بِکَذِبِهِمْ فَلَیْسَ مِنِّی وَلَسْت مِنْهُ وَلَنْ یَرِدَ عَلَى الْحَوْضِ ، وَمَنْ لَمْ یَدْخُلْ عَلَیْهِمْ وَلَمْ یُعِنْهُمْ عَلَى ظُلْمِهِمْ وَلَمْ یُصَدِّقْهُمْ بِکَذِبِهِمْ فَهُوَ مِنِّی وَأَنَا مِنْهُ وَسَیَرِدُ عَلَى الْحَوْضِ }
حاکمانی و طاغوتیانی خواهند بود هرکس به دیدار و ملاقات آنها برود یعنی در اصطلاح امروزی برای آنهادست تکان بدهد و هورا بکشد پس آنها را در ظلمشان یاری وپشتیبانی کرده و دروغ هایشان را تأیید وتصدیق نموده ،آنها نه مانند من ، و من نه مانند آنها در آن فعل و عمل نیستم و هرگز به حوض کوثر وارد نه خواهند شد .و هر کسی که به ملاقات و دیدار آنها نه رود ، و آنها را در ستم کردنشان یاری ننموده و دروغ هایشان تصدیق نکرده پس آنها از من و،من از آنها هستم ودر کنار حوض بهشتی آنها را خواهم دید .

أَخْرَجَ أَحْمَدُ عَنْ عَلِیِّ بْنِ زَیْدٍ ، عَنْ الْحَسَنِ ، عَنْ عُثْمَانَ بْنِ أَبِی الْعَاصِ : قَالَ : سَمِعْت رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ یَقُولُ : { کَانَ لِدَاوُدَ نَبِیِّ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ سَاعَهٌ یُوقِظُ فِیهَا أَهْلَهُ یَقُولُ : یَا آلَ دَاوُد قُومُوا فَصَلُّوا فَإِنَّ هَذِهِ السَّاعَهَ یَسْتَجِیبُ اللَّهُ فِیهَا الدُّعَاءَ إلَّا لِسَاحِرٍ أَوْ عَشَّارٍ } .احمد از عَلِیِّ بْنِ زَیْدٍ ، عَنْ الْحَسَنِ ، عَنْ عُثْمَانَ بْنِ أَبِی الْعَاصِ روایت نموده که گفت :از رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ شنیدم که می فرمودند : دَاوُدَ نَبِیِّ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ وقت به خصوصی داشت اهل خانه اش را بیدار می کرد بر خیزید ونماز به خوانید به راستی خداوند دراین ساعت دعاء را قبول می کند جز از ساحر و عَشَّار نه باشد .
عَشَّار یعنی صاحب المکس